(Baothanhhoa.vn) - Tem phiếu được ra đời trong một hoàn cảnh đặc biệt của đất nước và đóng một vai trò quan trọng trong đời sống của mỗi người dân thời kỳ trước đổi mới. Đến nay, tem phiếu một lần nữa phản ánh bức tranh xã hội khi con người phải đối diện và thích nghi với dịch bệnh.

Phiếu đi mua hàng thời COVID-19

Tem phiếu được ra đời trong một hoàn cảnh đặc biệt của đất nước và đóng một vai trò quan trọng trong đời sống của mỗi người dân thời kỳ trước đổi mới. Đến nay, tem phiếu một lần nữa phản ánh bức tranh xã hội khi con người phải đối diện và thích nghi với dịch bệnh.

Phiếu đi mua hàng thời COVID-19Người dân kê khai thông tin và đưa phiếu trước khi vào chợ (ảnh chụp ở chợ Đông Vệ, phường Đông Vệ (TP Thanh Hóa). Ảnh: Kiều Huyền

10 giờ đêm, tiếng loa phát thanh của khu chung cư vang lên. Giọng bác tổ trưởng tổ dân phố rõ ràng, rành mạch: Để thực hiện có hiệu quả các biện pháp giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, TP Thanh Hóa đã thực hiện phát phiếu đi chợ cho từng hộ dân. Mỗi hộ gia đình được cấp 2 phiếu đi chợ từ ngày 3-9-2021 đến hết ngày 8-9-2021.

Hẳn bác cũng hiểu tâm lý của mọi người. Phát phiếu là được đi chợ. Được đi chợ có nghĩa là tình hình dịch dã đang được kiểm soát. Trong nhóm kín của tòa nhà từ khi có thông tin này mọi người đã rộn ràng hỏi: Phiếu đâu? Sao giờ này chưa có? Thông tin là hoàn thành việc cấp phát phiếu cho hộ dân trước 21 giờ ngày 3-9 cơ mà? Sự sốt ruột đó chắc chắn không phải vì thiếu nhu yếu phẩm, thiếu đồ ăn mà hình như còn là “lãng mạn quá thể” về nhu cầu được cầm trên tay tờ phiếu. Với người đã qua thời bao cấp, những tờ tem phiếu là hồi ức về một thời đã qua, còn những bạn trẻ hiện nay là sự tò mò, thậm chí nhiều người còn “khoe” phiếu đi mua hàng với chút hiếu kỳ như “hiện tượng lạ” lần đầu được thấy.

Các cụ ta xưa sống trong “ma trận” tem phiếu, nào phiếu vải, phiếu đường, phiếu dầu, phiếu củi... Thời kỳ đó hàng hóa thiếu thốn, mua sắm khó khăn, người dân phải chắt chiu từng tem phiếu mới đủ sử dụng cho cả gia đình. Tem, phiếu là những mảnh giấy nhỏ, ghi tên những mặt hàng thiết yếu được Nhà nước phân phối cho mỗi người dân. Tùy thuộc vào vị trí công việc, đặc thù nghề nghiệp mà cán bộ, công chức Nhà nước cũng như người dân lao động được phát tem phiếu mua lương thực, thực phẩm với chế độ riêng.

Mẹ tôi từng kể chuyện ngày xưa, tôi là con gái lớn trong nhà nên thường được giao nhiệm vụ đặt gạch ghi tên, xếp hàng giữ chỗ cho bố mẹ. Còn nhớ cảnh xếp hàng nhập lạc, tôi phải xoạc chân ra để giữ các bao tải lạc. Nhỡ may bị mất trộm một bao thì về mẹ la mắng cả tháng không xong. Chen chúc, tranh giành, tiếng xoe xóe lấn át nhau. Thanh âm và không gian ấy tôi còn nhớ mãi.

Bởi thế, dù trong nhà đã chuẩn bị hết từ cá, thịt, rau, củ, quả... chất vào tủ lạnh, tủ cấp đông nhưng sáng sớm mẹ vẫn giục tôi đi lấy phiếu. Tôi từng phải thắc mắc: “Chợ ngay gần nhà, mẹ mua in ít thôi để được ăn đồ tươi”. Nhưng từ trong sâu thẳm mẹ tôi vẫn lo đói. Những ngày đói quay, đói quắt năm nào ám ảnh mẹ.

Nay, mẹ muốn cầm trên tay tờ phiếu mua hàng thời dịch COVID-19, không phải vì thiếu thốn, mà hơn hết đó là vùng ký ức của mẹ. Mẹ gọi ngay cho đứa con gái út ở phường Ba Đình. Nó than phiền: Lo lắm mẹ ạ, phường con đâu có chợ. Tờ giấy ghi được mua sắm tại các cơ sở kinh doanh hàng hóa thiết yếu trên địa bàn phường Ba Đình và các phường Tân Sơn, Ngọc Trạo, Lam Sơn, Điện Biên. Mọi khi đi chợ để tận hưởng cái sự đông vui bán buôn tấp nập, giờ ra ngõ sợ va phải F0, F1, huống hồ gì chợ đông người. Mà con còn chưa biết được đi chợ ở phường nào đây?.

