Quyết liệt đấu tranh với hành vi mua bán hóa đơn, trốn thuế

Thời gian qua trên địa bàn tỉnh nổi lên tình hình mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách Nhà nước và trốn thuế, gây ảnh hưởng đến an ninh trật tự trên địa bàn.

Lực lượng chức năng thực thi lệnh bắt tạm giam bị can Trần Vũ Quyết, Giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng công trình Mê Kông, trụ sở tại xã Tượng Sơn (nay là xã Tượng Lĩnh) về hành vi “trốn thuế”.

Theo nhận định của các cơ quan chức năng, thủ đoạn của các đối tượng chủ yếu là lợi dụng sự thông thoáng của cơ chế, chính sách trong việc cấp giấy phép đăng ký kinh doanh, một số doanh nghiệp thành lập nhưng không hoạt động sản xuất, kinh doanh mà chỉ để mua, bán hóa đơn giá trị gia tăng và trốn thuế nhằm thu lợi bất chính, chiếm đoạt tiền thuế của Nhà nước. Trong khi đó, để che đậy hành vi phạm tội và đối phó với các cơ quan chức năng, các đối tượng thường sử dụng phương thức, thủ đoạn tinh vi như: đăng ký thành lập “công ty ma”, đăng ký mã số thuế, đăng ký sử dụng hóa đơn, sau đó tổ chức bán hóa đơn hàng loạt với số lượng, doanh số lớn rồi bỏ trốn; lợi dụng hoạt động sản xuất, kinh doanh để mua bán hóa đơn với hình thức nâng khống giá trị hàng hóa mua bán trên các hóa đơn...

Nhằm ngăn chặn hành vi và tội phạm mua bán hóa đơn, trốn thuế, lực lượng cảnh sát kinh tế Công an tỉnh đã chủ động triển khai các biện pháp nắm tình hình, nỗ lực điều tra làm rõ các vụ án, chuyên án, bắt giữ các đối tượng để xử lý nghiêm theo quy định pháp luật. Đồng thời tăng cường tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật trong hoạt động kinh tế, kinh doanh đến các cơ sở, chủ doanh nghiệp đóng trên địa bàn. Bên cạnh đó, tích cực phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra thuế và kê khai thuế tại các đơn vị, doanh nghiệp nhằm chủ động phòng ngừa, ngăn chặn chấn chỉnh các vi phạm, không để xảy ra phức tạp, gây mất an ninh trật tự.

Trong năm 2024 và gần 6 tháng đầu năm 2025, lực lượng cảnh sát kinh tế Công an tỉnh đã phát hiện, khởi tố trên 10 vụ, gần 100 bị can phạm tội về mua bán trái phép hóa đơn và trốn thuế. Điển hình, ngày 25/5/2025 Văn phòng cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh đã khởi tố 8 đối tượng về tội “Mua bán trái phép hóa đơn”, gồm: Lê Thị Thanh Hường, sinh năm 1977 ở tỉnh Hòa Bình (nay là tỉnh Phú Thọ); Tô Văn Phong, sinh năm 1961; Đinh Thị Hà, sinh năm 1966; Lê Thị Lý, sinh năm 1989 và Tạ Quang Triệu, sinh năm 1959 đều ở tỉnh Ninh Bình; Ngô Thị Thu Hương, sinh năm 1989 ở xã Vĩnh Yên (nay là xã Tây Đô); Nguyễn Thị Tùng, sinh năm 1965; Lê Thị Ngọc Ánh, sinh năm 1986 đều ở phường Ba Đình (nay là phường Bỉm Sơn). Theo kết quả điều tra, từ đầu năm 2024 đến tháng 3/2025, Nguyễn Thị Tùng là Giám đốc trực tiếp điều hành Công ty TNHH Yên Thế, địa chỉ ở khu phố 7, phường Ba Đình (nay là phường Bỉm Sơn) chuyên hoạt động trên lĩnh vực kinh doanh vật liệu xây dựng và vận tải đã thường xuyên móc nối với một số công ty khác trên địa bàn các tỉnh Hòa Bình (cũ), Ninh Bình để mua bán hóa đơn giá trị gia tăng khống. Sau đó làm các thủ tục hợp thức hóa chứng từ và thu lời bất chính hàng trăm triệu đồng, gây thất thoát hàng tỷ đồng tiền thuế của Nhà nước.

