Sáng lại cuộc đời

Giúp đỡ người lầm lỗi tái hòa nhập cộng đồng là việc làm mang tính nhân văn sâu sắc, không chỉ giúp họ trở thành những người có ích cho gia đình và xã hội mà còn để những người khác cùng cảnh ngộ soi rọi, phấn đấu vươn lên. Những con người từng lầm lỗi được cán bộ, hội viên cựu chiến binh (CCB) “dẫn đường, hướng lối” quay về phục thiện đã biết phấn đấu vươn lên, làm lại cuộc đời.

Anh Nguyễn Hoàng Tùng (TP Thanh Hóa) đã tìm được việc làm sau khi tái hòa nhập cộng đồng.

17 năm dính sâu vào ma túy, những tưởng cuộc đời và ước mơ của anh Nguyễn Hoàng Tùng, phường Tân Sơn, TP Thanh Hóa sẽ chấm hết. Thế nhưng, bằng nghị lực phi thường của bản thân cùng sự giúp đỡ của gia đình, các tổ chức đoàn thể, đặc biệt là hội CCB phường, anh Tùng đã trở về với con đường hoàn lương. Anh Tùng tâm sự: “Đa phần những người nghiện ma túy khi mới trở về địa phương đều có tâm lý mặc cảm, tự ti, trong đó có không ít trường hợp đã quay lại con “đường cũ” chỉ vì những ánh mắt nghi kỵ từ cộng đồng. Với tôi, sau khi được giúp đỡ hoàn lương, tôi đã học được nghề sửa giày, dép. Công việc này tuy nhặt nhạnh từng đồng tiền lẻ nhưng nếu chịu khó ngày cũng kiếm được vài trăm nghìn để giúp đỡ vợ, con. Có được cuộc sống yên bình bên gia đình thân yêu như hiện tại, tôi đã phải cố gắng, nỗ lực rất nhiều”.

Câu chuyện của anh Tùng chỉ là một trong nhiều trường hợp được các cấp hội CCB TP Thanh Hóa giúp đỡ thành công. Thực hiện mô hình “CCB tham gia cảm hóa, giúp đỡ người được phục hồi quyền công dân”, Hội CCB TP Thanh Hóa đã phối hợp với công an thành phố chỉ đạo công an và hội CCB cơ sở trực tiếp nhận quản lý, giúp đỡ từng đối tượng cụ thể. Hàng quý, chi hội CCB các phố cùng với công an khu vực đánh giá, nhận xét quá trình rèn luyện, phấn đấu của các đối tượng. Bằng tâm huyết và trách nhiệm của mình, cán bộ, hội viên hội CCB đã khắc phục nhiều trở ngại, chủ động tiếp cận với người lầm lỗi, động viên, giúp họ nhận thức được vi phạm của mình để vươn lên làm chủ bản thân. Hội CCB các phường, xã đã có những cách làm sáng tạo trong thực hiện mô hình như thành lập “Tổ giúp nhau vượt khó”, nhận tín chấp với Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay vốn làm ăn, vận động doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh tạo việc làm cho người được phục hồi quyền công dân, đưa đối tượng ra báo cáo kết quả tiến bộ trước hội nghị khu dân cư... Sau 4 năm triển khai, đã có 215 người được hỗ trợ tạo việc làm, thu nhập ổn định từ 4 - 5 triệu đồng/tháng; 612 người được Nhân dân trong khu dân cư công nhận tiến bộ; 756 người được xóa án tích.

