Thị trường khăn giấy ướt: Nhập nhèm thật – giả

Nhờ tính tiện dụng cao, nên được nhiều người tiêu dùng lựa chọn. Thế nhưng, bên cạnh sự tiện lợi thì người tiêu dùng cũng gặp phải không ít rủi ro khi sử dụng khăn giấy ướt giả, kém chất lượng, chứa nhiều tạp chất gây hại đang tràn ngập trên thị trường.

Khăn giấy ướt được bày bán tại một siêu thị (ảnh có tính chất minh họa).

Theo tìm hiểu của chúng tôi tại một số siêu thị, các khu vực chợ, các cửa hàng có bày bán khăn giấy ướt trên địa bàn toàn tỉnh, khăn giấy ướt có nhiều mức giá khác nhau, thậm chí là chênh lệch khá lớn. Các nhãn hiệu khăn giấy ướt từ nổi tiếng, cho đến những sản phẩm “đội lốt” hàng có thương hiệu, xuất hiện “trôi nổi”, khiến người mua như lạc vào “mê hồn trận”. Hàng chục loại khăn giấy ướt mang nhiều nhãn hiệu khác nhau như Baby Care, Teen Care, Wonder Care Pampers, Piegons, Bobby Care, Nuna, Baby Mamy, Daily Care Baby... được đóng gói nhiều kích cỡ, từ 10, 30, 80 đến 100 tờ/gói... Giá bán dao động trong khoảng 10.000 - 50.000 đồng/bịch, tùy theo số lượng tờ, chất lượng, thương hiệu sản phẩm.

Tại cửa hàng bán đồ sơ sinh trên đường Lê Lai (TP Thanh Hóa), có rất nhiều loại khăn giấy ướt được bán với đủ các mức giá khác nhau. Loại nhập khẩu từ Úc và Singapore có giá 35.000 - 40.000 đồng/túi, mỗi túi có 80 cái. Rẻ hơn có các sản phẩm của Malaysia và các thương hiệu nổi tiếng trong nước sản xuất như: Mamamy, Kin Kin (giá dao động từ 25 - 35.000 đồng/túi 80 cái). Chị N.T.T., nhân viên bán hàng giới thiệu: Nếu chị muốn mua loại rẻ thì có khăn Trung Quốc, giá thấp hơn một nửa so với các loại khăn ướt chính hãng, nhập khẩu khác. Quan sát kỹ, chúng tôi thấy những sản phẩm này không chỉ nhòe chữ, mờ date mà còn mập mờ về nguồn gốc và chất lượng lại càng khó thẩm định. Thậm chí, ngay cả số lượng tờ/gói cũng không chính xác, ví như 80 tờ, trên thực tế chỉ có 70 tờ, kích thước tiêu chuẩn của khăn là 150mm x 200mm, nhưng các cơ sở này “quên” không ghi, hoặc “không biết” nên chỉ làm với kích thước 130mm x 180mm. Vậy là họ nghiễm nhiên có giá “cạnh tranh” với các hàng cùng loại. Chất liệu khăn cũng là điều đáng đề cập ở đây: khăn được làm 100% polyester được nhập khẩu từ Trung Quốc.

Khu vực bày bán nhiều khăn giấy ướt “nhái” nhất là xung quanh các bệnh viện. Các quầy tạp hóa phía trước Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện Phụ Sản, Bệnh viện Nhi, đều có bán rất nhiều loại khăn giấy ướt khác nhau về nhãn hiệu, kích cỡ. Chủ một quầy hàng trước cổng Bệnh viện Phụ sản nhanh nhảu: “Dùng cho bé hả, loại B. này là cao cấp nhất rồi, bảo đảm mềm mại, an toàn”. Vỏ của gói khăn giấy ướt mà người bán giới thiệu có hai màu trắng đỏ, na ná sản phẩm có thương hiệu trên thị trường. Hình thức bao bì cũng “chuyên nghiệp” với chi chít các thông tin về định lượng giấy, công dụng, hướng dẫn sử dụng, mã vạch. Tuy nhiên, hai thông tin quan trọng nhất là nguồn gốc và thành phần của sản phẩm thì không có. Thông tin về ngày sản xuất và thời hạn sử dụng được in lem nhem. Tương tự, tại một số quầy khác xung quanh bệnh viện này cũng bán các loại khăn giấy ướt khác như Teen Wipes, Love. Xét về hình thức, những loại khăn giấy đều đẹp mắt với rất nhiều thông tin về sản phẩm, thậm chí còn có cả thành phần, song tất thảy đều không rõ đơn vị nào, nơi nào sản xuất ra chúng. Khi chúng tôi thắc mắc, người bán tỏ vẻ khó chịu và ậm ừ trả lời “là hàng ngoại nhập, công nghệ Úc!”.

