Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa cho ý kiến Dự thảo Nghị quyết về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn (sửa đổi)

Chiều 30-5, tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa đã thảo luận tại tổ, cho ý kiến vào Dự thảo Nghị quyết về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn (sửa đổi); Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh.

Các ĐBQH thuộc Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa thống nhất cao với sự cần thiết sửa đổi Nghị quyết về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn (sửa đổi).

Tại tiết a, khoản 2, Điều 2 dự thảo quy định HĐND lấy phiếu tín nhiệm đối với Chủ tịch HĐND, phó Chủ tịch HĐND, Trưởng các Ban của HĐND, ĐBQH Lại Thế Nguyên, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBHQ tỉnh Thanh Hóa cho rằng, quy định trên là đúng nhưng chưa đủ vì còn một số chức danh do HĐND bầu nhưng chưa được lấy phiếu tín nhiệm đó là “Phó trưởng các Ban của HĐND”. Nếu không đưa vào phải có cơ sở để giải thích. Cũng như vậy Phó Chủ tịch Hội đồng dân tộc và các phó Chủ tịch của các Ban của Quốc hội, do Quốc hội bầu cũng cần bổ sung lấy phiếu tín nhiệm.

Tại khoản 1, Điều 10 “quy trình lấy phiếu tín nhiệm tại Quốc hội” quy định chậm nhất 45 ngày trước ngày dự kiến khai mạc kỳ họp Quốc hội, căn cứ vào đối tượng được lấy phiếu tín nhiệm quy định trong Nghị quyết này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội “xem xét, quyết định” danh sách những người được lấy phiếu tín nhiệm gửi báo cáo và bản kê khai tài sản, thu nhập đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Nếu quy định căn cứ vào đối tượng lấy phiếu tín nhiệm theo Nghị quyết này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội “xem xét, quyết định” danh sách người được lấy phiếu tín nhiệm là chưa rõ ý, có thể có cách hiểu khác là: Dù đã thuộc đối tượng lấy phiếu tín nhiệm, nhưng vẫn phải được Ủy ban Thường vụ Quốc hội “xem xét, quyết định” mới đưa vào danh sách lấy phiếu. Do đó, đề nghị khoản này sửa lại là: “Chậm nhất 45 ngày trước ngày dự kiến khai mạc kỳ họp Quốc hội, căn cứ vào đối tượng được lấy phiếu tín nhiệm quy định trong Nghị quyết này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội “thông qua” danh sách những người được lấy phiếu tín nhiệm và có văn bản yêu cầu người được lấy phiếu tín nhiệm gửi báo cáo và văn bản kê khai tài sản, thu nhập đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội”.

Đối với khoản 1, Điều 11, ĐBQH Lại Thế Nguyên đề nghị sửa như khoản 1, Điều 10.

Khoản 1, Điều 12 quy định “Người được lấy phiếu tín nhiệm có từ 2/3 tổng số đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND đánh giá “tín nhiệm thấp” thì có thể xin từ chức, trường hợp không xin từ chức thì cơ quan hoặc người có thẩm quyền giới thiệu người đó để Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn có trách nhiệm trình Quốc hội, HĐND tiến hành bỏ phiếu tín nhiệm tại kỳ họp đó hoặc kỳ họp gần nhất. Trường hợp một người đồng thời giữ nhiều chức vụ quyết định tại khoản 1 hoặc khoản 2 Điều 2 Nghị quyết này thì việc bỏ phiếu tín nhiệm được thực hiện 1 lần đối với các chức vụ đó”.

Đoạn trên nên bỏ, vì đã được quy định tại khoản 2, Điều 2; viết vào khoản 1, điều này không logic.

Đối với việc quy định trường hợp một người đồng thời giữ nhiều chức vụ do Quốc hội bầu theo quy định tại khoản 1 hoặc khoản 2 Điều 2 Nghị quyết này, ĐBQH Lại Thế Nguyên đề nghị nên thực hiện việc miễn nhiệm một lần với tất cả các chức vụ đó.

Cho ý kiến vào Dự thảo Nghị quyết về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn (sửa đổi), ĐBQH Mai Văn Hải, Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh cho rằng, việc thực hiện đánh giá mức độ tín nhiệm để làm cơ sở xem xét đánh giá cán bộ, quy định như vậy là đủ. Song quy định “đưa ra khỏi quy hoạch, thực hiện quy trình thủ tục cho từ chức hoặc bỏ phiếu tín nhiệm, miễn nhiệm, bố trí công tác khác thấp hơn chức vụ đang đảm nhiệm mà không chờ hết nhiệm kỳ, hết thời hạn bổ nhiệm...", theo đại biểu Mai Văn Hải là chưa phù hợp, bởi vì lấy phiếu mức độ có thể tín nhiệm cao, tín nhiệm, tín nhiệm thấp. Chỉ trường hợp tín nhiệm thấp thì mới đưa ra khỏi quy hoạch, cho từ chức, miễm nhiệm, bố trí vị trí thấp hơn. Đề nghị bổ sung quy định đối với tín nhiệm thấp.

