(Baothanhhoa.vn) - Nhờ tăng cường thực hiện chính sách Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tại các vùng dân tộc ít người đã góp phần nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn huyện vùng cao Quan Hóa, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển.

Nâng cao chất lượng dân số vùng dân tộc ít người ở huyện vùng cao Quan Hóa

Nhờ tăng cường thực hiện chính sách Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tại các vùng dân tộc ít người đã góp phần nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn huyện vùng cao Quan Hóa, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển.

Đổi thay ở bản Suối Tôn

Sau chặng đường dài từ thành phố Thanh Hóa ngược lên huyện vùng cao Quan Hóa, chúng tôi dừng chân ở thị trấn Hồi Xuân. Từ đây lên đến bản Suối Tôn, xã Phú Sơn cũng gần 40 cây số. Đây là 1 trong 2 bản người Mông của huyện Quan Hóa.

Nâng cao chất lượng dân số vùng dân tộc ít người ở huyện vùng cao Quan Hóa

Nhờ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, con đường vào bản Suối Tôn, xã Phú Sơn đã được đổ bê tông, tạo thuận lợi cho bà con đi lại. Ảnh: Hoàng Đông

Đón chúng tôi ở con dốc đầu bản, Trưởng bản Suối Tôn Mùa A Du và Bí thư Giàng A Chu nở nụ cười đón khách và khái quát đời sống đồng bào Mông Suối Tôn cho chúng tôi được biết. Nếu gần 10 năm trước con đường vào bản nhỏ, hẹp, dốc hiểm trở, thì nay đường bê tông đã vào tận bản. Suối Tôn có đường, có điện thắp sáng, có sóng điện thoại để liên lạc. Với bà con Suối Tôn, đây là sự thay đổi lớn. Hiện nay, bản Suối Tôn có 75 hộ, 427 khẩu, ngành nghề chủ yếu là trồng trọt, chăn nuôi, có một số thanh niên đã đi làm ở các công ty. Những năm qua cùng sự nỗ lực của đồng bào nơi đây và sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, của tỉnh, huyện và các cấp, ngành, bản Suối Tôn đã có nhiều đổi thay về phong tục, tập quán, canh tác sản xuất, đời sống người dân cũng dần nâng lên. Đặc biệt, trước đây đồng bào Mông với quan niệm “Trời sinh voi sinh cỏ”, nên vẫn còn tình trạng kết hôn sớm, sinh đẻ nhiều thì nay nhờ công tác tuyên truyền đến tận gia đình, chị em trong độ tuổi sinh đẻ và áp dụng các dịch vụ dân số, kế hoạch hóa gia đình nên tỷ lệ gia đình sinh con thứ 3 trở lên đã giảm. Nhiều chị em phụ nữ trong bản khi có thai đã đến các cơ sở y tế để khám thai và được tư vấn dịch vụ chăm sóc thai nhi.

Nâng cao chất lượng dân số vùng dân tộc ít người ở huyện vùng cao Quan Hóa

Bản Suối Tôn đã có nhiều đổi thay về phong tục, tập quán, canh tác sản xuất, đời sống người dân cũng dần nâng lên. Ảnh: Hoàng Đông

Ông Phạm Văn Tư, Chủ tịch UBND xã Phú Sơn, huyện Quan Hóa cho biết, xã có 5 bản, 584 hộ, 2.711 khẩu gồm các dân tộc: Kinh, Mường, Thái, Mông sinh sống. Những năm qua, đời sống người dân bản Suối Tôn nói riêng cũng như các bản khác của xã Phú Sơn nói chung đều có sự thay đổi lớn so với trước đây. Xã Phú Sơn cũng là một trong những xã triển khai thực hiện Đề án “Nâng cao chất lượng dân số các vùng dân tộc ít người” và Đề án “Giảm thiểu tảo hôn và hôn nhân cận huyết thông trên địa bàn huyện Quan Hóa”. Bám sát hướng dẫn, chỉ đạo của cấp trên, áp dụng tình hình thực tế ở địa phương, xã đã triển khai thực hiện tốt nội dung đề ra trong đề án. Từ đó, nhận thức của Nhân dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số được nâng lên, ý thức chấp hành pháp luật, kế hoạch hóa gia đình, nâng cao chất lượng dân số có nhiều chuyển biến tích cực, đặc biệt là từng bước thay đổi suy nghĩ, hành vi của các bậc cha mẹ và các tầng lớp thanh niên, vị thành niên.

