Giáo dục chính trị tư tưởng cho thanh niên trong nhà trường: Đổi mới để nâng cao hiệu quả

Giáo dục chính trị tư tưởng cho thanh niên là học sinh, sinh viên là việc làm thường xuyên được các cấp ủy cũng như các cơ sở giáo dục chú trọng. Để phù hợp với đặc điểm, tình hình trong mỗi giai đoạn, công tác này lại được đổi mới để kịp thời định hướng tư tưởng cho đội ngũ trẻ, phát huy tối đa vai trò của thanh niên trong thực hiện các nhiệm vụ chính trị.

Trường Đại học Hồng Đức tổ chức Hội thi “Tiểu phẩm phòng chống tệ nạn xã hội và tuyên truyền viên giỏi” năm học 2021-2022.

Trường THPT Hàm Rồng, một trong những lá cờ đầu của giáo dục phổ thông TP Thanh Hóa cũng như toàn tỉnh, song song với nâng cao chất lượng dạy và học, những năm qua, công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho học sinh được đảng bộ, ban giám hiệu nhà trường quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện dưới nhiều hình thức, phương pháp. Đặc biệt, những năm học trở lại đây, trước diễn biến mới của tình hình trong nước, quốc tế do ảnh hưởng của dịch COVID-19, sự tác động mạnh mẽ của cuộc cách mạng công nghệ 4.0, nhà trường đã có nhiều đổi mới trong giáo dục chính trị, tư tưởng cho học sinh, đem lại hiệu quả thiết thực hơn.

Đảng ủy Trường THPT Hàm Rồng đã quán triệt đầy đủ nội dung các chỉ thị, nghị quyết, văn bản chỉ đạo của ngành về công tác giáo dục chính trị, tư tưởng và quản lý học sinh đến toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên trong đơn vị; tăng cường giáo dục, tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và của ngành giáo dục đối với học sinh. Đảng ủy chỉ đạo công tác giáo dục chính trị, tư tưởng phải bám sát và phục vụ trực tiếp nhiệm vụ chính trị của tỉnh; trong đó, chú trọng việc tham gia triển khai thực hiện Nghị quyết số 12-NQ/TU ngày 21-7-2014 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về “Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, xây dựng Thanh Hóa thành tỉnh tiên tiến vào năm 2020”.

Trên cơ sở các chủ trương lớn của Trung ương và của tỉnh, Trường THPT Hàm Rồng đã cụ thể hóa thành những cách làm cụ thể, như: thực hiện tốt công tác giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống cho học sinh; tăng cường thực hiện kỷ cương, nền nếp, dân chủ trong trường học, tạo môi trường để học sinh tự rèn luyện, phấn đấu; tiếp tục mục tiêu xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực theo hướng thiết thực, hiệu quả; đổi mới nội dung, phương thức tuyên truyền theo hướng lồng ghép, tích hợp, tổ chức các chuyên đề, các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, ngoại khóa, câu lạc bộ về giáo dục, phổ biến pháp luật...

Trong số các giải pháp nêu trên, thông qua các môn học, nhất là môn Giáo dục công dân đã góp phần trang bị cho học sinh kỹ năng sống, rèn luyện ý thức, hình thành và phát triển ở các em những phẩm chất và năng lực của một công dân trong thời đại mới. Đảng ủy, ban giám hiệu nhà trường chỉ đạo tổ nhóm chuyên môn xây dựng kế hoạch, giao nhiệm vụ, phân công cho giáo viên giảng dạy môn Giáo dục công dân ngay từ đầu năm học. Nhờ vào đó, chất lượng giảng dạy bộ môn này được nâng lên rõ rệt, tỷ lệ học sinh đạt học lực giỏi chiếm đa số, không có học sinh xếp loại hạnh kiểm yếu, kém. Đây có thể xem là “hành trang” vững vàng cho những thanh niên trong thời kỳ mở cửa hội nhập, không để những tư tưởng văn hóa xấu, độc xâm nhập.

Còn tại Trường THPT Cầm Bá Thước, các phong trào thi đua “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, “Dạy tốt, học tốt”, “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực"; các hoạt động về nguồn... đã và đang là phương cách để giáo dục chính trị, định hướng tư tưởng cho các đoàn viên thanh niên là học sinh trong nhà trường. Không chỉ riêng đối với cuộc thi trên Internet “Tìm hiểu Bác Hồ với Thanh Hóa, Thanh Hóa làm theo lời Bác”, tại nhiều cuộc thi khác liên quan đến các chủ đề về lịch sử, chính trị, văn hóa của tỉnh và đất nước nhân các dịp trọng đại, các em học sinh của Trường THPT Cầm Bá Thước đã thể hiện được kiến thức cũng như tinh thần ham học hỏi của tuổi trẻ. Theo thầy giáo Lê Khả Long, Hiệu trưởng Trường THPT Cầm Bá Thước, các cuộc thi là cơ hội để các em học sinh thử sức, tìm tòi, học hỏi mở mang thêm kiến thức, sự hiểu biết; qua đó hình thành nên phẩm chất, lý tưởng của một đoàn viên thanh niên, phấn khởi, tin tưởng, tự hào, quyết tâm thi đua học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, góp phần xây dựng tỉnh Thanh Hóa trở thành tỉnh kiểu mẫu như lời dạy của Bác Hồ.

