Xung quanh công trình xây dựng trái phép vi phạm giới hạn hành lang an toàn đường Hồ Chí Minh

Một công trình trong khu vực đô thị xây dựng sai nội dung giấy phép xây dựng và vi phạm giới hạn hành lang an toàn đường Hồ chí Minh, khiến các hộ dân xung quanh bức xúc phản ánh. Điều đáng nói, xung quanh công trình vi phạm này có những vấn đề bất cập cần quan tâm, thấu hiểu để cùng tìm biện pháp giải quyết hợp lý, hợp tình.

Cán bộ thị trấn Ngọc Lặc (Ngọc Lặc) xuống hiện trường kiểm tra, yêu cầu hộ bà Hà Thị Thảo xây dựng theo đúng giấy phép quy định. Ảnh: P.V

Hiện trạng công trình và nỗi niềm của hộ dân

Qua đường dây nóng, Báo Thanh Hóa nhận được phản ánh của người dân về hộ bà Hà Thị Thảo, ở thị trấn Ngọc Lặc, huyện Ngọc Lặc xây dựng công trình trái phép trên hành lang an toàn đường bộ đường Hồ chí Minh.

Để tìm hiểu chính xác thông tin người dân phản ánh, chúng tôi tìm đến khu phố Hưng Sơn, thị trấn Ngọc Lặc. Công trình xây dựng của hộ bà Hà Thị Thảo bên trong tấm bạt đang được thi công dang dở. Dưới nền nhà ngổn ngang vật liệu xây dựng... Thấy có người lạ đến, ông Nguyễn Văn Tuyên – chồng bà Thảo từ trong nhà bước ra. Qua trao đổi về phản ánh của người dân với Báo, ông Tuyên phân trần:

Năm 2017, vợ chồng tôi mua mảnh đất này với tổng diện tích 680m2 (10x68) đất ở. Đầu năm 2022, gia đình có đơn xin giấy phép xây dựng nhà ở và đến ngày 5-4-2022, UBND huyện Ngọc Lặc cấp giấy phép xây dựng số 33,34 với tổng diện tích 114,66m2, công trình cách tim đường Hồ Chí Minh hiện trạng 59,9m.

Như vậy, diện tích đất ở của gia đình tôi còn lại hơn 565,34m2 nhưng lại nằm trong phạm vi giới hạn hành lang đường bộ đường Hồ Chí Minh. Khi gia đình làm móng xây dựng nhà ở, tôi quyết định xây dựng thêm một cái lán bằng gạch vồ, lợp tôn để có chỗ sản xuất. Khi bắt đầu xây dựng, công chức địa chính thị trấn có đến nhắc nhở hộ gia đình thực hiện xây dựng theo đúng giấy phép. Tuy nhiên, gia đình nghĩ đất nằm trong quy hoạch không biết đến bao giờ mới giải phóng mặt bằng nên cứ xây dựng, khi nào Nhà nước lấy thì tự nguyện tháo dỡ công trình, không đòi hỏi bất cứ khoản bồi thường tài sản trên đất. Vì vậy, tôi vẫn cho thợ xây dựng công trình. Đến khi cán bộ thị trấn xuống kiểm tra, lập biên bản vi phạm hành chính thì gia đình đã dừng xây dựng công trình cho đến nay.

“Tôi vẫn biết, cố tình xây dựng công trình nhà ở sai so với giấy phép xây dựng sẽ vi phạm quy định nhưng trước thực tế chỉ giới hành lang an toàn đường quá rộng, hàng trăm mét đất ở của gia đình nằm trong phạm vi hành lang an toàn đường Hồ Chí Minh cứ để không bao năm nay, không cho xây dựng, kể cả làm lán tạm bợ để sản xuất, kinh doanh cũng không được thì chúng tôi lấy gì làm ăn, sinh sống. Vì vậy, tôi mong muốn Nhà nước có cơ chế, tạo điều kiện để hộ dân có đất ở với diện tích rộng đang nằm trong phạm vi hành lang đường được xây dựng nhà tạm để sản xuất, kinh doanh. Người dân sẽ cam kết tự nguyện tháo dỡ công trình trên đất không đòi bất cứ khoản bồi thường nào khi Nhà nước thu hồi đất ở của dân để thực hiện dự án. Có như vậy, người dân mới có nơi làm ăn, buôn bán phát triển kinh tế gia đình” – ông Nguyễn Văn Tuyên nói.

Khó khăn từ cơ sở

Trước thực tế hộ gia đình bà Hà Thị Thảo cố tình thi công xây dựng công trình sai so với giấy phép xây dựng, chúng tôi đã trao đổi với ông Phạm Văn Đồng, Chủ tịch UBND thị trấn Ngọc Lặc.

Ông Đồng cho biết: Đất của hộ bà Thảo tại vị trí số 951,1296, tờ bản đồ số 25, bản đồ địa chính xã Ngọc Khê cũ (nay là khu phố Hưng Sơn, thị trấn Ngọc Lặc). Tháng 4-2022, gia đình bà Thảo được UBND huyện Ngọc Lặc cấp giấy phép cho xây dựng công trình nhà ở riêng lẻ. Theo giấy phép, chỉ giới xây dựng nhà của bà Thảo cách tim đường Hồ Chí Minh 59,5m, diện tích xây dựng tầng 1 là 57,33m2, tổng diện tích sàn 57,33m2; chiều cao công trình 5,6m. Tuy nhiên, trong quá trình xây dựng gia đình bà Thảo đã tự ý xây dựng công trình sai với giấy phép xây dựng. Sau khi có phản ánh của người dân, ngày 17-6-2022, UBND thị trấn đã cử cán bộ xuống kiểm tra hiện trường.

