Bầu cử tại Israel: Đảng Likud nhiều khả năng dẫn đầu

Ngày 2/3, cử tri Israel đi bầu cử Quốc hội lần thứ ba trong chưa đầy 12 tháng. Tính đến 22h00 giờ địa phương, thời điểm các điểm bỏ phiếu đóng cửa, kết quả thăm dò ngoài phòng bỏ phiếu cho biết đảng Likud của Thủ tướng Benjamin Netanyahu nhiều khả năng chiến thắng với 36-37 ghế, đảng Xanh-Trắng của ông Benny Gantz chỉ giành được 32-33 ghế.

Khối cánh hữu-tôn giáo ủng hộ ông Netanyahu có khả năng giành được 60 ghế, nhưng vẫn thiếu 1 ghế để hội đủ đa số tối thiểu 61/120 ghế để có thể giúp ông Netanyahu thành lập được chính phủ liên minh.

Trong khi đó, khối trung tả dự báo đạt được 45-46 ghế và đảng Joint List của người Israel gốc Arab giành được 14-15 ghế. Như vậy, ông Benny Gantz cũng không hội đủ đa số ghế trong quốc hội để thành lập chính phủ liên minh.

Đảng Yisrael Beytenu của cựu Bộ trưởng quốc phòng Avigdor Liberman dự báo giành được 6-8 ghế. Ông Lieberman lâu nay kêu gọi thành lập một chính phủ thống nhất bao gồm đảng Likud không có ông Netanyahu, đảng Xanh-Trắng và đảng Yisrael Beytenu của ông, từ chối ủng hộ ông Netanyahu hoặc ông Gantz thành lập chính phủ nếu không đáp ứng điều kiện này.

Với việc cả khối ủng ông Netanyahu và Gantz không giành được ít nhất 61/120 ghế, ông Lieberman tiếp tục giữ vai trò quyết định nếu không có nghị sỹ nào thuộc một trong hai khối trên từ bỏ khối của mình và gia nhập khối còn lại.

Israel đã tiến hành 2 cuộc bầu cử vào tháng 4 và tháng 9/2019 nhưng đều không thành lập được chính phủ mới. Trong cuộc bầu cử lần ba này, việc khối cánh hữu-tôn giáo dự báo giành được 60 ghế tạo ra lợi thế lớn cho ông Netanyahu nếu thuyết phục được ít nhất một nghị sỹ từ khối trung tả gia nhập khối cánh hữu của ông, qua đó chấm dứt tình trạng bế tắc chính trị tại Israel trong gần 12 tháng qua.

Trái với lo ngại trước đó về tâm trạng chán nản của cử tri và lo sợ về dịch bệnh COVID-19, tỷ lệ cử tri Israel đi bầu cử đạt mức cao. Theo Ủy ban bầu cử trung ương Israel, tỷ lệ cử tri đi bầu đạt 65,5% tính đến 20h00 giờ địa phương. Trong đợt bầu cử vào tháng 4/2019, tỷ lệ cử tri đi bầu là 67,9% và tháng 9/2019 là 69,4%. Kết quả bầu cử sơ bộ sẽ được công bố trong ngày 3/3. Kết quả chính thức sẽ được công bố vào ngày 10/3.

Tổng thống Israel Reuven Rivlin sẽ quyết định chỉ định nghị sỹ nào đứng ra thành lập chính phủ mới sau khi tham vấn ý kiến của lãnh đạo tất cả các đảng trúng cử vào Quốc hội lần này. Nghị sỹ được chỉ định đứng ra thành lập chính phủ thường là lãnh đạo của đảng giành được nhiều ghế nhất hoặc có khả năng lớn nhất thành lập được liên minh gồm ít nhất 61/120 nghị sỹ trong Quốc hội. Israel chưa từng có một đảng duy nhất hội đủ 61/120 ghế để thành lập chính phủ, thay vào đó là chính phủ liên minh. Quá trình đàm phán thành lập liên minh thường hết sức khó khăn.

Thủ tướng Netanyahu, 70 tuổi, đã chính thức bị truy tố về các cáo buộc hình sự trong 3 hồ sơ điều tra của cảnh sát Israel, những cáo buộc mà ông hoàn toàn bác bỏ. Tòa án Quận Jerusalem sẽ chính thức bắt đầu quá trình xét xử ông Netanyahu từ ngày 17/3. Trong ít ngày tới, Tổng chưởng lý Israel, Avichai Mandelblit, có khả năng sẽ phải đưa ra quyết định liệu ông Netanyahu có quyền đứng ra thành lập chính phủ mới hay không. Luật Israel chưa có quy định cụ thể về trường hợp như của ông Netanyahu.

Nếu kết quả khối cánh hữu-tôn giáo giành được 60 ghế được giữ nguyên, ông Netanyahu và ông Gantz sẽ phải thuyết phục các đảng nhỏ hơn tham gia để thành lập chính phủ. Nếu cả hai ông đều thất bại, Tổng thống Israel sẽ chỉ định một nghị sỹ khác. Nếu nghị sỹ này tiếp tục thất bại, Israel sẽ phải tiến hành bầu cử lần thứ tư./.

(TTXVN/Vietnam+)