Nhân lực chất lượng cao ngành y tế: Chuyện còn dài...

Giữ chân nhân lực và làn sóng chuyển dịch đội ngũ – vẫn chưa có giải pháp hiệu quả

Có một thực tế là giữa cơ chế, chính sách và công tác tuyển dụng đang cho thấy nhiều bất cập, mâu thuẫn. Điều đó khiến cho nhiều bác sĩ có tay nghề cao “dứt áo” bệnh viện công để “đầu quân” cho các cơ sở y tế tư nhân có chế độ đãi ngộ hấp dẫn hơn.

Bệnh nhân cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa huyện Lang Chánh. Ảnh: Tô Hà

“Để lọt” nhân lực chất lượng cao

Những năm gần đây, nhiều bác sĩ ở bệnh viện công lập trên địa bàn tỉnh xin nghỉ việc để chuyển ra làm tại các đơn vị y tế tư nhân đang có xu hướng gia tăng. Một số bác sĩ đã được hưởng hỗ trợ đào tạo của tỉnh, cũng sẵn sàng hoàn trả và bồi thường theo hợp đồng để làm việc trong các bệnh viện tư nhân, hoặc các bệnh viện tuyến Trung ương có mức thu nhập cao hơn.

Tại Bệnh viện Đa khoa huyện Lang Chánh, một thời gian dài gặp không ít khó khăn do nhiều bác sĩ có chuyên môn cao “bỏ việc”. Trong đó có cả bác sĩ CK1, Trưởng Khoa Ngoại sản; bác sĩ ngoại khoa định hướng, Trưởng Phòng Kế hoạch tổng hợp.

Bác sĩ Hoàng Văn Chính, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa huyện Lang Chánh cho biết: Do chế độ đãi ngộ chưa tương xứng; trong khi điều kiện làm việc và thu nhập ở các đơn vị y tế tư nhân vô cùng hấp dẫn, là lý do chính khiến không chỉ bác sĩ trẻ mà các cán bộ cốt cán, cán bộ nguồn tại bệnh viện ra đi. Thực trạng này khiến cho việc tổ chức hoạt động khám chữa bệnh của bệnh viện gặp rất nhiều khó khăn, nhất là trong lĩnh vực phẫu thuật, gây mê. Thậm chí nhiều bệnh đơn giản như chấn thương, ruột thừa... phải chuyển bệnh nhân lên tuyến trên điều trị do không có bác sĩ phẫu thuật. Bệnh viện phải kiến nghị Sở Y tế điều động bác sĩ tuyến trên về hỗ trợ luân phiên để chờ đào tạo.

Cuối năm 2020, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa nhận được hồ sơ của bác sĩ nội trú, thạc sĩ chuyên khoa tai mũi họng loại giỏi. Bệnh viện đã trình Sở Y tế, UBND tỉnh xin ý kiến và đã được chấp thuận của Sở Nội vụ để làm quy trình tuyển dụng. Thế nhưng, do phải thực hiện theo quy trình tuyển dụng như một cán bộ mới, thời gian chờ đợi tuyển dụng lâu và cũng chưa biết kết quả thế nào, nên bác sĩ này đã không chờ và xin vào đơn vị khác.

Trao đổi với Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa Lê Văn Sỹ được biết, do chính sách của tỉnh chưa đủ hấp dẫn, chưa có cơ chế đặc thù tuyển dụng riêng mà vẫn theo quy trình tuyển dụng như cán bộ bình thường, thời gian chờ tuyển dụng kéo dài nên bệnh viện không giữ chân được bác sĩ giỏi. Trước thực trạng đó, cần có giải pháp để tháo gỡ, giữ chân các bác sĩ giỏi, để họ yên tâm công tác, cống hiến vì sự nghiệp chăm sóc sức khỏe Nhân dân.

Và câu chuyện thu hút nguồn nhân lực

Ngày 12-7-2017, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 69/2017/NQ-HĐND về việc ban hành cơ chế, chính sách thu hút bác sĩ về làm việc tại các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2017-2020. Theo nghị quyết, đối tượng thu hút là những bác sĩ có trình độ chuyên môn cao; tốt nghiệp đại học y khoa hệ chính quy (6 năm). Đặc biệt, tỉnh đã xây dựng cơ chế ưu đãi nhằm thu hút và giữ chân đội ngũ này, như: hỗ trợ 1 lần mức từ 100 – 700 triệu đồng tùy theo trình độ chuyên môn, kinh nghiệm, học hàm/học vị... Đồng thời, tỉnh cũng hỗ trợ tiền thuê nhà trong 2 năm đầu bằng 1 tháng lương cơ sở/người/tháng. Tùy theo loại hình cơ sở y tế và các tuyến mà có mức độ hỗ trợ phù hợp (trung tâm y tế, trạm y tế...).

Ngoài ra còn có các hỗ trợ khác, bao gồm: Được ưu tiên tuyển dụng ngay bằng hình thức xét tuyển và được bố trí công việc phù hợp với năng lực, sở trường và chuyên ngành được đào tạo. Sau 2 năm công tác kể từ ngày được tuyển dụng, tiếp nhận, nếu có nguyện vọng và đủ điều kiện đi học sau đại học thì được ưu tiên xem xét cử đi học và được hưởng các chế độ hỗ trợ đối với cán bộ, công chức, viên chức được cử đi học theo quy định hiện hành của pháp luật và của tỉnh. Được cơ quan, đơn vị tạo điều kiện môi trường làm việc thuận lợi để phát huy năng lực và sở trường công tác; được đưa vào quy hoạch và ưu tiên bổ nhiệm vào các chức vụ phù hợp khi đủ điều kiện, tiêu chuẩn.

