Quản lý, bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn huyện Bá Thước

Cán bộ, kiểm lâm viên Hạt Kiểm lâm Bá Thước tuần tra bảo vệ rừng tự nhiên tại xã Kỳ Tân.

Đến tháng 11-2020, tổng diện tích đất có rừng và đất lâm nghiệp của huyện Bá Thước là 56.274,65 ha. Trong đó, đất có rừng hơn 53.337 ha (rừng tự nhiên 38.492 ha, còn lại là rừng trồng). Độ che phủ rừng đến hết năm 2019 đạt 68,59%.

Là một trong số những huyện có diện tích rừng lớn của tỉnh Thanh Hóa, được đánh giá còn giàu về trữ lượng, đa dạng về thành phần loài với nhiều loài động, thực vật quý hiếm, tập trung trên diện tích rừng đặc dụng thuộc Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông.

Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Bá Thước Nguyễn Văn Cử, chia sẻ: Nhận thức rõ rừng không chỉ là nguồn tài nguyên quý, có giá trị lớn về môi sinh, môi trường, góp phần quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ an ninh - quốc phòng mà còn góp phần thiết thực tạo thêm việc làm tại chỗ, nâng cao thu nhập cho đồng bào địa phương, các năm qua, Huyện ủy, HĐND, UBND huyện Bá Thước và các ban, ngành, đoàn thể từ huyện đến cơ sở, cùng với chính quyền các xã, thị trấn và chủ rừng đã chung sức đồng lòng bảo vệ và phát triển rừng (BV&PTR). Kết quả nổi bật là kinh tế lâm nghiệp ngày càng phát triển, an ninh rừng ổn định theo hướng bền vững, các hành vi, vi phạm Luật Lâm nghiệp sớm được phát hiện và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Nhận thức của người dân về công tác lâm nghiệp cũng như thu nhập từ sản xuất nghề rừng được nâng lên. Trong đó, Hạt Kiểm lâm Bá Thước đã tích cực tham mưu cho cấp ủy, chính quyền từ huyện đến cơ sở lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện lĩnh vực lâm nghiệp và phối hợp với các cơ quan, ban, ngành có liên quan triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp BV&PTR.

Cụ thể như triển khai, thực hiện Chỉ thị số 13-CT/TW ngày 12-1-2017 của Ban Bí thư Trung ương Đảng, về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý, BV&PTR, Ban Thường vụ Huyện ủy, UBND huyện Bá Thước đã ban hành kế hoạch hành động triển khai thực hiện chương trình kiểm tra, giám sát thực hiện Chỉ thị số 13-CT/TW đối với các xã trên địa bàn. Hạt kiểm lâm đã chỉ đạo kiểm lâm làm công tác tại địa bàn xã tham mưu cho đảng ủy các xã ban hành văn bản chỉ đạo thực hiện Chỉ thị số 13-CT/TW. Thông qua hoạt động kiểm tra, giám sát tại đảng ủy các xã, thị trấn, chi bộ thôn (bản) cho thấy cấp ủy, chính quyền địa phương, chủ rừng đã nêu cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy đảng, chính quyền trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện để huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia công tác BV&PTR, phòng cháy, chữa cháy rừng (PCCCR).