Ở bậc đại học, cao đẳng, để hình thành nên những lớp sinh viên “vừa hồng vừa chuyên”, công tác giáo dục chính trị tư tưởng được thực hiện thông qua các hình thức giáo dục phong phú, đa dạng, kết hợp giữa truyền thống và hiện đại. Từ đó, sinh viên được rèn luyện về lý tưởng, đạo đức cách mạng, tự giác tham gia các phong trào chính trị - xã hội, chủ động phòng, tránh những tác động tiêu cực từ mặt trái cơ chế thị trường. PGS.TS Lê Hoằng Bá Huyền, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Hồng Đức, cho biết: Nhà trường luôn luôn coi công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho người học là một trong những nội dung trọng tâm, thường xuyên. Và để thực hiện có hiệu quả công tác này, trường đã có nhiều phương pháp, cách thức khác nhau, phù hợp với điều kiện thực tiễn.

Trước hết, thông qua các môn học chính khóa, đặc biệt là các môn giáo dục chính trị và các học phần có liên quan trong chương trình học, nhà trường trang bị cho sinh viên hiểu biết về những nguyên lý của Chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam. Ngoài đảm bảo về nội dung và thời lượng của các môn học, đội ngũ giảng viên Khoa Lý luận chính trị của nhà trường đã chủ động đổi mới trong phương pháp dạy, liên hệ với những vấn đề mang tính thời sự, giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách hiệu quả, có sự liên hệ, vận dụng sát với thực tiễn. Đồng thời, qua các chương trình ngoại khóa, đặc biệt là các chương trình có sự phối hợp với các sở, ban, ngành, đơn vị liên quan như Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Công an tỉnh... nhà trường đã tổ chức nhiều buổi nói chuyện, diễn đàn, hội thảo, tuần sinh hoạt chính trị công dân đầu khóa, góp phần củng cố những kiến thức trong chương trình học, giúp sinh viên cập nhật những thông tin mới, quan trọng trong tỉnh, trong nước và quốc tế.

Để công tác giáo dục chính trị tư tưởng đi vào thực chất, nhà trường cũng đã quan tâm đến các hoạt động sinh hoạt chuyên môn, học thuật, nghiên cứu khoa học để lồng ghép, định hướng tư tưởng cho sinh viên. Thời gian qua, nhiều cuộc thi do các khoa và trường tổ chức đã thu hút sự tham gia, hưởng ứng nhiệt tình của đông đảo sinh viên, như các cuộc thi về khởi nghiệp, tiếng Anh...

Ngoài ra, tại tất cả các cấp học, hoạt động đoàn, hội là nơi tập hợp, tạo điều kiện cho học sinh, sinh viên rèn luyện, phấn đấu và trưởng thành. Chính vì vậy việc xây dựng tổ chức đoàn thanh niên vững mạnh, thu hút đông đảo học sinh, sinh viên cùng tham gia trở thành một trong những giải pháp nhằm giáo dục chính trị tư tưởng cho thế hệ trẻ. Với các hoạt động như: “Thanh niên tình nguyện”, “Thanh niên xung kích xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, “Thanh niên lập nghiệp”, “Tuổi trẻ giữ nước”, “Tuổi trẻ sáng tạo”, “Tiếp sức mùa thi”, “Sinh viên với biển, đảo Tổ quốc”; cuộc vận động “Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp”; các hoạt động “uống nước nhớ nguồn”, “lá lành đùm lá rách”... học sinh, sinh viên Thanh Hóa đã thể hiện được bản lĩnh chính trị, phẩm chất cách mạng của thế hệ trẻ trong thời đại mới.

Từ những điển hình nêu trên, có thể thấy, dù là môn học chính khóa hay các hoạt động ngoại khóa, công tác giáo dục chính trị tư tưởng đang được các nhà trường phối hợp với cấp ủy đảng chú trọng triển khai, thực hiện hiệu quả. Đây cũng chính là cơ sở để xây dựng đội ngũ thanh niên có kiến thức, bản lĩnh chính trị, xung kích đi đầu trong các hoạt động xây dựng và phát triển quê hương, đất nước.

Bài và ảnh: Nguyễn Mai