HĐND nhiệm kỳ 2016-2021: Đổi mới hiệu quả kỳ họp và phiên họp

Nhìn lại 5 năm qua, HĐND tỉnh nhiệm kỳ 2016-2021, dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, sự phối hợp của UBND tỉnh, Ủy ban MTTQ tỉnh, sự giám sát của cử tri, các đại biểu HĐND tỉnh đã kế thừa và phát huy những thành quả và kinh nghiệm của các khóa trước, nêu cao tinh thần trách nhiệm trước cử tri và Nhân dân, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động, để lại nhiều dấu ấn đậm nét, hoàn thành tốt trọng trách của mình trên tất cả các mặt công tác, góp phần rất quan trọng vào thành công của tỉnh.

Đại biểu HĐND tỉnh đơn vị bầu cử huyện Như Xuân đặt câu hỏi chất vấn tại kỳ họp HĐND tỉnh, khóa XVII, nhiệm kỳ 2016-2021. Ảnh: Minh Hiếu

Nâng cao chất lượng, đổi mới hoạt động

Ngay từ đầu nhiệm kỳ, HĐND tỉnh đã ban hành nghị quyết về Quy chế hoạt động của HĐND tỉnh, Quy chế hoạt động của Thường trực HĐND tỉnh và những chương trình, nội quy kỳ họp. Cùng với đó, các ban HĐND tỉnh ban hành quy chế hoạt động tạo hành lang pháp lý, môi trường thuận lợi trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ, phát huy cao nhất vai trò đại biểu của Nhân dân.

Xác định các kỳ họp của HĐND tỉnh có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, quyết định chất lượng, hiệu quả hoạt động, vì vậy tại các kỳ họp, HĐND tỉnh đã tập trung đổi mới theo hướng phát huy dân chủ, trí tuệ, nêu cao tinh thần trách nhiệm của đại biểu. Công tác tổ chức và điều hành kỳ họp có nhiều đổi mới khoa học, thực hiện dân chủ, minh bạch, giảm thời gian đọc báo cáo, tờ trình, tăng thời gian thảo luận, chất vấn làm rõ những vấn đề còn có nhiều ý kiến khác nhau. Đây là nhiệm kỳ đầu tiên các kỳ họp HĐND tỉnh thực hiện thảo luận tại tổ, do đó các ý kiến thảo luận được tăng lên, tập trung trí tuệ của đại biểu vào xây dựng những vấn đề quan trọng, quyết định đến phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Đặc biệt, nhiều vấn đề mang hơi thở cuộc sống ngay lập tức được truyền tải trên nghị trường; chất vấn và truy vấn đến cùng các ngành, các địa phương; mạnh dạn tháo gỡ những vướng mắc, cơ chế, chính sách, khắc phục những tồn tại, giải quyết những vấn đề dân sinh bức xúc, đáp ứng được nguyện vọng của cử tri cả tỉnh.

Các phiên chất vấn và trả lời chất vấn diễn ra với tinh thần trách nhiệm, nghiêm túc, thẳng thắn và dân chủ, chủ tọa kỳ họp điều hành theo hướng trọng tâm, ngắn gọn, đi thẳng vào vấn đề, gợi mở để đại biểu chất vấn và người trả lời tập trung vào đúng nội dung vấn đề, những nội dung nào chưa triển khai thì tiếp thu. Phiên chất vấn và trả lời chất vấn được cử tri quan tâm, theo dõi, đồng tình và đánh giá cao. Trong 9 kỳ họp thường lệ của HĐND tỉnh có 7 kỳ họp tổ chức chất vấn trực tiếp đối với Chủ tịch UBND tỉnh và người đứng đầu 13 cơ quan, đơn vị, trong đó có giám đốc sở được chất vấn trực tiếp tại 2 - 3 kỳ họp. Có 14 nội dung chất vấn trực tiếp tại kỳ họp, nhiều nội dung được đại biểu truy vấn đến cùng để tìm ra giải pháp, có đại biểu chất vấn 2 - 3 lần/phiên chất vấn. Nhiều nội dung chất vấn được đông đảo cử tri quan tâm và được tập trung chỉ đạo khắc phục, như: hoạt động “tín dụng đen”; việc xử lý ô nhiễm môi trường; việc quản lý, sử dụng đất nông, lâm trường; công tác giải phóng mặt bằng; việc thu hồi nợ đọng tiền sử dụng đất... Đối với chất vấn bằng hình thức gửi văn bản, có 23 nội dung chất vấn, Thường trực HĐND tỉnh đã có văn bản gửi người đứng đầu cơ quan được chất vấn, yêu cầu trả lời bằng văn bản, gửi đến kỳ họp HĐND tỉnh; cơ quan được chất vấn đã có văn bản trả lời chất vấn đúng thời gian quy định.

Đồng chí Lê Đức Thuận, Chánh Văn phòng HĐND tỉnh cho biết: Nhiệm kỳ 2016–2021, HĐND tỉnh đã tổ chức 15 kỳ họp, trong đó có 9 kỳ họp thường lệ, 6 kỳ họp bất thường và chuyên đề. Trong quá trình chuẩn bị kỳ họp, Thường trực HĐND tỉnh đã phối hợp chặt chẽ giữa Thường trực HĐND tỉnh, lãnh đạo UBND tỉnh, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ và các cơ quan liên quan. Trước mỗi kỳ họp thường lệ 45 ngày, Thường trực HĐND tỉnh tổ chức hội nghị liên tịch với lãnh đạo UBND tỉnh, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh và các ngành có liên quan để thống nhất chương trình, nội dung và thời gian tổ chức kỳ họp; trên cơ sở đó, phân công các cơ quan chuẩn bị báo cáo, đề án, tờ trình, dự thảo nghị quyết; phân công các ban của HĐND tỉnh thực hiện công tác thẩm tra. Thường trực HĐND tỉnh quyết định triệu tập và tổ chức các kỳ họp đúng quy định của Pháp luật và Quy chế hoạt động của HĐND tỉnh. Thời gian tổ chức kỳ họp thường lệ từ 2 - 3 ngày. Việc chuẩn bị văn bản, tài liệu phục vụ kỳ họp có nhiều đổi mới và gửi trước cho các đại biểu HĐND tỉnh thông qua website của HĐND tỉnh.

