[E-Magazine]: Quyết tâm đột phá, kiến tạo xung lực

Thanh Hóa - nơi hội tụ biển rộng, núi cao, sông dài. Nơi truyền thống anh hùng, ý chí kiên trung nghìn năm đang được đúc kết thành khát vọng vươn mình mạnh mẽ, trở thành tỉnh kiểu mẫu vào năm 2030, một cực tăng trưởng mới ở phía Bắc của Tổ quốc. Khát vọng ấy không được thắp lên từ những công trình đơn lẻ, mà hình thành từ tầm nhìn, định hướng chiến lược, từ quyết tâm kiến tạo xung lực phát triển qua 3 khâu đột phá. Ứng dụng khoa học – công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và quyết liệt trong xây dựng các trụ cột chính quyền số - kinh tế số - hạ tầng số.

Và quyết tâm phá băng rào cản, khơi thông điểm nghẽn để tạo dựng nên “dáng vóc” mới của một Thanh Hóa năng động, hấp dẫn qua hệ thống cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, hiện đại, kết nối liên thông.

Tại Thanh Hóa, “đột phá” không chỉ là sự lựa chọn để tập trung nguồn lực, tránh phân tán, mà là sự thay đổi về góc nhìn và tư duy hoạch định chiến lược phát triển. Không còn nhìn khoa học - công nghệ như một công cụ, tiện ích bổ sung, nhiệm kỳ 2020 – 2025, tỉnh Thanh Hóa xác định rõ đây là yếu tố then chốt để hiện đại hóa, nâng cao năng lực quản trị Nhà nước; hiệu quả sản xuất và sức cạnh tranh của doanh nghiệp.

Cùng với đó, là hàng nghìn tỷ đồng được bố trí cho các nhiệm vụ, dự án khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Trong đó, tập trung ưu tiên cho việc hoàn thiện hạ tầng viễn thông, công nghệ thông tin bởi đây là yếu tố nền tảng hết sức quan trọng, quyết định đến sự vận hành thông suốt, nhanh chóng và bảo mật tuyệt đối của cả hệ thống. Đến nay, internet băng thông rộng cáp quang và mạng 4G, 5G đã phủ sóng tại 100% trung tâm các xã, phường và đến 99,7% các thôn, bản, xóa lõm sóng thông tin di động trên địa bàn tỉnh. 100% hệ thống thông tin của cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh đã thực hiện chuyển đổi sang IPv6. Hệ thống phòng họp trực tuyến kết nối từ cấp tỉnh đến cấp xã đã và đang phát huy hiệu quả, giúp các cấp, ngành, địa phương tiết kiệm thời gian và chi phí hành chính khi chuyển cơ bản các cuộc họp từ trực tiếp sang trực tuyến.

Cùng với việc phát triển hạ tầng số, Thanh Hóa tập trung p hát triển nền tảng số dùng chung các ngành, lĩnh vực của tỉnh. Trung tâm tích hợp dữ liệu của tỉnh được đưa vào hoạt động từ năm 2010 và tiếp tục duy trì ổn định, làm nơi lưu trữ, vận hành cho 7 phần mềm dùng chung của tỉnh với hơn 20.000 tài khoản của 1.776 đơn vị, cơ quan được tạo lập.

Quan trọng hơn cả, Thanh Hóa không chỉ chú trọng phát triển hạ tầng số vật lý, mà còn đặt trọng tâm vào xây dựng “hạ tầng con người”, từng bước hình thành “công dân số” – những chủ thể trực tiếp sử dụng và thụ hưởng thành quả của chuyển đổi số. Từ “tổ công nghệ số cộng đồng”, “đại sứ số”, “chợ số” đến “bình dân học vụ số”; từ “chiến dịch” thu nhận dữ liệu dân cư đến việc thúc đẩy ứng dụng định danh điện tử VNeID, hướng tới mục tiêu “một ứng dụng duy nhất cho mọi giao dịch hành chính” – tất cả đang khẳng định: công cuộc chuyển đổi số ở Thanh Hóa không phải là “đường một chiều” từ phía chính quyền hay doanh nghiệp, mà là hành trình đồng hành, gắn kết giữa Nhà nước, cộng đồng và người dân.

