Đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy cán bộ ở huyện Cẩm Thủy: Bài 2: Hợp nhất để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động

Cùng với việc tăng cường phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh, cấp ủy, chính quyền huyện Cẩm Thủy đã thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ để sắp xếp tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, bước đầu đã mang lại một số kết quả quan trọng.

Thôn Kim Thanh và thôn Kim Đồng (xã Cẩm Châu) được sáp nhập thành một thôn. Ảnh: Trần hằng

Quyết liệt từ cơ sở

Xã Cẩm Châu có 9 thôn, xóm với tổng số 1.230 hộ, 5.451 nhân khẩu. Theo phương án sáp nhập thôn, xã sẽ sáp nhập 9 thôn xuống còn 5 thôn (giảm 4 thôn). Để thực hiện kế hoạch sáp nhập, xã đã thành lập ban chỉ đạo thực hiện công tác sáp nhập thôn mới và tiến hành xây dựng kế hoạch rà soát lại các thôn về diện tích đất đai, số nhân khẩu, số hộ, cơ sở vật chất, phong tục tập quán, tư tưởng, nguyện vọng của cán bộ và nhân dân để đưa ra lộ trình sáp nhập phù hợp. Ngoài việc đẩy mạnh tuyên truyền để nhân dân đồng thuận, xã Cẩm Châu còn chỉ đạo các thôn tiến hành họp để thống nhất phương án sáp nhập, giải đáp những thắc mắc của người dân để đi đến sự thống nhất cao. Sau khi sáp nhập thôn, xã sẽ tiến hành kiện toàn tổ chức, bố trí, sắp xếp nhân sự ở các thôn.

Theo kế hoạch, đảng ủy, UBND xã sẽ hướng dẫn, chỉ đạo kiện toàn nhân sự mỗi thôn bố trí không quá 3 người, với các chức danh: Bí thư chi bộ kiêm trưởng ban công tác mặt trận; phó bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn; phó thôn kiêm công an viên, thôn đội trưởng. Đối với phó ban công tác mặt trận, chi hội, chi đoàn thanh niên... bố trí theo điều lệ tổ chức chính trị - xã hội và các văn bản hướng dẫn hiện hành của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền (tổ chức kiện toàn sau khi đã lựa chọn, bố trí được các chức danh chủ chốt của thôn)... Nhờ quyết liệt trong việc triển khai thực hiện, đến hết ngày 16-11, xã Cẩm Châu đã tổ chức lễ công bố thành lập thôn mới.

Bí thư Đảng ủy xã Cẩm Châu Quách Văn Minh khẳng định: Khi triển khai nghị quyết của HĐND và quyết định của UBND huyện về việc đổi tên, sáp nhập để thành lập thôn mới, thì yêu cầu đầu tiên của chính quyền xã là phải tôn trọng lịch sử và ý nguyện của người dân. Đây là vấn đề mới đặt ra từ thực tiễn khi sáp nhập các đơn vị hành chính cấp xã, thôn. Điều này được nghiên cứu, bổ sung, xin ý kiến để thực hiện thống nhất về những điểm đặc thù phát sinh. Không thể sắp xếp theo tiêu chí diện tích và dân số mà bỏ qua đặc thù văn hóa, lịch sử. Không thể sáp nhập các thôn một cách cơ học như vậy sẽ vướng mắc trong thực thi. Đi từ thực tế cụ thể của địa phương, ông Minh cho biết thêm: Tại các thôn bản người Mông, người Dao và người Kinh thì hai dân tộc người Kinh với Dao sáp nhập thuận lợi, nhưng với người Mông thì họ có nét đặc thù là muốn sống độc lập. Mặt khác đặc thù về văn hóa, đặc biệt là về tôn giáo thì không bắt buộc phải sáp nhập cơ học. Như thế vừa bảo đảm các yếu tố văn hóa, truyền thống và những nét dân tộc, vừa phù hợp với quy định hiện hành.

Có thể khẳng định, việc sáp nhập thôn góp phần huy động nguồn lực từ nhân dân tăng lên rõ rệt, tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương triển khai xây dựng nông thôn mới. Việc cơ cấu lại ngành nghề ở nông thôn cũng thuận lợi hơn bởi quy mô dân số lớn, hạn chế được tính chất sản xuất nhỏ lẻ, manh mún ở nông thôn. Đồng thời tạo điều kiện cho người dân hợp tác sản xuất, dồn điền, đổi thửa, tạo chuỗi cung ứng dịch vụ sản xuất nông nghiệp ở địa phương, tạo tiền đề cho phát triển nông nghiệp theo hướng hàng hóa, tập trung. Ngoài ra, khi các thôn được sáp nhập, việc nhất thể hóa chức danh giúp cho việc lãnh đạo, triển khai thực hiện các nghị quyết, chủ trương của đảng, chính quyền được kịp thời, hiệu lực và hiệu quả hơn.

Sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị

Sau khi tiếp thu Nghị quyết số 18-NQ/TW và Kế hoạch số 73-KH/TU, ngày 30-1-2018 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của Trung ương “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Cụ thể hóa nghị quyết của Trung ương và kế hoạch của Tỉnh ủy, ngày 2-4-2018, Ban Thường vụ Huyện ủy đã ban hành Kế hoạch số 81-KH/HU; Kế hoạch số 73/KH-HU và tổ chức hội nghị nhằm triển khai, quán triệt thực hiện; giao cho các ban, phòng chức năng tham mưu thực hiện đảm bảo có hiệu quả về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, báo cáo Ban Thường vụ Huyện ủy xem xét và tổ chức thực hiện, bảo đảm nội dung và lộ trình theo kế hoạch. Đồng thời, thành lập ban chỉ đạo triển khai nghị quyết của HĐND tỉnh và quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh về việc đổi tên, sáp nhập để thành lập thôn, tổ dân phố mới trên địa bàn huyện Cẩm Thủy.

