Chủ tịch UBND TP Thanh Hóa trả lời đơn của ông Lê Xuân Thành và một số người dân làng cổ Đông Sơn, phường Hàm Rồng

Báo Thanh Hóa nhận được đơn của ông Lê Xuân Thành và một số công dân làng cổ Đông Sơn, phường Hàm Rồng (TP Thanh Hóa) kiến nghị các vấn đề liên quan đến khu vực động Tiên Sơn. Báo Thanh Hóa đã có công văn chuyển đơn của công dân đến Chủ tịch UBND TP Thanh Hóa để được giải quyết theo thẩm quyền.

Đường lên động Tiên Sơn (Nguồn: internet)

Ngày 19-6-2019, Chủ tịch UBND TP Thanh Hóa có Công văn số 2942/UBND-TTr trả lời với nội dung chính như sau:

Nội dung đơn của các công dân chủ yếu liên quan đến động Tiên Sơn và các hoạt động tại khu vực động Tiên Sơn, phường Hàm Rồng. Cụ thể có 5 nội dung như sau:

1. Ông Lê Xuân Thành phản ánh việc 16ha đất nông nghiệp tại khu vực động Tiên Sơn trước đây, người dân làng cổ Đông Sơn sử dụng để trồng lúa bị thu hồi giao cho Công ty CP Du lịch Kim Quy (Công ty Kim Quy) thực hiện dự án sau đó bỏ hoang làm cho người dân tại địa phương không có việc làm, ảnh hưởng đến an sinh xã hội. Ông Thành đề nghị nếu thực hiện dự án thì bồi thường đất nông nghiệp cho các hộ, nếu không thực hiện dự án thì hủy bỏ quyết định thu hồi đất, đầu tư hệ thống tưới tiêu, đường giao thông nội đồng để nhân dân tiếp tục canh tác, sản xuất nông nghiệp.

2. Phản ánh việc ký hợp đồng hợp tác khai thác, kinh doanh động Tiên Sơn giữa Công ty Kim Quy với UBND phường Hàm Rồng không đúng quy định của pháp luật.

3. Phản ánh Công ty Kim Quy thu tiền vé vào khu vực động Tiên Sơn không đúng quy định; có hành vi xâm phạm khu vực mồ mả của dòng họ Lương; ngăn cản, thu tiền trái phép của con cháu dòng họ Lương khi đến viếng mộ tổ; tổ chức các hoạt động mê tín dị đoan, gây ồn ào, mất trật tự tại khu vực mộ cổ, khu động Tiên Sơn; tự ý xây nhà thờ, đặt hòm công đức ở khu vực động Tiên Sơn.

4. Phản ánh Công ty Kim Quy thực hiện đầu tư xây dựng sai so với Giấy phép xây dựng số 374/GPQH ngày 11-12-2018 của UBND tỉnh Thanh Hóa.

5. Phản ánh việc Công ty Kim Quy lập hàng rào ngăn cấm nhân dân đi vào động Tiên Sơn, vào đồng Thông, đồng Thăng và khu mộ tổ của dòng họ Lương.

Sau khi nghiên cứu đơn, Chủ tịch UBND TP thanh Hóa đã chỉ đạo rà soát việc giải quyết, thành lập đoàn kiểm tra xác minh thực tế, đồng thời tổ chức làm việc, đối thoại với các công dân phường Hàm Rồng và đơn vị có liên quan. UBND TP Thanh Hóa trả lời các công dân phường Hàm Rồng như sau:

* Đối với nội dung 1: Ngày 13-11-2002, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Quyết định số 3777/QĐ-UBND về việc thu hồi đất tại xã Đông Cương và phường Hàm Rồng giao cho Công ty Kim Quy thuê thực hiện dự án xây dựng hồ Kim Quy và các công trình quanh hồ với diện tích 500.332m2, trong đó có 160.000m2 (16ha) đất nông nghiệp của các hộ dân làng Đông Sơn, phường Hàm Rồng.

Do Công ty Kim Quy không đủ năng lực để thực hiện toàn bộ dự án, ngày 1-8-2008, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Quyết định số 309/QĐ-UBND về việc thu hồi một phần diện tích 318.036m2 trong phần diện tích 500.332m2 Công ty Kim Quy được thuê để giao cho Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh Thanh Hóa quản lý theo quy hoạch, trong đó có 16ha đất nông nghiệp của hộ dân làng Đông Sơn, phường Hàm Rồng.

Ngày 29-3-2011, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Quyết định số 957/QĐ-UBND về việc thu hồi phần diện tích 318.036m2 của Trung tâm phát triển quỹ đất Thanh Hóa giao cho UBND TP Thanh Hóa quản lý theo quy hoạch.

