Bánh đa Minh Châu: Món quà quê dân dã

Với nguyên liệu hoàn toàn tự nhiên, như: gạo, vừng, muối… người dân làng Minh Châu (hay còn gọi là làng Chòm), xã Thiệu Châu, huyện Thiệu Hóa đã tạo cho xứ Thanh loại bánh đa có hương vị đặc trưng riêng khó nơi nào có được.

Dù làm bánh đa lâu năm nhưng người làng Minh Châu chẳng ai nhớ nghề này có từ bao giờ. Chỉ biết khi lớn lên, họ đã thấy ông bà, bố mẹ làm những chiếc bánh đa vừng thơm ngon, béo ngậy.

Nghề bánh đa tuy không nặng nhọc nhưng hàng ngày, những người dân làm nghề phải dậy từ 3h sáng để chuẩn bị các khâu làm bánh và họ thường kết thúc công việc vào khoảng 13h chiều mỗi ngày.

Là người có hàng chục năm gắn bó với nghề truyền thống, chị Lê Thị Huệ, thôn Đắc Châu 1, cho biết: “Tôi gắn bó với nghề này từ lúc 14, 15 tuổi. Cũng chẳng biết nghề có từ bao giờ nhưng khi sinh ra tôi đã thấy ông bà, bố mẹ làm bánh rồi. Trung bình mỗi ngày tôi thường tráng được khoảng 1.000 chiếc bánh. Hôm nào đơn hàng nhiều thì chồng tôi cũng tráng phụ thêm. Ở những gia đình làm nghề truyền thống này, phụ nữ, đàn ông đều biết tráng bánh”.

Để có một chiếc bánh đa ngon, người dân làng Minh Châu phải sự dụng gạo có độ dẻo ít (gạo thường được dùng là Q5) để tráng bánh. Người tráng bánh phải dàn bột đều tay để bánh có độ dày vừa phải, rồi rắc lớp vừng đều trên mặt bánh.

Bánh đa làng Minh Châu chỉ dùng nguyên liệu duy nhất là bột gạo với vừng. Theo những người làm bánh lâu năm ở làng thì chỉ làm bằng bột gạo thì bánh đa sau khi quạt mới giữ được độ giòn và thơm lâu, không bị dai dù có để lâu.

Sau khi tráng bánh xong, bánh sẽ được đưa ra phơi, nếu trời nắng to khoảng 5-6 tiếng là bánh khô, nhưng trời râm phải 2 – 3 ngày. Bánh không được phơi quá khô, sẽ cong dòn, dễ gãy.

Bánh đa vừng thường nhập với giá từ 4.500 – 6.000đồng/cái tùy từng loại. Ngoài bánh sống ra, người dân làng Minh Châu cũng nướng bánh chín để bán.

Vào mùa gấc chín, người dân Minh Châu còn làm bánh đa gấc với màu đỏ đẹp mắt và mùi thơm của gạo, vừng, gấc quyện vào nhau, tạo nên hương vị thơm ngon đặc trưng.

Một chiếc bánh đa quạt thành công phải có màu vàng ruộm và nở phồng đều nhau. Khi ăn có vị béo ngậy của vừng, vị ngọt của gạo và vị mặn của muối tạo nên một hương vị đậm đà khó nơi nào có được.

Nghề làm bánh đa ở làng Minh Châu vẫn sống cùng thời gian, đó là nhờ ý thức gìn giữ của nhiều thế hệ trong làng. Giờ đây, nhiều người đã coi nghề làm bánh là nghề chính chứ không chỉ đơn thuần là nghề phụ làm lúc nông nhàn.

Những giàn bánh đa phơi trải dài bên hiên nhà vào những trưa nắng khiến cho ai ghé thăm nơi đây cũng thấy ấm lòng. Làng nghề bánh đa Minh Châu giờ đây không chỉ giúp cho người dân có cuộc sống ấm no mà còn trở thành địa điểm đến thăm quan độc đáo cho du khách trong và ngoài tỉnh.

Hoài Thu – Hoàng Giang