Nhu cầu bác sĩ cần thu hút trong 4 năm dự kiến khoảng 500 người, chiếm 30% số bác sĩ thiếu. Dự kiến tổng nhu cầu kinh phí thực hiện chính sách khoảng 53,5 tỷ đồng.

Với số lượng lớn bác sĩ cần thu hút, với những chính sách “mời gọi” khá hấp dẫn, thế nhưng sau 4 năm nghị quyết ban hành và đã hết hiệu lực, vẫn chưa tuyển dụng được bác sĩ nào. Trong khi làn sóng chuyển dịch bác sĩ từ bệnh viện công sang cơ sở y tế tư nhân vẫn tiếp diễn.

Tốt nghiệp Đại học Y Thái Bình năm 2007, bác sĩ Ngô Hữu Tiến về công tác tại Bệnh viện Đa khoa TP Thanh Hóa. Sau hơn 10 năm công tác, thuộc diện quy hoạch nguồn, được đi học trung cấp chính trị và đào tạo CKI, thế nhưng anh cũng “dứt áo” bệnh viện công để “đầu quân” cho cơ sở y tế tư nhân và chấp nhận đền bù kinh phí đi đào tạo cho bệnh viện.

Bác sĩ Ngô Hữu Tiến chia sẻ: Do kiến thức chuyên môn không được phát huy hết khả năng và mức lương thấp nên dù đã công tác trong bệnh viện công lập nhiều năm, tôi quyết định chuyển sang cơ sở y tế tư nhân. Ở đây môi trường làm việc thuận lợi hơn rất nhiều và cơ sở vật chất, trang thiết bị máy móc hiện đại đáp ứng được các yêu cầu chuyên môn. Bên cạnh đó, mức lương cũng được trả cao hơn rất nhiều so với bệnh viện công lập.

Bệnh viện Đa khoa Đại An (đóng trên địa bàn huyện Thiệu Hóa) - một bệnh viện tư nhân thuộc Công ty CP Đầu tư Đại An - dù mới đi vào hoạt động hơn 2 năm, nhưng đã có được đội ngũ hơn 300 cán bộ, y, bác sĩ, người lao động. Đặc biệt, bệnh viện đã thu hút được hơn 70 bác sĩ, trong đó có cả trưởng khoa từ hệ thống các bệnh viện công lập chuyển sang.

Trao đổi với ông Lê Đình Hoàng, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư Đại An, được biết: Tại bệnh viện không có chính sách trói buộc mà luôn tạo môi trường làm việc thuận lợi và khuyến khích cán bộ y tế phát huy tay nghề, chuyên môn phục vụ bệnh nhân. Cùng với đó là chế độ đãi ngộ xứng đáng với công sức của bác sĩ bỏ ra. Nhờ đó bệnh viện đã tuyển chọn được một lực lượng bác sĩ có tay nghề cao, góp phần xây dựng thương hiệu bệnh viện và đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh của Nhân dân.

Ông Đoàn Nam Hưng, Trưởng Phòng Tổ chức cán bộ, Sở Y tế, cho biết: Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng bác sĩ bỏ bệnh viện công để “đầu quân” cho các đơn vị y tế tư nhân, trong đó, nguyên nhân chính vẫn là thu nhập và áp lực công việc. Thời gian qua, mặc dù chế độ đãi ngộ của tuyến y tế công lập đã có những thay đổi tích cực, nhưng cơ bản chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế. Trung bình, một bác sĩ ở đơn vị y tế công lập có thu nhập từ 8 - 10 triệu đồng/tháng; những bác sĩ có trình độ chuyên môn cao có thể có mức thu nhập từ 15 - 20 triệu đồng/tháng. Nhưng nếu những bác sĩ này được bệnh viện tư thu hút thì họ sẽ được trả mức đãi ngộ cao hơn nhiều lần. Đấy là chưa kể môi trường làm việc, áp lực tại các bệnh viện công rất lớn do thường xuyên quá tải bệnh nhân, hạ tầng cơ sở kém... Để thu hút, giữ chân nguồn nhân lực chất lượng cho ngành y tế, những năm qua, Sở Y tế đã tham mưu Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh ban hành, sửa đổi, bổ sung một số chính sách đãi ngộ đối với nhân lực y tế để giảm sự chênh lệch về thu nhập giữa các đơn vị, vùng miền. Đồng thời huy động mọi nguồn lực, đầu tư cải thiện cơ sở vật chất và bổ sung trang thiết bị hiện đại, xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp và chuyên sâu; giao tự chủ cho các đơn vị. Nhưng trên thực tế, chính sách thu hút của tỉnh hiện nay chưa thực sự hấp dẫn đội ngũ bác sĩ chất lượng cao. Tình trạng chuyển dịch bác sĩ từ bệnh viện công sang cơ sở y tế tư nhân cần “bắt đúng bệnh, để có thuốc điều trị đặc hiệu”.

Bài cuối: Bài toán nhân lực chất lượng cao – cần chính sách mạnh, thiết thực hơn nữa.

Tô Hà