Luân chuyển trạng thái nhanh: Thứ vũ khí sắc bén của Aston Villa dưới thời Unai Emery

Sau một năm trở lại Premier League, đấu trường mà ở đó người ta chỉ nhớ tới ông qua câu chào “Good Ebening” cùng quãng thời gian tệ hại ở Arsenal, Unai Emery đang biến Aston Villa trở thành một “cỗ máy chiến thắng” bằng một thứ vũ khí lợi hại, đó là các pha luân chuyển trạng thái nhanh.

Kẻ thách thức ông lớn

Emery thay thế Steven Gerrard hồi tháng 10 năm ngoái, thời điểm Aston Villa đang rất gần với nhóm cầm đèn đỏ. Sau một năm, có thể thấy rõ sự thay đổi ở sân Villa Park, nhất là sau trận thắng hủy diệt 6-1 mới đây trước Brighton ở sân nhà Villa Park.

Cũng cần phải nói thêm rằng ở trận thắng đó của Villa, Brighton lại là đội tạo ra nhiều cơ hội dẫn tới bàn thắng kỳ vọng hơn Villa, cụ thể, Brighton có được 1,72 bàn thắng kỳ vọng, còn Aston Villa có được 1,49. Tuy nhiên, vẫn phải công nhận rằng tập thể của HLV người Tây Ban Nha đã hoàn toàn áp đảo đối phương ở trận đấu đó.

Biểu đồ thể hiện số lần sút bóng và bàn thắng kỳ vọng của Aston Villa ở trận đấu gặp Brighton. Nguồn: The Analyst.

Trận thắng này cũng là trận thắng thứ 10 liên tiếp trên sân nhà của Aston Villa, chuỗi thành tích trên sân nhà tốt nhất của họ kể từ chuỗi 13 trận thắng được đội chủ sân Villa Park thực hiện vào năm 1983. Cũng theo một thống kê của Opta, chỉ có Man City có được chuỗi chiến thắng nhiều hơn Aston Villa ở thời điểm hiện tại với 13 chiến thắng liên tiếp. Ngoài ra, Aston Villa cũng trở thành đội bóng thứ 9 làm được điều này kể từ năm 1992.

Chiến thắng này cũng giúp họ có được 58 điểm ở năm 2023, một con số mà chỉ có Man City với 71 điểm là vượt qua được họ ở cùng thời điểm. Có thể thấy, thành công của Aston Villa ở thời điểm hiện tại không tới một cách nhất thời, mà là kết quả của một quá trình xây dựng và cải thiện lối chơi dưới thời HLV Unai Emery, và điều đó cũng giải thích vì sao chỉ có một Man City ổn định dưới thời Pep Guardiola là nhỉnh hơn họ ở mọi thông số được thống kê ở năm nay.

Thống kê về số điểm mà các đội bóng thu về tính đến thời điểm tháng 10 năm 2023. Nguồn: The Analyst.

Đây có thể được xem là một bước phát triển lớn với Aston Villa, một liều thuốc tinh thần cho họ đạt được những cột mốc mới ở mùa này. Một điều nữa cũng khiến Aston Villa trở thành kẻ thách thức các ông lớn đó là khả năng hồi phục rất nhanh sau mỗi trận thua. Cụ thể, họ để thua 3 trận hồi tháng 2 năm nay, nhưng kể từ đó, đội chủ sân Villa Park đã giành được 48 điểm, chỉ đứng sau Man City. Còn ở tuần mở màn Premier League mùa giải hiện tại, họ bị Newcastle “nghiền nát” với tỷ số 5-1, kể từ đó, họ đã có được 5 chiến thắng sau 6 trận, ghi được từ 3 bàn thắng trở lên ở 4 trong 5 chiến thắng đó.

“Emery luôn nói rằng thà thắng 4-3 còn hơn thắng 1-0”, Chủ tịch bộ phận bóng đá của Aston Villa, Monchi, một người rất thân với Unai Emery thời còn ở Sevilla, đã chia sẻ khi cả hai còn làm việc ở đội chủ sân Ramon Sanchez Pizjuan. Và ở thời điểm hiện tại, chúng ta có thể thấy những gì Monchi chia sẻ trước đó là hoàn toàn đúng.

Vũ khí sắc bén mang tên "luân chuyển trạng thái nhanh"

Thực sự, chúng ta khó có thể đưa ra một nhận định rõ ràng về chỗ đứng của Unai Emery trên bản đồ HLV thế giới. Có rất nhiều chuyên gia nhận định chiến lược gia người Tây Ban Nha là một HLV giỏi, thậm chí là một trong những HLV hàng đầu Châu Âu. Tuy nhiên, cũng có người không đồng tình với nhận định này.

Thực sự khó có thể tìm ra một nhận định đúng, nhưng khi nhìn vào việc Unai Emery luôn biết cách biến những thứ ông sẵn có trong tay trở thành những đội bóng có khả năng cạnh tranh danh hiệu, đặc biệt là danh hiệu Euorpa League, đã thực sự khiến giới chuyên gia bị thuyết phục bởi tài năng của ông. Càng tuyệt vời hơn khi thấy rằng, Unai Emery luôn làm được điều đó bằng cách riêng của mình chứ không chịu kế thừa di sản của người tiền nhiệm.

