Nỗi lo mất an toàn giao thông đường thủy nội địa

Thực hiện chỉ đạo của Ban An toàn giao thông (ATGT) tỉnh, ban ATGT các huyện, thị xã, thành phố đã xây dựng, triển khai kế hoạch về công tác bảo đảm trật tự, ATGT đường thủy năm 2022, nhất là việc bảo đảm ATGT đường thủy trong mùa mưa bão. Đồng thời, chú trọng tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về ATGT đường thủy nội địa đến người dân, nhất là những người sống hai bên các tuyến sông, suối, hồ... và người làm nghề sông nước. Tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn còn đó nhiều nỗi lo về ATGT đường thủy nội địa, nhất là mùa mưa lũ.

Tàu thuyền hoạt động trên sông Mã, đoạn qua huyện Hoằng Hóa.

Thời gian qua, công tác quản lý phương tiện thủy, đăng ký, đăng kiểm, cấp phép bến thủy nội địa đã được Sở Giao thông - Vận tải (GTVT), các đơn vị có liên quan của tỉnh phối hợp với các địa phương rà soát, thống kê và thực hiện theo quy định về quản lý hoạt động đường thủy nội địa. Công tác chỉ đạo, triển khai thực hiện Chương trình hành động “Vì an toàn của trẻ em trên sông nước” và “Phòng chống đuối nước trẻ em” đã được triển khai sâu rộng đến các xã, thị trấn, thôn, bản, khu dân cư và các trường học. Công tác phối hợp tuần tra, kiểm soát xử lý vi phạm trật tự, ATGT đường thủy được các lực lượng chức năng tăng cường. Các phương tiện đò ngang đã được trang bị áo phao, dụng cụ nổi cứu sinh do Ban ATGT tỉnh cấp và do các tổ chức, cá nhân hỗ trợ. Một số cầu phao dân sinh thường xuyên được kiểm tra, bảo dưỡng, sửa chữa bảo đảm cho người và phương tiện đi lại thuận tiện.

Theo thống kê của Sở GTVT, hiện trên địa bàn tỉnh đã công bố, đưa vào khai thác, quản lý và bảo trì 23 tuyến đường thủy nội địa, với chiều dài 761km (8 tuyến quốc gia chiều dài 213km và 15 tuyến địa phương chiều dài 548km). Có khoảng 1.600 phương tiện thủy nội địa đang hoạt động trên địa bàn tỉnh, chủ yếu được sử dụng để khai thác và vận chuyển cát, sỏi trên các tuyến sông, kênh. Ngoài ra, còn một số phương tiện gia dụng loại nhỏ tham gia chở gỗ, luồng, đánh bắt thủy sản trên các tuyến sông, lòng hồ thủy điện thuộc các huyện miền núi. Bên cạnh đó, trên địa bàn tỉnh có 64 bến thủy nội địa đã được Sở GTVT cấp phép, nhưng đến nay chỉ còn 50 bến đang hoạt động. Trên địa bàn tỉnh có 52 bến khách ngang sông thuộc 16 huyện, thị xã, thành phố; trong đó có 32 bến đã được cấp giấy phép hoạt động bến khách ngang sông, 20 bến chưa được cấp giấy phép.

Theo báo cáo của Văn phòng Ban ATGT tỉnh, tại huyện Bá Thước có 3/4 bến đò đã được cấp phép hoạt động; 5/5 đò chở khách đã được đăng ký, đăng kiểm; 3/5 đò người điều khiển phương tiện đã có chứng chỉ chuyên môn lái đò nhưng chưa thực hiện đổi chứng chỉ theo quy định của Bộ GTVT. Huyện Quan Hóa có 4/4 đò đã được đăng ký, đăng kiểm; 4/4 đò người điều khiển phương tiện chưa có chứng chỉ chuyên môn lái đò. Huyện Thường Xuân có 4/5 bến chưa cấp phép; 2/3 đò chưa có đăng ký, đăng kiểm; 1 đò đã hết hạn đăng kiểm. Huyện Thiệu Hóa có 1/2 bến chưa được cấp phép; 2/2 đò đã đăng ký, đăng kiểm; 2/2 đò người điều khiển phương tiện đã có chứng chỉ chuyên môn lái đò nhưng chưa thực hiện đổi chứng chỉ theo quy định của Bộ GTVT... Trách nhiệm quản lý Nhà nước về công tác bảo đảm trật tự, ATGT đường thủy nội địa của một số địa phương còn có những hạn chế, như chưa thống kê được đầy đủ phương tiện, chưa có phương án quản lý các phương tiện gia dụng hoạt động sản xuất, mưu sinh trên sông, hồ. Công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về ATGT đường thủy chưa sâu rộng, chưa đến được với người dân. Ý thức chấp hành pháp luật về trật tự, ATGT đường thủy nội địa của một bộ phận người dân chưa cao, như chưa tuân thủ các quy định theo hướng dẫn của người lái đò, không sử dụng dụng cụ nổi cứu sinh khi đi đò, đi xe mô tô, xe gắn máy trên cầu phao dân sinh... Một số đò chở khách ngang sông, người lái đò chưa được đào tạo cấp chứng chỉ chuyên môn hoặc chưa thực hiện đổi chứng chỉ theo quy định của Bộ GTVT. Công tác kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các chủ phương tiện, chủ bến thủy nội địa định kỳ gia hạn cấp phép hoạt động của bến chưa kịp thời.

