Nghiên cứu, vận dụng Nghị quyết Đại hội XIII vào đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị ở Thanh Hóa hiện nay

Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng xác định rõ mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2025, kỷ niệm 50 năm giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước là nước đang phát triển, có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp; đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, trở thành nước phát triển, thu nhập cao.

Buổi tọa đàm khoa học về bài viết “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về CNXH và con đường đi lên CNXH ở Việt Nam” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng do Khoa Lý luận cơ sở (Trường Chính trị tỉnh) tổ chức. Ảnh: Phan Nga

Việc xác định mục tiêu, tầm nhìn gắn với sự kiện trọng đại của Đảng và đất nước trong Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng không chỉ thể hiện tầm vóc trí tuệ, năng lực nắm bắt quy luật, xu thế phát triển của thời đại để định hướng rõ mô hình phát triển của đất nước trong tương lai mà còn biểu thị sự thống nhất, hòa quyện giữa “Ý Đảng và lòng dân”; kế thừa và phát huy truyền thống văn hóa, cách mạng; tập trung mọi nguồn lực, khơi dậy sự đồng thuận, tạo động lực hiện thực hóa khát vọng phồn vinh, hạnh phúc. Theo đó, để hiện thực hóa được mục tiêu tầm nhìn, Nghị quyết Đại hội XIII đã xác định phải: “Kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và Chủ nghĩa xã hội; kiên định đường lối đổi mới của Đảng; kiên định các nguyên tắc xây dựng Đảng để xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”(1). Đồng thời, phải phát triển đất nước nhanh, bền vững; gắn kết chặt chẽ và triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, trong đó: “phát triển kinh tế - xã hội là trung tâm; xây dựng Đảng là then chốt; phát triển văn hóa là nền tảng tinh thần; bảo đảm quốc phòng, an ninh là trọng yếu, thường xuyên”(2). Đặc biệt, khẳng định nhân tố quyết định tổ chức thực hiện thành công mục tiêu, tầm nhìn là tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng; xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; xây dựng đội ngũ cán bộ có đủ phẩm chất, năng lực, uy tín ngang tầm nhiệm vụ. Trong đó, chú trọng “nâng cao lập trường, bản lĩnh chính trị, trí tuệ, tính chiến đấu của toàn Đảng và mỗi cán bộ, đảng viên nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt các cấp...; tích cực đấu tranh, phản bác có hiệu quả quan điểm sai trái của các thế lực thù địch”(3), “Nâng tầm tư duy lý luận của Đảng, đẩy mạnh tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, cung cấp kịp thời cơ sở khoa học cho việc hoạch định đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước”(4)... Bởi vậy, cần phải “không ngừng nâng cao trình độ lý luận chính trị...”(5) chất lượng tuyên truyền, giáo dục, học tập Chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh. Do đó, phải đổi mới đồng bộ và nâng cao chất lượng các khâu, quy trình; mô hình; phương pháp, cách thức đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị. Quan tâm “đầu tư xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ lý luận”(6), cán bộ giảng viên, báo cáo viên... Nghị quyết Đại hội XIII khẳng định: (1) “đổi mới căn bản, nội dung chương trình, phương pháp giáo dục lý luận chính trị theo hướng khoa học, sáng tạo, hiện đại và gắn lý luận với thực tiễn”(7); (2) “đưa việc bồi dưỡng lý luận chính trị, cập nhật kiến thức mới cho cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt các cấp đi vào nền nếp,... chất lượng, hiệu quả, phù hợp với từng đối tượng”(8). (3) “Kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa học tập lý luận với rèn luyện, thử thách cán bộ trong thực tiễn để nâng cao bản lĩnh chính trị; khắc phục tình trạng ngại học, lười học lý luận chính trị trong cán bộ, đảng viên...”(9) (4) “thường xuyên bồi dưỡng nâng cao phẩm chất, năng lực của đội ngũ giảng viên chính trị, báo cáo viên...”(10) (5) “nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống các trường chính trị.”(11)

