Khắc phục “lỗ hổng” trong công tác phòng, chống dịch COVID-19: (Bài 1) Đợt dịch thứ 4 - “phép thử” về khả năng ứng phó với dịch bệnh

Trước diễn biến hết sức phức tạp, khó lường của “làn sóng” dịch COVID-19 thứ 4 này, tỉnh Thanh Hoá đã xác định công tác phòng, chống dịch là nhiệm vụ trước hết và trên hết, tất cả vì mục tiêu bảo vệ an toàn sức khỏe, tính mạng của Nhân dân. Do đó, các phương án, biện pháp được triển khai theo phương châm chủ động phòng chống dịch từ sớm, từ xa và tập trung thiết lập, củng cố các “lá chắn” nhằm kiểm soát nguồn lây nhiễm ra cộng đồng.

Đồng chí Đỗ Trọng Hưng, Ủy viên Trung ương Đảng Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh trực tiếp chỉ đạo công tác phòng, chống dịch liên quan đến ca mắc COVID-19 tại xã Tế Nông (Nông Cống).

Cuộc “tổng động viên” toàn diện

Với quyết tâm cao và sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và các tầng lớp Nhân dân trên tinh thần “Chống dịch như chống giặc”, Thanh Hoá đã triển khai đồng bộ, toàn diện và mạnh mẽ các biện pháp phòng, chống dịch. Trong đó, chú trọng “truy vết thần tốc, cách ly triệt để, ngăn chặn nguy cơ lây lan dịch, bệnh từ bên ngoài, khoanh vùng dập dịch từ bên trong và điều trị hiệu quả”. Tỉnh đã thành lập 155 khu cách ly tập trung sẵn sàng hoạt động, với khả năng thu dung hơn 16.000 người; thành lập 9 chốt kiểm dịch liên ngành tại tất cả các tuyến giao thông cửa ngõ ra vào địa bàn; đồng thời, tăng cường nhân lực cho các chốt tuần tra trọng yếu, nhằm tạo dựng “lá chắn” vòng ngoài vững chắc.

Từ 0 giờ ngày 20-8, sau khi huyện Nghĩa Đàn, tỉnh Nghệ An thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 xã Xuân Bình (huyện Như Xuân) đã yêu cầu 2 chốt kiểm soát dịch COVID-19 siết chặt kiểm soát các tuyến đường dân sinh giáp ranh với xã Nghĩa Lâm, huyện Nghĩa Đàn, không để người dân vùng dịch sang Thanh Hóa. Đồng thời, tuyên truyền cho Nhân dân địa phương không sang Nghệ An trong thời điểm này.

Ông Trịnh Xuân Sơn, Chủ tịch UBND xã Xuân Bình, cho biết: Trước đây người dân 2 xã thường xuyên qua lại, nhưng thời điểm này địa phương yêu cầu tạm dừng, không giao thương, thăm thân nhằm bảo đảm an toàn phòng, chống dịch. Đồng thời, thành lập các chốt kiểm soát người qua lại để phân loại, hướng dẫn quy trình phòng, chống dịch theo quy định.

Ông Lê Anh Tuấn, Phó Chủ tịch UBND huyện Như Xuân, cho biết: Tình hình dịch tại Nghệ An rất phức tạp, do đó địa phương đã nâng cấp độ phòng dịch lên cao nhất; đồng thời, yêu cầu các xã vùng giáp ranh với các huyện Nghĩa Đàn, Quỳ Châu (tỉnh Nghệ An) kiểm soát chặt chẽ người ra vào địa bàn. Những trường hợp cần thiết từ Nghệ An vào Như Xuân phải thực hiện nghiêm quy định cách ly. Cùng với chốt kiểm soát liên ngành phòng, chống dịch COVID-19 của tỉnh đặt tại xã Bãi Trành, thời điểm này, huyện Như Xuân đã chỉ đạo các xã tăng cường lực lượng cho 6 chốt kiểm soát dịch COVID-19 tại các đường mòn, lối mở dân sinh giáp ranh Nghệ An, bảo đảm không bỏ sót, để lọt các trường hợp có yếu tố dịch tễ vào địa bàn.

Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 tỉnh Thanh Hóa, hiện trên địa bàn tỉnh đã thành lập gần 5.000 tổ giám sát cộng đồng. Với phương châm “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng”, các tổ giám sát cộng đồng đã giúp Ban chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 các cấp lập danh sách hơn 300.000 công dân Thanh Hoá đang sinh sống, làm việc ở tỉnh ngoài; giám sát truy vết hơn 1.700 trường hợp F1 và các trường hợp liên quan đến các chuyến bay, chuyến xe có bệnh nhân dương tính; gần 11.000 trường hợp F2 và các trường hợp liên quan khác; tổ chức cách ly tại nhà, nơi cư trú gần 15.000 người.

Tổ giám sát cộng đồng thôn Đông, xã Các Sơn, thị xã Nghi Sơn thường xuyên nắm bắt, theo dõi, kiểm soát chặt chẽ mọi công dân về địa phương đê phòng, chống dịch COVID-19.

Công việc thường xuyên của ông Lê Hữu Tuấn, Trưởng thôn, Tổ tưởng tổ giám sát cộng đồng thôn Đông, xã Các Sơn, thị xã Nghi Sơn và các thành viên trong tổ là đến các gia đình có lao động đi làm ăn xa, nhất là tại TP Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành phía Nam, để nắm bắt, theo dõi, kiểm soát chặt chẽ mọi công dân về địa phương. Từ đó, phát hiện để thần tốc truy vết, cách ly, khoanh vùng, không bỏ sót bất kỳ trường hợp F1, F2 nào trong cộng đồng. Đồng thời, tổ chức giám sát các trường hợp đang thực hiện cách ly tại nhà; đẩy mạnh tuyên truyền, nhắc nhở người dân tuân thủ nghiêm quy định khai báo y tế, đeo khẩu trang, sát khuẩn và không tập trung đông người.

Ông Lê Hữu Tuấn cho biết: “Trong thôn Đông hiện có 7 người đang cách ly tại nhà. Cùng với việc giám sát công dân chấp hành quy định cách ly, các thành viên tổ giám sát cộng đồng thường xuyên tuyên truyền, động viên các gia đình có con em đang ở vùng dịch yên tâm ở lại. Tuy vất vả nhưng các thành viên trong tổ rất vui vì đã góp sức cùng với chính quyền kiểm soát tốt dịch bệnh”.

Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa là một trong bốn đơn vị trong tỉnh triển khai thực hiện xét nghiệm SARS-CoV-2 bằng phương pháp Realtime-PCR.

Việc xét nghiệm nhanh và chính xác có ý nghĩa rất quan trọng đối với công tác phòng chống COVID-19, giúp nhanh chóng xác định và bóc tách các ca F0 khỏi cộng đồng, giảm nguy cơ lây lan dịch bệnh. Do vậy, tỉnh Thanh Hóa luôn quan tâm, dành nguồn lực từ ngân sách và huy động xã hội hóa để nâng cao năng lực xét nghiệm COVID-19 cho các cơ sở y tế. Đến nay, tỉnh Thanh Hóa đã có 11 hệ thống xét nghiệm SARS-CoV-2 bằng phương pháp Realtime-PCR. Cùng với việc nâng cao năng lực xét nghiệm, mở rộng tầm soát ngoài cộng đồng, Ngành Y tế cũng chủ động chuẩn bị các điều kiện để sẵn sàng tiếp nhận, điều trị bệnh nhân COVID-19. Tại Cơ sở điều trị COVID-19 số 1 - Bệnh viện Phổi Thanh Hóa hiện đang thu dung điều trị gần 200 bệnh nhân. Đồng thời, cơ sở này cũng được trưng dụng và chuẩn bị các điều kiện sẵn sàng thu dung, điều trị bệnh nhân COVID-19, với quy mô 500 giường bệnh. Để không bị động khi dịch bùng phát trên diện rộng, số ca mắc COVID-19 tăng đột biến trong cùng một thời điểm, Sở Y tế đã yêu cầu tất cả các bệnh viện phải bảo đảm các điều kiện sẵn sàng thu dung, điều trị bệnh nhân nhiễm COVID-19 theo phương châm “4 tại chỗ”, với quy mô thu dung, điều trị tối thiểu 20 bệnh nhân. Hiện nay, Ban Chỉ đạo phòng chống dịch COVID-19 của tỉnh cũng đã chỉ đạo xây dựng phương án chi tiết việc tiếp nhận, điều trị bệnh nhân COVID-19 theo các cấp độ, dự báo và chuẩn bị sớm các điều kiện về cơ sở vật chất, nhân lực y tế và kinh phí cho việc phòng chống dịch trong thời gian tới.

