Nhiều hộ dân Mường Lát mong muốn di dời khỏi khu vực nguy hiểm

Với người Việt, phải đi khỏi nơi chôn rau cắt rốn, từ bỏ mảnh đất ông cha để lại là việc làm không dễ. Tuy nhiên, trước sự đe dọa đến tính mạng và tài sản, hàng trăm hộ dân trên địa bàn huyện vùng biên Mường Lát đang mong muốn được di dời đến nơi tái định cư an toàn...

Hàng trăm hộ dân huyện Mường Lát phân bố ở các triền núi có nguy cơ sạt lở cao, cần được tái định cư.

Cách thị trấn Mường Lát chừng 25 km đường núi, bản Xim, xã Quang Chiểu vốn được coi là nơi an toàn, ít khả năng sạt lở. Hàng chục hộ đồng bào Thái nơi đây phân bổ dọc chân đồi Xim, chạy dài gần nửa cây số. Tuy nhiên, sau đợt mưa lũ do hoàn lưu bão số 3 hồi đầu tháng 8 vừa qua, người dân địa phương phát hiện ngọn đồi nứt làm đôi, nguy cơ sạt lở rất cao. Nếu điều này xảy ra, hàng trăm nghìn tấn đất đá sẽ kéo xuống, vùi lấp tất cả.

Trước tình hình trên, UBND huyện Mường Lát đã thành lập đoàn công tác xuống kiểm tra, xác định có 43 hộ đang ở tình thế vô cùng nguy hiểm, không thể ở lại lâu. Một vết nứt có chiều rộng tới hơn 1m, chạy dài hàng trăm mét, như “muốn” chia rời 1/3 quả đồi. Đây lại là đồi đất lẫn đá, chất đất đỏ ba – zan nên sẽ nhão, ít kết dính nếu gặp mưa kéo dài.

Trong căn nhà sàn cheo leo phía chân đồi, anh Hà Văn Khặt – một người dân bản Xim, tỏ ra bất an: Từ khi phát hiện có vết nứt lớn trên phía triền đồi, người dân chúng tôi luôn hoang mang lo sợ. Nếu mưa lớn hay lũ lụt, một phần quả đồi có thể đổ sụp bất cứ lúc nào. Gia đình tôi có 4 nhân khẩu gồm 2 vợ chồng và 2 con nhỏ, trong những ngày tới, nếu có mưa sẽ không dám ở lại nữa...

Trong những câu chuyện với chúng tôi, hàng chục người dân ở đây đều bày tỏ mong muốn được các ngành liên quan, các cấp chính quyền hỗ trợ xây dựng khu tái định cư để di dời. Biết trước là có nhiều khó khăn, thậm chí nhiều hộ không đủ tiền xây dựng nhà mới, song nơi ở hiện tại chắc chắn không thể gắn bó được nữa.

Dưới cái nắng oi nồng của những ngày sau đợt mưa lũ, bản Pá Hộc, xã Nhi Sơn càng thêm xác xơ, hoang tàn. Cả bản có 4 ngôi nhà đổ sập hoàn toàn, hơn 10 nhà khác bị hư hỏng sau đợt lũ. Những ngôi nhà của đồng bào Mông nơi đây đa phần nằm trên những triền đồi, ven suối cheo leo – những vị trí rất dễ sạt lở. Trở lại đống đổ nát sau khi ngôi nhà của mình bị đổ sập hôm mùng 4 tháng 8 vừa qua, anh Thao Văn Di không khỏi bần thần, tiếc của. Toàn bộ tài sản, lúa ngô dự trữ đã bị cuốn trôi. Rất may là thời điểm nước lũ kéo đến gây sập nhà, mọi người trong gia đình đi vắng nên không thiệt hại về người. Những ngày qua, 4 nhân khẩu của gia đình anh đang phải tá túc tạm tại nhà văn hóa bản Pá Hộc.

Vị trí tọa lạc ngôi nhà cũ của gia đình anh Di là một mảnh đất cheo leo, bên cạnh là dòng suối. “Tất nhiên là không thể dựng nhà ở chỗ cũ được nữa. Tôi cũng như nhiều người trong bản mong muốn được di dời đến nơi ở mới, an toàn hơn” – anh Di chia sẻ.

Theo khảo sát mới nhất từ UBND huyện Mường Lát, sau cơn bão số 3, nhiều khu vực dân cư trên địa bàn bị sạt lở. Toàn huyện có 31 nhà bị sập hoàn toàn, hàng chục nhà khác bị hư hỏng một phần. Ngay trong đợt mưa lũ, 49 hộ phải di dời khẩn cấp do nhà đã bị cuốn trôi hoặc không thể ở thêm. Cùng với đó, 137 hộ khác trong diện phải sơ tán dân khi có nguy hiểm do nằm sát các vị trí sạt, trong đó các xã: Mường Chanh 20 hộ, Quang Chiểu 49 hộ, Nhi Sơn 20 hộ, Trung Lý 41 hộ và Mường Lý 7 hộ. Tất cả những hộ trên đều trong diện cần được di dời, tái định cư đến nơi an toàn.

Ông Cao Văn Cường, Chủ tịch UBND huyện Mường Lát, cho biết: Cùng với những vùng sạt của đợt mưa lũ cuối tháng 8 năm ngoái, toàn huyện hiện có 322 hộ trong diện cần được tái định cư khẩn cấp. Trước mắt, huyện có dự kiến xây dựng 3 khu tái định cư tập trung tại các bản: Nà Ón (xã Trung Lý) cho 54 hộ, Pá Hộc (xã Nhi Sơn) cho 43 hộ và một khu cho 43 hộ của bản Xim (Quang Chiểu) đang có nguy cơ sạt lở do nứt đồi. Chúng tôi đã và đang có các văn bản đề xuất tỉnh cho chủ trương. Với huyện, nguồn kinh phí cho xây dựng các khu tái định cư mới này là ngoài khả năng, nếu được hỗ trợ từ trung ương, tỉnh thì mới có thể triển khai.

Bài và ảnh: Nhóm PV