Công tác tuyên truyền, phổ biến, triển khai Luật Lâm nghiệp và các văn bản hướng dẫn thi hành đã được Hạt Kiểm lâm huyện Bá Thước phối hợp với các ban của Huyện ủy, Ủy ban MTTQ huyện và các tổ chức chính trị từ huyện đến xã tổ chức triển khai hiệu quả. Riêng 11 tháng năm 2020, đã tuyên truyền được 290 cuộc họp với 12.470 lượt người tham gia. Đang tiến hành sửa đổi bổ sung 205 bản hương ước BV&PTR ở 21 xã, thị trấn trên địa bàn. Tuyên truyền trên hệ thống loa đài truyền thanh của huyện, xã, bản được 566 lần. Tổ chức cho hơn 10.000 hộ gia đình ký cam kết bảo vệ rừng (BVR), PCCCR. Trưởng các ban, ngành, đoàn thể, các trưởng bản, ký cam kết trách nhiệm BV&PTR, PCCCR với chủ tịch UBND các xã. Để tổ chức triển khai, thực hiện hiệu quả phương án BVR, PCCCR trên địa bàn, huyện đã thành lập và hàng năm kiện toàn Ban chỉ đạo về chương trình, mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững giai đoạn 2016-2020; 2 ban chỉ đạo thuộc chủ rừng Nhà nước; xây dựng quy chế hoạt động; phân công nhiệm vụ địa bàn cho từng thành viên phụ trách; xây dựng và ký kết kế hoạch phối hợp lực lượng BVR, PCCCR chống buôn lậu lâm sản với các lực lượng kiểm lâm, công an, quân sự từ huyện đến các xã, tổ chức luân phiên hội nghị giao ban với các lực lượng, các huyện vùng giáp ranh, xây dựng phương án, kế hoạch PCCCR vùng trọng điểm theo phương châm “4 tại chỗ”. Điều tra, rà soát bổ sung vùng trọng điểm cháy rừng với diện tích 518,83 ha tại các xã trọng điểm; thành lập 205 tổ đội BV&PTR, PCCCR ở bản với 810 người tham gia; xây dựng 21 bảng tuyên truyền BVR; thường xuyên rà soát, bổ sung các loại phương tiện, dụng cụ đảm bảo yêu cầu nhiệm vụ chữa cháy rừng khi có cháy rừng xảy ra. Hàng năm tham mưu kịp thời cho ban chỉ đạo huyện xây dựng kế hoạch và tiến hành kiểm tra công tác BV&PTR, PCCCR tại các xã, thị trấn và 2 chủ rừng Nhà nước.

Công tác chống khai thác rừng, buôn bán, vận chuyển, kinh doanh, chế biến lâm sản trái phép đã được tăng cường thực hiện. Các tháng vừa qua, ngoài đưa kiểm lâm viên về công tác tại địa bàn xã để tham mưu cho chính quyền trong BVR tận gốc, Hạt Kiểm lâm huyện Bá Thước đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng kiểm tra an ninh rừng tại 9 xã trọng điểm rừng còn giàu tài nguyên và các tuyến đường trọng điểm; thực hiện nhiều giải pháp, từ công tác tuyên truyền đến tăng cường kiểm tra, kiểm soát, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm. Đổi mới công tác trinh sát, phương thức hoạt động tuần tra các vùng rừng còn giàu tài nguyên và biết dựa vào chính quyền, Nhân dân để phát hiện và ngăn chặn các đối tượng xấu lén lút vào rừng khai thác gỗ trái phép. Công tác quản lý lâm sản, tang vật sau khi xử lý cũng được quan tâm bảo vệ tốt, chế độ xuất, nhập đúng nguyên tắc, đúng quy chế, không để xảy ra thất thoát hoặc thiếu hụt. Kiểm tra, giám sát khai thác lâm sản của các đơn vị, người dân trên địa bàn đúng quy định.

Kết quả, riêng 11 tháng năm 2020, Hạt Kiểm lâm Bá Thước đã phối hợp với các lực lượng chức năng và chính quyền các xã, chủ rừng tổ chức tuần tra rừng với 342 lượt người tham gia, đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 80 vụ vi phạm Luật Lâm nghiệp, thu nộp ngân sách Nhà nước 469 triệu đồng.

Về công tác phát triển rừng, tính trong 5 năm (2016-2020) huyện Bá Thước trồng mới được 2.497,6 ha rừng. Khoán khoanh nuôi 530 ha, khoán BVR 24,748 ha/năm cho 1.615 hộ, cộng đồng; thực hiện thâm canh phục tráng được 1.870 ha rừng luồng. Đến nay diện tích rừng trồng đang sinh trưởng và phát triểt tốt.

