Vườn Quốc gia Bến En: Chủ động bảo tồn và phát triển loài lim xanh bản địa

Vườn Quốc gia Bến En có tổng diện tích tự nhiên 14.190,54 ha, trong đó có 12.275,2 ha đất lâm nghiệp. Nơi đây là một trong những trung tâm phân bố tự nhiên của loài lim xanh. Lim xanh là cây lâm nghiệp đặc trưng, bản địa của tỉnh Thanh Hóa. Lim xanh là cây gỗ lớn rất bền, thường dùng trong xây dựng, đồ mộc cao cấp. Đây là loài nguy cấp, quý, hiếm, hạn chế khai thác, sử dụng. Không chỉ có vậy, nấm lim xanh còn có giá trị rất cao trong y tế, chăm sóc sức khỏe con người.

Lim xanh trồng tại Vườn Quốc gia Bến En sinh trưởng, phát triển tốt.

Đồng chí Nguyễn Đình Hiếu, Phó giám đốc Ban Quản lý Vườn Quốc gia Bến En, cho biết: Cây lim xanh phân bố tự nhiên ở hầu hết các trạng thái rừng trên núi đất của Vườn Quốc gia Bến En, với diện tích khoảng 10.760 ha. Trong đó, phân bố tập trung tại khu vực Điện Ngọc và Sông Chàng, diện tích trên 300 ha, có đường kính chủ yếu khoảng 30 - 45 cm. Nhận thức được giá trị về kinh tế, môi trường sinh thái và bảo tồn đa dạng sinh học của lim xanh, các năm vừa qua, Vườn Quốc gia Bến En đã triển khai đồng bộ các biện pháp bảo vệ nghiêm ngặt diện tích rừng đặc dụng và ưu tiên giám sát vùng phân bố tập trung loài lim xanh hiện có. Từ năm 2011 đến nay, Vườn Quốc gia Bến En đã triển khai nhiều dự án lâm sinh, trồng rừng bằng cây bản địa (lim xanh). Đồng thời, kêu gọi các thành phần kinh tế tham gia đầu tư, hỗ trợ, hợp tác trồng, chăm sóc, khoanh nuôi, bảo vệ rừng trên địa bàn kết hợp với phát triển kinh tế, du lịch sinh thái....

Kết quả, đến tháng 7-2021, Vườn Quốc gia Bến En đã tổ chức trồng rừng và trồng bổ sung làm giàu rừng được hơn 252 ha cây lim xanh. Trong đó, dự án hợp tác với Tập đoàn Canon Việt Nam trồng bổ sung được 160 ha, Trung tâm Bảo tồn thiên nhiên Gaia trồng bổ sung được 20 ha; dự án trồng rừng thay thế trồng 11,5 ha; dự án trồng rừng sau tỉa thưa keo trồng 54,88 ha; diện tích còn lại do Dự án “Bảo tồn và phát triển loài lim xanh” Vườn Quốc gia Bến En trồng. Nhìn chung, rừng lim trồng mới sinh trưởng, phát triển tốt.

Trong thời gian tới, để phục hồi và phát triển loài lim xanh, trên cơ sở đánh giá cụ thể thực trạng, những khó khăn cũng như tiềm năng, thế mạnh, hiệu quả... trong phát triển rừng, Vườn Quốc gia Bến En tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp. Trong đó, tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức cho Nhân dân và cộng đồng, về giá trị kinh tế, văn hóa, khoa học, môi trường... của cây lim xanh gắn với đời sống cộng đồng. Nghiên cứu, hợp tác chuyển giao công nghệ để tạo giống có chất lượng cao, sạch bệnh, với số lượng lớn, giá thành hạ, đáp ứng nhu cầu trồng rừng hàng năm. Tuyển chọn những cây lim xanh sinh trưởng, phát triển tốt, đủ tiêu chuẩn công nhận cây trội lấy giống, chuyển hóa rừng giống, chủ động nguồn giống gieo ươm, phục vụ mở rộng phát triển rừng lim xanh. Tập trung phối hợp với các tổ chức, doanh nghiệp... nhằm huy động và lồng ghép các nguồn vốn để mở rộng diện tích trồng bổ sung làm giàu rừng lim xanh. Phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành Trung ương, các tổ chức quốc tế kêu gọi hỗ trợ tài chính, kỹ thuật cho việc quản lý rừng bền vững Vườn Quốc gia Bến En nhằm bảo tồn, phát triển nguồn gen cây lim xanh trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. Mục tiêu là góp phần để rừng lim xanh Thanh Hóa sẽ sớm được khôi phục, xây dựng thương hiệu một trong bốn loài gỗ tứ thiết của Việt Nam: “Đinh, lim, sến, táu”. Đồng thời, bảo tồn, phát triển bền vững nguồn gen cây lim xanh, phát huy những giá trị về văn hóa, khoa học, môi trường, đồng thời nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả kinh tế, xóa đói, giảm nghèo cho người dân khu vực miền núi.

Bài và ảnh: Thùy Dương