Chủ động nâng cao chất lượng dân số

Quan Hóa là huyện vùng cao biên giới, toàn huyện có 11.107 hộ với hơn 48.000 khẩu, có 5 dân tộc cùng sinh sống, trong đó dân tộc thiểu số chiếm trên 91% tổng dân số toàn huyện (Trong đó, dân tộc Thái chiếm 65,61%; dân tộc Mường 24,48%; dân tộc Kinh 8,97%; dân tộc Mông 0,82% và dân tộc Hoa 0,12%). Những năm qua, tình hình kinh tế - xã hội của huyện từng bước được phát triển, đời sống vật chất, tinh thần của người dân cũng từng bước được cải thiện, do đó nhận thức của đồng bào DTTS được nâng lên rõ rệt. Đặc biệt, trong công tác Dân số - KHHGĐ đã có những chuyến biển tích cực. Sau khi sáp nhập Trung tâm Dân số - KHHGĐ huyện vào Trung tâm Y tế huyện, bộ máy hoạt động đã đi vào hoạt động ổn định.

Nâng cao chất lượng dân số vùng dân tộc ít người ở huyện vùng cao Quan Hóa

Trung tâm Y tế huyện Quan Hóa phối hợp với xã Phú Sơn tuyên truyền công tác Dân số - KHHGĐ và triển khai các đề án thuộc chương trình mục tiêu Y tế - Dân số. Ảnh: TTYT Quan Hóa

Quan Hóa là một trong những huyện miền núi của tỉnh Thanh Hóa đã và đang triển khai thực hiện Đề án “Nâng cao chất lượng dân số các dân tộc ít người tại cộng đồng” của Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh. Đề án được triển khai trên địa bàn 6 xã của huyện Quan Hóa gồm Hiền Kiệt, Nam Xuân, Trung Sơn,Trung Thành, Thành Sơn và Phú Sơn. Thời gian qua, thực hiện Công tác Dân số - KHHGĐ, Phòng Dân số - Truyền thông giáo dục sức khỏe (Trung tâm Y tế huyện Quan Hóa) đã tham mưu cho đơn vị lập kế hoạch tổ chức triển khai thực hiện theo chỉ tiêu, kế hoạch của tỉnh giao, áp dụng thực tiễn vào công tác truyền thông dân số ở địa phương. Năm 2020, Trung tâm đã kiểm tra, giám sát 6/6 xã thực hiện với 20 lượt kiểm tra giám sát tại cơ sở. Đã có 6/6 Ban Dân số -KHHGĐ xã lập thành lập được câu lạc bộ sức khỏe sinh sản tiền hôn nhân, hôn nhân cận huyết thống. Đồng thời ban hành quy chế hoạt động của câu lạc bộ, sinh hoạt định kỳ một tháng một lần, tổ chức được 24 lần sinh hoạt, với 1.200 lượt người tham gia. Thực hiện được 18 cuộc truyền thông trực tiếp tại 6 xã, thu hút được 900 lượt người tham gia, đặc biệt là nhóm đối tượng vị thành niên, nam nữ thanh niên, các cặp vợ chồng mới kết hôn, các cặp nam nữ thanh niên chuẩn bị kết hôn.