Cũng theo đại biểu Mai Văn Hải, việc tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri liên quan đến người được lấy ý kiến như thế chưa rõ hình thức, cách thức lấy ý kiến của cử tri. Phải tổ chức lấy ý kiến rồi tổng hợp hay nếu có thì tổng hợp còn không thì thôi?.

Về mức độ lấy phiếu tín nhiệm: Tín nhiệm cao, tín nhiệm, tín nhiệm thấp, đại biểu Mai Văn Hải đề nghị cần làm rõ nội hàm từng tín nhiệm; hệ quả đối với người được lấy phiếu tín nhiệm...

ĐBQH Cầm Thị Mẫn, ĐBQH chuyên trách thuộc Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa, thống nhất với sự cần thiết sửa đổi Nghị quyết số 85/2014/QH13 của Quốc hội khóa XIII về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn (sửa đổi) như lý do đã được nêu lên trong Tờ trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Đại biểu Cầm Thị Mẫn thấy còn 2 vấn đề băn khoăn, đề nghị Ban soạn thảo phân tích, làm rõ thêm. Về đối tượng lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm tại Điều 2, đại biểu thấy các Khoản 1, 2, 3, 4 tại Điều này đã quy định chi tiết các đối tượng lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm; quy định một số trường hợp không lấy phiếu tín nhiệm với những lý do cụ thể được nêu tại khoản 5 của Điều này. Tuy nhiên, còn một số chức danh do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn như: Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao, thành viên Hội đồng Quốc phòng- An ninh; và các chức danh do HĐND bầu hoặc phê chuẩn như: Phó trưởng Ban của HĐND, Hội thẩm TAND tỉnh, huyện không nằm trong diện được lấy phiếu tín nhiệm.

Đại biểu Cầm Thị Mẫn cho rằng, việc bầu hoặc phê chuẩn một chức danh nhất định là giao cho cá nhân người đó quyền, trách nhiệm cụ thể. Mà lấy phiếu tín nhiệm là kênh quan trọng để Quốc hội, HĐND xem xét, đánh giá mức độ hoàn thành của mỗi cá nhân được giao, cũng là cơ hội để mỗi cá nhân xem xét, tự soi, tự sửa bản thân mình. Và nếu chúng ta không đưa vào danh sách lấy phiếu tín nhiệm thì chúng ta dựa vào cơ sở cụ thể nào để đánh giá mức độ tín nhiệm của các đối tượng này? Hay dựa vào kết quả đánh giá, xếp loại cuối năm? Về nội dung này, đại biểu Cầm Thị Mẫn đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu, phân tích làm rõ thêm.

Về thuật ngữ “Lấy phiếu tín nhiệm” tại khoản 1, Điều 3, theo đại biểu Cầm Thị Mẫn, mục đích của “lấy phiếu tín nhiệm” là để xem xét, đánh giá mức độ tín nhiệm của cán bộ đối với vị trí, chức danh gắn với quyền, trách nhiệm của họ được giao. Trong một số trường hợp thì kết quả lấy phiếu tín nhiệm và bỏ phiếu tín nhiệm, là cơ sở để xem xét đưa ra khỏi quy hoạch, thực hiện các quy trình, thủ tục cho từ chức, miễn nhiệm, bố trí công tác khác… Do vậy, việc bổ sung nôi dung: “đưa ra khỏi quy hoạch, thực hiện quy trình, thủ tục cho từ chức hoặc bỏ phiếu tín nhiệm, miễn nhiệm, bố trí công tác khác thấp hơn chức vụ đang đảm nhiệm mà không chờ hết nhiệm kỳ, hết hạn bổ nhiệm” là không phù hợp và chưa thực sự thống nhất với Quy định tại khoản 3, Điều 1 và khoản 1, Điều 11 trong Quy định số 96-QĐ/TW ngày 2-2-2023 của Bộ Chính trị về việc lấy phiếu tín nhiệm đối với chức danh, chức vụ lãnh đạo quản lý trong hệ thống chính trị. Theo đó, đại biểu Cầm Thị Mẫn để nghị giữ nguyên nội hàm giải thích từ ngữ “lấy phiếu tín nhiệm” được Quy định tại Nghị quyết số 85/2014/QH13…

Cũng tại buổi thảo luận tại tổ, các ĐBQH thuộc Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa cũng đã cho ý kiến vào Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh.

Quốc Hương