Đồng chí Vương Quốc Tuấn, Phó Giám đốc Sở GTVT, Ủy viên trực Ban ATGT tỉnh, cho biết: Ban ATGT tỉnh đã và đang tập trung chỉ đạo ban ATGT các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả các giải pháp nhằm bảo đảm trật tự, ATGT đường thủy nội địa trên địa bàn. Trong đó, chủ động xây dựng, triển khai kế hoạch bảo đảm trật tự, ATGT trong mùa mưa bão năm 2022, nghiêm cấm mọi hoạt động trên sông nước khi có mưa lũ, chuẩn bị các địa điểm an toàn để các phương tiện thủy trú, tránh, thiết lập điện thoại đường dây nóng, bảo đảm lực lượng ứng trực 24/24h để tiếp nhận xử lý thông tin, sẵn sàng tham gia phối hợp giải quyết các tình huống. Đồng thời, tiếp tục phối hợp với các đơn vị, tổ chức đoàn thể trên địa bàn đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về trật tự, ATGT đường thủy nội địa gắn với phát động sâu rộng thực hiện cuộc vận động xây dựng phong trào “Văn hóa giao thông với bình yên sông nước” gắn với “Phòng, chống đuối nước cho trẻ em”. Thực hiện rà soát, thống kê toàn diện các phương tiện thủy, thuyền gia dụng trên địa bàn, phân loại phương tiện để quản lý theo phân công, phân cấp và yêu cầu chủ phương tiện thực hiện đầy đủ các thủ tục pháp lý theo đúng quy định, có văn bản hướng dẫn người điều khiển đò ngang, tàu chở khách du lịch thực hiện chuyển đổi chứng chỉ điều khiển phương tiện theo quy định của Bộ GTVT.

Trên cơ sở các văn bản hướng dẫn của các ngành, đơn vị chức năng, các huyện, thị xã, thành phố có trách nhiệm phối hợp, vận động và hướng dẫn các chủ đò, chủ phương tiện làm thủ tục cấp phép, đăng ký theo quy định. Đồng thời, yêu cầu chính quyền cấp xã và các chủ đò, chủ cầu phao trên địa bàn ký cam kết bảo đảm an toàn trong hoạt động vận chuyển khách; trong đó, xác định rõ trách nhiệm của chủ đò trong việc chở đúng số người theo quy định, tuyệt đối không cho đò xuất bến khi người tham gia giao thông không tuân thủ những quy định an toàn và khi tình hình thời tiết, khí hậu, mực nước trên các sông, hồ có những diễn biến phức tạp. Rà soát các khu vực dân cư, các hộ dân, các công trình, kho hàng, lán, trại ven sông, suối, hồ, đập có nguy cơ cao bị ảnh hưởng do mưa lũ để có phương án di dời, tránh trú kịp thời trước khi có mưa lũ. Tiếp tục chỉ đạo các lực lượng chức năng trên địa bàn tăng cường tuần tra, kiểm soát, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trật tự, ATGT đường thủy nội địa. Kiên quyết đình chỉ hoạt động đối với các phương tiện không bảo đảm điều kiện an toàn, các thủ tục pháp lý quy định; nghiêm cấm triệt để việc sử dụng bè, mảng, thuyền gia dụng chở khách, chở các cháu học sinh đi học - đồng chí Tuấn cho biết thêm.

Bài và ảnh: Xuân Hùng