Khăn ướt chính hãng được sản xuất dựa trên công nghệ và dây chuyền hiện đại. Toàn bộ quá trình cắt, tẩm ướp hay đóng gói, dán nhãn đều do máy móc đảm nhận, nên đạt được sự vô trùng tuyệt đối. Trong khi đó khăn ướt giả, nhái lại sản xuất thủ công, có sự tiếp xúc trực tiếp của con người nên rất dễ bị nhiễm vi khuẩn trong quá trình đóng gói hay cắt, tẩm ướp. Ngày nay, việc sử dụng khăn giấy ướt để vệ sinh đã trở nên khá phổ biến. Tuy nhiên, nhiều người quá lạm dụng mà không biết, việc vệ sinh bằng sản phẩm này có thể là nguyên nhân gây nhiễm khuẩn, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ. Chị Nguyễn Thị Hà, xã Tiến Nông (Triệu Sơn) đưa em bé 6 tháng tuổi vào Bệnh viện Nhi khám trong tình trạng bẹn cháu bị hăm đỏ, chảy nước và quấy khóc nhiều ngày. Tại đây, các bác sĩ cho biết con chị đã bị viêm da dị ứng do sử dụng khăn giấy ướt. Theo một bác sĩ tại Bệnh viện Nhi, hằng ngày bệnh viện phải tiếp nhận không ít trường hợp trẻ bị nổi mẩn ở vùng kín, thậm chí dị ứng khắp người. Nhiều trẻ bị hăm nặng do bố mẹ trong quá trình vệ sinh cho con bằng khăn ướt đã lau mạnh, gây xước da khiến trẻ bị nhiễm khuẩn kéo dài.

Theo cảnh báo từ các bác sĩ da liễu, khăn ướt rẻ tiền tẩm mùi hương không rõ nguồn gốc sẽ gây viêm nhiễm da cho người sử dụng, đặc biệt đối với trẻ em. Đó là chưa kể hầu hết các sản phẩm khăn ướt rẻ tiền thường tẩm chất bảo quản paraben và phenoxyl ethanol có nguy cơ gây ung thư, vô sinh... Đã có rất nhiều trường hợp dị ứng da do sử dụng khăn giấy ướt kém chất lượng. Chính vì vậy, người tiêu dùng không nên sử dụng khăn ướt không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Tốt nhất là nên chọn mua khăn ướt không mùi hương, không cồn, có công thức rõ ràng. Tuy nhiên, thực tế khảo sát cho thấy, tiêu chí “công thức” trên sản phẩm dường như bị không ít cơ sở sản xuất cố tình lờ đi. Ngược lại, có một “công thức chung” cho tất cả các loại khăn giấy ướt, đó là “sản phẩm được làm từ vải không dệt, mềm mại, không xơ; chiết xuất lô hội; không chứa cồn; thích hợp cho mọi loại da nhạy cảm”. Thông thường, mùi thơm trong khăn giấy ướt có dẫn xuất từ benzen, aldehyde, hydroxy, một số chất dầu và chất định hương. Nếu nhà sản xuất sử dụng chất tạo hương kém chất lượng, có thể gây dị ứng, thậm chí nhức đầu, choáng váng cho người sử dụng. Đặc biệt, một số chất độc hại như phenoxyl ethanol và parabens được sử dụng như chất bảo quản trong các sản phẩm chăm sóc da. Chúng có khả năng giết vi khuẩn, nấm, men, giúp cho sản phẩm không bị nhiễm khuẩn, giúp bảo vệ chất lượng của sản phẩm... nhưng gây hại cho sức khỏe con người.

Theo kinh nghiệm của những người tiêu dùng sành sỏi, các bà mẹ nên chọn mua các sản phẩm khăn ướt cao cấp được sản xuất trong nước, vì bao bì bằng tiếng Việt dễ dàng kiểm tra nguồn gốc, thành phần và đã được Hội sản phụ khoa chứng nhận tiêu chuẩn chất lượng. Người tiêu dùng cũng tự trang bị cho mình những kiến thức cơ bản để tránh mua phải hàng giả, như xem xét kỹ về nguồn gốc xuất xứ, thành phần, hạn sử dụng, cảm quan về bao bì, nhãn mác... Bên cạnh đó, các lực lượng chức năng cần vào cuộc, tích cực kiểm tra, phát hiện và ngăn chặn việc sản xuất, kinh doanh các loại khăn giấy ướt kém chất lượng, nhằm bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.

Bài và ảnh: Trần Hằng