Nâng cao chất lượng dân số vùng dân tộc ít người ở huyện vùng cao Quan Hóa

Cán bộ Phòng Truyền thông Dân số - Giáo dục sức khỏe (Trung tâm Y tế huyện Quan Hóa) chuẩn bị tài liệu tuyên truyền công tác Dân số - KHHGĐ trên địa bàn huyện. Ảnh: TTYT Quan Hóa

Ông Đinh Văn Bột, Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Quan Hóa cho biết: Thực hiện Công tác Dân số - KHHGĐ năm 2021 trong chương trình mục tiêu Y tế - Dân số, Trung tâm Y tế huyện Quan Hóa tiếp tục chỉ đạo Phòng Truyền thông Dân số - Giáo dục sức khỏe lập kế hoạch và tổ chức triển khai các hoạt động của đề án. Căn cứ vào các nội dung hoạt động đã xây dựng, chỉ đạo và hướng dẫn các đơn vị thực hiện tốt đề án. Phối hợp các phòng ban và các đơn vị chức năng triển khai có hiệu quả các hoạt động. Năm 2021, huyện đề ra mục tiêu 50% phụ nữ trong độ tuổi trên địa bàn triển khai Đề án “Nâng cao chất lượng dân số vùng dân tộc ít người” được tuyên truyền, cung cấp thông tin về chăm sóc sức khỏe sinh sản/KHHGĐ.

Nâng cao chất lượng dân số vùng dân tộc ít người ở huyện vùng cao Quan Hóa

Huyện Quan Hóa lồng ghép chương trình cung cấp kiến thức về sức khỏe sinh sản trước hôn nhân, tác hại của nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống cho các em học sinh THCS,THPT trên địa bàn huyện.

Trao đổi với chúng tôi, anh Hà Minh Tuấn, cán bộ phòng Dân số - Truyền thông Giáo dục sức khỏe (Trung tâm Y tế huyện Quan Hóa) cho biết: Năm 2021, Đề án “Nâng cao chất lượng Dân số các vùng dân tộc ít người” tiếp tục được triển khai thực hiện tại 6 xã: Hiền Kiệt, Nam Xuân, Trung Sơn,Trung Thành, Thành Sơn và Phú Sơn. Trung tâm Y tế huyện đã thực hiện được 6 cuộc truyền thông trực tiếp tại 6 xã, thu hút được đông đủ đối tượng sống trên địa bàn xã tham gia, là nhóm đối tượng vị thành niên, nam nữ thanh niên, các cặp vợ chồng mới kết hôn, các cặp nam nữ thanh niên chuẩn bị kết hôn. Các xã duy trì câu lạc bộ sức khỏe sinh sản tiền hôn nhân, hôn nhân cận huyết thống. Năm 2021 sẽ có 24 lần sinh hoạt câu lạc bộ/ 6 xã với tổng số lượt người tham gia là 1.248 người. Buổi sinh hoạt nhằm cung cấp kiến thức về sức khỏe sinh sản trước hôn nhân, các biện pháp phòng tránh thai an toàn, phòng, chữa bệnh phụ khoa, phòng chống, điều trị vô sinh, làm mẹ an toàn, trách nhiệm làm cha, làm mẹ, nuôi con khỏe, dạy con ngoan, các nguy cơ sinh con bị dị tật, khuyết tật, nguy cơ vô sinh. Qua đó, giúp vị thành niên, thanh niên trang bị các kiến thức về sức khỏe sinh sản/KHHGĐ, giảm tình trạng nạo phá thai, tình dục không an toàn trước hôn nhân, góp phần duy trì hôn nhân bền vững, gia đình hạnh phúc, nâng cao chất lượng dân số. Trong 6 tháng đầu năm 2021 do diễn biến phức tạp của dịch bệnh COVID-19 đã làm ảnh hưởng đến việc sinh hoạt định kỳ của các câu lạc bộ sức khỏe sinh sản tiền hôn nhân, hôn nhân cận huyết thống. Hiện nay chỉ mới tổ chức được mỗi câu lạc bộ 1 cuộc nói chuyện chuyên đề.