Để giúp đỡ những người lầm lỗi trở về địa phương tái hòa nhập cộng đồng, Hội CCB huyện Đông Sơn đã đăng ký mô hình “Tham gia phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội, giữ gìn an ninh trật tự, nhận quản lý, giáo dục, cảm hóa đối tượng lầm lỗi”. Theo đó, cứ 3 hội viên CCB phối hợp cùng công an xã, thôn lập thành một tổ đứng ra làm nhiệm vụ cảm hóa, khơi dậy mặt tốt trong từng người lầm lỗi (gọi là “Mô hình 3/1”) và mỗi gia đình hội viên CCB chủ động đoàn kết với 2 gia đình hàng xóm liền kề thành một tổ đoàn kết cộng đồng (gọi là tổ 1+2) để thường xuyên gặp gỡ, trao đổi, giúp đỡ người lầm lỗi. Ông Dương Đình Hội, Chủ tịch Hội CCB huyện Đông Sơn, cho biết: “Ban đầu, nhiều đối tượng sau khi cải tạo trở về địa phương vẫn chứng nào tật đó, thậm chí các thành viên trong tổ đến tuyên truyền, vận động còn bị chống đối. Nhưng với tinh thần trách nhiệm cao, mỗi cán bộ, hội viên CCB đã kiên trì, chủ động gặp gỡ để tìm hiểu nguyên nhân, hoàn cảnh, tâm tư, nguyện vọng của từng người, từ đó khơi dậy những điều tốt đẹp, giúp họ vươn lên hòa nhập cộng đồng. Ngoài ra, hội CCB cơ sở cũng mời những người lầm lỗi tham gia các hoạt động tại địa phương như giữ gìn an ninh trật tự, giao lưu, học hỏi kinh nghiệm giữa những người đã tiến bộ với người chưa tiến bộ để chia sẻ những việc làm có ích...”. Với những cách làm này, các cấp hội CCB trong huyện đã xóa bỏ được sự kỳ thị, xa lánh của cộng đồng đối với người lầm lỗi, giúp họ tự tin hơn trên con đường hoàn lương. Năm 2020, các cấp hội CCB Đông Sơn đã nhận quản lý, cảm hóa, giáo dục 112 đối tượng, trong đó có 32 đối tượng hoàn lương hòa nhập cộng đồng, các đối tượng còn lại đều chấp hành tốt pháp luật và không tái phạm.

Cảm hóa, giáo dục người lầm lỗi là công việc không hề đơn giản bởi hầu hết họ đều mặc cảm, tự ti trước sự phân biệt, kỳ thị, đối xử của xã hội. Thế nên, nhiều tổ CCB trên địa bàn huyện Hà Trung đã không quản ngày đêm chủ động tiếp cận với người lầm lỗi. Với sự giúp đỡ tận tình của cán bộ, hội viên CCB, phần lớn người lầm lỗi đều tiến bộ, nhiều người đã có việc làm ổn định. Tiêu biểu như anh Nguyễn Văn Công (xã Hà Long), với tình thương yêu của gia đình, sự giúp đỡ của bà con làng xóm, sự hỗ trợ của tổ CCB thôn Yến Vỹ, anh đã từ bỏ chất ma túy tại gia đình mà không cần uống Methadone. Anh Đặng Văn Quang (xã Hà Long), sau hơn 5 năm sử dụng đã từ bỏ được ma túy, hàng ngày anh đi làm thợ xây, thu nhập ổn định và đã mua lại được những thứ trước đây tự tay anh bán đi. Với anh Nguyễn Văn Hùng (xã Hà Bình), 10 năm sử dụng chất ma túy đã khiến tài sản trong gia đình cứ lần lượt “đội nón” ra đi, nhà ở xuống cấp. Sau khi được tổ CCB giúp đỡ, anh đã vượt lên chính mình, cùng vợ mua vật liệu tự tay xây dựng ngôi nhà có diện tích gần 100m2...

Với nhiều mô hình như “Giáo dục, cảm hóa người được đặc xá, tha tù”, “Cai nghiện tại cộng đồng và gia đình”, “Tổ CCB tham gia phòng chống tệ nạn ma túy”..., gần 4 năm qua, các cấp hội CCB trong tỉnh đã nhận giáo dục, cảm hóa 2.500 đối tượng vi phạm pháp luật. Cảm hóa, giúp đỡ người lầm lỗi hòa nhập cộng đồng cần một quá trình lâu dài, kiên trì, bền bỉ. Vì vậy, các cấp hội CCB trong tỉnh tiếp tục đưa hoạt động này thành việc làm thường xuyên, gắn với sơ kết, tổng kết, nhân rộng mô hình điển hình tiên tiến để ngày càng có thêm nhiều người lầm lỗi được giúp đỡ, làm sáng lại cuộc đời của họ.

Bài và ảnh: Minh Khôi