Hạ tầng khoa học công nghệ, ứng dụng công nghệ thông tin như “hạt mầm” được gieo từ đầu nhiệm kỳ, đến nay đã đến ngày đơm hoa, kết trái khi “chính quyền số” đã thành hình và đang chứng minh vai trò là trụ cột quan trọng nhất trong tiến trình chuyển đổi số của tỉnh. 100% văn bản đi, đến giữa các cơ quan công quyền (trừ văn bản mật) được trao đổi hoàn toàn trên môi trường internet, tiết kiệm thời gian, chi phí in ấn, đi lại và xử lý công việc; tỷ lệ số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính đạt 100%; trên 99% thủ tục được xử lý đúng hạn và trước hạn. Đây cũng là nền tảng để Thanh Hóa vận hành thông suốt bộ máy hành chính khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp – một sự đổi mới được ví như “cuộc cách mạng thời hiện đại”. Dù địa giới hành chính có nhiều thay đổi, dù bộ máy tổ chức phải điều chỉnh, hệ thống chính trị của tỉnh vẫn hoạt động trơn tru ngay từ ngày đầu, nhờ sự chuẩn bị chủ động, chu đáo ngay từ sớm về hạ tầng, phân cấp tài khoản xử lý công việc cho đội ngũ cán bộ, cũng như linh hoạt tiếp nhận hồ sơ thủ tục trên môi trường điện tử.

Chính quyền số không chỉ là bước hiện đại hóa công cụ quản lý, mà còn là hạt nhân quyết định đến đột phá trong cải cách thủ tục hành chính nhằm xây dựng nền hành chính xin – cho sang nền hành chính phục vụ. Trong nhiều năm, lĩnh vực đất đai – một trong những lĩnh vực có thủ tục hành chính tương đối phức tạp với nhiều khâu thẩm tra, xác minh từng là nỗi ám ảnh với người dân. Để hoàn thiện một hồ sơ về giao dịch biến động đất đai, người dân phải đi qua nhiều cơ quan, đi nhiều lần, thậm chí là nhiều ngày, rồi tiếp tục chờ đợi trong sự sốt ruột, ngóng chờ. Tuy nhiên, hiện nay, văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Thanh Hoá và 26 chi nhánh khu vực đã sử dụng hệ thống thông tin dịch vụ công điện tử để giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính về đăng ký biến động đất đai trên cơ sở vận hành hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu địa chính- phần mềm ILIS. Việc ứng dụng công nghệ thông tin, phần mềm, cơ sở dữ liệu đã rút ngắn từ 10-30% thời gian giải quyết hồ sơ về các thủ tục đất đai cho người dân, đồng thời giảm bớt 20-30% khối lượng công việc của các bộ phận chuyên trách.

Nhờ ứng dụng công nghệ thông tin và vận hành hiệu quả chính quyền số, 5 năm qua, tỉnh Thanh Hóa đã rà soát, chuẩn hóa và công bố trên 6.800 thủ tục hành chính (gồm thủ tục mới ban hành, thủ tục sửa đổi, bổ sung và thủ tục bị bãi bỏ). Riêng đối với thủ tục thuộc thẩm quyền ban hành của tỉnh, qua rà soát đã kiến nghị sửa đổi, bổ sung gần 400 thủ tục; bãi bỏ 9 thủ tục không cần thiết và đơn giản hóa trên 80% thủ tục khác, vượt chỉ tiêu Trung ương giao. Ước tính, đã có đến hơn 193 tỷ đồng chi phí tuân thủ thủ tục hành chính được tiết kiệm mỗi năm. Mức độ hài lòng của tổ chức, người dân, doanh nghiệp về giải quyết thủ tục hành chính đạt tối thiểu 95%.