Bám sát định hướng của Trung ương và quyết tâm xây dựng Thanh Hóa “đến năm 2025 trong nhóm các tỉnh dẫn đầu cả nước - một cực tăng trưởng mới, cùng với Hà Nội, Hải Phòng và Quảng Ninh tạo thành tứ giác phát triển ở phía Bắc của Tổ quốc; đến năm 2030 trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại, người dân có mức sống cao hơn bình quân cả nước”(12), “đến năm 2045, Thanh Hóa là tỉnh giàu đẹp, văn minh và hiện đại; tỉnh phát triển toàn diện và kiểu mẫu của cả nước”(13), Nghị quyết Đại hội lần thứ XIX Đảng bộ tỉnh đã xác định: Tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ... xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có đủ năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới. Theo đó, cần phải “chú trọng đào tạo, bồi dưỡng nâng cao phẩm chất chính trị, năng lực của đội ngũ cán bộ, nhất là đội ngũ cán bộ cấp cơ sở, tiếp tục mở các lớp bồi dưỡng cán bộ dự nguồn ban chấp hành đảng bộ và các chức danh lãnh đạo chủ chốt các cấp của tỉnh”(14). Muốn vậy phải “Nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng của Trường Chính trị tỉnh và các trung tâm chính trị cấp huyện; xây dựng Trường Chính trị tỉnh đạt chuẩn, trong nhóm các trường chính trị dẫn đầu cả nước; tiếp tục xây dựng, củng cố các trung tâm chính trị cấp huyện đạt chuẩn và giữ vững đạt chuẩn, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới”(15). Cụ thể định hướng trên, Chương trình hành động về nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng... đã khẳng định: “Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác giảng dạy và học tập lý luận chính trị, gắn lý luận với thực tiễn, nhất là thực tiễn sinh động của tỉnh; chú ý bồi dưỡng cho cán bộ, đảng viên kỹ năng lãnh đạo, giải quyết những tình huống cụ thể xảy ra ở địa phương, cơ sở.”(15). Như vậy, điểm mới thống nhất giữa Nghị quyết Đại hội XIII và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX về công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, đó là yêu cầu cao về tính thực tiễn ở các khâu, quy trình, nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng và nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn; về nâng cao phẩm chất, năng lực cho đội ngũ giảng viên, báo cáo viên và học viên; về nâng cao hiệu quả hoạt động và xây dựng trường chính trị, các trung tâm chính trị đạt chuẩn và vượt chuẩn, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Trước yêu cầu của sự nghiệp cách mạng trong thời kỳ mới, trên cơ sở định hướng của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, sự lãnh đạo, chỉ đạo của Thường trực, Thường vụ Tỉnh ủy, công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị phải được đổi mới và nâng cao chất lượng theo hướng: (1) Bám sát định hướng của Trung ương, của tỉnh; gắn liền với mục tiêu xây dựng đội ngũ cán bộ, sự phát triển của ngành, các địa phương và hướng mạnh về cơ sở; (2) chuyển mạnh từ đào tạo là cơ bản sang bồi dưỡng, cập nhật kiến thức mới, kỹ năng lãnh đạo, quản lý theo chức danh; giữa bồi dưỡng lý luận với đào tạo cán bộ qua thực tiễn; lấy thực tiễn để đánh giá chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ; (3) đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị gắn liền với nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn; lấy nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn làm cơ sở đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ; (4) đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị phải gắn liền với việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch; gắn liền giữa “xây” dựng mục tiêu, ý thức, động cơ học tập tích cực với “chống” sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống... (5) đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị phải gắn