Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm:

Hiệu quả từ một chuyên đề

Cô trò Trường Mầm non Xuân Lâm, thị xã Nghi Sơn trong giờ học.

Giáo dục mầm non (GDMN) là cấp học đầu tiên đặt nền móng cho sự phát triển cả về thể chất, trí tuệ, tình cảm, thẩm mỹ của trẻ. Từ ý nghĩa đó, nhiều năm qua, ngành giáo dục luôn nỗ lực thực hiện có hiệu quả chương trình GDMN; triển khai tốt chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Năm học 2020-2021, Trường Mầm non Quảng Tâm (TP Thanh Hóa) huy động hơn 600 trẻ ở các độ tuổi nhà trẻ và mẫu giáo ra lớp. Thực hiện kế hoạch của ngành, năm học này nhà trường tiếp tục triển khai chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” ở tất cả các nhóm lớp nhằm xây dựng môi trường giáo dục tích cực cả trong và ngoài lớp học, để trẻ được “học bằng chơi, chơi mà học”. Cô giáo Nguyễn Thị Hương, hiệu trưởng nhà trường cho hay: Nhận thức rõ tầm quan trọng, nội dung và ý nghĩa của chuyên đề, nhà trường đã xây dựng kế hoạch và chỉ đạo giáo viên lựa chọn các hoạt động linh hoạt, sáng tạo, phù hợp từng độ tuổi, từng nhóm lớp. Và, để thực hiện hiệu quả chuyên đề, ngoài việc cử giáo viên tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực, phương pháp cũng như vận dụng thực tế các quan điểm lấy trẻ làm trung tâm vào giảng dạy, nhà trường còn kêu gọi đầu tư cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi phục vụ các hoạt động giáo dục... Đồng thời, tổ chức các hoạt động giáo dục đa dạng, linh hoạt, phát huy cao nhất tính tích cực, sáng tạo, tạo mọi cơ hội cho trẻ được trải nghiệm các hoạt động trong quá trình học... Qua đánh giá, mô hình dạy học lấy trẻ làm trung tâm đã mang lại nhiều hiệu quả. Trong đó, giáo viên năng động hơn trong đổi mới cách thức tổ chức, phương pháp tiến hành các hoạt động giáo dục cho trẻ; trẻ tự tin, sáng tạo, thích được đến trường. Được biết, nhiều năm gần đây tỷ lệ huy động trẻ từ 3 đến 5 tuổi ở Trường Mầm non Quảng Tâm đạt 98%, trong đó trẻ 5 tuổi luôn đạt 100%.

Nhận thức được tầm quan trọng của việc thực hiện chuyên đề trên, các trường mầm non trên địa bàn huyện Nông Cống cũng đã làm tốt công tác tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương tăng cường đầu tư cơ sở vật chất cho các nhà trường. Đồng thời, tích cực tuyên truyền đến phụ huynh học sinh và các tầng lớp Nhân dân trong việc xây dựng môi trường giáo dục, tổ chức các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Trong 5 năm qua, toàn huyện đã xây mới được 65 phòng học; 6 phòng hiệu bộ; 65 nhà vệ sinh; 4 phòng nghệ thuật; cải tạo, nâng cấp 25 bếp ăn... cho các trường mầm non. Nhiều trường học đã cải tạo, nâng cấp khuôn viên sân trường; xây dựng bồn hoa cây cảnh, vườn rau, vườn cổ tích, bổ sung đồ dùng, đồ chơi, tổ chức tốt cuộc thi “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”, qua đó, tạo sự thay đổi toàn diện về cảnh quan trường lớp, môi trường bên trong và bên ngoài lớp học. Đặc biệt, từ việc thực hiện chuyên đề, nhiều trường học đã xây dựng môi trường thân thiện ngay tại lớp học với nhiều màu sắc sinh động, trẻ được tham gia và tự khám phá khi hoạt động ở các góc hoạt động như: góc phân vai, góc xây dựng, góc sách truyện, góc thiên nhiên... Qua các góc học tập này, trẻ có thể lựa chọn học một mình hoặc theo nhóm, kích thích sự sáng tạo của cả cô và trò, từ đó trẻ hứng thú đến lớp và chủ động, tích cực hơn trong học tập. Bên cạnh đó, giáo viên quan tâm sử dụng phương pháp thực hành, trải nghiệm cho trẻ mẫu giáo, tăng cường tính chủ động, tích cực hoạt động của trẻ, bảo đảm trẻ “học bằng chơi, chơi mà học”, tạo cơ hội cho trẻ được hoạt động tích cực phù hợp với nhu cầu, hứng thú và sự phát triển của từng em.

Theo chia sẻ của nhiều giáo viên, sau 5 năm triển khai thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” cả cô và trò đều có những thay đổi tích cực trong môi trường giáo dục mới. Cô giáo Nguyễn Thị Đức, giáo viên Trường Mầm non Giao Thiện (Lang Chánh), cho hay: “Để thực hiện hiệu quả chuyên đề, tôi luôn cố gắng học tập, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ, tổ chức trang trí lớp học theo hướng mở. Trong quá trình giảng dạy, tôi luôn coi trẻ như con của mình, lấy trẻ làm trung tâm trong mọi hoạt động và thực hiện đổi mới phương pháp trong từng tiết học. Nếu trước kia, việc dạy và học chủ yếu thông qua tranh ảnh thì giờ đây, trẻ được trải nghiệm thực tế thông qua các hoạt động như, tham quan các mô hình trồng trọt tại thôn, bản, tham gia tái hiện phiên chợ vùng cao, lễ hội truyền thống của địa phương... nên đa số các em đều rất thích đến lớp”.

Theo đánh giá của Phòng Giáo dục mầm non, Sở Giáo dục và Đào tạo, từ việc thực hiện chuyên đề, nhiều trường mầm non trong tỉnh đã có sự thay đổi toàn diện cả về cảnh quan, môi trường bên trong và bên ngoài lớp học; đồng thời, làm tốt công tác tham mưu, công tác xã hội hóa giáo dục, đặc biệt là sự ủng hộ tích cực của các bậc phụ huynh về xây dựng cơ sở vật chất, cảnh quan trường học. Hầu hết các trường đã tạo được không gian thoáng, các phòng học bảo đảm diện tích, đủ ánh sáng, sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp, sạch sẽ. Giáo viên đã biết thiết kế góc chơi ngay tại lớp học theo hướng mở, linh hoạt, sáng tạo, có nội dung chơi, tên góc rõ ràng, phù hợp. Cũng từ việc thực hiện chuyên đề, nhiều đơn vị trường đã phát hiện những cá nhân điển hình trong việc làm đồ dùng, đồ chơi, trang trí nhóm lớp, tạo môi trường thân thiện cho giáo viên và trẻ cùng tham gia các hoạt động giáo dục, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc và giáo dục trẻ.

Lê Phong