Xây dựng môi trường sống an toàn, lành mạnh để trẻ em phát triển toàn diện

Những năm qua, tỉnh Thanh Hóa luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến công tác trẻ em, tạo mọi điều kiện thuận lợi về vật chất và tinh thần để trẻ em được phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ, tinh thần và đạo đức, nhất là trẻ em sống trong các gia đình nghèo, hoàn cảnh đặc biệt.

Sinh hoạt nhóm – một sân chơi bổ ích, lành mạnh cho trẻ em trong dịp hè.

Chăm lo cho trẻ phát triển toàn diện

Hằng năm, các địa phương căn cứ vào Luật Trẻ em và các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương, của tỉnh để xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện công tác bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em. Đồng thời làm tốt công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức và kỹ năng, năng lực về bảo vệ, chăm sóc trẻ em cho đội ngũ cán bộ làm công tác trẻ em, cán bộ nòng cốt, phụ huynh và chính bản thân các em.

Việc chăm sóc sức khỏe cho trẻ ngày càng được quan tâm hơn, quyền của trẻ em ngày càng được khẳng định, sự tham gia của trẻ em được mở rộng dưới nhiều hình thức. Tỷ lệ trẻ em đi học đúng độ tuổi đạt cao. Tỷ lệ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt (HCĐB) được trợ giúp để phục hồi, tái hòa nhập và có cơ hội phát triển đạt trên 90%; số trẻ em bị tai nạn thương tích ngày càng giảm. Tỷ lệ trẻ em tham gia diễn đàn các cấp tăng mạnh qua từng năm. Công tác xây dựng môi trường sống an toàn, phù hợp với trẻ em được các địa phương quan tâm thực hiện. Toàn tỉnh hiện có 509/559 xã, phường, thị trấn đạt tiêu chuẩn xã, phường, thị trấn phù hợp với trẻ em, có 133.567 ngôi nhà đạt tiêu chuẩn “Ngôi nhà an toàn”, 569 trường học đạt tiêu chuẩn “Trường học an toàn” và 193 cộng đồng đạt tiêu chuẩn “Cộng đồng an toàn” về phòng, chống tai nạn, thương tích trẻ em.

Các điểm vui chơi dành cho trẻ em không ngừng được đầu tư xây dựng. Cùng với nguồn lực của Nhà nước, các ngành, các cấp đã huy động nguồn lực từ các tổ chức, cá nhân xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị cho các điểm vui chơi, tạo điều kiện để trẻ em ở mọi vùng miền đều được tham gia các hoạt động vui chơi, giải trí, hoạt động văn hóa, thể thao lành mạnh và phù hợp với mọi lứa tuổi, giới tính. Bà Lê Thị Tuyết, Phó trưởng Phòng Trẻ em và Bình đẳng giới, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội cho biết: Với 495 điểm vui chơi đạt chuẩn, từ năm 2012 đến 2020 toàn tỉnh đã tổ chức gần 10.000 sự kiện vui chơi, giải trí cho trẻ em như: Hội trại hè, hội thi, giao lưu văn nghệ, thể dục - thể thao nhân dịp Tháng Hành động vì trẻ em, Ngày Quốc tế Thiếu nhi, Tết Trung thu, Tết Nguyên đán... đáp ứng nhu cầu học tập, sinh hoạt, vui chơi giải trí của trẻ em.

Quan tâm hơn đến trẻ em có HCĐB

Với sự chung tay vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, số trẻ em có HCĐB và trẻ em có nguy cơ rơi vào HCĐB trên địa bàn tỉnh có giảm dần qua các năm nhưng vẫn còn cao. Toàn tỉnh còn 41.185 trẻ em có HCĐB và 87.235 trẻ em có nguy cơ rơi vào HCĐB. Để huy động sự quan tâm, giúp đỡ của cộng đồng dành cho trẻ có HCĐB, các cấp, các ngành đã thực hiện các giải pháp, triển khai các hoạt động nhằm tạo môi trường lành mạnh cho trẻ em, từng bước thực hiện tốt quy trình bảo vệ từ khâu phòng ngừa trẻ em rơi vào HCĐB, phát hiện can thiệp sớm các trường hợp có nguy cơ rơi vào HCĐB đến khâu hỗ trợ phục hồi, tái hòa nhập cho trẻ em có HCĐB, góp phần giảm thiểu các nguy cơ dẫn đến trẻ em rơi vào HCĐB. Trẻ em có HCĐB và bị tổn thương được bảo vệ, chăm sóc, hỗ trợ dưới nhiều hình thức như: Hưởng trợ cấp xã hội, hỗ trợ về y tế, giáo dục, tư vấn, tham vấn phục hồi tái hòa nhập cộng đồng và tiếp cận các dịch vụ bảo vệ trẻ em cũng như hưởng các phúc lợi xã hội khác. Công tác chăm sóc, bảo vệ trẻ em có HCĐB có bước chuyển biến tích cực. 100% địa phương trên địa bàn tỉnh thành lập, kiện toàn ban bảo vệ trẻ em và nhóm thường trực bảo vệ trẻ em. Việc bảo vệ trẻ em ở 3 cấp độ (phòng ngừa, hỗ trợ và can thiệp) được đẩy mạnh tại cơ sở nên đã đạt hiệu quả đáng ghi nhận, 100% trẻ em bị xâm hại tình dục, bạo lực được hỗ trợ, can thiệp kịp thời bằng các hình thức phù hợp; 92% trẻ em có HCĐB, có nguy cơ rơi vào HCĐB được trợ giúp bằng các hình thức khác nhau. Trẻ em có HCĐB được tạo điều kiện phát triển đầy đủ về thể chất và tinh thần, nhiều em được hưởng chính sách hỗ trợ theo quy định của Nhà nước.