Hiện nay, tỉnh Thanh Hóa là một trong số những địa phương có số lượng thủ tục hành chính cung cấp dịch vụ công trực tuyến đứng đầu cả nước với 830 dịch vụ công trực tuyến toàn trình và 1.274 dịch vụ công trực tuyến một phần được tích hợp, đồng bộ dữ liệu đầy đủ, chính xác với Cổng Dịch vụ công Quốc gia. Mới đây, Hội đồng nhân dân tỉnh Thanh Hóa đã quyết nghị hỗ trợ toàn bộ chi phí đối với tất cả các dịch vụ công trực tuyến thuộc thẩm quyền của HĐND tỉnh. Quyết sách đột phá này không chỉ thúc đẩy hình thành công dân số, mà còn thể hiện quyết tâm kiến tạo chính quyền số vì dân của tỉnh Thanh Hóa.

Quyết liệt từ cấp tỉnh, sáng tạo ở cấp xã, tất cả dựa trên quan điểm nhất quán: “nỗ lực phục vụ vì người dân, doanh nghiệp” đã tạo nên sức mạnh tổng hợp, đưa Thanh Hóa bứt phá ngoạn mục. Hơn 2 nhiệm kỳ chính thức tham gia các bộ chỉ số cải cách hành chính, nhiệm kỳ 2020-2025 là nhiệm kỳ thành công nhất của Thanh Hóa khi lần đầu tiên vươn lên nằm trong top đầu cả nước về nhiều chỉ số: Xếp thứ 3 về Chỉ số PAPI, xếp thứ 5 Chỉ số SIPAS, thứ 10 Chỉ số PAR INDEX và thứ 21 về Chỉ số PCI.

Phía sau những “con số đẹp” ấy là hành trình cải cách bền bỉ, xóa bỏ tư duy “cục bộ địa phương”, mở rộng cánh cửa để Thanh Hóa trở thành “mảnh đất vàng” – nơi soạn tổ đón đại bàng với những dự án hàng nghìn tỷ đồng từ các tập đoàn uy tín trong nước và quốc tế.

Đột phá về cải cách thủ tục hành chính của Thanh Hóa đang cho thấy rõ nét quá trình chuyển đổi quan trọng từ nền hành chính điều hành sang nền hành chính kiến tạo phát triển, phục vụ người dân, doanh nghiệp và chuyển đổi sang nền hành chính số - hiện đại, minh bạch, lấy người dân làm trung tâm. Đây cũng là bước chuyển quan trọng nằm trong chiến lược chung của nền hành chính công Việt Nam nhằm tránh nguy cơ rơi vào tình trạng “tụt hậu kép”: tụt hậu về thể chế, về công nghệ và về quản trị, biến thủ tục – yếu tố từng là rào cản phát triển trở thành “sức hấp dẫn khó có thể chối từ” của chính địa phương.

Nếu hiện đại hóa nền hành chính là cú hích tạo chuyển biến trong quản lý, thì hạ tầng giao thông chính là đòn bẩy tạo sức bật cho phát triển. Trong bối cảnh nguồn lực địa phương còn hạn chế, Thanh Hóa chọn cách dốc tổng lực vào các dự án trọng điểm quốc gia, rồi từ đó lan tỏa, dẫn dắt phát triển. Cao tốc Bắc – Nam phía Đông là một ví dụ điển hình của tư duy chiến lược này.

