Hiệu quả từ những mô hình tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật

Sau 5 năm thực hiện Quyết định số 705/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ban hành Chương trình Phổ biến giáo dục pháp luật (PBGDPL) giai đoạn 2017-2021, công tác PBGDPL trên địa bàn tỉnh đã có nhiều chuyển biến tích cực. Việc triển khai thực hiện các đề án thuộc chương trình được các đơn vị, địa phương tăng cường phối hợp thực hiện có hiệu quả, qua đó từng bước nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của Nhân dân, góp phần hạn chế vi phạm pháp luật, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển.

Đoàn viên, thanh niên huyện Thọ Xuân tham gia tuyên truyền phòng, chống ma túy và các tệ nạn xã hội.

Đề án “Nâng cao chất lượng công tác PBGDPL trong nhà trường” do ngành giáo dục và đào tạo triển khai là một ví dụ. Qua triển khai thực hiện, đã có 56 lớp bồi dưỡng được tổ chức cho gần 1.800 đối tượng là báo cáo viên pháp luật, cán bộ làm công tác PBGDPL, công chức phòng giáo dục, giáo viên môn giáo dục công dân của hầu hết các trường THPT trong tỉnh. Nội dung bồi dưỡng tập trung vào kỹ năng nghiệp vụ PBGDPL, pháp luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, chống tham nhũng, Bộ luật Dân sự, Luật Giáo dục và các văn bản liên quan trực tiếp đến công tác chuyên môn như các chương trình giáo dục mới... Các ngành, các cấp cũng đã lồng ghép triển khai công tác tuyên truyền pháp luật thông qua 80 cuộc tuyên truyền PBGDPL trực tiếp cho 2.488.385 lượt học sinh, sinh viên; phát hành 7.188 các loại tài liệu; tổ chức 43 cuộc thi tìm hiểu pháp luật với 162.151 lượt người tham gia... Qua đó, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức của cán bộ, giáo viên và học sinh trong toàn ngành về vị trí vai trò của pháp luật trong đời sống xã hội; nâng cao kỹ năng PBGDPL và kiến thức pháp luật cho đội ngũ giáo viên môn giáo dục công dân, đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học kiến thức pháp luật tạo ra những tiết học thực sự hấp dẫn, cuốn hút học sinh.

Hội Luật gia tỉnh đã chủ trì, phối hợp với các địa phương, cơ quan, đơn vị tỉnh tổ chức thực hiện Đề án “Xã hội hóa công tác PBGDPL và trợ giúp pháp lý (TGPL) giai đoạn 2017-2021”. Qua đó 2.742 lượt hội viên hội luật gia, báo cáo viên pháp luật, đại diện các tổ chức chính trị, xã hội nghề nghiệp tại các huyện được tuyên truyền kỹ năng nghiệp vụ PBGDPL, TGPL, giới thiệu các văn bản luật quan trọng có liên quan trực tiếp đến thực thi công vụ và đời sống Nhân dân. Đặc biệt, Hội Luật gia đã thực hiện tư vấn pháp luật, TGPL miễn phí cho 289 vụ việc; tham gia tố tụng 16 vụ việc và đại diện ngoài tố tụng cho 23 vụ việc; thực hiện 21 chuyên mục “Dân hỏi - luật gia trả lời”, tuyên truyền, tư vấn pháp luật trên Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, đặc san khoa học Thanh Hóa. Hội luật gia các huyện, thị xã, thành phố triển khai 463 hội nghị PBGDPL cho 82.500 lượt người, tư vấn pháp luật, TGPL cho 1.580 vụ việc... đã giúp cho các cấp ủy đảng, chính quyền, cơ quan, tổ chức quan tâm hơn đến công tác PBGDPL, TGPL cũng như hoạt động của hội luật gia và các luật gia trong công tác tại địa phương.

Còn Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Liên đoàn Lao động tỉnh, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Liên minh HTX lại phối hợp thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho người lao động và người sử dụng lao động trong các loại hình doanh nghiệp giai đoạn 2017-2021”. Qua đó đã tổ chức hơn 119 lớp tập huấn cho 5.952 lượt cán bộ làm công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật lao động các cấp, cán bộ làm công tác lao động, tiền lương, bảo hiểm xã hội, cán bộ công đoàn trong doanh nghiệp; 249 buổi tư vấn pháp luật trực tiếp tại khu dân cư, khu nhà trọ có đông người lao động; 181 buổi tại các doanh nghiệp cho 82.330 lượt người lao động; biên soạn cấp phát 179.543 tài liệu miễn phí cho người lao động, người sử dụng lao động... qua đó ý thức trách nhiệm của mỗi cán bộ, nhân viên và người lao động được nâng lên, tổ chức công đoàn các cấp, cơ quan quản lý lao động, người sử dụng lao động phát huy vai trò tham gia giải quyết tranh chấp lao động, xây dựng quan hệ lao động hài hòa, tiến bộ giữa người sử dụng lao động và người lao động.