Giải quyết những vấn đề phát sinh

Cùng với việc nâng cao chất lượng, đổi mới hoạt động của các kỳ họp, Thường trực HĐND tỉnh đã thường xuyên quan tâm, tổ chức các phiên họp Thường trực HĐND tỉnh. Trong nhiệm kỳ 2016–2021, Thường trực HĐND tỉnh đã tổ chức 38 phiên họp để xem xét, quyết định các nội dung trình kỳ họp HĐND tỉnh, cho ý kiến về nội dung các tờ trình UBND tỉnh trình Thường trực HĐND tỉnh và giải quyết các nội dung phát sinh giữa hai kỳ họp HĐND tỉnh. Thường trực HĐND tỉnh đã xây dựng và ban hành quy trình, thủ tục, thời hạn xử lý các nội dung thuộc thẩm quyền, góp phần giảm thiểu các thủ tục hành chính, tăng hiệu quả hoạt động của Thường trực HĐND tỉnh. 5 năm qua, Thường trực HĐND tỉnh đã xem xét và thống nhất trình HĐND tỉnh 131 báo cáo có tính chất thường niên, 405 dự thảo nghị quyết và nhiều báo cáo do UBND tỉnh và các ban, ngành trình HĐND tỉnh.

Để giải quyết các vấn đề có tính cấp bách, liên quan đến phát triển kinh tế - xã hội, Thường trực HĐND tỉnh đã kịp thời có ý kiến với nhiều nội dung UBND tỉnh trình trên nhiều lĩnh vực như tài nguyên, môi trường, tài chính – ngân sách, đầu tư – xây dựng, thực hiện chế độ, chính sách. Tại phiên họp, Thường trực HĐND tỉnh thảo luận, cho ý kiến đối với từng nội dung và quyết định những vấn đề thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của mình theo quy định của pháp luật, Quy chế hoạt động của HĐND tỉnh. Các tờ trình của UBND tỉnh trình Thường trực HĐND tỉnh đều được các ban HĐND tỉnh thẩm tra theo thẩm quyền. Việc xem xét, quyết định những nội dung UBND tỉnh trình, được tập thể Thường trực HĐND tỉnh họp bàn, thảo luận dân chủ, công khai. Mọi quyết định đều dựa trên quy định của pháp luật, xuất phát từ thực tiễn; báo cáo thẩm tra của các ban HĐND tỉnh, ý kiến của từng thành viên Thường trực HĐND tỉnh và ý kiến các cơ quan chuyên môn của UBND tỉnh tham dự phiên họp. Các kết luận của Thường trực HĐND tỉnh đều đúng quy định của pháp luật, kịp thời giải quyết các vấn đề kinh tế - xã hội, quốc phòng – an ninh phát sinh trong chỉ đạo, điều hành của chính quyền địa phương, được UBND tỉnh nghiêm túc triển khai, thực hiện.

Các báo cáo, đề án, dự thảo nghị quyết trình kỳ họp được các ban HĐND tỉnh thẩm tra theo sự phân công của Thường trực HĐND tỉnh, trong nhiệm kỳ 2016-2021, các ban HĐND tỉnh đã thẩm tra 329 nghị quyết về kinh tế - xã hội; trong đó: Ban Pháp chế thẩm tra 59 nghị quyết, Ban Kinh tế - Ngân sách 219 nghị quyết, Ban Văn hóa – Xã hội 49 nghị quyết, Ban Dân tộc 2 nghị quyết. Nội dung các báo cáo thẩm tra của các ban HĐND tỉnh bảo đảm về nguyên tắc, trình tự theo quy định của pháp luật, làm sáng tỏ những vấn đề còn vướng mắc, chưa đúng quy định của pháp luật, những vấn đề bất hợp lý, thiếu tính khả thi; từ đó kiến nghị những vấn đề cần thiết và đề xuất bổ sung những giải pháp để thực hiện; khắc phục được tình trạng thẩm tra chung chung, không thể hiện rõ chính kiến. Các báo cáo thẩm tra đã cung cấp đầy đủ những thông tin cần thiết để đại biểu HĐND tỉnh tham gia ý kiến tại kỳ họp và biểu quyết.

Có thể nói, trong nhiệm kỳ 2016-2021, HĐND tỉnh khóa XVII đã đề cao tinh thần trách nhiệm trước cử tri và Nhân dân trong tỉnh; hoạt động đúng theo luật định, nỗ lực cao nhất để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Những kết quả hoạt động của HĐND tỉnh đã đóng góp quan trọng vào việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng – an ninh của tỉnh. Thành quả và niềm vinh dự lớn nhất đối với HĐND tỉnh và mỗi đại biểu chính là sự ghi nhận, tin tưởng, chia sẻ, ủng hộ, đồng hành của cử tri và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh.

Minh Hiếu

Bài 2: Những quyết sách tạo động lực phát triển kinh tế – xã hội.