Các chế độ BHXH người lao động tham gia BHXH mắc COVID-19 được hưởng

Theo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH), người lao động (NLĐ) bị nhiễm COVID-19 phải nghỉ việc, có xác nhận của cơ sở y tế sẽ được hưởng chế độ ốm đau. Trong trường hợp này, NLĐ sẽ được hưởng đầy đủ quyền lợi về BHXH nếu đảm bảo đủ điều kiện và hồ sơ theo quy định. Cụ thể như sau:

Người lao động mắc COVID-19 điều trị tại nhà xin cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH tại Trạm Y tế xã Quảng Đức (Quảng Xương). Ảnh: Tô Hà

Chế độ ốm đau

Về điều kiện hưởng: Theo quy định tại Điều 25 Luật BHXH năm 2014, NLĐ bị ốm đau hoặc phải nghỉ việc để chăm sóc con dưới 7 tuổi bị ốm đau mà có xác nhận của cơ sở y tế có thẩm quyền sẽ được hưởng chế độ ốm đau. Chế độ này hiện được áp dụng để chi trả cho NLĐ bị mắc COVID-19 và nghỉ việc để chăm sóc con dưới 7 tuổi bị mắc COVID-19.

Về hồ sơ hưởng: Theo quy định tại Luật BHXH năm 2014, Bộ trưởng Bộ Y tế quy định mẫu, trình tự, thẩm quyền cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH, giấy ra viện và các giấy tờ khác làm căn cứ hưởng BHXH. Bộ Y tế đã có các Công văn số 1492/KCB-PHCN&GĐ ngày 19-11-2021, Công văn số 238/BYT-KCB ngày 14-1-2022, theo đó, hồ sơ hưởng chế độ ốm đau đối với NLĐ bị ốm đau thực hiện theo quy định tại Khoản 1, 2 Điều 100 Luật BHXH năm 2014; Khoản 1, 2 Điều 21 Thông tư số 56/2017/TT-BYT của Bộ Y tế. Cụ thể, hồ sơ đề nghị hưởng (đối với NLĐ là F0 hoặc chăm con dưới 7 tuổi là F0) gồm giấy tờ sau: giấy ra viện (đối với NLĐ là F0 điều trị nội trú); giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH hoặc giấy ra viện có chỉ định của y, bác sĩ điều trị cho nghỉ thêm sau thời gian điều trị nội trú (đối với NLĐ là F0 điều trị ngoại trú).

Về thời gian hưởng: Tại Thông tư số 56/2017/TT-BYT quy định, mỗi lần khám, người bệnh được cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH tối đa là 30 ngày. Trường hợp F0 cần nghỉ dài hơn 30 ngày thì khi hết hoặc sắp hết thời hạn nghỉ ghi trên giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH đã được cấp, người F0 phải tiến hành tái khám để người hành nghề xem xét quyết định.

Về mức hưởng: Tại Khoản 1 Điều 28 Luật BHXH năm 2014 quy định, trong thời gian nghỉ, NLĐ sẽ được hưởng 75% mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc.

Về quy trình giải quyết hồ sơ: Để hưởng chế độ ốm đau sau khi điều trị khỏi COVID-19, NLĐ cần nộp lại cho đơn vị sử dụng lao động bản sao giấy ra viện (đối với trường hợp điều trị nội trú); giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH hoặc giấy ra viện có chỉ định của y, bác sĩ điều trị cho nghỉ thêm sau thời gian điều trị (đối với trường hợp điều trị ngoại trú) trong vòng 45 ngày kể từ ngày trở lại làm việc để đơn vị hoàn thiện hồ sơ và gửi cơ quan BHXH. Cơ quan BHXH sẽ giải quyết chế độ cho NLĐ trong tối đa 6 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định. NLĐ có thể nhận tiền qua tài khoản cá nhân hoặc thông qua đơn vị sử dụng lao động.