Đối với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, đã chủ trì thực hiện Đề án “Tăng cường PBGDPL cho cán bộ, Nhân dân vùng biên giới, hải đảo giai đoạn 2012-2016”. Đến năm 2021 đã phối hợp với các cơ quan cấp tỉnh liên quan tổ chức tập huấn 8 chuyên đề về nghiệp vụ công tác PBGDPL cho 230 đồng chí là cán bộ các đơn vị bộ đội biên phòng, các xã biên giới, vùng biển và cán bộ các thôn, người có uy tín trong các dân tộc, tôn giáo và cộng đồng dân cư; tổ chức tập huấn nghiệp vụ PBGDPL cho trên 500 đại biểu là cán bộ chủ chốt các xã, trưởng thôn, già làng, hòa giải viên thuộc 11 huyện biên giới, vùng biển của tỉnh; phối hợp với UBND 11 huyện, thành phố biên giới, vùng biển của tỉnh tổ chức 70 lớp tập huấn công tác triển khai, thực hiện đề án và bồi dưỡng nghiệp vụ tuyên truyền, PBGDPL cho gần 4.000 lượt cán bộ thôn, bản, khu phố trên địa bàn biên giới, vùng biển. Ở cấp huyện, các đơn vị bộ đội biên phòng đã thành lập tổ tuyên truyền, phổ biến pháp luật và phối hợp với phòng tư pháp, các ngành có liên quan tổ chức tuyên truyền, PBGDPL cho cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân trên địa bàn 59 xã, phường biên giới, vùng biển của tỉnh được 794 buổi/hơn 43.000 lượt người dân tham dự. Ngoài ra, bộ đội biên phòng phối hợp với phòng tư pháp tham mưu cho UBND các huyện, thị xã, thành phố củng cố 17 câu lạc bộ “Tư vấn pháp luật”, hướng nghiệp tại 16 đồn biên phòng và 1 hải đội biên phòng, góp phần tạo chuyển biến tích cực về nhận thức, ý thức tôn trọng, chấp hành pháp luật cho cán bộ và Nhân dân ở khu vực biên giới của tỉnh; đảm bảo tình hình an ninh trật tự, bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh biên giới quốc gia, tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.

Công an tỉnh đã triển khai Đề án “Tăng cường PBGDPL cho người đang chấp hành hình phạt tù; người bị áp dụng các biện pháp tư pháp hoặc các biện pháp xử lý hành chính, người mới ra tù tái hòa nhập cộng đồng, thanh thiếu niên vi phạm pháp luật, lang thang cơ nhỡ ”. Qua đó đã tuyên truyền, phổ biến pháp luật về trật tự an toàn giao thông cho 292 phạm nhân Trại giam Thanh Phong trong thời gian chuẩn bị tái hòa nhập cộng đồng; tổ chức giáo dục pháp luật, giáo dục công dân, quán triệt nội quy cơ sở giam giữ cho phạm nhân, tiến hành phân loại giam giữ đối với 52 phạm nhân mới chấp hành án; tổ chức 2 cuộc tư vấn pháp luật, hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng cho 60 phạm nhân của Trại giam Công an tỉnh; 2 cuộc tư vấn pháp luật, hỗ trợ pháp lý cho 195 phạm nhân được giảm án, tha tù trước thời hạn, sắp chấp hành xong án phạt tù và 40 phạm nhân được xét tha tù trước thời hạn có điều kiện của Trại giam Thanh Phong.

Từ kết quả của việc triển khai các đề án thuộc chương trình PBGDPL giai đoạn 2017-2021 cho thấy các cấp ủy đảng, chính quyền đã xác định rõ công tác PBGDPL là một bộ phận của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, là nhiệm vụ của toàn bộ hệ thống chính trị đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng. Vì vậy, các cấp ủy đảng đã ngày càng quan tâm và chỉ đạo, thực hiện tốt công tác PBGDPL, góp phần quan trọng xóa bỏ nhiều phong tục tập quán lạc hậu, hạn chế tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật trên mọi lĩnh vực, giảm bớt tình trạng khiếu nại, tố cáo; nâng cao trình độ pháp luật và ý thức trách nhiệm cho cán bộ, công chức trong thực thi công vụ, đảm bảo công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo đúng quy định, bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp cho các bên đương sự, góp phần ổn định trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn toàn tỉnh.

Bài và ảnh: Ngân Hà