Nga đạt thoả thuận đặt vũ khí hạt nhân ở Belarus

Sau động thái Anh gửi đạn xuyên giáp chứa uranium nghèo đến tiền tuyến Ukraine, ngày 25-3 Nga tuyên bố đạt thoả thuận với Belarus về việc đặt vũ khí hạt nhân chiến thuật tại đất nước có biên giới giáp 3 nước thành viên NATO này. Thế giới đứng trước lo ngại nổ ra chiến tranh hạt nhân.

Tổng thống Nga Vladimir Putin. (Ảnh: Sputnik)

Tổng thống Vladimir Putin gửi lời cảnh báo tới NATO về việc hỗ trợ quân sự cho Ukraine và leo thang căng thẳng với phương Tây, ông cho biết thêm rằng Nga sẽ triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật tại Belarus. Đây là một trong những tín hiệu hạt nhân rõ ràng nhất của Nga kể từ khi đưa ra Thông điệp Liên bang và đình chỉ Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Mới (New START) với Mỹ hồi tháng 2 vừa qua.

Hãng thông tấn Tass dẫn lời Tổng thống Vladimir Putin cho biết Nga đã đạt được thỏa thuận với nước láng giềng Belarus về việc triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật trên lãnh thổ nước này. Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết không có dấu hiệu nào cho thấy Nga chuẩn bị sử dụng vũ khí hạt nhân sau tuyên bố của Moskva.

Tổng thống Putin so sánh kế hoạch của mình với việc Mỹ đặt vũ khí ở châu Âu và nói rằng Nga sẽ không chuyển giao quyền kiểm soát cho Belarus. Nhưng đây có thể là lần đầu tiên kể từ giữa những năm 1990, Nga đặt những vũ khí như vậy ở nước ngoài.

“Không có gì bất thường ở đây cả, Mỹ đã làm điều này trong nhiều thập kỷ. Họ từ lâu đã triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật trên lãnh thổ của các nước đồng minh”, ông chủ điện Kremlin nói trên truyền hình nhà nước.

Yars RS-24, một trong những hệ thống tên lửa đạn đạo liên lục địa có thể mang theo đầu đạn hạt nhân của Nga.

Vũ khí hạt nhân “chiến thuật” là những vũ khí được sử dụng vì lợi ích cụ thể trên chiến trường hơn là những vũ khí có khả năng quét sạch các thành phố. Không rõ Nga có bao nhiêu vũ khí như vậy, đây là một vấn đề vẫn còn là bí mật từ thời Chiến tranh lạnh.

Nikolai Sokov, một thành viên cao cấp tại Trung tâm Vienna về giải trừ và không phổ biến vũ khí chia sẻ trên Reuters: “Nga luôn rất tự hào rằng họ không có vũ khí hạt nhân bên ngoài lãnh thổ của mình. Vì vậy, bây giờ, họ đang thay đổi và đây là sự thay đổi cực kỳ lớn”.

Moskva không nói rõ thời điểm số vũ khí này sẽ được chuyển tới Belarus, quốc gia có biên giới với 3 thành viên NATO là Ba Lan, Litva và Latvia. Ông Putin cho biết Nga sẽ hoàn thành việc xây dựng một cơ sở lưu trữ ở Belarus trước ngày 1-7. Ông chủ điện Kremlin chưa công bố vị trí số vũ khí sẽ được bố trí tại Belarus. Song, việc chuyển giao sẽ mở rộng khả năng tấn công hạt nhân của Nga dọc theo biên giới phía Đông của NATO.

Tên lửa đạn đạo liên lục địa Yars của Nga có tầm bắn 12.000 km và có thể mang nhiều đầu đạn hạt nhân. Ảnh Reuters.

Chiến dịch quốc tế xóa bỏ vũ khí hạt nhân gọi tuyên bố của Putin là một sự leo thang cực kỳ nguy hiểm. Nikolai Sokov, một thành viên cao cấp tại Trung tâm Vienna về giải trừ và không phổ biến vũ khí, nhấn mạnh: “Đó là một động thái rất quan trọng”.

Tờ Reuters đưa tin người đứng đầu cơ quan giám sát hạt nhân của Liên hợp quốc, ông Rafael Grossi, sẽ đến thăm nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia do Nga nắm giữ ở Ukraine vào tuần tới để đánh giá tình hình nghiêm trọng ở đó. Hiện phía NATO chưa có thêm động thái đáp trả tuyên bố này.

Hoàng Sơn (Theo Reuters)