Đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của MTTQ và các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội: Sự cần thiết phải đổi mới

Sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 02-NQ/TU ngày 30-12-2015 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy (khóa XVIII) về “Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của MTTQ, các đoàn thể chính trị - xã hội (CT-XH) tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2015-2020”, hoạt động của MTTQ, các đoàn thể CT-XH đã có nhiều chuyển biến tích cực, rõ nét về vị trí, vai trò trong hệ thống chính trị; phát huy được sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tham gia xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh, góp phần tăng cường mối quan hệ gắn bó máu thịt giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân.

Hội Nông dân tỉnh hướng dẫn nông dân xã Đa Lộc (Hậu Lộc) phân loại và ủ rác thải hữu cơ. Ảnh: Phan Nga

Trong những năm qua, các cấp ủy đảng từ tỉnh đến cơ sở đã có nhiều chủ trương, giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo củng cố tổ chức, đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của MTTQ, các đoàn thể CT-XH; không ngừng phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc và tăng cường mối quan hệ giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân. MTTQ, các đoàn thể CT-XH các cấp đã tích cực vận động Nhân dân tham gia phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh; tham mưu cho cấp ủy, phối hợp với chính quyền giải quyết tốt những vấn đề bức xúc, nổi cộm ở cơ sở.

Tuy đã đạt được nhiều kết quả, song, hoạt động của MTTQ, các đoàn thể CT-XH ở một số nơi vẫn còn mang tính hành chính, sinh hoạt còn hình thức; tỷ lệ tập hợp quần chúng vào tổ chức đoàn thể còn hạn chế, nhất là ở khu vực kinh tế ngoài Nhà nước, khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Một số phong trào thi đua, cuộc vận động hiệu quả còn thấp; hoạt động giám sát, phản biện xã hội kết quả chưa rõ nét.

Những yếu kém trên có nhiều nguyên nhân, song nguyên nhân chính là do một số nơi MTTQ, các đoàn thể CT-XH chưa chủ động tham mưu cho cấp ủy, phối hợp với chính quyền làm tốt công tác vận động quần chúng: chưa chú trọng nghiên cứu, tổng kết thực tiễn về xây dựng, củng cố tổ chức, tập hợp, vận động quần chúng thực hiện các phong trào thi đua, xây dựng và nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến. Một số cấp ủy, chính quyền chưa phát huy tốt vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của MTTQ, các đoàn thể CT-XH. Công tác đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng cán bộ làm công tác mặt trận, đoàn thể, nhất là ở cơ sở còn nhiều bất cập, thiếu sự ổn định. Chưa thật sự quan tâm, tạo điều kiện cho MTTQ, các đoàn thể CT-XH hoạt động.

Để phát huy hiệu quả hoạt động của MTTQ, các đoàn thể CT-XH các cấp đáp ứng nhu cầu đổi mới trong sự nghiệp xây dựng và phát triển tỉnh Thanh Hóa, ngày 30-12-2015, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Nghị quyết số 02-NQ/TU về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của MTTQ, các đoàn thể CT-XH tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2015–2020 (sau đây gọi tắt là Nghị quyết số 02-NQ/TU). Việc xây dựng Nghị quyết số 02-NQ/TU là thực sự cần thiết nhằm tiếp tục củng cố, kiện toàn tổ chức, nâng cao chất lượng sinh hoạt và hiệu quả thực hiện các phong trào thi đua; xây dựng đội ngũ cán bộ MTTQ, các đoàn thể CT-XH có bản lĩnh chính trị vững vàng, tinh thần trách nhiệm cao, chuyên môn nghiệp vụ phù hợp, có kinh nghiệm thực tiễn và kỹ năng vận động, tập hợp quần chúng. Không ngừng mở rộng dân chủ, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, củng cố mối quan hệ gắn bó máu thịt giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân. Động viên đoàn viên, hội viên và Nhân dân thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh, xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh, góp phần xây dựng Thanh Hóa trở thành tỉnh khá của cả nước vào năm 2020.

Nghị quyết cũng đề ra một số mục tiêu cụ thể trong công tác mặt trận đến năm 2020 như: 100% trưởng các ban của MTTQ, đoàn thể CT-XH cấp tỉnh; chủ tịch MTTQ, trưởng các đoàn thể cấp huyện, thị, thành phố có trình độ chuyên môn đại học, cao cấp lý luận chính trị. 100% chủ tịch MTTQ, trưởng các đoàn thể cấp xã, phường, thị trấn có trình độ chuyên môn và lý luận chính trị trung cấp trở lên, trong đó có 50% trở lên có trình độ đại học. Tỷ lệ tập hợp, thu hút quần chúng tham gia vào tổ chức đoàn thể đạt từ 70 - 95% trở lên. 80% tổ chức MTTQ, các đoàn thể CT-XH cấp xã có phòng làm việc riêng, 100% tổ chức có đủ trang thiết bị đảm bảo cho hoạt động. Tỷ lệ hộ nghèo do đoàn viên, hội viên làm chủ hộ giảm xuống còn 3 - 5%...