“Hệ thống pressing tầm cao”, “hệ thống phòng ngự tầm cao”, “cầm bóng chắc chắn”, đó là những định nghĩa thịnh hành nhưng cũng khá mơ hồ đang được sử dụng để nói về Aston Villa của Unai Emery. Đáng tiếc thay, chẳng có định nghĩa nào đúng với đội chủ sân Villa Park ở thời điểm hiện tại. Đầu tiên, chỉ có 4 CLB là có số lần đoạt lại bóng thành công ở khu vực tầm cao ít hơn con số 48 lần của Aston Villa ở Premier League mùa này. Ngoài ra, họ còn là đội đứng thứ 6 về khoảng cách giữa vị trí phát động bóng và khung thành đội nhà. Cụ thể, khoảng cách này của Aston Villa là 39,8m tính từ phần sân nhà. Cuối cùng, Aston Villa là đội có tỷ lệ kiểm soát bóng trung bình một trận ít hơn 50%, cụ thể là 48,3% ở mùa này.

Tuy nhiên, như chúng ta có thể thấy ở biểu đồ dưới đây, Aston Villa là một tập thể rất linh hoạt. Cụ thể, họ là đội luôn nằm trong nhóm được xem là "nhanh và trực diện”, đặc biệt là ở những đường chuyền dàn xếp và các pha phát động bóng trực diện lên tuyến trên. Điều này cho thấy khi cần, Unai Emery có thể chỉ đạo các học trò của ông thực hiện các pha xuyên phá tức thời. Tuy nhiên, đó chưa phải là tất cả.

Aston Villa (chấm màu tím), được nhận định là đội có lối chơi "nhanh chóng và trực diện", trong thang đánh giá của Opta. Nguồn: The Analyst.

HLV Erik Ten Hag của Man United hồi đầu mùa đã nói về việc muốn áp dụng một lối chơi “luân chuyển trạng thái nhanh”. Có lẽ, HLV người Hà Lan nên học hỏi Unai Emery ở mùa này, bởi tập thể của HLV người Tây Ban Nha đang là đội bóng tận dụng tốt nhất lối chơi này. Bí quyết của họ nằm ở việc trao sự tự do cho các cầu thủ cơ động nhằm phá vỡ sự ổn định của hàng phòng ngự đối phương bằng tốc độ cũng như khả năng đi bóng và di chuyển không bóng của các cầu thủ này. Ollie Watkins, Moussa Diaby, Leon Bailey, Nicolo Zaniolo và Emiliano Buendia vì vậy trở thành nhưng quân bài chính của ông thầy người Tây Ban Nha ở mùa này.

Cũng vì lối chơi này mà Aston Villa đã thực hiện được 47 cú sút ở các pha luân chuyển, nhiều hơn 4 cú sút so với bất cứ đội bóng nào ở Premier League mùa này. Càng ấn tượng hơn khi biết rằng con số 84 pha luân chuyển tới được khu vực 1/3 cuối sân của họ là con số tốt thứ 12 ở Premier League, điều này đã cho thấy tập thể của Unai Emery tỏ ra hiệu quả như thế nào ở khoản ra quyết định ngay khi có cơ hội. Ngoài ra, con số này cũng cho thấy sự hiệu quả của hệ thống pressing mà HLV người Tây Ban Nha đang áp dụng ở khu vực giữa sân của đội chủ sân Villa Park mùa này.

Khả năng luân chuyển trạng thái nhanh của Aston Villa cũng được thể hiện qua sự nguy hiểm của họ ở các pha cầm bóng xuyên phá. Cụ thể, đã có 12 tình huống như thế của Aston Villa dẫn tới cú sút mùa này, chỉ có West Ham là ghi được nhiều bàn thắng hơn Aston Villa từ những tình huống kể trên với 3 bàn thắng, trong khi đó, con số này của Aston Villa là 3 bàn. Cuối cùng, tập thể của Unai Emery là tập thể đứng đầu về số lần tấn công trực diện với 23 lần. Có thể nói, những con số này đã cho thấy Aston Villa có thể nhanh chóng thực hiện một pha tấn công đầy hiệu quả, dù là ở cánh hay ở trung lộ.

Thống kê về ba vị trí tấn công chính của Aston Villa ở mùa này. Nguồn: The Analyst.

Có hai ví dụ rõ nhất cho điều này ở trận đấu diễn ra vào ngày thứ 7. Đầu tiên, đó là bàn thắng thứ hai và thứ ba của Watkins, một bàn thắng tới từ một pha đoạt bóng thành công ở khu vực trung lộ, sau đó là một pha bứt tốc thẳng về khung thành Brighton, một pha bứt tốc khiến “Mòng biển” không kịp trở tay. Ở hai lần ghi bàn đó của Watkins, chúng ta có thể thấy rõ khả năng di chuyển của anh tốt như thế nào.

Kết luận

Với phong độ tuyệt vời hiện tại, cùng với đó là những cái tên đầy tiềm năng trong tay, có thể nói, Aston Villa của HLV Unai Emery đang là một trong những tập thể đáng xem nhất ở Premier League mùa này. Nếu cứ giữ vững thành tích hiện tại, chúng ta hoàn toàn có thể tin rằng ở cuối mùa giải, Aston Villa của HLV người Tây Ban Nha sẽ thành công trong việc lọt vào Top 4, hoặc xa hơn là giành được danh hiệu UEFA Europa Conference League.

KDNX