Ngay từ khi đóng góp ý kiến vào thiết kế kỹ thuật cao tốc Bắc – Nam, tỉnh Thanh Hóa đã chủ động đề xuất Bộ Giao thông Vận tải trình Chính phủ bổ sung thêm 2 nút giao trên địa bàn tỉnh, nâng tổng số nút giao với cao tốc qua địa bàn lên 7 nút giao, từ đó tăng tính kết nối giữa cao tốc với các tuyến đường trọng điểm của tỉnh, mở rộng thêm không gian phát triển của các địa phương. Cùng với đó, tỉnh quyết định đầu tư hơn 8.300 tỷ đồng xây dựng mới 4 tuyến và nâng cấp, cải tạo 1 tuyến đường nhằm kết nối cao tốc Bắc – Nam với các trục đường chính của tỉnh và khu vực cảng biển, cảng hàng không, tạo động lực phát triển các đô thị, khu công nghiệp, khu du lịch và nông nghiệp công nghệ cao.

Bên cạnh những dự án từ nguồn ngân sách của tỉnh, Thanh Hóa cũng tập trung tạo hành lang cơ chế, chính sách để các địa phương phát huy nội lực, chủ động hoạch định đường hướng phát triển và đầu tư các công trình, dự án có ý nghĩa chiến lược. Tính chung toàn tỉnh, dự kiến đến hết 2025, sẽ có gần 366km đường quốc lộ, đường tỉnh hoàn thành đầu tư được nâng cấp, mở rộng; cứng hóa 486km đường xã, đường thôn, bản. Các dự án được khởi công, xây dựng đã đem lại cho người dân nhiều kỳ vọng về sự phát triển tăng tốc của địa phương trong thời gian tới.

Không chỉ đường bộ, trong nhiệm kỳ qua, Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa cũng đã tập trung chỉ đạo phát triển giao thông đồng đều, đa dạng ở tất cả loại hình vận tải như đường sắt, đường biển và đường hàng không. Đặc biệt, thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Cảng hàng không Thọ Xuân chính thức được phê duyệt trở thành Cảng hàng không quốc tế dự bị cho Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, với công suất khai thác 5 triệu hành khách/năm và 27.000 tấn hàng hóa/năm. Cảng biển Thanh Hóa được Thủ tướng Chính phủ quy hoạch tiềm năng trở thành cảng đặc biệt. Hạ tầng Cảng biển Nghi Sơn tiếp tục được đầu tư, hoàn thiện theo quy hoạch; đến nay đã có 25 bến cảng đi vào hoạt động với tổng chiều dài cầu cảng hơn 5km, khối lượng hàng hóa qua cảng đạt trung bình 47 triệu tấn/năm. Bức tranh giao thông của Thanh Hóa ngày càng trở nên đồng bộ và phong phú với đa dạng loại hình và có sự kết nối liên tục giữa các loại hình với nhau. Hệ thống giao thông đã thật sự trở thành mạch máu của nền kinh tế.

Cùng với hạ tầng giao thông, 5 năm qua, hàng loạt dự án hạ tầng quy mô lớn đã được triển khai rộng khắp trên địa bàn tỉnh. Tháng 8/2024, dự án đường dây 500kV mạch 3 từ Quảng Trạch, Quảng Bình đến Phố Nối, Hưng Yên chính thức đóng điện toàn tuyến, trong đó, tỉnh Thanh Hóa chịu trách nhiệm giải phóng mặt bằng và hỗ trợ thi công 131km chiều dài đường dây, qua nhiều địa phương trong tỉnh. Đây là dự án có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc nâng cao năng lực truyền tải của hệ thống điện quốc gia, bảo đảm chủ động, linh hoạt trong chỉ đạo, điều hành, cân đối cung ứng điện giữa các vùng miền và bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, bảo đảm đủ điện cho sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng.

Cùng với đó, tỉnh cũng đã đầu tư nâng cấp, xây dựng mới 114 công trình hồ chứa, 57 đập dâng, 19 trạm bơm, 62 tuyến kênh; đầu tư, nâng cấp, sửa chữa trên 115 km đê; làm mới, tu sửa 60 cống dưới đê và khoảng 34km kè, phục vụ tốt công tác ứng phó với thiên tai, giảm thiểu hậu quả do bão lũ gây ra cho Nhân dân.

