Câu chuyện về Kognia, "vũ khí" của Xavi ở những mùa giải gần đây

Năm 2023 có thể được xem là năm bùng nổ của trí tuệ nhân tạo, trong tiếng Anh gọi là Artificial Intelligent, viết tắt là AI. Đương nhiên, bóng đá không nằm ngoài cuộc "chạy đua vũ trang" công nghệ này. Một trong số những CLB đi tiên phong đó là Barcelona của Xavi, một HLV tân tiến luôn muốn áp dụng những công nghệ mới để hỗ trợ cho công việc của mình.

Vì đâu Kognia ra đời?

“Có thể cho tôi theo dõi hết các tình huống đột nhập không bóng vào phía sau hàng hậu vệ của Ousmane Dembele ở mùa giải vừa qua được không”?.

Đó là câu hỏi được giám đốc thể thao Mateu Alemany của Barcelona dành cho Maurici A. Lopez-Felip, CEO của Kognia khi hai người trò chuyện cùng nhau trong một cuộc gặp mặt gần hai năm trước.

Trong cuộc họp này, nội dung chính của cả hai bên đều liên quan tới Kognia, từ lai lịch của công ty này cho tới những phần mềm liên quan tới trí tuệ được tập đoàn này sáng tạo vào năm 2019 để phân tích mọi tình huống có thể xảy ra trong một trận bóng dưới góc độ khoa học.

“Nếu Mateu muốn, chúng tôi có thể đáp ứng ngay trong vòng vài phút” - Lopez-Felip, người ngồi giữa Xavi và trợ lý Oscar Hernandez trong bức hình phía dưới, trả lời câu hỏi của The Athletic về cuộc họp đầu tiên của cả hai.

Maurici A. Lopez-Felip, CEO của Kognia, bên cạnh Xavi và trợ lý HLV của anh, Oscar Hernandez. Nguồn: The Athletic.

Có thể thấy rõ những sự thay đổi của Xavi ở Barca kể từ khi anh quay lại mái nhà xưa vào năm 2021. Đầu tiên, anh đem về một bộ sậu 7 người từng làm việc với anh ở buổi đầu sự nghiệp cầm quân trên đất Qatar. Cũng nhờ mối quan hệ của bộ sậu này với Kognia mà Xavi có thể đem phần mềm này cùng anh tới sân Camp Nou. Kể từ đó, các chuyên gia phân tích của Xavi, bao gồm David Prats, Toni Lobo và Sergio Garcia, đã tận dụng tối đa phần mềm trí tuệ nhân tạo này.

"Tôi còn nhớ như in trận Europa League của Barca trước Man United ở mùa vừa qua. 5 ngày trước khi trận đấu bắt đầu, ban huấn luyện đã nhờ tôi phân tích 12 trận của Man United theo cách của họ", Lopez-Felip chia sẻ. “Thông thường, điều này tốn 300 tiếng làm”thủ công" qua từng trận, để ý từng chi tiết mà chúng tôi được yêu cầu. Kể từ khi có phần mềm này, chúng tôi chỉ mất 4 tiếng".

Khi nhìn vào sự nghiệp của Lopez-Felip, chúng ta có thể thấy được vì sao Xavi lại tin tưởng ông nhiều đến thế, nhất là ở mặt phân tích bóng đá.

Lopez-Felip vốn là một đối tác của Joan Vila, một trong những nhân tố dẫn đến sự tiến bộ vượt bậc của Barca trong những năm qua. Vila là một trong những chiến lược gia của lò La Masia khi Johan Cruyff trở thành HLV trưởng của đội bóng này. Ông đã huấn luyện hàng trăm cầu thủ trẻ ở La Masia, trong đó có Xavi. Vào năm 2011, ông được bổ nhiệm làm trưởng bộ phận “phương pháp luận” của Barca, một chức vụ chuyên về lối chơi của CLB cũng như học viện. Vào năm 2018, khi Josep Maria Bartomeu trở thành HLV trưởng, ông bị sa thải bởi những bất đồng trong hướng đi của CLB. Nên nhớ, Vila đã đồng hành cùng với Barca trong 40 năm trời.

“Hai ông thầy tốt nhất mà tôi từng làm việc chung đó là Guardiola và Luis Aragones”, Xavi chia sẻ vào năm 2015. “Nhưng ở cấp độ học viện, tôi nợ Joan Vila rất, rất nhiều thứ”.

Vila và Lopez-Felip cũng từng cộng tác với nhau ở học viện bóng đá Catalonia. Kể từ đó, cả hai bắt đầu bàn luận về đường hướng phát triển bóng đá của mình.

Ở thời kỳ Pep Guardiola còn làm HLV Barca, các cầu thủ như Xavi và Carles Puyol đã từng nhờ Vila đưa ra lời khuyên về việc cải thiện lối chơi của mình trên sân, một minh chứng cho việc ông thầy người TBN được tin tưởng như thế nào ở sân Camp Nou.