Tuy nhiên, theo tìm hiểu thực tế của chúng tôi, công tác lâm nghiệp tại Bá Thước vẫn còn những tồn tại, đó là rừng tự nhiên cũng như rừng trồng năng suất và chất lượng thấp, chưa đáp ứng được nhu cầu cho phát triển kinh tế - xã hội. Vẫn xuất hiện các nguy cơ đe dọa suy giảm cả về diện tích và chất lượng rừng. Thực tế, quý I năm 2020, trên địa bàn Bá Thước vẫn xảy ra nhiều vụ khai thác rừng trái phép, phá rừng lấy đất canh tác, săn bắt động vật rừng... Khai thác luồng và cây phụ trợ chưa đúng kỹ thuật, Nhân dân chưa có ý thức thâm canh rừng trồng đặc biệt là rừng gỗ lớn, rừng luồng. Nhận thức về pháp luật của một bộ phận Nhân dân còn thấp; tại nhiều bản, việc tổ chức thực hiện hương ước BVR chưa có hiệu quả, chưa phát huy được vai trò của cộng đồng dân cư trong BV&PTR, PCCCR...

Để BV&PTR bền vững, huyện Bá Thước đã và đang triển khai đồng bộ các giải pháp thực hiện mục tiêu và nhiệm vụ trọng tâm công tác lâm nghiệp trong 5 năm tới. Cụ thể như thực hiện có hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong lĩnh vực lâm nghiệp, gắn với việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện Bá Thước lần thứ XXIII (nhiệm kỳ 2020 – 2025); phát triển lâm nghiệp một cách toàn diện và bền vững, gắn với các chương trình phát triển kinh tế - xã hội, mục tiêu xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo nhanh và bền vững, góp phần giữ vững ổn định chính trị, an ninh - quốc phòng, phát huy văn hóa truyền thống của cộng đồng các dân tộc trên địa bàn huyện. Bảo vệ an toàn diện tích rừng hiện có, giữ vững an ninh rừng ổn định, thực hiện phương châm BVR tại gốc mang tính bền vững cao, không để xảy ra các điểm nóng về phá rừng, khai thác, buôn bán, vận chuyển lâm sản trái phép, không để xảy ra cháy rừng; thực hiện có hiệu quả công tác trồng rừng.

Hạt Kiểm lâm huyện tăng cường tham mưu cho cấp ủy, chính quyền từ huyện đến cơ sở triển khai, thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm. Tiếp tục phối hợp với các đơn vị liên quan, triển khai thực hiện có hiệu quả công tác tuyên truyền Luật Lâm nghiệp. Thực hiện tốt quy chế, chương trình, kế hoạch phối hợp từ huyện đến xã trong thực hiện nhiệm vụ BV&PTR, PCCCR với các ban, ngành trên địa bàn huyện và khu vực giáp ranh. Hàng năm tổ chức triển khai có hiệu quả phương án BV&PTR, PCCCR. Thực hiện hiệu quả công tác cập nhật diễn biến rừng và đất lâm nghiệp để đánh giá biến động về chất lượng, trữ lượng rừng phục vụ cho công tác BV&PTR. Các xã xây dựng và thực hiện phương án giao đất lâm nghiệp bổ sung và chia tách nhóm hộ. Tăng cường quản lý chặt chẽ tình hình sử dụng rừng và đất lâm nghiệp, có giải pháp xử lý tình trạng chủ rừng sau khi được giao đất, giao rừng sử dụng không đúng mục đích hoặc để rừng bị khai thác trái phép nhưng không có biện pháp ngăn chặn kịp thời. Triển khai thực hiện có hiệu quả công tác trồng rừng đảm bảo chất lượng rừng trồng, đặc biệt là rừng gỗ lớn theo kế hoạch được giao. Triển khai, thực hiện tốt các chương trình chính sách hưởng lợi của chủ rừng như tiền khoán BVR, tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng... đến chủ rừng là hộ gia đình; chương trình hỗ trợ kinh tế - xã hội tại các bản vùng đệm.

Ngoài những nhiệm vụ trọng tâm nêu trên, công tác BV&PTR bền vững phải được triển khai đồng bộ các giải pháp; dưới sự lãnh đạo toàn diện của cấp ủy đảng, điều hành của chính quyền từ huyện đến cơ sở, phối hợp đồng bộ của các cơ quan, ban, ngành trong đó tham mưu nòng cốt là lực lượng kiểm lâm với sự tham gia tích cực của chủ rừng, người dân trên địa bàn.

Thùy Dương