Chiến lược thực hiện 3 khâu đột phá, 8 chương trình trọng tâm trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội – văn hóa – giáo dục – y tế đã tạo đà cho Thanh Hóa “bứt tốc” phát triển, ghi tên mình vào danh sách những địa phương thuộc nhóm đầu cả nước về phát triển toàn diện nhanh, mạnh, chắc. Tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh (GRDP) bình quân giai đoạn 2021 - 2025 ước đạt 10,24%, đứng thứ 4 cả nước và đứng thứ 3 trong nhóm 10 tỉnh, thành phố có quy mô kinh tế lớn nhất cả nước. Thu ngân sách nhà nước hằng năm đều vượt dự toán Trung ương giao và nằm trong nhóm 10 tỉnh, thành phố cao nhất cả nước. Tổng huy động vốn đầu tư toàn xã hội trên địa bàn tỉnh ước đạt 700,1 nghìn tỉ đồng, gấp 1,14 lần giai đoạn 2016-2020. Ước tính có trên 17.600 doanh nghiệp được thành lập mới giai đoạn này và đến hết năm 2025, trên địa bàn tỉnh có khoảng 22 nghìn doanh nghiệp đang hoạt động.

Tuy nhiên, so với kỳ vọng và tiềm năng, lợi thế sẵn có, 3 khâu đột phá của tỉnh vẫn còn một số hạn chế: Năng lực nghiên cứu chuyển giao ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ vào các lĩnh vực kinh tế - xã hội chưa đáp ứng với yêu cầu phát triển của tỉnh; kết quả chỉ số cải cách hành chính chưa ổn định, nhất là trong bối cảnh chính quyền 2 cấp đi vào hoạt động còn thiếu thốn về trang thiết bị, hạn chế về năng lực thực hiện nhiệm vụ của cán bộ cấp xã; các hình thái thời tiết bất lợi, ách tắc giải phóng mặt bằng tiếp tục là những thách thức trong công tác xây dựng cơ sở hạ tầng.

Sau 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020 - 2025, việc thực hiện 3 khâu đột phá đã tạo chuyển biến căn bản, rõ nét trên nhiều lĩnh vực. Hạ tầng kinh tế - xã hội của tỉnh từng bước đồng bộ, hiện đại; cải cách hành chính, môi trường đầu tư kinh doanh được cải thiện mạnh mẽ; chất lượng nguồn nhân lực có bước phát triển, đáp ứng yêu cầu mới. Thực tiễn sinh động ở các ngành, địa phương, doanh nghiệp và đời sống Nhân dân cho thấy những chủ trương đúng đắn, kịp thời của Nghị quyết đã đi vào cuộc sống, trở thành động lực quan trọng để Thanh Hóa phát triển bứt phá.

Nghị quyết 58 của Bộ Chính trị đặt mục tiêu Thanh Hóa trở thành tỉnh giàu đẹp, văn minh, hiện đại vào năm 2030, là cực tăng trưởng mới của vùng và cả nước, với nền tảng là công nghiệp nặng, nông nghiệp giá trị gia tăng cao, và các đột phá về công nghiệp năng lượng, chế biến, chế tạo, dịch vụ logistics, du lịch. Và “bước chạy đà” đầy ấn tượng trong nhiệm kỳ vừa qua sẽ giúp Thanh Hóa bước vào nhiệm kỳ mới 2025 - 2030 với sự tự tin, quyết tâm và khát vọng lớn hơn, tiếp tục khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế, để vững bước trên hành trình trở thành cực tăng trưởng mới ở phía Bắc Tổ quốc và đóng góp ngày càng xứng đáng vào sự thịnh vượng chung của đất nước./.

Ảnh: NDS

Đồ họa: Mai Huyền

Xuất bản: 4:04:12:2025:16:30