Nhận diện, ngăn chặn suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong công tác cán bộ

Thời gian qua, các cơ quan chức năng đã thanh tra, kiểm tra và kết luận, công bố nhiều vụ việc sai phạm trong công tác cán bộ, đặc biệt trong năm 2017 một số cán bộ lãnh đạo, nguyên cán bộ lãnh đạo Sở Xây dựng, Sở Y tế, UBND huyện Yên Định nhiệm kỳ 2011 - 2015,... đã bị kỷ luật bằng các hình thức do để xảy ra nhiều sai phạm nghiêm trọng trong công tác tuyển dụng, bổ nhiệm cán bộ.

Hội thảo khoa học Đề tài nhận diện về suy thoái tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên và giải pháp ngăn chặn, đẩy lùi qua hoạt động công tác kiểm tra, giám sát ở Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa hiện nay do Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy tổ chức (tháng 4-2018). Minh Trang

Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”,“Muôn việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hoặc kém”. Bởi vậy sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong công tác cán bộ sẽ ảnh hưởng đến cả hệ thống tổ chức, làm suy yếu bộ máy; làm giảm niềm tin của nhân dân đối với cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền các cấp.

Thời gian qua, các cơ quan chức năng đã thanh tra, kiểm tra và kết luận, công bố nhiều vụ việc sai phạm trong công tác cán bộ, đặc biệt trong năm 2017 một số cán bộ lãnh đạo, nguyên cán bộ lãnh đạo Sở Xây dựng, Sở Y tế, UBND huyện Yên Định nhiệm kỳ 2011 – 2015,... đã bị kỷ luật bằng các hình thức do để xảy ra nhiều sai phạm nghiêm trọng trong công tác tuyển dụng, bổ nhiệm cán bộ.

Mới đây nhất, ngày 15-6-2018, UBND tỉnh có Văn bản số 6883/UBND-THKH về việc xử lý vi phạm bổ nhiệm cán bộ tại Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn do bổ nhiệm nhiều trường hợp chưa bảo đảm tiêu chuẩn theo các quy định về quy chế bổ nhiệm công chức, viên chức lãnh đạo. Chủ tịch UBND tỉnh đã yêu cầu Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phải tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan trong việc đề xuất, tham mưu, quyết định bổ nhiệm nhân sự giữ các chức vụ lãnh đạo quản lý phòng, ban, đơn vị trực thuộc không đúng đối tượng, điều kiện, tiêu chuẩn. Thu hồi, bãi bỏ các quyết định bổ nhiệm và quyết định điều động và bổ nhiệm đối với 4 trường hợp; tổ chức kiểm điểm rút kinh nghiệm trong việc bổ nhiệm 19 trường hợp.

Soi vào 27 biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống mà Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) đã chỉ ra và việc xử lý kỷ luật các tổ chức đảng, đảng viên trong thời gian gần đây, nhiều ý kiến tại Hội thảo khoa học Đề tài “Nhận diện về suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên (CBĐV) và giải pháp ngăn chặn, đẩy lùi qua hoạt động công tác kiểm tra, giám sát ở Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa hiện nay” do Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Tỉnh ủy tổ chức vào cuối tháng 4–2018 cho rằng: Có thể nhận diện các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong công tác tổ chức, cán bộ ở 2 nhóm.

Ở nhóm thứ nhất, nhận diện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống ở CBĐV giữ chức vụ lãnh đạo quản lý và cán bộ, công chức, viên chức (CBCCVC) làm công tác tổ chức cán bộ, thì các biểu hiện chung, chủ yếu là: Thực hiện quy trình tuyển dụng, tiếp nhận, bổ nhiệm CBCCVC thiếu công khai, minh bạch, khách quan, hoặc đề ra những quy định, tiêu chuẩn trái với quy định chung để cài người thân, người quen, có quan hệ vào làm việc sai quy định, ký hợp đồng lao động sai quy định. Thực hiện quy hoạch, bổ nhiệm người nhà, người không đủ điều kiện, tiêu chuẩn, bổ nhiệm thần tốc vì động cơ cá nhân. Thực hiện quy chế dân chủ hình thức để thực hiện động cơ cá nhân trong việc bổ nhiệm, phân công cán bộ. Nể nang, né tránh, không kiên quyết trong sắp xếp lại tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế. Không báo cáo kết quả tuyển dụng, bổ nhiệm CBCCVC để tránh bị thanh tra, kiểm tra của cơ quan có thẩm quyền...

Ở nhóm thứ hai, là các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống ở CBCCVC: Dùng tiền bạc, vật chất thông qua người nhà, người thân để trao đổi với người có thẩm quyền, hoặc can thiệp tác động đến người có thẩm quyền để được quy hoạch, đào tạo, bổ nhiệm, bố trí vào các vị trí có nhiều lợi ích. Chạy theo thành tích. Khi có vi phạm, khuyết điểm thì quanh co, không thành thật. Vô cảm với yêu cầu của tổ chức, công dân trong quá trình thực hiện nhiệm vụ...