Việc sử dụng thẻ, phiếu đi mua hàng đã được một số tỉnh, thành phố trên cả nước thực hiện trong thời gian giãn cách xã hội, nhưng đây là lần đầu tiên TP Thanh Hóa áp dụng biện pháp này. Phiếu đi mua hàng chỉ dành cho 1 người và cho 1 lần ghi cụ thể họ và tên người mua hàng, số điện thoại liên hệ, địa chỉ nơi cư trú và địa chỉ mua sắm. Rất nhanh, các lực lượng đã vào cuộc để làm phiếu, phân chia địa bàn người dân được đến mua sắm. Một tờ phiếu đủ làm an tâm cho nhiều người. Tôi biết nhiều người từ trước tới nay chưa bao giờ có thói quen dùng đồ đông lạnh, ăn ngày nào mua ngày ấy. Và không ít người còn chưa kịp mua sắm gì phần vì tính chất công việc, phần vì họ có niềm tin rằng “không ai bỏ lại phía sau”, họ sẽ không bị đói.

Nhưng vẫn còn đó những lời phàn nàn, rằng cán bộ phường lúng túng, sự phân chia còn chưa hợp lý. Có nơi chỉ phát một phiếu cho cả hai lần đi chợ, có nơi lại chia ngày lẻ/chẵn. Có phường rất chi tiết ghi cụ thể tên chợ; hoặc chia thành 3 khung giờ khác nhau, từ 6h - 8h, từ 8h - 10h, từ 15h30 - 17h30. Thực ra, để vừa lòng, đáp ứng đủ tất cả mọi yêu cầu và mong muốn của mọi người dân là quá khó.

Tuy vậy, sau 7 ngày đầu thực hiện giãn cách, để khắc phục những thiếu sót trong việc mỗi phường một mẫu phiếu riêng, TP Thanh Hóa đã điều chỉnh cấp, phát, quản lý phiếu theo mẫu chung do UBND thành phố phát hành. Từ đó các phường, xã phân chia thời gian, địa điểm mua hàng của từng khu dân cư, mỗi hộ được mua hàng tối đa 2 lần trong thời gian từ 9-9 đến hết 15-9. Hy vọng sự điều chỉnh này vừa thuận lợi hơn cho người dân, vừa đảm bảo mục tiêu chung về an toàn phòng, chống dịch. Nhưng hơn hết, chính người dân cũng phải thấu hiểu nghĩa vụ thực hiện nghiêm túc các quy định chung của Nhà nước.

Những ngày tháng này khiến chiếc đồng hồ thời gian của mẹ tôi quay trở về 40 năm trước. Còn thế hệ chúng tôi, đó là những ngày thật đặc biệt, chúng tôi hiểu hơn những chuyện ngày xưa của bố mẹ mình, rưng rưng nhìn bọn trẻ trong nhà lần đầu đứng trước màn hình tivi, trang nghiêm chào cờ để càng ý thức hơn về sự an toàn. An toàn vì mình và vì mọi người. Trên một số diễn đàn người ta bày cho nhau “mẹo” tránh rủi ro khi gặp các đội cơ động là ra khỏi nhà nên mang theo vài gói mì tôm và bó rau, hoặc đi vào những khung giờ “thông chốt”, thậm chí còn rủ nhau “đi cho vui”. Thế mới thấy, dù lo âu về dịch COVID-19 nhưng nhiều người vẫn còn tâm lý “vượt chướng ngại vật”, chống đối và chưa ý thức hết sự lây lan của dịch bệnh. Họ đang nghĩ dịch bệnh trừ mình ra.

Chỉ 2 năm trước, chúng ta còn sống gấp, sống vội, tiêu xài hoang phí, sống vì “cái tôi”. Nay, dịch bệnh dạy chúng ta biết bao điều như tiết kiệm, trân trọng thực phẩm, chấp nhận mọi biến động của cuộc sống, học cách sống đơn giản hơn, biết chia sẻ với mọi người. Việc thích nghi với hoàn cảnh mới trong tình hình mới còn có thể, thì đi mua hàng bằng phiếu sẽ chẳng có khó khăn gì?. Đơn giản đây chỉ là một giải pháp mang ý nghĩa lớn trong phòng, chống dịch COVID-19. Mỗi người dân khi chấp hành nghiêm các quy định sẽ là điều kiện quan trọng để nhanh chóng ngăn chặn và đẩy lùi dịch bệnh.

Trong chiếc túi vải của mẹ tôi vẫn còn vài tờ tem phiếu. Học mẹ, tôi cũng cất một tờ phiếu vào cuốn sổ nhật ký. Để mai này thảng hoặc mở ra, lại kể cho nhau về những ngày giãn cách dù rất muốn quên nhưng luôn phải nhớ này. Chắc chắn, nhiều người cũng như tôi, sẽ xem đó như một “chứng nhân” để tự hào về sức mạnh của con người đã bình tĩnh ứng phó và vượt qua thử thách.

Kiều Huyền



 {name} - {time}

 Trả lời

{body}
 {name}- {time}
{body}

0 bình luận

Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng. Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Thời tiết

Địa phương

Xem thêm TP.Thanh Hóa

Chia sẻ thông tin với bạn bè!
Tắt [X]