Quan tâm nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo

Trong sự nghiệp “trồng người”, đội ngũ nhà giáo đóng vai trò hết sức quan trọng. Do vậy, việc chăm lo phát triển đội ngũ nhà giáo là một trong những nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên nhằm bảo đảm chất lượng giáo dục và đào tạo (GD&ĐT).

Giờ học của cô, trò Trường THCS Đông Hải (TP Thanh Hóa).

Với ý nghĩa đó, nhiều năm qua, ngành giáo dục tỉnh nhà luôn quan tâm, chú trọng xây dựng và thực hiện quy hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý (CBQL) giáo dục, tạo bước chuyển biến về chất lượng và hiệu quả giáo dục; thường xuyên chỉ đạo sàng lọc, lựa chọn để xây dựng đội ngũ CBQL gồm những người ưu tú và thực sự có năng lực đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn đổi mới. Theo thống kê của Sở GD&ĐT, trong 5 năm gần đây, toàn ngành có 11.540 lượt CBQL được bồi dưỡng tiêu chuẩn nghề nghiệp, chức danh quản lý; 67.500 lượt cán bộ, giáo viên (CBGV) các cấp được tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ, bồi dưỡng phương pháp dạy. Trong đó, khối mầm non có 3.108 CBGV, khối tiểu học có 16.225 CBGV, khối trung học có 45.904 CBGV và khối giáo dục thường xuyên, trung tâm học tập cộng đồng có 2.270 CBGV. Cũng trong thời gian trên, toàn ngành cử 3.218 giáo viên đi đào tạo nâng trình độ chuẩn. Trong đó cấp mầm non là 1.586 người, tiểu học 977 người, THCS 472 người, THPT 154 người và giáo dục thường xuyên là 29 người. Thông qua các lớp bồi dưỡng, tập huấn, chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ nhà giáo được nâng lên, tỷ lệ CBQL và giáo viên đạt chuẩn và trên chuẩn ngày càng tăng. So với năm 2015, hiện nay, trình độ trên chuẩn của CBQL và giáo viên toàn ngành tăng 15,6%.

Qua rà soát, đánh giá theo quy định của Luật Giáo dục năm 2019, trong hệ thống giáo dục công lập của tỉnh với hơn 50.000 CBQL, giáo viên, nhân viên thì hiện có gần 90% đạt trình độ chuẩn trở lên. Cụ thể, giáo dục mầm non đạt chuẩn 90,1%; giáo dục tiểu học đạt chuẩn 83,2%; THCS đạt chuẩn 91,6%; THPT đạt chuẩn 100%; giáo dục thường xuyên đạt chuẩn 95,5%. Cùng với việc nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, ngành cũng đặc biệt coi trọng và quan tâm đến công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức cho đội ngũ nhà giáo nhằm xây dựng đội ngũ nhà giáo không chỉ vững về chuyên môn nghiệp vụ mà còn có tinh thần đoàn kết, lòng nhiệt huyết, yêu nghề, gắn bó và cống hiến tâm sức cho sự nghiệp “trồng người” của quê hương, đất nước.

Sự quan tâm của ngành chức năng cùng sự nỗ lực của mỗi CBGV trong xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo đã góp phần quan trọng trong thực hiện mục tiêu nâng cao chất lượng dạy và học ở các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh. Minh chứng cho thấy, 5 năm gần đây, Thanh Hóa liên tục nằm trong tốp đầu của giáo dục cả nước về kết quả các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế các môn văn hóa. Tính từ năm 2016 đến nay, toàn tỉnh có hơn 350 học sinh đạt giải quốc gia các môn văn hóa THPT; 13 em đạt huy chương Olympic khu vực và quốc tế. Trong đó có 7 HCV, 5 HCB, 1 HCĐ; 5 học sinh đoạt Huy chương Olympic khu vực châu Á - Thái Bình Dương (1 HCV, 1 HCB, 3 HCĐ). Bên cạnh đó, toàn ngành đã duy trì vững chắc kết quả phổ cập giáo dục mầm non trẻ em 5 tuổi, phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi và phổ cập giáo dục THCS. Chất lượng giáo dục khu vực miền núi cũng có bước chuyển rõ rệt, với nhiều học sinh đạt giải nhất cấp tỉnh các môn văn hóa, từng bước giảm sự chênh lệch giữa miền núi với miền xuôi về chất lượng giáo dục.

Tuy nhiên, theo đánh giá của Sở GD&ĐT, bên cạnh những kết quả đạt được, việc xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo vẫn còn những khó khăn, trở ngại cần sớm được tháo gỡ. Đơn cử như tình trạng thiếu giáo viên ở các bậc học. Từ năm 2016 đến nay toàn ngành đã tuyển mới 6.738 giáo viên ở tất cả các cấp học. Song, theo quy định của Bộ GD&ĐT về định biên giáo viên/lớp và theo nhu cầu thực tế, hiện toàn tỉnh vẫn thiếu trên 9.000 giáo viên. Trong đó thiếu nhiều nhất là bậc mầm non với 5.174 người và tiểu học là 2.380 người. Cùng với việc thiếu giáo viên, toàn ngành còn khoảng 10% giáo viên chưa đạt chuẩn theo quy định, trong đó cấp mầm non là 9,9%, tiểu học 8,4%, THCS 8,4%. Thực trạng này đã và đang ảnh hưởng không nhỏ đến công tác tổ chức hoạt giáo dục ở các nhà trường. Ngoài ra, một bộ phận giáo viên vẫn còn làm việc dựa trên kinh nghiệm, chưa thật sự đổi mới phương pháp, đổi mới đánh giá; chưa gắn kết hoạt động giảng dạy với thực tiễn đời sống; vẫn còn một bộ phận giáo viên chưa nêu cao tinh thần trách nhiệm, chưa thực sự tâm huyết với nghề...

Những hạn chế, khó khăn này đòi hỏi ngành giáo dục phải nỗ lực hơn nữa trong thực hiện các giải pháp nhằm tạo được bước chuyển mạnh mẽ về chất lượng đội ngũ nhà giáo, như: xây dựng chiến lược phát triển đội ngũ nhà giáo gắn với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh - quốc phòng của tỉnh. Tiếp tục chuẩn hóa đội ngũ nhà giáo theo từng cấp học và trình độ đào tạo. Việc tuyển dụng, sử dụng và bổ nhiệm CBQL giáo dục phải thực hiện trên cơ sở đánh giá năng lực, đạo đức nghề nghiệp và yêu cầu nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác. Đặc biệt, trước yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, nhiệm vụ đặt lên vai mỗi CBGV là không chỉ giỏi về chuyên môn mà còn phải có năng lực sư phạm, năng lực giáo dục, hơn thế nữa phải có khả năng truyền động lực về việc học tập, tu dưỡng đạo đức, nhân cách tới mỗi học sinh và cộng đồng xã hội. Vì vậy, mỗi CBGV cần nỗ lực rèn luyện, phấn đấu tự học, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, tận tụy với nghề nghiệp, có lập trường, tư tưởng chính trị vững vàng, phẩm chất, đạo đức, lối sống mẫu mực, trong sáng, ra sức thi đua hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Đồng thời, thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Dù khó khăn đến đâu cũng phải tiếp tục thi đua dạy tốt và học tốt”, xứng đáng với niềm tin và sự kỳ vọng của các cấp ủy đảng, chính quyền và các tầng lớp Nhân dân.

Bài và ảnh: Lê Phong