liền với việc xây dựng và phát triển văn hóa trường Đảng. Trong đó, thể chế phải đồng bộ, khoa học, dân chủ, đúng pháp luật; thiết chế phải hiện đại, chuyên nghiệp; các giá trị văn hóa phải chuẩn mực, kiểu mẫu, tạo động lực phát huy vai trò: “Học viên là trung tâm, nhà trường là nền tảng, giảng viên là động lực”. Khẳng định vị thế, vai trò định hướng, dẫn dắt và tạo sức lan tỏa giá trị văn hóa trường Đảng trong hệ thống, đến với địa phương, cơ sở. Để thực hiện các định hướng trên, trong thời gian tới, Trường Chính trị tỉnh cần tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ: (1) chủ động phối hợp, tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị trên địa bàn tỉnh; phối hợp các huyện, thị, thành ủy gắn kết có hiệu quả giữa công tác quy hoạch, đào tạo và sử dụng cán bộ; giữa đào tạo, bồi dưỡng với nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn; phối hợp trong quản lý, đánh giá chất lượng dạy - học; tạo môi trường thực tiễn sinh động phục vụ hoạt động nghiên cứu, tổng kết thực tiễn. (2) quyết liệt đổi mới toàn diện, thường xuyên, có hiệu quả các khâu, quy trình đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị; triển khai đồng bộ mô hình dạy - học “3 trước, 3 sau, 3 sâu, 3 sáng tạo”, đó là: 3 trước (định hướng trước, tìm hiểu trước, đặt câu hỏi trước); 3 sau (hệ thống sau, gợi mở ôn tập sau; gắn kết với bài học sau); 3 sâu (nghiên cứu sâu, liên hệ sâu, thảo luận sâu); 3 sáng tạo (dạy và học sáng tạo, vận dụng sáng tạo, sản phẩm sáng tạo). (3) chủ động phát huy mọi nguồn lực, nâng cao chất lượng, đa dạng hóa loại hình, sản phẩm nghiên cứu khoa học phục vụ đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng và công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các địa phương, cơ sở. (4) xây dựng đội ngũ cán bộ, giảng viên có đủ phẩm chất, năng lực, uy tín ngang tầm nhiệm vụ. Trong đó, coi trọng xây dựng đội ngũ giảng viên nòng cốt có “bản lĩnh chính trị vững vàng, giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ, am hiểu thực tiễn”(17), ưu tiên phát triển đội ngũ lãnh đạo, quản lý có khát vọng cống hiến, dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới sáng tạo. (5) chủ động xây dựng môi trường giáo dục giàu tính Đảng; đổi mới phương thức quản trị nhà trường theo hướng khoa học, hiện đại, chuyên nghiệp. Trong đó, chuyển mạnh từ tư duy quản lý hành chính sang quản lý phục vụ và kiến tạo; tạo sự đột phá về ứng dụng công nghệ và đổi mới sáng tạo trong quản lý, điều hành; xây dựng tác phong, hình ảnh của cán bộ, giảng viên và học viên trong học tập lý luận chính trị, góp phần “xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp có đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, năng động, sáng tạo, có tư tưởng đột phá, dám xả thân vì sự phát triển của tỉnh”(18).

Lương Trọng Thành

Tỉnh ủy viên, Hiệu trưởng Trường Chính trị tỉnh

1, 2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb CTQG-ST,H, tr. 109, 110.

3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập 2, Nxb CTQG-ST,H, tr. 231, 233, 235, 236.

12, 14, 16. Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa (2020): Văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, tr.79, 124, 126.

15. Tỉnh ủy Thanh Hóa: Chương trình số 13-Ctr/TU ngày 16-4-2021 về nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng, tạo chuyển biến rõ nét trong sắp xếp tổ chức bộ máy và xây dựng đội ngũ cán bộ. Nghị quyết số 04-NQ/TU, ngày 23-3-2012 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về tiếp tục xây dựng đội ngũ cán bộ và đổi mới mạnh mẽ công tác cán bộ đáp ứng yêu cầu Thanh Hóa thành tỉnh tiên tiến vào năm 2020.

13, 18. Nghị quyết số 58- NQ/TW, ngày 5-8-2020 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.