Anh cán bộ trồng dưa siêu năng suất

Với niềm đam mê và quyết tâm làm ra nông sản sạch, anh Đỗ Văn Tùng, sinh năm 1985 đã mạnh dạn đầu tư mô hình nông nghiệp công nghệ cao. Mô hình không chỉ đem lại diện mạo, sức sống mới cho xứ Đồng Cạn, xã Thọ Lâm (Thọ Xuân), mà còn góp thêm một làn gió mới trong việc đổi mới tư duy, nhận thức trong phát triển nông nghiệp ở địa phương.

Thu hoạch dưa Kim Hoàng hậu tại nông trại dưa của Công ty CP Ứng dụng và Phát triển nông nghiệp công nghệ cao Điền Trạch. Ảnh: V.H

Hứa hẹn một lối đi mới đầy triển vọng

Khác với hình ảnh người nông dân chân lấm tay bùn, ấn tượng của tôi khi lần đầu gặp anh Đỗ Văn Tùng, Giám đốc Công ty CP Ứng dụng và Phát triển nông nghiệp công nghệ cao Điền Trạch là phong cách trẻ trung, năng động tràn đầy nhiệt huyết của tuổi trẻ, dám nghĩ, dám làm. Hôm chúng tôi đến đúng lúc anh Tùng và các nhân viên đang tất bật thu hoạch dưa để xuất bán cho các thương lái. Nông trại dưa của anh Tùng áp dụng quy trình sản xuất an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP, với yêu cầu nghiêm ngặt từ khâu chọn giống, vật tư đến thu hoạch, đóng gói, vận chuyển và tiêu thụ.

Sau hơn 2 tháng chăm bón từng gốc dưa, khi những quả dưa to đều, đẹp được xếp lên xe, nụ cười của anh giám đốc trẻ như càng rạng rỡ hơn. “Năm nay thời tiết thuận lợi, nắng nhiều nên cây dưa phát triển rất tốt và cho quả to. Ông bà ta thường nói, nắng được dưa, mưa được cà. Ngoài kia nắng hạn kinh hoàng, nhiều nơi nông dân thất thu do cây trồng chết hoặc không cày cấy được. Nhưng trong nhà màng, những cây dưa lại như được tiếp thêm sức sống bởi thời tiết nắng, khô ráo. Vì thế, vụ dưa này ước tính công ty thu về khoảng 40 tấn, bán với giá 40.000 đồng/kg. Sau khi trừ hết chi phí, chúng tôi thu về khoảng 300 triệu đồng”, anh Tùng chia sẻ đầy phấn chấn. Hiện tại, sau 3 vụ thu hoạch đầu tay, kết quả đúng như mong đợi của anh.

Theo lời anh Tùng, ở xứ Đồng Cạn xưa nay, người dân chủ yếu trồng các loại cây nông nghiệp truyền thống, như: dứa, sắn và các loại cây hoa màu khác theo hình thức canh tác cũ nên phụ thuộc nhiều vào “ông trời”. Vì vậy, năng suất cây trồng thường bấp bênh, đặc biệt rau, củ, quả trồng ra có giá trị thấp, bán giá rẻ nên thu nhập từ làm nông nghiệp chưa cao. Việc làm giàu từ sản xuất nông nghiệp ít ai nghĩ tới. Nhưng trước sự lan tỏa, tín hiệu tích cực từ nông nghiệp công nghệ cao, cũng như nhìn ra được cơ hội phát triển của mô hình này, anh Tùng đã mạnh dạn đầu tư.

Biết ý tưởng của anh, gia đình và người thân hết sức ủng hộ. Một vài người bạn còn song hành cùng anh trên con đường khởi nghiệp. Lấy kiến thức làm nền tảng, niềm đam mê làm động lực, họ cùng nhau “xắn tay áo” góp công, góp vốn để thực hiện ước mơ làm giàu từ nông nghiệp công nghệ cao. Nhận thấy xứ Đồng Cạn, thôn Điền Trạch thuộc đất công ích (5%) của địa phương vốn là khu cồn cao khó canh tác, UBND xã Thọ Lâm cho các hộ thuê để trồng sắn, dứa và cây hoa màu nhưng sản xuất kém hiệu quả, có thời điểm đất còn bị bỏ hoang. Các anh đã tất tả đi tìm hiểu, thuyết phục các hộ để xin thuê lại diện tích đất họ đã thầu; cùng với tạo điều kiện của chính quyền địa phương, nhóm thanh niên đã thuê được hơn 25.000m2 đất công ích, đầu tư hơn 3 tỷ đồng xây dựng hệ thống nhà màng, nhà lưới với diện tích 15.000m2 để trồng dưa Kim Hoàng hậu.

Đối với hệ thống tưới, anh Tùng dùng hệ thống tưới nhỏ giọt tự động theo công nghệ Israel. Nước được tưới nhỏ giọt đến từng gốc cây dưa. Phân bón được hòa vào nước rồi theo hệ thống tưới nhỏ giọt cung cấp dinh dưỡng cho cây dưa phát triển. Điểm khác biệt là hệ thống châm phân 4 cổng có khả năng điều chỉnh lượng phân bón gốc chính xác, điều khiển tại chỗ hoặc từ xa, lịch sử tưới được lưu lại trên hệ thống giúp anh có thể dễ dàng phân tích dinh dưỡng, cây trồng được cung cấp dinh dưỡng đều và liên tục sẽ phát triển khỏe mạnh. Đó là một trong những lý do 100 quả dưa vàng trong nông trại của công ty đều tăm tắp như nhau. “Ứng dụng công nghệ tưới thông minh được lập trình sẵn nên giúp cây trồng hấp thu vừa đủ các chất dinh dưỡng cần thiết, giảm chi phí sử dụng lao động, năng suất ổn định từ 27 đến 29 tấn/ha/vụ. Đây là một tín hiệu đáng mừng để chúng tôi tiếp tục đầu tư vào sản xuất, ứng dụng tiến bộ khoa học – kỹ thuật cho giá trị cao hơn. Chúng tôi cũng đang tìm kiếm một số giống cây mới để đưa vào sản xuất như dưa chuột bao tử, dưa lê Hàn Quốc, dưa lưới...”, anh Tùng chia sẻ.

