Nhân rộng mô hình sản xuất nông nghiệp tưới nhỏ giọt, phun mưa

Những năm gần đây, người dân các địa phương trên địa bàn tỉnh đã mạnh dạn đầu tư áp dụng công nghệ tưới nhỏ giọt, tưới phun mưa tự động vào sản xuất nông nghiệp. Đây là những công nghệ tưới với nhiều ưu thế vượt trội, góp phần nâng cao hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp.

Mô hình trồng dưa Kim Hoàng hậu của anh Lê Văn Tỉnh, tiểu khu 1, thị trấn Thiệu Hóa.

Hiện nay, nhiều trang trại trên địa bàn tỉnh đã áp dụng rộng rãi mô hình tưới nước tiết kiệm theo hình thức nhỏ giọt hoặc phun mưa cho các loại cây trồng theo thời vụ và lâu năm, như: cây ăn quả có múi, dưa chuột, dưa Kim Hoàng hậu, dưa lưới, thanh long, rau các loại... Trong đó, có nhiều mô hình đạt hiệu quả cao, như: tưới nhỏ giọt cho dưa Kim Hoàng hậu trồng trong nhà lưới của HTX dịch vụ tổng hợp Thọ Thanh (Thường Xuân); tưới nhỏ giọt, tưới phun mưa cho rau an toàn của HTX nông nghiệp và phát triển nông thôn Đông Phương Hồng (Thọ Xuân); tưới nhỏ giọt, tưới phun mưa cho 45 ha cây ăn quả của Công ty TNHH Thủy Ngọc (Thạch Thành)... Từ những ưu điểm vượt trội, như: không cần xây dựng mương dẫn nước, tiết kiệm nước; khả năng tự động vận hành mà không cần kiểm soát, can thiệp, điều chỉnh lượng nước theo nhu cầu của từng loại cây trồng, dễ dàng hòa lẫn các loại phân bón nhờ hệ thống ống dẫn thông qua bồn pha chế gắn tại van điều chỉnh tổng, nên cây hấp thụ tốt hơn và năng suất, hiệu quả kinh tế cao hơn so với cách tưới truyền thống... Kinh phí lắp hệ thống tưới này dao động từ 30 đến 50 triệu đồng/ha.

Anh Lê Văn Tỉnh, tiểu khu 1, thị trấn Thiệu Hóa, cho biết: Mô hình trồng dưa Kim Hoàng hậu của gia đình có diện tích hơn 3.000m2, sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP được kiểm soát chặt chẽ từ khâu chọn giống, đầu tư hệ thống tưới nhỏ giọt theo công nghệ Israel, với tổng kinh phí xây dựng ban đầu hơn 700 triệu đồng. Theo đó, ống dẫn được đặt trên mặt đất dọc theo phía các cây trồng, trực tiếp dẫn nước, dinh dưỡng đến từng gốc dưa theo từng giai đoạn sinh trưởng của cây và thời tiết từng ngày, tiết kiệm được từ 30 đến 60% lượng nước và phân bón; đồng thời, hệ thống tưới này có khả năng điều tiết nhiệt độ và độ ẩm giữa các cây do đó tạo điều kiện tốt để cây trồng phát triển. Bên cạnh đó, sử dụng bộ hẹn giờ tưới tự động giúp tiết kiệm thời gian, chi phí thuê nhân công”. Cũng theo anh Tỉnh, hệ thống tưới nhỏ giọt còn hạn chế bệnh trên cây do giảm thiểu tiếp xúc nước với lá, thân và hoa trái; cho phép các hàng giữa các cây vẫn còn khô, cải thiện tiếp cận và giảm cỏ dại phát triển, giảm rửa trôi chất dinh dưỡng dưới vùng gốc...

Đối với mô hình trồng hoa, theo anh Lê Quang Ngọc, xã Đông Khê (Đông Sơn), cho biết: Nước trước khi dẫn đến cây trồng sẽ qua hệ thống trung tâm để kiểm soát được lượng nước thoát ra trong thời gian nhất định, đủ cung cấp cho nhu cầu cây trồng. Hệ thống tưới phun mưa cung cấp nguồn nước, phân bón cho cây hoa thông qua hệ thống lọc nước và van hồi nước. Với chế độ phun sương nhẹ có chức năng rửa lá, không làm tổn thương lá, không tràn trên luống nhiều, tạo vùng tiểu khí hậu phù hợp cho phát triển của hoa nên hạn chế tối đa sự phát sinh, phát triển và lây lan của sinh vật gây hại... Do đó sẽ hạn chế tác động thuốc bảo vệ thực vật, tăng năng suất, chất lượng hoa. Khi áp dụng hệ thống tưới tiết kiệm phun mưa trên hoa sẽ giảm được 70% chi phí lao động, hạn chế được 50 – 70% sâu bệnh.

Được biết, việc áp dụng tưới tiên tiến, tiết kiệm nước trong sản xuất nông nghiệp đã đem lại hiệu quả về nhiều mặt như tăng năng suất cây trồng, giảm chi phí sản xuất, tăng thu nhập cho người dân. Các công nghệ tưới này cũng tiết kiệm từ 20% - 40% lượng nước so với phương thức tưới truyền thống, hạn chế nguy cơ gây ô nhiễm nhờ giảm từ 5 - 30% lượng phân bón trong quá trình canh tác. Tăng thu nhập của người dân, doanh nghiệp 10% - 50% so với không áp dụng công nghệ... Bên cạnh đó, việc áp dụng các biện pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước ít bị ảnh hưởng đến năng suất cũng như chất lượng sản phẩm khi xảy ra thời tiết bất lợi, nắng nóng, hạn hán kéo dài... Tuy nhiên, để nhân rộng mô hình tưới nhỏ giọt, phun mưa thì các địa phương cần thực hiện các giải pháp đồng bộ, như: Tích tụ, tập trung đất đai để thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, hình thành vùng sản xuất hàng hóa tập trung cho từng loại cây trồng. Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, khuyến khích các trang trại, gia trại, nhất là ở các vùng đồi núi áp dụng rộng rãi mô hình này vào sản xuất nông nghiệp. Đồng thời, tập huấn chuyển giao khoa học - kỹ thuật mới, trong đó có các công nghệ tưới tiên tiến để người dân thấy được lợi ích hiệu quả và đẩy mạnh ứng dụng trong sản xuất.

Bài và ảnh: Kim Ngọc