Quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử

Theo đánh giá của Cục Thuế tỉnh Thanh Hóa, do hoạt động kinh doanh TMĐT có tính chất đặc thù, quy mô hoạt động rộng trên môi trường internet, dễ dàng thay đổi, che giấu hoặc xóa dữ liệu giao dịch nên quản lý thông tin người nộp thuế đối với hoạt động kinh doanh TMĐT là vấn đề khó khăn hiện nay.

Nhân viên Siêu thị AT Mart, phường Đông Hải, TP Thanh Hóa, bán hàng qua mạng.

Thực tế kinh doanh TMĐT hiện nay có số lượng lớn về cá nhân, hộ kinh doanh đang bán, trao đổi hàng hóa trên facebook, youtube... nhưng thông tin của tổ chức, cá nhân không rõ ràng, sử dụng các trang mạng hoặc mạng xã hội làm nơi quảng cáo, giao dịch,... Phần lớn các tổ chức, cá nhân kinh doanh TMÐT trên địa bàn tỉnh không thực hiện đăng ký kinh doanh nên cơ quan quản lý Nhà nước khó theo dõi, xác định đối tượng quản lý; nhất là các loại hình bán hàng qua mạng, quảng cáo trực tuyến thông qua google, facebook, zalo... Không kê khai thuế nhà thầu đối với dịch vụ của một số công ty đa quốc gia có phát sinh dịch vụ ở Việt Nam. Vấn đề xác định doanh thu, thu nhập của các đối tượng kinh doanh TMÐT còn phức tạp và khó khăn; hiện nay, công tác quản lý TMÐT chưa có các công cụ để kiểm soát, nên việc theo dõi, kiểm soát lượng hàng hóa, dịch vụ và doanh thu phát sinh của các hoạt động TMĐT chưa đạt hiệu quả. Xác định doanh thu chủ yếu dựa trên hóa đơn bán hàng và giao dịch thanh toán qua ngân hàng để kiểm soát. Việc thực hiện thanh toán vẫn còn dùng tiền mặt; nhiều tổ chức, cá nhân kinh doanh sử dụng tài khoản cá nhân để thanh toán các khoản phí dịch vụ ở nước ngoài; nếu thanh toán qua ngân hàng thì tài khoản ngân hàng chưa đăng ký với cơ quan thuế, nên cơ quan thuế còn gặp khó khăn trong quản lý kê khai, xác định doanh thu của các đối tượng kinh doanh TMĐT. Hoạt động kinh doanh TMĐT có tính chất đặc thù, trong khi đó pháp luật chưa có quy định cụ thể về trách nhiệm của ngân hàng trong việc cung cấp thông tin giao dịch thanh toán TMÐT, cung cấp thông tin các tổ chức, doanh nghiệp vận hành các trang mạng có hoạt động kinh doanh TMÐT... nên cơ quan thuế gặp nhiều khó khăn trong quản lý kê khai, xác định doanh thu của các đối tượng kinh doanh TMÐT.

Đồng chí Mai Đình Tú, Phó Cục trưởng Cục Thuế, cho biết: Để thực hiện có hiệu quả việc quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh TMĐT trên địa bàn, Cục Thuế đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các ban, ngành, đơn vị có liên quan, như: Sở Công Thương, Công an tỉnh, Sở Thông tin và Truyền thông, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa, các ngân hàng thương mại và các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực viễn thông, công nghệ thông tin, truyền dẫn, cung cấp hạ tầng, phối hợp cơ quan thuế trao đổi, cung cấp thông tin, nhằm tăng cường công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra đối với các tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh TMÐT trên địa bàn. Cục Thuế phối hợp Sở Công Thương, Sở Thông tin và Truyền thông xây dựng cơ sở dữ liệu xác định tên, địa chỉ, mã số thuế đối với cá nhân kinh doanh chưa có mã số thuế thì lấy số chứng minh thư Nhân dân, hoặc số thẻ căn cước công dân, số tài khoản mở tại các tổ chức tín dụng của các tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh TMÐT để cung cấp cho cơ quan thuế. Phân nhóm đối tượng người nộp thuế theo các loại hình TMÐT để nâng cao hiệu quả quản lý thuế trong hoạt động TMÐT, như: loại hình kinh doanh trò chơi trực tuyến, cung cấp dịch vụ quảng cáo trực tuyến, sàn giao dịch TMĐT. Đồng thời, phối hợp với Công an tỉnh hỗ trợ cung cấp danh sách các tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh có hoạt động kinh doanh TMĐT do cơ quan công an phát hiện, chưa kê khai nộp thuế để cơ quan thuế xử lý truy thu thuế theo quy định... Phối hợp Ngân hàng Nhà nước Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa cung cấp danh sách các tổ chức không phải là ngân hàng được Ngân hàng Nhà nước cấp phép hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán trên địa bàn. Chỉ đạo các ngân hàng thương mại và các tổ chức dịch vụ trung gian thanh toán trên địa bàn tỉnh cung cấp danh sách hồ sơ mở tài khoản, bảng sao kê tài khoản của các tổ chức, cá nhân hoạt động kinh doanh TMÐT có phương thức thanh toán qua ngân hàng hoặc các tổ chức không phải là ngân hàng nhưng được Ngân hàng Nhà nước cấp phép hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán cho cơ quan thuế khi có đề nghị. Chủ động phối hợp cung cấp danh sách và các tài liệu có liên quan đến các tổ chức, cá nhân thực hiện các giao dịch đáng ngờ (chuyển tiền đi hoặc nhận tiền về từ các tổ chức cung cấp dịch vụ trực tuyến nước ngoài, như: google, facebook, youtube...), có địa chỉ cư trú trên địa bàn tỉnh cho cơ quan thuế để thực hiện quản lý thuế theo quy định.

Cục Thuế đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định, nghĩa vụ đăng ký, kê khai nộp thuế, các loại thuế phải nộp đến tất cả người nộp thuế có hoạt động kinh doanh TMÐT trên địa bàn tỉnh. Bảo đảm tất cả người nộp thuế hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực TMĐT đều được tiếp cận, nắm rõ chính sách, pháp luật thuế có liên quan để tự nguyện thực hiện đăng ký, kê khai và nộp thuế đúng thời hạn quy định. Triển khai nghiên cứu khai thác thông tin trên cơ sở dữ liệu quản lý thuế, rà soát các đơn vị liên quan đến kinh doanh TMÐT, kinh doanh dựa trên nền tảng công nghệ số, các sàn giao dịch TMÐT, các doanh nghiệp hoạt động trung gian, dịch vụ giao nhận vận chuyển hàng hóa cho các tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh TMÐT trên địa bàn... Các chi cục thuế chịu trách nhiệm xử lý theo quy định đối với những cá nhân vi phạm kinh doanh TMĐT. Đồng thời, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra các tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh TMÐT trên địa bàn tỉnh; xử lý nghiêm các trường hợp cố tình không thực hiện kê khai, nộp thuế theo quy định. Đối với các trường hợp gian lận, trốn thuế, tùy theo mức độ vi phạm, cơ quan thuế sẽ thực hiện chuyển hồ sơ qua cơ quan cảnh sát điều tra để thực hiện điều tra xác minh, xử lý theo quy định của pháp luật.

Bài và ảnh: Xuân Hùng