Cùng với đó, từ các nguồn lực vận động được, Quỹ Bảo trợ trẻ em tỉnh đã chủ động tham mưu cho Thường trực Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đi thăm, tặng quà, hỗ trợ cho trẻ em, nhất là trẻ em có HCĐB. Phối hợp với các đơn vị chức năng thực hiện chương trình khám sàng lọc và phẫu thuật cho trẻ em bị các dị tật bẩm sinh; trao tặng học bổng, xe đạp... cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn vượt khó học giỏi cùng nhiều hoạt động thiết thực có hiệu quả khác. Theo đó, 100% gia đình có trẻ em bị tử vong do tai nạn thương tích được hỗ trợ mai táng, thăm hỏi, động viên; 100% trẻ em bị nhiễm HIV/AIDS được lập hồ sơ theo dõi và chăm sóc bằng các hình thức phù hợp; 100% trẻ em bị ảnh hưởng trực tiếp và có nguy cơ cao bị nhiễm HIV/AIDS được tư vấn kỹ năng sống, kết nối dịch vụ trợ giúp phù hợp và nhiều trẻ em bị bệnh tim bẩm sinh, dị tật sứt môi hở hàm ếch được hỗ trợ chi phí phẫu thuật.

Tạo dựng môi trường sống an toàn trẻ em

Thực hiện Tháng Hành động vì trẻ em năm 2021, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch triển khai thực hiện với chủ đề “Chung tay bảo đảm thực hiện quyền trẻ em, bảo vệ trẻ em trong thiên tai, dịch bệnh”. Theo đó, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đầu Thanh Tùng yêu cầu trong Tháng Hành động vì trẻ em năm 2021 các địa phương cần đặc biệt quan tâm chỉ đạo xây dựng môi trường sống an toàn, thân thiện, lành mạnh cho mọi trẻ em; triển khai tích cực và hiệu quả các biện pháp phòng, chống bạo lực, xâm hại, phòng, chống tai nạn thương tích trẻ em và phòng, chống dịch bệnh COVID-19 cho trẻ em. Đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền pháp luật, chính sách, chương trình, kế hoạch về bảo vệ, chăm sóc trẻ em của Chính phủ, địa phương; thông tin rộng rãi số tổng đài điện thoại quốc gia bảo vệ trẻ em 111 và hệ thống cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em tại địa phương... Các hoạt động trong Tháng Hành động vì trẻ em được tổ chức bằng nhiều hình thức thiết thực, hiệu quả, phù hợp với điều kiện, tình hình của từng ngành, từng địa phương, đơn vị và các văn bản chỉ đạo công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19.

Ngành lao động – thương binh và xã hội phối hợp với ngành giáo dục và đào tạo, Tỉnh đoàn triển khai thực hiện các hoạt động bảo đảm an toàn, bổ ích, lành mạnh cho trẻ em, đặc biệt là việc bàn giao và quản lý trẻ em trong thời gian học tại trường và nghỉ hè; tổ chức các hoạt động truyền thông, tập huấn, triển khai thực hiện mô hình phòng, chống bạo lực, xâm hại trẻ em, phòng, chống tai nạn thương tích, tai nạn đuối nước đối với trẻ em tại các địa bàn trọng điểm. Quỹ Bảo trợ trẻ em tỉnh đẩy mạnh công tác vận động nguồn lực để hỗ trợ, trợ giúp cho trẻ em bị bạo lực, xâm hại và tổ chức trao học bổng, tặng quà, xe đạp... cho trẻ em có HCĐB, trẻ em nghèo, trẻ em miền núi, vùng dân tộc thiểu số, trẻ em bị ảnh hưởng bởi thiên tai, dịch bệnh.

Được biết, nhân Tháng Hành động vì trẻ em năm 2021, Quỹ Bảo trợ trẻ em tỉnh đã lên kế hoạch thăm hỏi, tặng quà, học bổng và hỗ trợ đột xuất cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, con gia đình thương binh, liệt sĩ, trẻ em nghèo, trẻ em dân tộc thiểu số học khá, giỏi; hỗ trợ đồ dùng trang thiết bị, nước sạch sinh hoạt cho 3 trường mầm non khó khăn; thăm, tặng quà cho trẻ em một số huyện, thị xã, thành phố, các đơn vị, trung tâm nuôi dưỡng trẻ em tập trung trên địa bàn tỉnh với tổng số tiền trên 200 triệu đồng. Các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh đã xây dựng kế hoạch để triển khai thực hiện trong Tháng Hành động vì trẻ em và cả năm 2021, hướng đến mục tiêu xây dựng môi trường sống an toàn, lành mạnh, thân thiện để trẻ em được phát triển toàn diện.

Bài và ảnh: Mai Phương