Yếu tố nguy cơ luôn rình rập

Xác định được sự phức tạp, khó lường của đợt dịch thứ 4, Thanh Hóa đã triển khai đồng bộ, quyết liệt các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19. Tuy nhiên, không thể phủ nhận, các yếu tố nguy cơ bùng phát dịch bệnh vẫn luôn rình dập. Sự phát sinh của ổ dịch ở huyện Nông Cống và Bệnh viện đa khoa Hợp Lực đã minh chứng cho điều đó.

Đội phản ứng nhanh Ngành Y tế khẩn trương truy vết các trường hợp có yếu tố nguy cơ.

Trực tiếp kiểm tra công tác phòng, chống dịch COVID-19 tại huyện Nông Cống, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Đỗ Trọng Hưng đã chỉ rõ những hạn chế như công tác lãnh đạo, chỉ đạo có thời điểm còn lúng túng; việc quản lý nguồn lây nhiễm từ bên ngoài vào địa bàn còn lỏng lẻo; một số trường hợp F0 có lịch sử di chuyển phức tạp nhưng khai báo không trung thực, có trường hợp không rõ nguồn lây; công tác lấy mẫu, xét nghiệm còn chậm; việc bố trí, sử dụng lực lượng, vật tư, thiết bị có thời điểm hiệu quả chưa cao… Qua đó, đồng chí đề nghị cấp ủy, chính quyền huyện Nông Cống cần rút kinh nghiệm và khẩn trương khắc phục triệt để.

Các yếu tố nguy cơ bùng phát dịch luôn dình dập, mà ổ dịch Nông Cống, Bệnh viện Đa khoa Hợp Lực là những minh chứng vô cùng sát thực. Trước diễn biến rất nhanh và đặc biệt phức tạp của dịch bệnh, ngày 30-8-2021, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành văn bản số 13392 /UBND-VX về việc tiếp tục tăng cường các biện pháp cấp bách phòng, chống dịch COVID-19. Theo đó, kể từ 18 giờ 00 ngày 30-8-2021, tạm dừng các hoạt động cắt tóc, gội đầu, thẩm mỹ, chăm sóc sắc đẹp; các chợ cóc, chợ tạm cho đến khi có thông báo mới. Tăng cường quản lý lao động tự do, người bán hàng rong; quản lý và xét nghiệm COVID-19 cho các shipper (người giao hàng công nghệ), lái xe taxi, xe khách, xe mô tô 2 bánh chở khách. Triển khai xét nghiệm COVID-19 để tầm soát đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, chiến sỹ lực lượng vũ trang, giáo viên, học sinh, tiểu thương tại các chợ, trung tâm thương mại, siêu thị…Yêu cầu các doanh nghiệp có công nhân sản xuất, kinh doanh, các chợ truyền thống, các siêu thị đang được phép hoạt động phải thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 và xét nghiệm tầm soát COVID-19. Tiếp tục siết chặt công tác phòng, chống dịch COVID-19 trong các bệnh viện, các cơ sở y tế, các phòng khám (bao gồm cả công lập và ngoài công lập); yêu cầu xét nghiệm tầm soát thường xuyên cho đội ngũ y, bác sỹ, bệnh nhân và người nhà bệnh nhân…

Đại dịch COVID-19 còn diễn biến phức tạp và tác động nghiêm trọng đến mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội. Tâm thế đối diện với dịch bệnh lúc này là tuyệt đối không chủ quan, lơ là, mất cảnh giác; chủ động triển khai các biện pháp chống dịch sớm hơn, nhanh hơn, quyết liệt hơn. Đồng thời, tránh tâm lý hoang mang, đánh giá sai tình hình, dẫn đến áp dụng các biện pháp cực đoan, không phù hợp, ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động kinh tế và đời sống Nhân dân.

Nhóm phóng viên VH-XH