Hiện nay, phần diện tích 16 ha đất nông nghiệp nêu trên gặp nhiều khó khăn trong sản xuất nông nghiệp do bờ vùng, bờ thửa và hệ thống mương thủy lợi bị hư hỏng hoàn toàn, việc đi lại, tưới tiêu rất khó khăn. Sau khi được bàn giao, UBND TP Thanh Hóa đang tích cực kêu gọi nhà đầu tư để có kinh phí giải quyết các vấn đề liên quan đến việc thu hồi đất nông nghiệp của nhân dân.

* Đối với nội dung thứ 2: Động Tiên Sơn nằm trong quần thể di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh Hàm Rồng, chưa được cấp bằng xếp hạng di tích.

Ngày 28-7-2004, Chủ tịch UBND TP Thanh Hóa đã có Công văn số 807/UB-KH đồng ý cho Công ty Kim Quy lập thủ tục đầu tư xây dựng động Tiên Sơn, giao Công ty phối hợp với UBND phường Hàm Rồng để thống nhất phương án tổ chức kinh doanh, bảo vệ thắng cảnh, trật tự công cộng khi dự án hoàn thành. Ngày 25-7-2005, UBND phường Hàm Rồng ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với Công ty Kim Quy và tổ chức bàn giao động Tiên Sơn cho công ty quản lý.

Việc UBND phường Hàm Rồng hợp tác với Công ty Kim Quy để quản lý, bảo vệ và phát huy hiệu quả động Tiên Sơn là phù hợp, được UBND TP Thanh Hóa đồng ý chủ trương. Tuy nhiên, hợp đồng hợp tác kinh doanh một số điều khoản chưa chặt chẽ về mặt pháp lý như: Các thủ tục pháp lý liên quan đến đầu tư xây dựng vẫn chưa được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, thời hạn hợp đồng là 50 năm nhưng không có cơ sở đánh giá việc đầu tư để quy đổi ra số năm của hợp đồng; Công ty Kim Quy đã ký hợp đồng với đơn vị tư vấn, đơn vị thi công, tự phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công và dự toán công trình để triển khai thi công, quyết toán công trình khi chưa được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Việc tự ý đầu tư xây dựng công trình của Công ty Kim Quy đã được UBND TP lập biên bản vi phạm hành chính và Chủ tịch UBND TP Thanh Hóa đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với công ty Kim Quy từ năm 2008.

Hiện nay, UBND TP đang hoàn chỉnh hồ sơ, thủ tục đề nghị UBND tỉnh quyết định công nhận, xếp hạng di tích động Tiên Sơn theo quy định của pháp luật. Sau khi động Tiên Sơn được cấp bằng xếp hạng di tích hoặc không công nhận di tích, UBND TP sẽ triển khai thanh lý hợp đồng hợp tác kinh doanh giữa UBND phường Hàm Rồng với Công ty Kim Quy; đồng thời có phương án quản lý động Tiên Sơn theo đúng quy định của pháp luật.

* Đối với nội dung thứ 3, UBND TP đã tiến hành tổ chức kiểm tra thực tế vào các ngày 21-3-2019, 23-5-2019, kết quả kiểm tra như sau:

- Về giá vé, tại cổng vào khu du lịch, Công ty Kim Quy có một quầy bán vé vào cửa, có bảng niêm yết công khai 2 loại vé gồm: Vé vào khu du lịch chụp ảnh lưu niệm 30.000 đồng/người/lượt; vé vào tham quan động Tiên Sơn 20.000 đồng/người/lượt. Công ty Kim Quy cung cấp cho đoàn kiểm tra các văn bản của cơ quan có thẩm quyền về việc thống nhất mức giá vé mà công ty niêm yết. Tuy nhiên, bảng niêm yết chưa thể hiện các trường hợp được miễn, giảm và giá vé trẻ em quy định tại Quyết định 4764/2016/QĐ-UBND ngày 9-12-2016 của UBND tỉnh về việc ban hành mức thu, miễn giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng các khoản phí, lệ phí thuộc thẩm quyền của HĐND tỉnh áp dụng trên địa bàn tỉnh.

Như vậy, việc thu tiền vé vào động Tiên Sơn của Công ty Kim Quy đã được công ty thực hiện theo quy định tại quyết định Quyết định 4764/2016/QĐ-UBND. UBND TP đã chỉ đạo phòng tài chính – kế hoạch hướng dẫn Công ty Kim Quy bổ sung các trường hợp được miễn, giảm và giá vé trẻ em vào bảng niêm yết công khai.