Chế độ dưỡng sức phục hồi sức khỏe sau ốm đau

Căn cứ Điều 29 của Luật BHXH năm 2014, sau khi điều trị các bệnh khác hoặc COVID-19, nếu NLĐ đã nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau đủ thời gian trong một năm theo quy định mà trong vòng 30 ngày trở lại làm việc, sức khỏe của NLĐ vẫn chưa hồi phục thì được nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe. Thời gian nghỉ hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe trong trường hợp này sẽ do người sử dụng lao động và ban chấp hành công đoàn cơ sở quyết định nhưng tối đa không quá 10 ngày đối với NLĐ sức khỏe chưa phục hồi sau thời gian ốm đau do mắc bệnh cần chữa trị dài ngày; tối đa 7 ngày đối với NLĐ sức khỏe chưa phục hồi sau thời gian ốm đau do phải phẫu thuật; bằng 5 ngày đối với các trường hợp khác. Mức tiền được hưởng trong thời gian nghỉ dưỡng sức là 30% mức lương cơ sở, tức là 447.000 đồng/ngày, tổng là 2,235 triệu đồng.

Ngoài ra, NLĐ là F0 không vi phạm quy định về phòng, chống dịch được nhận hỗ trợ (theo Quyết định 3749/QĐ-TLĐ, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam): Tối đa 3 triệu đồng/người nếu có triệu chứng bệnh nặng, phải điều trị từ 21 ngày trở lên tại bệnh viện, cơ sở y tế theo giấy xác nhận của cơ quan y tế; tối đa 1,5 triệu đồng/người nếu điều trị tại nhà từ 21 ngày trở lên hoặc điều trị tại bệnh viện, cơ sở y tế dưới 21 ngày theo xác nhận của cơ quan y tế.

Về nguyên tắc, mỗi trường hợp F0 chỉ được hỗ trợ một lần dù nhiều lần dương tính. Về thủ tục để được nhận tiền hỗ trợ, công đoàn từng địa phương có hướng dẫn cụ thể. Trong trường hợp NLĐ vẫn còn ngày nghỉ phép năm thì thời gian nghỉ việc để điều trị COVID-19 có thể trừ vào ngày nghỉ phép năm. Do đó, trong những ngày này NLĐ vẫn được hưởng nguyên lương từ người sử dụng lao động.

Trước diễn biến phức tạp của đại dịch COVID-19, số lượng người mắc COVID-19 điều trị tại nhà gia tăng mà Thông tư số 56/2017/TT-BYT nêu trên chưa có quy định về việc cấp hồ sơ, giấy tờ làm căn cứ hưởng BHXH đối với các F0 điều trị tại nhà, tại các cơ sở thu dung điều trị, cơ sở 3 tại chỗ... cũng như NLĐ phải nghỉ việc để chăm sóc con nhỏ dưới 7 tuổi là F0 điều trị tại nhà. BHXH Việt Nam đã kịp thời có các Công văn: số 1638/BHXH-CSXH ngày 11-6-2021; số 2321/BHXH-CSXH ngày 3-8-2021; số 2793/BHXH-CSXH ngày 6-9-2021, số 2989/BHXH-CSXH ngày 24-9-2021 và số 10/BHXH-CSXH ngày 5-1-2022 báo cáo, đề xuất với Bộ Y tế về thực trạng này.

Mới đây, ngày 14-1-2022, Bộ Y tế đã có Công văn số 238/BYT-KCB tại điểm 2, điểm 3 nêu: “Hiện nay, các văn bản luật chưa có quy định dùng giấy tờ khác để thay thế giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH. Đồng thời, chưa có quy định chấp nhận những giấy tờ cấp chưa đúng quy định của pháp luật vẫn có giá trị để cơ quan BHXH làm cơ sở quyết hưởng chế độ BHXH đối với NLĐ. Bộ Y tế đang nghiên cứu, đề xuất các nội dung chưa được quy định trong các văn bản luật để báo cáo, đề xuất với Chính phủ hoặc Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành nghị quyết để giải quyết các vấn đề nêu trên”.

Với phương châm đảm bảo tốt nhất quyền lợi thụ hưởng cho người tham gia, ngành BHXH Việt Nam luôn sẵn sàng giải quyết đầy đủ, kịp thời các chế độ BHXH đối với NLĐ mắc COVID-19 có hồ sơ đủ điều kiện theo quy định của pháp luật. Trường hợp NLĐ bị nhiễm COVID-19 gặp khó khăn trong việc cấp các hồ sơ giấy tờ làm căn cứ giải quyết hưởng chế độ BHXH thì liên hệ với cơ quan y tế tại địa phương để được hướng dẫn.

Hà Bắc (Biên soạn)