Hệ lụy từ sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong công tác cán bộ khiến cho một bộ phận cán bộ yếu kém về năng lực, trình độ, tha hóa về đạo đức, lối sống vẫn có cơ hội “leo cao”, “chui sâu” vào cơ quan Đảng, Nhà nước, tham ô, lạm quyền, lộng quyền, vi phạm các quy định, quy chế làm việc dẫn đến vi phạm pháp luật. Điều này thấy rõ trong nhiều vụ án trong cả nước đang được xử lý.

Qua tổng hợp của UBKT Tỉnh ủy, trong 7 năm (2011 - 2017), cấp ủy, tổ chức đảng và UBKT các cấp tỉnh Thanh Hóa đã kiểm tra, xem xét, kết luận và thi hành kỷ luật 4.428 đảng viên vi phạm (trong đó có 1.421 cấp ủy viên, chiếm 32,1%), bằng các hình thức: Khiển trách 2.655, cảnh cáo 1.154, cách chức 199, khai trừ 420. Trong đó, đảng viên vi phạm về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống bị xử lý kỷ luật là 2.209, chiếm tỷ lệ 49,89% số đảng viên bị thi hành kỷ luật. 6 tháng đầu năm 2018, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp kiểm tra 1.387 tổ chức đảng và 5.214 đảng viên. UBKT các cấp kiểm tra 26 tổ chức đảng (tăng 4 so với cùng kỳ) và 448 đảng viên (tăng 137 so với cùng kỳ) khi có dấu hiệu vi phạm, kết luận 19 tổ chức đảng và 415 đảng viên có vi phạm. Cấp ủy các cấp đã thi hành kỷ luật 7 tổ chức đảng (tăng 2 so với cùng kỳ) bằng các hình thức; cấp ủy và UBKT các cấp đã thi hành kỷ luật 418 đảng viên (tăng 101 so với cùng kỳ), trong đó có 124 cấp ủy viên bằng các hình thức.

Ông Đầu Thanh Tùng, Giám đốc Sở Nội vụ cho rằng: Sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận CBĐV đang là vấn đề bức xúc, đáng lo ngại, nếu không được ngăn chặn, đẩy lùi sẽ ảnh hưởng đến sự tồn vong của chế độ. Nguyên nhân dẫn đến sự suy thoái có cả nguyên nhân khách quan và chủ quan. Đó là tác động từ mặt trái của cơ chế thị trường, kích thích chủ nghĩa cá nhân cơ hội, tham vọng quyền lực phát triển. Bên cạnh đó, một số CBĐV thiếu tu dưỡng, rèn luyện, thiếu tính tiền phong, gương mẫu. Các tiêu chí, tiêu chuẩn, quy trình về công tác cán bộ chưa rõ ràng, chặt chẽ. Các quy định của Đảng, Nhà nước về công tác cán bộ chưa đầy đủ, còn nhiều bất cập. Chưa tạo được cơ chế hữu hiệu để lựa chọn được người xứng đáng. Nhiều CBCC trong đó có cán bộ quản lý, cán bộ tham mưu có biểu hiện lơ là, xem nhẹ các biểu hiện suy thoái trong công tác cán bộ. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, phòng chống các biểu hiện suy thoái trong công tác cán bộ có nơi chưa được quan tâm đúng mức, chưa thực sự quyết liệt. Chính sách tiền lương bất cập làm cho CBCCVC chưa miễn dịch với tiêu cực. Mặt khác do dư luận xã hội cho rằng phải “chạy việc”, “chạy chức”, “chạy quyền” nên mặc dù có đủ tiêu chuẩn, đáp ứng yêu cầu công việc, một số người có tâm lý nhờ vả các mối quan hệ tác động để “chạy”. Ngoài ra, công tác thanh tra, kiểm tra trong công tác cán bộ có lúc chưa kịp thời, chưa đáp ứng yêu cầu phòng ngừa...

Để khắc phục những kẽ hở trong công tác tổ chức cán bộ, vừa qua Bộ Chính trị đã ban hành một loạt văn bản mới nhằm tạo thành bộ khung định hướng có tính chất quy chuẩn cho từng khâu để cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị thực hiện. Đây cũng là căn cứ để giám sát, kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ. Thực tế cho thấy, nếu được kiểm tra, giám sát thường xuyên thì hậu quả vi phạm sẽ ít nghiêm trọng hoặc có thể không xảy ra. Trong công tác cán bộ cũng vậy, cần tăng cường kiểm tra, giám sát của cấp ủy cấp trên, của UBKT các cấp đối với các khâu như tuyển dụng, bổ nhiệm, bố trí, sử dụng cán bộ. Cần kịp thời xem xét, kết luận đối với những vụ việc có dấu hiệu không bình thường. Nếu vi phạm phải xử lý công khai, minh bạch, đúng nguyên tắc, quy trình, thủ tục. Bên cạnh đó, cần xác định rõ hơn trách nhiệm tập thể, cá nhân, vai trò người đứng đầu trong công tác cán bộ. Có như thế mới ngăn chặn, đẩy lùi được sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong CBĐV.