Phát triển kinh tế thủy sản từ những giải pháp đồng bộ, sáng tạo ở xã Hòa Lộc

Với địa hình giáp biển, xã Hòa Lộc (Hậu Lộc) có tổng diện tích đất nông nghiệp 418,3 ha, trong đó có 89,2 ha làm muối tại thôn Tam Hòa. Thực tế, có những năm thời tiết thuận lợi nhưng nghề làm muối vẫn thu nhập thấp. Nhiều năm do bất lợi về thời tiết, đời sống diêm dân trong xã càng khó khăn hơn. Thực hiện mục tiêu tháo gỡ khó khăn, phát triển sản xuất ngay trên đồng muối hiệu quả kinh tế thấp, Huyện ủy, UBND huyện Hậu Lộc đã chỉ đạo Đảng ủy, UBND xã Hòa Lộc tập trung chuyển đổi diện tích sản xuất muối sang phát triển thủy sản. Đến tháng 8-2022, xã Hòa Lộc đã chuyển đổi được 9 ha đồng làm muối cho thu nhập thấp sang nuôi tôm thẻ chân trắng và các đối tượng nuôi khác như tôm sú, cá mú...

Mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng công nghệ cao của gia đình anh Trần Văn Tuấn (xã Hòa Lộc, huyện Hậu Lộc) cho hiệu quả kinh tế cao. Ảnh: Thu Hòa

Điển hình như anh Trần Văn Tuấn (thôn Nam Tiến, xã Hòa Lộc) đầu tư mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng công nghệ cao trên diện tích 2 ha từ năm 2020. Từ năm 2021 đến nay, gia đình đã thu hoạch một số vụ tôm thương phẩm; năng suất bình quân 50 tấn/ha/năm. Hay gia đình anh Đỗ Văn Hải chủ ao nuôi tôm thẻ chân trắng tại thôn Bái Trung (xã Hòa Lộc), nhận thầu của xã 7 ha đồng muối kém hiệu quả và đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, ao nuôi tôm thẻ chân trắng từ 3 vụ/năm. Toàn bộ diện tích nuôi công nghiệp công nghệ cao theo tiêu chuẩn VietGAP trong nhà lưới, nhà bạt cho hiệu quả cao. Thực tế cho thấy nuôi tôm thẻ chân trắng lãi cao hơn nhiều lần so với tôm sú. Không chỉ làm giàu cho gia đình, các hộ anh Tuấn, anh Hải còn tạo việc làm cho hàng chục lao động thời vụ. Theo kinh nghiệm của các chủ đồng thành công trong nuôi tôm thẻ chân trắng tại xã Hòa Lộc: nuôi tôm thẻ chân trắng có nhiều cái lợi, đó là thời gian nuôi ngắn (khoảng 90 ngày) có thể cho thu hoạch tôm thương phẩm. So với tôm sú, tôm thẻ chân trắng dễ nuôi do chịu được môi trường thay đổi, thích nghi với độ mặn, chịu được nhiệt độ thấp, tôm phàm ăn, cho năng suất cao. Do chi phí sản xuất thấp nên giá thành tôm thẻ chân trắng thương phẩm thấp, có ưu thế cạnh tranh trên thị trường. Để nuôi tôm thẻ chân trắng thành công cần nguồn vốn lớn đầu tư cơ sở hạ tầng đồng bộ; chọn mua được con giống sạch bệnh; nuôi đúng quy trình kỹ thuật; quản lý tốt môi trường nuôi để không xảy ra dịch bệnh và có cơ sở tiêu thụ sản phẩm ổn định.

Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Lộc Nguyễn Văn Huân, cho biết: Đến trung tuần tháng 8-2022, tổng diện tích nuôi trồng thủy sản của xã Hòa Lộc đã tăng lên 159 ha. Trong đó có 21 ha nuôi tôm công nghiệp thâm canh, 11 ha nuôi công nghệ cao trong nhà màng. 100% diện tích nuôi trồng thủy sản của xã đã được chủ đồng nuôi xen canh, luân canh đa thời vụ, đem lại nguồn thu nhập khá ổn định. Tổng sản lượng nuôi trồng thủy sản năm 2021 của xã đạt gần 300 tấn, hơn 7 tháng năm 2022 đạt 218 tấn. Toàn xã có 223 hộ với 300 lao động tham gia nuôi trồng thủy sản. Thu nhập bình quân của các chủ đồng đạt 200 triệu đồng/ha/vụ. Ngoài ra còn giải quyết việc làm cho hàng trăm lao động thời vụ. Hàng chục hộ gia đình trong xã có kinh nghiệm, kỹ thuật và nguồn vốn đầu tư xây dựng hệ thống cống, cải tạo ao đầm đúng kỹ thuật, mua con giống đảm bảo chất lượng đã làm giàu từ nghề nuôi thủy sản. Tuy nhiên, nguồn giống thủy sản có giá trị kinh tế cao không ổn định; giá cả thị trường biến động; chất lượng giống chưa cao; môi trường nước ô nhiễm,... ảnh hưởng đến hiệu quả nghề nuôi trồng thủy sản ở xã.

Xác định nuôi trồng thủy sản là mũi nhọn phát triển kinh tế ở địa phương, xã đã và đang tiếp tục chỉ đạo nuôi đa con, đa canh và đa thời vụ, trong đó tôm sú, cua là đối tượng chính, tôm rảo, cá các loại, rau câu,... là đối tượng thu thường xuyên, nuôi cá rô phi cuối vụ ở một số ao đầm đảm bảo ăn chắc trong mùa mưa, bão. Mở rộng diện tích nuôi bán thâm canh các loài thủy sản có giá trị kinh tế cao như tôm thẻ chân trắng, cá diêu hồng, cá vược, cá mú, cá rô phi đơn tính. Sau khi rà soát diện tích nuôi thủy sản hiện có, xã đã quy hoạch chuyển 3 ha (hiện nay đang nuôi tôm sú quảng canh và diện tích đồng muối hiệu quả thấp) sang nuôi tôm thẻ chân trắng công nghệ cao. Đồng thời có cơ chế, chính sách khuyến khích các đơn vị, cá nhân có điều kiện đầu tư cơ sở hạ tầng đồng bộ và kinh nghiệm nhận thầu ao đầm nuôi tôm thẻ chân trắng.

Đối với các diện tích chưa đủ điều kiện nuôi công nghiệp, trước đây người dân thường thả nuôi độc canh tôm sú, hiệu quả kinh tế thấp. Để khai thác thêm giá trị trên một đơn vị diện tích nuôi trồng thủy sản, thực hiện chỉ đạo của UBND xã Hòa Lộc, các vụ nuôi tôm vừa qua, nhiều chủ đồng đã “phá” thế độc canh tôm sú bằng cách nuôi xen canh hoặc luân canh đa thời vụ các đối tượng như tôm rảo, cua, cá và đưa một số đối tượng mới vào thả nuôi. So với nuôi chuyên tôm sú trên cùng diện tích, nuôi luân canh, xen canh các đối tượng thủy sản khác giá trị tăng cao hơn khoảng 40%.

Để tạo điều kiện cho người dân phát triển nghề nuôi trồng thủy sản bền vững và có hiệu quả, tạo thêm việc làm, nâng cao giá trị kinh tế trên một đơn vị diện tích, xã Hòa Lộc đã phối hợp với các đơn vị liên quan tập huấn kỹ thuật cho người nuôi; xây dựng các mô hình trình diễn và chuyển giao khoa học - kỹ thuật nuôi các đối tượng thủy sản mới cho hộ nông dân học kinh nghiệm; tăng cường quản lý, kiểm tra, kiểm soát chất lượng con giống trước khi cung cấp cho người nuôi.

Cùng với phát triển nuôi trồng thủy sản, xã Hòa Lộc đã triển khai nhiều giải pháp phát triển khai thác thủy, hải sản hiệu quả, bền vững, đã có đóng góp đáng kể cho kinh tế địa phương. Toàn xã hiện có 140 tàu thuyền chuyên khai thác hải sản, trong đó có 38 tàu công suất lớn khai thác xa bờ và dịch vụ hậu cần nghề cá. Phát triển kinh tế thủy sản hiệu quả góp phần quan trọng để xã Hòa Lộc sớm hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.

Thu Hòa