Ở thời điểm kiểm tra hiện trạng công trình, gia đình bà Thảo đang tổ chức san lấp nền, láng nền bê tông xi măng, gia công lắp dựng 20 cột thép, cách tim đường Hồ Chí Minh 28m (cách mép đường hiện trạng 22m). Căn cứ vào giấy phép xây dựng đã được cấp, hộ bà Thảo đã thi công sai với nội dung trong giấy phép xây dựng. Vì vậy, tổ cán bộ đã yêu cầu hộ bà Thảo dừng thi công xây dựng, thực hiện theo đúng nội dung đã được cấp phép. Đồng thời, UBND thị trấn Ngọc Lặc đã ra thông báo, yêu cầu gia đình bà Thảo tự giác tháo dỡ công trình vi phạm và cam kết tổ chức thi công theo đúng nội dung giấy phép xây dựng đã được cấp.

Mặc dù đã thông báo và nhắc nhở như vậy, song hộ bà Thảo lấy bạt che bên ngoài công trình, lén lút xây dựng. Ngày 2-8-2022, UBND thị trấn đã tổ chức kiểm tra và ra thông báo lần 2, yêu cầu hộ bà Thảo dừng thi công xây dựng và tự giác tháo dỡ công trình vi phạm. Tuy nhiên, hộ bà Thảo vẫn cố tình xây dựng với diện tích lên đến 260m2, công trình trái phép cách tim đường Hồ Chí Minh hiện trạng 28m. Kết cấu bằng móng đá, cột bê tông cốt thép, tường xây gạch vồ cao 3,9m, mái vì kèo, lợp tôn.

Căn cứ vào quy định trong lĩnh vực xây dựng, hành vi của hộ bà Thảo đã vi phạm điểm a, Khoản 4, Điều 16, Nghị định số 16/2022/NĐ-CP ngày 28-1-2022 của Chính phủ về quy định xử phạt hành chính về xây dựng. Mức xử phạt vi phạm hành chính bằng tiền từ 15 đến 20 triệu đồng. Thẩm quyền xử phạt này vượt quá thẩm quyền của UBND thị trấn Ngọc Lặc. Vì vậy, UBND thị trấn đã lập biên bản vi phạm hành chính đối với hộ bà Thảo, báo cáo chuyển biên bản vi phạm hành chính về UBND huyện Ngọc Lặc để xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

Ông Đồng cho biết thêm, thị trấn Ngọc Lặc có diện tích 35,13km², dân số 23.800 người. Tuyến đường Hồ Chí Minh qua địa bàn thị trấn trên 7km. Khi làm đoạn đường này người dân trên địa bàn thị trấn chấp hành rất tốt việc giải phóng mặt bằng, thậm chí hiến đất cho Nhà nước làm đường. Tuy nhiên, qua thời gian sử dụng cũng như nhu cầu thực tế của một số hộ dân, họ cần tách hộ, làm ăn buôn bán để phát triển kinh tế gia đình thì đất ở của gia đình họ lại nằm trong giới hạn hành lang an toàn đường bộ đường Hồ Chí Minh đoạn trong phạm vi quy hoạch đô thị trung tâm vùng miền núi phía Tây. Theo đó, đoạn qua địa bàn thị trấn từ nút giao với đường 15A (ngã ba Phương Thủy) đến nút giao với đường Lê Thánh Tông chỉ giới đường đỏ tính từ tim đường hiện trạng ra mỗi bên: về phía Tây Nam là 16,5m; về phía Đông Bắc là 59,5m. Đoạn từ nút giao với đường Lê Thánh Tông đến ngã 3 dốc Khế chỉ giới đường đỏ tính từ tim đường ra mỗi bên là 59,5m.

“Như vậy, trên địa bàn thị trấn có 34 hộ nằm trong phạm vi chỉ giới, trong đó có 10 hộ nằm trong chỉ giới 59,5m. Theo phạm vi chỉ giới như vậy, có hộ gia đình có một thửa đất ở duy nhất mà toàn bộ hoặc gần như toàn bộ thửa đất nằm trong hành lang đường Hồ Chí Minh nên họ nhiều lần đến hỏi chính quyền về thời gian làm dự án, thời điểm bồi thường đất ở để họ tính kế sinh nhai. Nếu chưa có thời gian cụ thể thì cho phép họ được xây dựng nhà tạm để kinh doanh, buôn bán hoặc tách hộ cho con cái lấy chỗ ở. Khi Nhà nước thu hồi đất, họ tự nguyện phá dỡ công trình trên đất không lấy bất cứ khoản bồi thường nào. Trước thực trạng trên, là những cán bộ gần dân, sát dân, thường xuyên nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của dân, nên chăng Nhà nước cũng nên có cơ chế, tạo điều kiện cho hộ dân có đất ở với diện tích rộng đang nằm trong giới hạn hành lang an toàn đường bộ đường Hồ Chí Minh đoạn trong phạm vi quy hoạch đô thị trung tâm vùng miền núi phía Tây tỉnh Thanh Hóa được xây dựng các công trình nhà tạm xa với tim đường quy hoạch từ 16,5m để họ an cư, lạc nghiệp, đầu tư phát triển kinh tế gia đình. Khi nào Nhà nước thu hồi đất thực hiện quy hoạch họ sẽ tự nguyện phá dỡ công trình trên đất” – ông Phạm Văn Đồng, Chủ tịch UBND thị trấn Ngọc Lặc đề xuất.

Ngân Hà