Cách mạng Tháng Mười Nga, cánh cửa mở ra độc lập tự do cho dân tộc Việt Nam

Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Giống như mặt trời chói lọi, Cách mạng Tháng Mười chiếu sáng khắp năm châu, thức tỉnh hàng triệu, hàng triệu người bị áp bức, bóc lột trên trái đất. Trong lịch sử loài người chưa từng có cuộc cách mạng nào có ý nghĩa to lớn và sâu xa đến như thế”. Cách đây 105 năm, thành công của cuộc Cách mạng Tháng Mười đã thay đổi hoàn toàn số phận của nước Nga, đồng thời mở ra cánh cửa độc lập tự do cho nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.

Cách mạng Tháng Mười Nga và sự ra đời của Nhà nước xã hội chủ nghĩa Xô-viết đã có ảnh hưởng mạnh mẽ tới tiến trình lịch sử và cục diện thế giới. Ảnh: Tư liệu

Mùa thu năm 1917, nước Nga và Đảng Bolshevik đứng trước thời điểm lịch sử. Sự tham gia của đế quốc Nga vào Chiến tranh Thế giới thứ nhất gây tổn hại nhiều sinh mạng, của cải. Thái độ của chính phủ lâm thời lúc đó không muốn đáp ứng nguyện vọng của quần chúng là ký hiệp ước hòa bình và giải quyết vấn đề chia ruộng đất của địa chủ cho nông dân, vì thế mà thảm họa kinh tế và sự hỗn loạn xã hội đã tăng lên đến mức thấy rõ dấu hiệu sụp đổ.

Ngày 7-11-1917 (theo lịch cũ của Nga là ngày 25-10-1917), dưới sự lãnh đạo của Đảng Bolshevik Nga, đứng đầu là lãnh tụ V.I. Lenin, giai cấp công nhân và Nhân dân lao động Nga đã tiến hành thành công cuộc khởi nghĩa vũ trang, lật đổ chính quyền của giai cấp tư sản, lập nên Nhà nước Xô-viết - Nhà nước xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới.

Không chỉ “Nước Nga có chuyện lạ đời. Đem người nô lệ làm người tự do” mà còn xây dựng nên chế độ xã hội mới - chế độ xã hội chủ nghĩa mà ở đó con người, trước tiên là giai cấp công nhân và Nhân dân lao động bước đầu làm chủ cuộc đời mình, có điều kiện để phát triển toàn diện; nạn người áp bức bóc lột người, nạn dân tộc này áp bức bóc lột dân tộc khác dần được xóa bỏ.

Cách mạng Tháng Mười Nga vĩ đại là một trong những sự kiện có ảnh hưởng lớn nhất trong thế kỷ XX, có tác động mạnh mẽ đến đời sống chính trị - xã hội của nhiều quốc gia, dân tộc khác; tiếp sức cho phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, tạo ra một cao trào đấu tranh của giai cấp công nhân và Nhân dân lao động, làm rung chuyển nền thống trị của giai cấp tư sản độc quyền ở nhiều nước. Một hệ thống xã hội chủ nghĩa đã ra đời, đóng vai trò to lớn trong tiến trình phát triển của thế giới hiện đại.

Ở Việt Nam, trên suốt hành trình bảo vệ lý tưởng cách mạng và phát triển đất nước đều có dấu ấn của cuộc Cách mạng Tháng Mười Nga. Hồ Chí Minh khẳng định “Càng nhớ lại những ngày tủi nhục mất nước, nhớ lại mỗi bước đường đấu tranh đầy hy sinh, gian khó mà cũng đầy thắng lợi vẻ vang thì giai cấp công nhân và Nhân dân Việt Nam càng thấm thía công ơn to lớn của Lenin và Cách mạng Tháng Mười” (Hồ Chí Minh Toàn tập, tập 12, NXB Chính trị quốc gia, H, 1996, tr.305).

Nhờ ảnh hưởng của Cách mạng Tháng Mười mà những người cách mạng Việt Nam, trong đó người đầu tiên là Nguyễn Ái Quốc đã tiếp nhận Chủ nghĩa Marx-Lenin, giải quyết sự bế tắc, khủng hoảng về đường lối cứu nước của cách mạng Việt Nam.

Tháng 7-1920, khi đọc Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và thuộc địa của Lenin, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tìm thấy con đường giành độc lập và tự do cho dân tộc Việt Nam. Người viết: Luận cương của Lenin đã làm cho tôi rất cảm động, phấn khởi, sáng tỏ, tin tưởng biết bao! Tôi mừng đến phát khóc lên. Ngồi một mình trong buồng mà tôi nói to lên như đang nói trước quần chúng đông đảo “Hỡi đồng bào bị đọa đày đau khổ. Đây là cái cần thiết cho chúng ta, đây là con đường giải phóng chúng ta” (sđd, tr.562). Từ đó Người hoàn toàn tin, theo Lenin, tin theo con đường cách mạng vô sản mà Lenin đã chọn. Và từ niềm tin ấy dẫn đến sự lựa chọn dứt khoát về con đường cứu nước và giải phóng dân tộc. Tháng 6-1923, Nguyễn Ái Quốc đến Liên Xô, trực tiếp nghiên cứu Cách mạng Tháng Mười, chế độ xã hội chủ nghĩa và Nhà nước Xô-viết, tận mắt chứng kiến những thành tựu do cuộc Cách mạng Tháng Mười Nga mang lại.