Joan Vila, bậc thầy về thống kê và phân tích trận đấu của Barcelona. Nguồn: World Football Summit.

Lopez-Felip luôn là người được giao trọng trách phân tích lối chơi và các trận đấu của Xavi và Puyol bên cạnh Vila, sau đó phản hồi lại cho hai cầu thủ này.

Lopez-Felip chia sẻ: "Càng về sau, tôi càng nhận ra phải tốn rất nhiều thời gian để phân tích một trận đấu. Nhiều lắm. Thời điểm đó, chẳng có cách gì giúp tôi phân tích trận đấu một cách hữu hiệu hơn cả. Cũng vì điều này mà tôi quyết định sáng tạo nên Kognia".

Anh cũng là một trong những nhà sáng lập của dự án Barcelona Innovation Hub (Trung tâm sáng tạo Barcelona-ND), một nhánh của CLB nhằm truyền tải những kiến thức cũng như mở ra các khóa học về phương pháp luận cho các huấn luyện viên. Khi không thể phát huy ý tưởng của mình ở CLB, Lopez-Felip quyết định chuyển đến Đại học Connecticut, nơi đã trao cho anh một suất tài trợ để anh có thể yên tâm phát triển dự án này của mình.

Vào năm 2018, thông qua Vila, Lopez-Felip giới thiệu dự án của anh cho Xavi, người đang bắt đầu sự nghiệp cầm quân của mình.

Xavi thời điểm đó đã bị thuyết phục bởi dự án này tới mức trở thành một nhà đầu tư của Kognia, nhờ đó mà Kognia đã chính thức thành hình. Dự án này còn có sự giúp sức của Iker Casillas, đồng đội của Xavi ở ĐTQG, Vila và Victor Front, một trong những ứng cử viên cho chiếc ghế chủ tịch Barcelona cách đây 3 năm.

Hiện tại, Kognia giao cho Xavi trọng trách “đại sứ” của họ. Một trong những khách hàng nổi bật nhất của công ty này đó là Unai Emery, người đã ứng dụng công nghệ này ở Villarreal, và hiện tại là Aston Villa.

Unai Emery, một trong những đối tác chính của Kognia. Nguồn: Espagne.

Chưa thể vội vàng

Việc áp dụng công nghệ trong bóng đá không phải là một điều gì đó quá mới, đặc biệt là trong việc phân tích và thống kê một trận đấu. Cách đây 9 năm, thời điểm chiếc mắt kính Google Glass đang là một mặt hàng “hot” trên thị trường công nghệ, có một người đã quyết định ứng dụng chiếc mắt kính này vào phân tích lối chơi của các cầu thủ trên sân, đó là trợ lý HLV German Burgos của Atleltico Madrid, á quân Champions League và là nhà vô địch La Liga của mùa giải 2013-2014.

Cụ thể, chiếc mắt kính được cải tiến bởi Học viện Công giáo San Antonio De Murcia (UCAM-ND) có khả năng phân tích các tình huống thời gian thực, sau đó đưa ra những thống kê của trận đấu đó, tiếp theo, nó có thể được ứng dụng vào việc thu thập dữ liệu của đối phương trong vòng cả mùa giải.

German Burgos cùng chiếc mắt kính "biểu tượng" của ông ở mùa giải 2013-2014. Nguồn: Metro.

Điều đặc biệt nhất của chiếc mắt kính này đó là nó có thể cập nhật dữ liệu mỗi 30 giây, sau đó sắp xếp các dữ liệu này vào từng mục nhất định như “Dữ liệu thông thường”, “Phát động lối chơi”, “Phòng ngự” và “Các cú sút”. Các dữ liệu này được sắp xếp chuẩn đến mức không cần tham gia một trận đấu, các HLV cũng có thể thu thập được dữ liệu của trận đấu bằng cách xem qua bốn thư mục này.

Có thể nói, Xavi, và xa hơn là German Burgos, là những người tiên phong trong việc áp dụng công nghệ trong bóng đá. Tuy nhiên, để điều này trở thành một thứ phổ biến trong bóng đá, một môn chơi mà ở đó, các số liệu, thống kê, chưa chắc đã phản ánh hết tất cả những gì diễn ra trên sân, sẽ phải mất rất nhiều thời gian, thậm chí là hàng chục năm, để có thể hệ thống hóa các dữ liệu căn bản nhất của môn chơi này. Khi đó, các HLV mới có thể thực sự áp dụng được những công nghệ tân tiến nhất trong việc phân tích các tình huống, lối chơi cũng như phong độ của từng cầu thủ.

KDNX

Nguồn ảnh, tư liệu: The Athletic, Marca, Internet.