Và những khó khăn cần được tháo gỡ

Đề án “Nâng cao chất lượng dân số các dân tộc ít người tại cộng đồng” triển khai trên địa bàn huyện Quan Hóa góp phần can thiệp thay đổi hành vi, tập quán sử dụng dịch vụ Dân số - KHHGĐ và các loại hình dịch vụ phù hợp với tâm lý, tập quán của người dân tộc thiểu số.

Qua việc thực hiện công tác Dân số - KHHGĐ nói chung, triển khai thực hiện Đề án “Nâng cao chất lượng dân số các dân tộc ít người tại cộng đồng” nói riêng góp phần thực hiện giảm sinh ở những vùng có mức sinh cao vùng khó khăn; khống chế tốc độ tăng tỷ số giới tính khi sinh; tỷ lệ bà mẹ mang thai được sàng lọc trước sinh, áp dụng biện pháp tránh thai hiện đại ngày càng tăng; giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thông... nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn huyện Quan Hóa.

Nâng cao chất lượng dân số vùng dân tộc ít người ở huyện vùng cao Quan Hóa

Do diễn biến phức tạp của dịch bệnh COVID-19, việc thực hiện kế hoạch Chương trình mục tiêu Y tế - Dân số năm 2021 triển khai muộn, gây ảnh hưởng không nhỏ đến công tác hoạt động ở cơ sở ở huyện Quan Hóa.

Bên cạnh những kết quả đạt được trong công tác Dân số - KHHGĐ nói chung, triển khai thực hiện đề án nói riêng còn đó những khó khăn, vướng mắc tại huyện Quan Hóa như do diễn biến phức tạp của dịch bệnh COVID-19, việc thực hiện kế hoạch Chương trình mục tiêu năm 2021 triển khai muộn, gây ảnh hưởng không nhỏ đến công tác hoạt động ở cơ sở. Tổ chức bộ máy ngành dân số có nhiều biến động ở các cấp đã phần nào ảnh hưởng đến tâm lý đội ngũ cán bộ phụ trách dân số, kinh phí Chương trình mục tiêu phục vụ cho công tác Dân số dần bị cắt giảm, số cán bộ phụ trách Dân số xã do viên chức trạm y tế kiêm nhiệm, số cán bộ được giao phụ trách này chưa có kinh nghiệm, chưa được tập huấn về lĩnh vực dân số, cộng tác viên dân số không còn. Vì vậy ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng công tác quản lý và duy trì hoạt động ở cơ sở. Bên cạnh đó, một số cấp ủy đảng, chính quyền địa phương nhận thức chưa đầy đủ, sâu sắc về lợi ích của chăm sóc sức khỏe sinh sản tiền hôn nhân và tác hại của hôn nhân cận huyết thống nên chưa có sự quan tâm của các cấp, các ngành nhất là sự quan tâm chỉ đạo của Đảng và chính quyền trong xã một cách sát sao…

Những khó khăn tồn tại trên đó ảnh hưởng không nhỏ đến công tác tổ chức trong quá trình triển khai thực hiện ở cơ sở, trong đó có việc triển khai thực hiện đề án. Vì vậy, Trung tâm Y tế huyện Quan Hóa mong muốn các cấp có thẩm quyền sớm có hướng ổn định tổ chức bộ máy công tác Dân số ở cơ sở; tăng thêm nguồn kinh phí tổ chức thực hiện, tập huấn chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ phụ trách dân số xã, nhất là những cán bộ thay mới; UBND các xã, thị trấn tạo điều kiện hỗ trợ kinh phí cho Ban Dân số xã hoạt động. Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng công tác Dân số - KHHGĐ, hoàn thành cho các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Ngọc Huấn


Ngọc Huấn

 {name} - {time}

 Trả lời

{body}
 {name}- {time}
{body}

0 bình luận

Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng. Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Địa phương

Xem thêm TP.Thanh Hóa

Thời tiết

Chia sẻ thông tin với bạn bè!
Tắt [X]