Theo anh Tùng, do chi phí đầu tư ban đầu khá lớn nên nhiều nông dân chưa có cơ hội áp dụng đại trà. Nhưng nếu tính kỹ, nhà màng cùng hệ thống tưới hiện đại có thể sử dụng lâu (khoảng 10 năm) thì chỉ cần 2 - 3 năm đầu, người trồng có thể thu hồi vốn. Mặt khác, việc trồng dưa lưới trong nhà màng có nhiều ưu điểm, như: quản lý cây trồng tốt hơn, giúp che mưa và ngăn côn trùng xâm nhập, nông dân giảm chi phí do không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, bảo đảm sản phẩm sạch và bảo vệ sức khỏe người trồng lẫn người tiêu dùng.

Anh Tùng tính toán, với diện tích canh tác hiện tại 15.000m2, mỗi vụ các anh trồng khoảng 315.000 cây dưa, đến lúc thu hoạch còn được khoảng 300.000 cây. Mỗi gốc dưa trong giá thể từ lúc trồng cho đến lúc thu hoạch sẽ tốn kém khoảng 25.000 đồng/vụ, sản lượng trung bình mỗi gốc đạt khoảng 1,2 – 1,8kg. Với giá bán dưa vàng dao động từ 35.000 - 40.000 đồng/kg, sau khi trừ hết chi phí sẽ thu về 10.000 -15.000 đồng/gốc/vụ.

Nông nghiệp bền vững

Mỗi người có một sở trường, thế mạnh riêng, nếu biết phát huy sẽ tạo được sự gắn kết, phát triển bền vững. Ở công ty của anh Tùng đã và đang làm được điều đó với 3 “ông chủ” trẻ, người đứng ra thuê đất sản xuất, người là kỹ sư nông nghiệp phụ trách kỹ thuật và anh Tùng chịu trách nhiệm quảng bá, tiêu thụ sản phẩm. Hiện tại, công ty đang tạo việc làm ổn định cho khoảng 15 lao động địa phương và hơn 10 lao động thời vụ.

Để phát triển bền vững theo anh cần tìm hiểu nhu cầu thị trường nông sản trước khi phát triển sản xuất. Nắm vững tâm lý người tiêu dùng để quảng bá, giới thiệu sản phẩm. Ví như, không bán dưa hòa vốn để thu hút khách hàng ở thị trường mới nào đó. Dưa Kim Hoàng hậu bán rẻ (hòa vốn), người tiêu dùng sẽ cho là hàng Trung Quốc (không an toàn vệ sinh thực phẩm). Nên chọn trồng các giống dưa có trọng lượng trung bình 1,2 - 1,8kg/quả, sẽ phù hợp với nhu cầu sử dụng trong ngày của gia đình và túi tiền của đa số người tiêu dùng trong nước...

Chia sẻ về thành công bước đầu của mô hình, anh Lê Xuân Cường, kỹ sư nông nghiệp phụ trách kỹ thuật, thẳng thắn: “Để có thể thành công trong sản xuất nông nghiệp theo hướng công nghệ cao, nhà nông phải thật sự tâm huyết và có người có chuyên môn “cầm tay chỉ việc”. Xây dựng hệ thống nhà màng, nhà lưới phải chắc chắn. Không đầu tư theo kiểu chắp vá và tận dụng. Trước khi đưa vào gieo trồng phải tìm hiểu kỹ lưỡng đặc tính sinh học của từng loại giống cây trồng. Theo dõi diễn biến thời tiết hàng ngày và thăm vườn thường xuyên để điều chỉnh các biện pháp kỹ thuật chăm bón phù hợp (ngày ít nắng, râm mát hoặc có mưa, cây sẽ quang hợp kém, nhu cầu về nước và dinh dưỡng đều giảm, cần giảm lượng nước tưới và số lần bón phân cho cây so với khuyến cáo trong quy trình kỹ thuật). Thụ phấn cho cây vào buổi sáng và kết thúc trước 10h. Lẩy quả từ nách lá thứ 9 - 13, nhưng mỗi cây chỉ lấy 1 quả, chọn để lại các quả cân đối, không sâu bệnh, không dị hình. Kết thúc mùa vụ thu hoạch phải tiến hành vệ sinh nhà vườn (thu gom tiêu hủy các loại rác thải và tàn dư thực vật, phun hóa chất diệt khuẩn bên trong và xung quanh nhà màng nhà lưới...)”.

Bàn về chuyện người trẻ khởi nghiệp, anh Tùng nói, thời đại công nghệ nên việc khởi nghiệp cũng ngàn kế, nghìn phương, thanh niên ai mà chẳng ôm mộng làm giàu. Nhưng khởi nghiệp thì bên cạnh sự dám nghĩ, dám làm là những tính toán khoa học hợp với từng người một. Cần phải chọn một công việc phù hợp nhất với khả năng của mình. Đã chọn rồi thì làm tới cùng, mới hy vọng thành công.

Tăng Thúy – Việt Hương