Để nâng cao chất lượng hoạt động của MTTQ và các đoàn thể CT-XH, nghị quyết đã tập trung 6 nhóm nhiệm vụ, giải pháp cụ thể: Nâng cao nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền, cán bộ, đảng viên và Nhân dân đối với vị trí, vai trò của MTTQ, các đoàn thể CT-XH. Củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy, phát triển tổ chức đoàn thể. Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của MTTQ, các đoàn thể CT-XH theo hướng tập trung xây dựng, củng cố, kiện toàn tổ chức, nâng cao chất lượng sinh hoạt, hiệu quả các phong trào thi đua, hướng mạnh về cơ sở; đổi mới công tác tuyên truyền, giáo dục cả về nội dung và hình thức; đổi mới nội dung, hình thức sinh hoạt, tập hợp tổ chức các hoạt động phù hợp nhằm thu hút đoàn viên, hội viên; nâng cao chất lượng, hiệu quả các cuộc vận động, các phong trào thi đua. Xây dựng cơ chế, chính sách, đảm bảo các điều kiện cho MTTQ, các đoàn thể CT-XH hoạt động hiệu quả. Tăng cường sự phối hợp giữa MTTQ, các đoàn thể CT-XH với chính quyền. Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đảng đối với hoạt động của MTTQ, các đoàn thể CT-XH...

Ban Thường vụ Tỉnh ủy yêu cầu, trong quá trình triển khai thực hiện, các huyện, thị, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy chịu trách nhiệm quán triệt, triển khai nghị quyết đến cán bộ, đảng viên và tuyên truyền, phổ biến sâu rộng trong các tầng lớp Nhân dân. Căn cứ vào tình hình thực tiễn của địa phương, đơn vị xây dựng kế hoạch, chương trình hành động thực hiện nghị quyết đạt hiệu quả. UBND tỉnh chỉ đạo các sở: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, UBND các huyện, thị xã, thành phố lập dự toán kinh phí, kế hoạch đầu tư xây dựng trụ sở, phòng làm việc và trang thiết bị bảo đảm cho MTTQ, các đoàn thể CT-XH hoạt động. Những nơi đã được hỗ trợ đầu tư xây dựng thì phải bố trí phòng làm việc cho MTTQ, các đoàn thể CT-XH. Đảng đoàn MTTQ, các đoàn thể CT-XH, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn tổ chức quán triệt, triển khai nghị quyết đến đoàn viên, hội viên và Nhân dân; xây dựng chương trình hành động thực hiện nghị quyết; xây dựng tiêu chí đánh giá kỹ năng tuyên truyền, vận động của cán bộ MTTQ, các đoàn thể CT-XH các cấp để giao chỉ tiêu thực hiện. Đảng ủy khối các cơ quan cấp tỉnh (nay là Đảng ủy khối Cơ quan và Doanh nghiệp tỉnh) chỉ đạo cấp ủy các sở, ban, ngành rà soát lại tổ chức bộ máy của các đoàn thể CT-XH tại cơ sở, củng cố, sắp xếp tổ chức cho phù hợp theo hướng nâng cao hiệu quả hoạt động; chủ trì phối hợp với các sở, ban, ngành, chính quyền các huyện, thị xã, thành phố rà soát, phân loại mô hình tổ chức và hoạt động của các doanh nghiệp để lãnh đạo, chỉ đạo phát triển đoàn viên, hội viên và thành lập tổ chức đảng, đoàn thể trong doanh nghiệp. Giao Ban Tổ chức Tỉnh ủy chủ trì, phối hợp với Đảng đoàn MTTQ, các đoàn thể CT-XH, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn rà soát, bố trí sắp xếp tổ chức bộ máy và cán bộ của MTTQ, các đoàn thể CT-XH theo hướng tinh gọn và đảm bảo nguyên tắc, điều lệ của từng tổ chức. Phối hợp lập kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ MTTQ, các đoàn thể CT-XH để thực hiện các chỉ tiêu của nghị quyết. Giao Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy xây dựng kế hoạch, triển khai, quán triệt, thực hiện nghị quyết. Ban Dân vận Tỉnh ủy theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra việc xây dựng chương trình hành động thực hiện nghị quyết của cấp ủy, tổ chức đảng, MTTQ, các đoàn thể CT-XH, định kỳ báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy.

Phan Nga - Lê Hà

Bài 2: Củng cố, kiện toàn bộ máy để hoạt động hiệu quả.