Nhân Ngày Môi trường thế giới 5-6: Giải quyết ô nhiễm nhựa và nilon

“Giải quyết ô nhiễm nhựa và nilon” là chủ đề của Ngày Môi trường Thế giới 5-6 năm nay. Chủ đề này cho thấy tính cấp thiết của việc bảo vệ môi trường (BVMT) trước tác hại của ô nhiễm nhựa và nilon đối với cuộc sống, đồng thời kêu gọi cộng đồng cùng nhau thay đổi thói quen tiêu dùng và thải bỏ chất thải nhựa...

Đoàn viên, thanh niên Sở Tài nguyên và Môi trường và huyện Hậu Lộc ra quân dọn vệ sinh môi trường bờ biển xã Minh Lộc (Hậu Lộc) hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới năm 2018.

Theo công bố của Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP), mỗi năm, chúng ta thải ra một khối lượng nhựa đủ để trải quanh trái đất bốn lần, với khoảng 500 tỷ túi nhựa được tiêu thụ trên thế giới. Tuy nhiên, phần lớn lượng rác thải nhựa không được chôn trong các bãi chôn lấp. Theo ước tính, với tốc độ sử dụng nhựa như hiện nay, sẽ có thêm 33 tỷ tấn nhựa được sản xuất vào năm 2050 và một phần lớn trong số đó sẽ nằm trong các đại dương, nơi mà nó sẽ tồn tại trong nhiều thế kỷ. Với đặc tính bền vững trong tự nhiên, rác thải nhựa (chai nhựa, túi nilon, hộp đựng đồ ăn, cốc...) cùng với các chất gây ô nhiễm môi trường khác đã và đang tác động tiêu cực đến kinh tế, xã hội và sức khỏe con người, trở thành thách thức lớn đối với môi trường.

Một kết quả khảo sát của Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) mới đây cho thấy, bình quân mỗi hộ gia đình Việt Nam sử dụng khoảng hơn 200 túi nilon các loại/tháng. Chỉ riêng 2 TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, trung bình một ngày thải ra môi trường hàng chục tấn nhựa và túi nilon. Thực tế cho thấy, số đông người dân vẫn ý thức được rằng sử dụng túi nilon thông thường sẽ gây những hậu quả không tốt đối với môi trường. Tuy nhiên, sự tiện dụng của túi nilon tạo nên thói quen khó bỏ của người tiêu dùng trong việc sử dụng. Do đó, túi nilon trở thành rác thải gây ra mối nguy hại đối với môi trường và tác động trực tiếp đến sức khỏe của con người. Vì vậy, nếu không có giải pháp thiết thực trong việc hạn chế dùng túi nilon thì không bao lâu nữa túi nilon sẽ xuất hiện nhiều ở các đường phố, kênh rạch, ruộng đồng..., môi trường sẽ bị hủy hoại nặng nề và khó có thể khắc phục được.

Từ thực tế trên, Bộ TN&MT đã kêu gọi các bộ, ngành, các tỉnh, thành phố; các tổ chức, đoàn thể chính trị - xã hội tổ chức chuỗi hoạt động hưởng ứng “Tháng hành động vì môi trường” và hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới trên cả nước với mục tiêu “Giải quyết ô nhiễm nhựa và nilon”. Bộ TN&MT cũng đề nghị các cơ quan, đơn vị tập trung triển khai một số nội dung, giải pháp quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường (BVMT); việc thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải nhựa nhằm ngăn ngừa, giảm thiểu rác thải nhựa vào môi trường tự nhiên; xử lý nghiêm đối với các cơ quan, doanh nghiệp vi phạm các quy định của Nghị định số 38/NĐ-CP ngày 24-4-2015 của Chính phủ về quản lý chất thải và phế liệu. Đặc biệt, tổ chức “Tháng hành động vì môi trường” để hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới trên cả nước, phải huy động sự tham gia trực tiếp của cộng đồng với nhiều hoạt động, như: Chiến dịch “Nói không với sản phẩm nhựa dùng một lần”; chiến dịch ra quân làm vệ sinh môi trường, thu gom xử lý chất thải, rác thải, khơi thông dòng chảy, nạo vét kênh mương, ao, hồ, hệ thống thoát nước; tổ chức các lớp học giáo dục môi trường, thực hiện các hoạt động thu gom và tái chế chất thải nhựa, túi nilon tại các chợ, siêu thị, trung tâm thương mại, khu dân cư... nhằm khuyến khích người dân cắt giảm tối đa sử dụng các sản phẩm nhựa và túi nilon cũng như bỏ thói quen vứt rác bừa bãi, nâng cao ý thức trách nhiệm của cộng đồng.

Thiết thực hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới năm nay, ngày 9-5-2018, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 98/KH-UBND về việc tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cho các cấp, ban, ngành, tổ chức và các tầng lớp nhân dân về tầm quan trọng trong công tác BVMT, tác hại của ô nhiễm nhựa, túi nilon đối với cuộc sống; mít tinh hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới, Tuần lễ biển và hải đảo Việt Nam; phát động ra quân dọn vệ sinh làm sạch môi trường bãi biển, khu dân cư...; treo băng rôn, pa-nô, áp phích, khẩu hiệu tuyên truyền với chủ đề “Giải quyết ô nhiễm nhựa và nilon”, “Cùng chung tay giữ màu xanh của biển”. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh, chưa có số liệu thống kê chính thức về số lượng nhựa và túi nilon được sử dụng, nhưng theo một số khảo sát, ước tính trung bình một người trong 1 năm sử dụng khoảng 35 kg các sản phẩm có nguồn gốc từ nhựa. Với khối lượng chất thải nhựa và túi nilon được sử dụng và thải bỏ lớn như vậy, song việc quản lý lượng chất thải này vẫn còn nhiều bất cập và khó khăn. Để hạn chế việc sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc từ nhựa, túi nilon, những năm gần đây, các cơ quan chức năng trên địa bàn tỉnh đã chủ động phối hợp với các ban, ngành liên quan tổ chức tuyên truyền đến người dân về những tác hại của thói quen sử dụng túi nilon. Đồng thời, đưa ra những giải pháp áp dụng cụ thể trong thực tiễn như phân loại rác túi nilon, khuyến khích sử dụng nhiều lần tại các siêu thị, trung tâm thương mại... Hỗ trợ hội phụ nữ thành lập câu lạc bộ hạn chế sử dụng túi nilon... tuy nhiên, hiệu quả mang lại chưa được như mong muốn.

Ngày Môi trường thế giới không chỉ là cơ hội cho chúng ta tham gia các hoạt động BVMT, mà còn là dịp để nâng cao hơn nữa nhận thức cho các tầng lớp nhân dân về tầm quan trọng trong công tác BVMT. Hơn lúc nào hết, mỗi chúng ta hãy lên tiếng vì môi trường, nhận ra những thách thức mà chúng ta đang phải đối mặt, qua đó, nêu cao tinh thần đoàn kết, đặc biệt, bằng những hành động nhỏ hằng ngày như phân loại, xử lý rác hữu cơ tại nơi phát sinh, hạn chế sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần và túi nilon khó phân hủy để xây dựng mục tiêu chung vì cuộc sống người dân và sự phát triển bền vững của tỉnh nhà nói riêng và cả nước nói chung.