Bảo đảm sản xuất và an toàn đập tại Nhà máy Thủy điện Trung Sơn

Đến nay, Nhà máy Thủy điện Trung Sơn (Quan Hóa) đã đi vào 5 năm vận hành chính thức. Vượt qua nhiều khó khăn do tình hình thủy văn bất lợi, thiếu nguồn nước, Nhà máy Thủy điện Trung Sơn vẫn hoạt động ổn định. Không chỉ vận hành sản xuất, kinh doanh có lãi, các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật luôn vượt kế hoạch được giao. Công ty cũng đồng thời phối hợp hiệu quả với chính quyền địa phương trong công tác phòng chống lụt bão, bảo đảm an toàn hạ du, nhất là phối hợp với Trung tâm điều độ Hệ thống điện quốc gia (A0) trong công tác vận hành nhà máy và thị trường điện...

Đoàn công tác của Ngân hàng Thế giới thăm khu tái định cư Pa Púa, xã Trung Sơn do Công ty TNHH MTV Thủy điện Trung Sơn xây dựng.

Đại diện lãnh đạo Công ty TNHH MTV Thủy điện Trung Sơn (TSHPCo), cho biết: Trước những diễn biến bất thường của thời tiết, ngay từ đầu năm, TSHPCo đã chủ động triển khai các giải pháp ứng phó, phòng, chống thiên tai, bảo đảm an toàn vận hành trong mùa mưa lũ cho công trình và vùng hạ du. Cùng với việc xây dựng và ban hành kế hoạch phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN), phương án ứng phó thiên tai và kiện toàn ban chỉ huy và đội xung kích PCTT&TKCN, công ty cũng cập nhật kế hoạch hành động khẩn cấp (EPP) và trình UBND tỉnh Thanh Hóa xin gia hạn hàng năm để có cơ sở cho TSHPCo và các cấp chính quyền địa phương, đơn vị liên quan phối hợp triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn, giảm thiểu thiệt hại cho hạ du trong mùa mưa lũ.

TSHPCo cũng tổ chức kiểm tra, đánh giá tình hình an toàn đập, hồ chứa, kiểm tra bảo dưỡng các thiết bị vận hành chống lũ, nguồn điện dự phòng máy phát điện diesen, hệ thống cảnh báo khi xả lũ, phát điện, hệ thống thông tin liên lạc... Kết quả quan trắc và kiểm tra các hạng mục công trình đầu mối ổn định, các giá trị quan trắc đo được nhỏ hơn giới hạn cho phép, bảo đảm công trình được đánh giá ở trạng thái làm việc bình thường, tin cậy và an toàn trước khi bước vào mùa mưa bão.

Tuy nhiên, trong hành lang an toàn thoát lũ của nhà máy, hàng năm vẫn diễn ra tình trạng vi phạm, lấn chiếm. Qua thực tế kiểm tra dòng chảy thoát lũ từ hạ lưu đập thủy điện Trung Sơn đến thượng lưu Nhà máy Thủy điện Thành Sơn trước mùa mưa bão hàng năm, vẫn có một số lều quán, khu chăn nuôi gia súc, nhà tạm mới được xây dựng tại các vị trí không bảo đảm an toàn, nguy hiểm, dễ sạt lở ven sông Mã khi có lũ.

Để bảo đảm hoạt động sản xuất diễn ra an toàn, trước mùa mưa lũ hàng năm, TSHPCo đều phối hợp với chính quyền địa phương thành lập các đoàn kiểm tra, qua đó thống nhất với chính quyền địa phương các cấp thực hiện tuyên truyền, phổ biến người dân không xây nhà, dựng lều quán tại các vị trí dễ sạt lở ven sông Mã, có biện pháp gia cố, di dời nhà cửa khỏi vị trí nguy hiểm, không cho các phương tiện giao thông vận tải thủy (tàu, thuyền, bè...) và người vào phạm vi 400m tính từ hạ lưu đập (tại bản Co Me, xã Trung Sơn, huyện Quan Hóa - đã có biển cấm).

Để nhà máy hoạt động an toàn, hiệu quả, mới đây, đoàn công tác của Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, Bộ Công Thương vừa làm việc với TSHPCo để nắm bắt tình hình sản xuất, kinh doanh và bảo đảm an toàn đập, hồ chứa Nhà máy Thủy điện Trung Sơn. Cùng với báo cáo các nội dung liên quan đến tình hình sản xuất, kinh doanh, đại diện TSHPCo cũng nêu lên những khó khăn trong quá trình thực hiện các quy định về quản lý an toàn đập, hồ chứa nước; báo cáo một số vướng mắc trong thực hiện bảo đảm an toàn đập, hồ chứa trên lưu vực Sông Mã; đồng thời đề xuất xây dựng kế hoạch quản lý lũ tổng hợp và lập bản đồ lũ lụt vùng hạ du các công trình trên lưu vực sông Mã để chủ động nâng cao chất lượng, hiệu quả trong công tác phòng, chống thiên tai, giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản do lũ gây ra; đồng thời đề xuất bổ sung quy định cung cấp thông tin quan trắc, dự báo tại các trạm thủy văn ở nước bạn Lào để có thông tin, chủ động trong việc vận hành hồ thủy điện Trung Sơn; nghiên cứu phần mềm tính toán dự báo lũ đến các trạm quan trắc cũng như các hồ chứa từ lượng mưa đo được hoặc từ lượng mưa dự báo và điều hành xả lũ ngay, không chờ đến khi lũ đã tập trung mới điều hành xả lũ.

Tại buổi làm việc, Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, Bộ Công Thương đề nghị các cơ quan và đơn vị quản lý vận hành hồ chứa trên lưu vực sông Mã tiếp tục tăng cường chia sẻ những sáng kiến, kinh nghiệm; nêu cao tinh thần chủ động, phối hợp cung cấp thông tin để đưa ra những quyết định điều hành tốt nhất nhằm bảo đảm hài hòa các mục tiêu sử dụng nước, tổng hợp nguồn nước và phòng chống tác hại do nước gây ra; bảo đảm vận hành phù hợp, hiệu quả, khắc phục những bất cập trong vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Mã trong thời gian sắp tới.

Bài và ảnh: Trung Sinh