Về nước, Người tích cực truyền bá Chủ nghĩa Marx-Lenin thông qua tổ chức Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên để chuẩn bị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Đánh giá quá trình này, đồng chí Trường Chinh khẳng định “Chúng ta không nên quên rằng: Việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam đã chịu ảnh hưởng sâu xa của Cách mạng Tháng Mười” (Trường Chinh: Cách mạng Tháng Mười và cuộc đấu tranh của Nhân dân Việt Nam, NXB Sự thật, H, 1957, tr.28).

Vận dụng sáng tạo Tư tưởng Marx-Lenin, những bài học kinh nghiệm từ Cách mạng Tháng Mười Nga, Đảng Cộng sản Việt Nam đã lãnh đạo Nhân dân tiến hành cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công. Chính những bài học về chuẩn bị lực lượng cách mạng, liên minh công nông; nghệ thuật khởi nghĩa vũ trang và chiến tranh cách mạng; nghệ thuật tạo và chớp thời cơ; về xây dựng Đảng và chăm lo củng cố chính quyền cách mạng... mà dân tộc và con người Việt Nam đã bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.

Năm 1967, nhân kỷ niệm 50 năm Cách mạng Tháng Mười Nga, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết bài trên báo Pravda (Sự thật) của Liên Xô: “Cách mạng Tháng Mười vĩ đại mở ra con đường giải phóng cho các dân tộc”. Và 50 năm sau lời khẳng định của Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong bài diễn văn tại lễ kỷ niệm 100 năm Cách mạng Tháng Mười Nga, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Cách mạng Tháng Mười Nga đã làm rung chuyển thế giới, phá tan một mảng lớn trong hệ thống chủ nghĩa tư bản, đế quốc, mở ra một thời đại mới trong lịch sử nhân loại... Lần đầu tiên trong lịch sử, những người lao động đã đứng lên giành lấy chính quyền về tay mình để xây dựng một xã hội hoàn toàn mới".

Qua nhiều thập niên, ánh sáng của Chủ nghĩa Marx-Lenin, Tư tưởng Hồ Chí Minh đã minh chứng sức sống và tính ưu việt của chủ nghĩa xã hội thông qua quá trình cải cách, đổi mới và phát triển.

Sau 37 năm Việt Nam tiến hành công cuộc đổi mới toàn diện và phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa đến nay, Việt Nam từ một trong những quốc gia nghèo nhất trên thế giới trở thành quốc gia thu nhập trung bình thấp. Kinh tế tăng trưởng cao và ổn định; quốc phòng - an ninh được tăng cường; văn hóa, xã hội có bước phát triển mới; đời sống Nhân dân từng bước được nâng lên; Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hệ thống chính trị được củng cố; độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ và chế độ xã hội chủ nghĩa được giữ vững. Quan hệ đối ngoại ngày càng mở rộng và đi vào chiều sâu. Vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế ngày càng được nâng cao.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của công cuộc đổi mới ở Việt Nam “là kết quả của quá trình đổi mới có nguyên tắc, năng động trên cơ sở kiên định và vận dụng sáng tạo Chủ nghĩa Marx-Lenin, Tư tưởng Hồ Chí Minh; đồng thời, cũng là cơ sở để mỗi người Việt Nam nhận thức sâu sắc hơn tầm vóc lịch sử, ý nghĩa và giá trị hiện thực của Cách mạng Tháng Mười Nga vĩ đại đối với cách mạng Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung”.

Ngày nay, đứng trước những diễn biến phức tạp của các thế lực thù địch bên ngoài luôn lợi dụng mọi điều kiện để thực hiện chiến lược “diễn biến hòa bình” và các hoạt động chống phá, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, kích động chia rẽ nhằm lật đổ vai trò lãnh đạo của các Đảng Cộng sản, xóa bỏ hoàn toàn chế độ xã hội chủ nghĩa trên phạm vi toàn thế giới, thì bài học về bảo vệ chính quyền, bảo vệ thành quả cách mạng của Cách mạng Tháng Mười Nga càng có ý nghĩa thực tiễn sâu sắc.

105 năm đã trôi qua, tinh hoa và giá trị thời đại của cuộc Cách mạng Tháng Mười Nga vẫn luôn tỏa sáng, là nguồn động lực lớn thôi thúc và khơi dậy tinh thần cách mạng của Nhân dân tiến bộ toàn thế giới, trong đó có Nhân dân Việt Nam. Nhận thức được ý nghĩa đó, chúng ta càng trân trọng những thành quả mà đất nước và Nhân dân ta đã xây dựng và bảo vệ, đồng thời là động lực để phát triển đất nước, đẩy mạnh CNH, HĐH và hội nhập quốc tế.

Khuyến Nguyễn