- Về khu mộ tổ và các vấn đề liên quan đến khu mộ tổ dòng họ Lương, qua kiểm tra thực tế ghi nhận không có việc Công ty Kim Quy thu vé của người nhà họ Lương vào mộ tổ và không có hoạt động phản cảm ảnh hưởng đến khu mộ tổ. Tại khu vực bên trong và bên ngoài động Tiên Sơn không có hoạt động mê tín dị đoan, bói toán, xóc thẻ, không có hình ảnh phản cảm, không phù hợp như nội dung phản ánh của công dân. Kiểm tra trong động Tiên Sơn không có hòm công đức; kiểm tra trong nhà Hội quản có 2 hòm vách kính đặc tượng Cô, Cậu hình thức như đối với hòm công đức nhưng không có tiền bên trong.

- Việc tự ý xây nhà thờ: Hạng mục công trình nhà Hội quản được xây dựng theo bản đồ chi tiết khu quy hoạch động Tiên Sơn được Sở Xây dựng phê duyệt và có chức năng nhà bán hàng lưu niệm và dâng Sơn Thần. Tại thời điểm kiểm tra trong nhà Hội quản có 1 hậu cung gồm 3 bàn thờ, 5 tượng thờ, không có hòm công đức, gian thờ chính có 5 bàn thờ (1 ban chính thờ 5 tượng, 4 ban phụ thờ 4 tượng). Như vậy, Công ty Kim Quy lập các ban thờ không đúng với nội dung, tính chất, thờ tự của nhà Hội quản. UBND TP Thanh Hóa đã giao cho UBND phường Hàm Rồng chủ trì, phối hợp với các phòng, ban có liên quan kiểm tra, lập biên bản và yêu cầu Công ty Kim Quy cần phải bố trí lại nội thất, đồ thờ trình Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phê duyệt để thực hiện cho phù hợp với chức năng của nhà Hội quản.

Trong khu vực động Tiên Sơn có: 6 ban thờ (1 ban thờ Phật đặt 3 tượng; 1 ban thờ Mẫu đặt 1 tượng; 1 ban thờ Cô, Cậu không đặt tượng; 1 ban thờ bà Chúa Kho đặt 1 tượng; 1 ban Mẫu Âu Cơ không đặt tượng; 1 ban Mẫu không đặt tượng). Theo báo cáo của Công ty Kim Quy, các ban thờ này đã có từ trước khi công ty tiếp nhận và quản lý động Tiên Sơn. Mặt khác, Động Tiên Sơn có nhiều nhũ đá đẹp và huyền ảo nên được nhân dân gắn cho những truyền thuyết như tích Phật, tích Tiên… nên người dân đã xây nên những ban thờ: Thờ Phật ở chỗ bãi Bụt; thờ Bà Chúa Kho nơi có thóc, có gạo; thờ Mẫu ở thoải cung… đáp ứng nhu cầu tâm linh, tín ngưỡng của nhân dân mỗi lần đến thăm động Tiên Sơn. Như vậy, việc lập các ban thờ trong động Tiên Sơn là phù hợp, không trái với Luật Di sản.

* Đối với nội dung 4: Ngày 30-12-2018, UBND tỉnh cấp giấy phép quy hoạch số 374/GPQH; ngày 30-1-2019, Sở Xây dựng phê duyệt tổng mặt bằng xây dựng. Hiện Công ty Kim Quy đang hợp đồng với đơn vị tư vấn lập hồ sơ thiết kế cơ sở để tiến hành xin cấp phép xây dựng nên chưa đầu tư xây dựng công trình nào trong MBQH theo giấy phép xây dựng.

* Đối với nội dung 5: Con đường lên động Tiên Sơn vào khu mộ tổ dòng họ Lương, vào khu đồng Thông, đồng Thăng nằm trong phần đất Công ty Kim Quy thuê theo Quyết định số 160/QĐ-UBND ngày 19-1-2015 của UBND tỉnh Thanh Hóa.

Theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh tại Công văn số 6411/UBND-TD ngày 8-6-2017 về việc lập biên bản, ký cam kết bảo đảm việc Công ty Kim Quy (chủ đầu tư dự án Khu du lịch Hàm Rồng ) tạo điều kiện không cản trở các hộ dân trong việc đi qua để sản xuất và thăm viếng mộ tổ dòng họ Lương; ngày 12-7-2017, UBND TP đã chỉ đạo UBND phường Hàm Rồng phối hợp với công ty Kim Quy, Trưởng làng cổ Đông Sơn và đại diện dòng họ Lương lập bản cam kết. Qua kiểm tra thực tế, không có việc công ty Kim Quy ngăn cấm nhân dân đi vào đồng Thông, đồng Thăng sản xuất và đi vào khu mộ tổ dòng họ Lương.

Tòa soạn Báo Thanh Hóa