Đặc biệt, trong quá trình triển khai, các ngành chức năng của huyện đã chủ động tham mưu các giải pháp, nhất là rà soát, bổ sung, sửa đổi, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ công tác của cấp ủy, tổ chức đảng, nhiệm vụ, quyền hạn của đội ngũ cán bộ chủ chốt các cấp; sửa đổi và xây dựng mới các quy chế, quy định theo hướng tăng cường phân cấp quản lý, thay đổi về chất lượng trong hoạt động của tổ chức, bộ máy và nghiên cứu, đề xuất hợp nhất các cơ quan, tổ chức có nhiệm vụ tương đồng... Các xã, thị trấn đã tập trung đánh giá thực tiễn, rà soát toàn bộ hệ thống chính trị về phương thức hoạt động, tổ chức bộ máy, biên chế, nhận định rõ những bất cập cần khắc phục. Từ đó, chủ động kiện toàn, sắp xếp tổ chức bộ máy, hoàn chỉnh chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ công tác và xây dựng các quy chế của tổ chức bộ máy.

Đến tháng 11-2018, huyện đã thực hiện bí thư cấp ủy xã, thị trấn đồng thời là chủ tịch HĐND (đã thực hiện 20/20 xã, thị trấn, trong đó 11 xã bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch HĐND; 9 xã, thị trấn phó bí thư thường trực đồng thời là chủ tịch HĐND (do bí thư đảng ủy đã thực hiện luân chuyển)...

Cùng với việc tinh gọn bộ máy, việc sáp nhập thôn đã thực hiện giảm được 95/214 thôn; sáp nhập trường THCS và tiểu học liên xã (đã thực hiện được 4 trường ở 2 xã) và sáp nhập trường liên cấp tiểu học và THCS (đã thực hiện được 6 trường ở 3 xã). Đơn vị sự nghiệp thuộc UBND huyện đã giảm 1 đơn vị và 1 lãnh đạo (trường THCS và tiểu học); đơn vị thuộc Huyện ủy đã giảm 1 lãnh đạo (giám đốc trung tâm bồi dưỡng chính trị do trưởng ban tuyên giáo kiêm). Bên cạnh đó, Ban Thường vụ Huyện ủy đã xem xét đề án và giao UBND huyện hoàn thiện trình cấp có thẩm quyền phê duyệt để tổ chức triển khai thực hiện. Cụ thể: Giải thể, chuyển các chức năng, nhiệm vụ của phòng dân tộc về phòng tài chính - kế hoạch, phòng lao động - thương binh và xã hội, các phòng, ban chuyên môn có liên quan; giải thể, chuyển chức năng, nhiệm vụ của phòng y tế về văn phòng HĐND và UBND huyện; tiến hành hợp nhất trung tâm văn hóa - thể dục thể thao, đài truyền thanh huyện thành một đơn vị; hợp nhất trạm thú y, trạm bảo vệ thực vật và trạm khuyến nông huyện thành trung tâm dịch vụ nông nghiệp trực thuộc UBND huyện và chuyển một số chức năng, nhiệm vụ quản lý Nhà nước ở các đơn vị này về phòng nông nghiệp và phát triển nông thôn...

Chia sẻ thêm về những kết quả mà huyện Cẩm Thủy đạt được, đồng chí Ngô Anh Thúy, Trưởng Ban Tổ chức Huyện ủy, cho biết: Việc sắp xếp, kiện toàn bộ máy được huyện Cẩm Thủy tập trung trong nhiều năm và đã thu được những kết quả khả quan. Tuy nhiên, thực tế bộ máy vẫn cồng kềnh, tầng nấc, bởi vậy, thời gian tới chúng tôi tiếp tục sắp xếp, kiện toàn bộ máy không chỉ là tinh gọn một cách cơ học mà chính là tạo không gian quản lý đồng bộ, thông suốt, thống nhất, hỗ trợ lẫn nhau ở các lĩnh lực liên quan mật thiết và đối với hợp nhất đơn vị hành chính còn là tạo không gian phát triển kinh tế - xã hội và giữ gìn bản sắc truyền thống địa phương. Chính vì vậy, sự sắp xếp, kiện toàn bộ máy các cơ quan chuyên môn, cơ quan tham mưu giúp việc, đơn vị sự nghiệp... không đơn thuần là thu gọn đầu mối hành chính mà là sắp xếp lại mảng việc liên quan; tạo điều kiện ứng dụng công nghệ, quản lý khoa học hơn, tránh chồng chéo, nhũng nhiễu. Vì vậy, việc phân tích nhằm làm rõ chức năng, nhiệm vụ, vị trí quản lý, vị trí việc làm giữa các đơn vị sáp nhập được chú trọng; việc gì sử dụng chung nguồn lực vật chất, nguồn lực thông tin, công nghệ, cán bộ, việc gì cần làm riêng được khảo sát, cân nhắc kỹ lưỡng. Đặc biệt việc hợp nhất về một đầu mối chính là nhân tố bảo đảm triển khai hiệu quả mọi chủ trương, chính sách của Trung ương, của tỉnh góp phần vào thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Trường giang