Trước đó, ngày 23/5/2025, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thanh Hóa đã đề nghị truy tố 2 bị can về tội “Mua bán trái phép hóa đơn”, gồm: Phạm Thị Thanh, sinh năm 1954 trú tại phường An Hưng (nay là phường Đông Quang) là Giám đốc Công ty CP khai thác đá Thanh Sơn và Công ty TNHH đá Thiên Phúc; Nguyễn Tiến Nam, sinh năm 1984 trú tại xã Thuần Lộc (nay là xã Hậu Lộc) là kế toán của công ty... Theo kết quả điều tra, từ tháng 1/2021 đến tháng 1/2024 Phạm Thị Thanh với vai trò là giám đốc 2 công ty trên đã chỉ đạo Nguyễn Tiến Nam là kế toán xuất khống 99 hóa đơn cho 56 doanh nghiệp trên địa bàn 2 tỉnh Thanh Hóa và Nghệ An, gây thất thoát hàng chục tỷ đồng tiền thuế của Nhà nước.

Để thực hiện được hành vi trên, mỗi khi có khách hàng cần mua hóa đơn, Phạm Thị Thanh sẽ giao quyển hóa đơn của Công ty Thanh Sơn hoặc Công ty Thiên Phúc cho Nguyễn Tiến Nam tự viết nội dung. Sau đó, Thanh ký, đóng dấu trực tiếp vào hóa đơn. Khách hàng mua hóa đơn sẽ chuyển tiền vào tài khoản của Công ty Thanh Sơn hoặc Công ty Thiên Phúc mở tại ngân hàng. Nguyễn Tiến Nam là người trực tiếp nhận tiền từ tài khoản này, hoặc nhờ bạn bè cùng làm kế toán nhận hộ. Các trường hợp không thực hiện chuyển tiền thì bên mua hóa đơn thanh toán bằng tiền mặt. Hành vi của Phạm Thị Thanh và Nguyễn Tiến Nam đủ yếu tố cấu thành tội “Mua bán trái phép hóa đơn” quy định tại khoản 2, Điều 203 Bộ Luật hình sự...

Để nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa, đấu tranh với các hành vi vi phạm và tội phạm mua bán hóa đơn và trốn thuế, thiết nghĩ các cơ quan quản lý nhà nước cần làm tốt hơn nữa việc kiểm soát hoạt động thành lập doanh nghiệp; tăng cường kiểm tra, giám sát nhằm hạn chế thấp nhất sự tồn tại của các doanh nghiệp “ma” trên địa bàn. Đồng thời tăng cường kiểm tra sau cấp phép, rà soát việc kê khai thuế đối với doanh nghiệp mới thành lập, doanh nghiệp, hộ kinh doanh thường xuyên xuất hóa đơn nhưng báo lỗ. Cùng với đó, tổ chức thực hiện rà soát định kỳ, tần suất lớn để nhận diện dấu hiệu vi phạm, kịp thời phát hiện, kiên quyết đấu tranh, ngăn chặn các hành vi mua bán, sử dụng hóa đơn, chứng từ giả; sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp; gian lận thuế, trốn thuế. Bên cạnh đó, cần xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, cố tình vi phạm theo đúng thẩm quyền; tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, chuyển giao, kiến nghị khởi tố các vụ việc có dấu hiệu tội phạm về kinh tế, tiêu cực với cơ quan nhà nước có thẩm quyền để xử lý theo đúng quy định pháp luật.

Bài và ảnh: Quốc Hương