[E - Magazine] Từ bóng tối bạo lực đến ánh sáng yêu thương - Kỳ 1: Ám ảnh nỗi đau...

Mỗi một hành vi bạo lực học đường xảy ra là một nỗi hoang mang dấy lên trong lòng xã hội... Mỗi một học sinh khoác trên mình màu áo học trò trở thành nạn nhân hay phạm nhân của bạo lực học đường, đều để lại những nỗi đau không thể nguôi quên.... Bạo lực đang làm vẩn đục môi trường học đường. Và nếu không được ngăn chặn kịp thời, nó sẽ để lại những hệ lụy dài lâu. Tâm hồn của tuổi học trò trong trẻo nhưng cũng dễ vỡ như bong bóng trong mưa. Ngăn chặn bạo lực học đường, dù hết sức khó khăn, nhưng cần phải thực hiện quyết liệt, với sự chung tay của gia đình, nhà trường và xã hội.

Cơn mưa đầu đông kéo đến, mang theo không khí ảm đạm và lạnh lẽo. Trong khuôn viên Trường THPT Đặng Thai Mai, xã Quảng Bình, tỉnh Thanh Hóa, vài vũng nước bé xíu đọng lại trên mặt sân. Thi thoảng, những chiếc bong bóng nổi lên, rồi ngay lập tức vỡ tan trong nước...

Trong phòng học lớp 12A8, giờ học vẫn đang diễn ra, nhưng không khí trầm buồn hơn mọi ngày. Kim đồng hồ tích tắc quay theo những vòng tròn bất tận. Học sinh của lớp có mặt đầy đủ, chăm chú lắng nghe cô giáo chủ nhiệm giảng bài. Nhưng vẫn còn một chỗ trống nơi chiếc bàn cuối lớp học, bên cạnh về cửa sổ. Trên mặt bàn, cuốn sách giáo khoa đặt ngay ngắn, nhưng không được mở ra.

Nơi đó từng là chỗ ngồi của Lê (tên nhân vật đã được thay đổi -PV), một thành viên trong lớp. Nhưng bây giờ và mãi mãi về sau, Lê không bao giờ có thể đến trường, nghe cô giáo giảng bài hay vui đùa cùng chúng bạn được nữa. Bởi vì, em đã qua đời trong vụ án bạo lực học đường gây rúng động dư luận cả nước ngày 17/10/2025.

Trong buổi chiều định mệnh hôm ấy, chỉ vì một mâu thuẫn nhỏ trong giờ thể dục, trên đường đi học về, Lê đã cùng bạn dùng mũ bảo hiểm và cặp sách đuổi đánh Phạm (tên nhân vật đã được thay đổi - PV), học sinh lớp 11A9 cùng trường. Trong lúc bị tấn công, Phạm đã rút dao bấm đâm vào Lê. Vết thương quá nặng, dù được đưa đi cấp cứu, nhưng Lê đã tử vong ngay sau đó, tại Bệnh viện đa khoa Quảng Xương.

Điều đáng nói, khởi đầu cho vụ việc chỉ là một mâu thuẫn cá nhân rất nhỏ trong giờ thể dục. Không chia sẻ, không dãi bày với thầy cô, cha mẹ hay bạn bè, hai học sinh quyết định sử dụng cách thức tiêu cực nhất - đó là hành vi bạo lực, để giải quyết mâu thuẫn của mình. Hậu quả thật bi thương, khi Lê mãi mãi kết thúc cuộc đời ở tuổi 17, còn Phạm, mới bước vào độ tuổi 16, đã trở thành phạm nhân trong một vụ án giết người nghiêm trọng.

Nhưng có lẽ, đau đớn nhất trong sự việc này là những người cha, người mẹ của cả nạn nhân và thủ phạm. Nhà của Phạm nằm trong con ngõ nhỏ ở thôn 6, xã Quảng Thái (cũ), nay là xã Quảng Bình, tỉnh Thanh Hóa. Sự việc đã trôi qua hơn nửa tháng, nhưng nỗi hoang mang, buồn bã vẫn bao trùm căn nhà nhỏ.

Khuôn mặt bơ phờ, ánh mắt thảng thốt luôn cúi xuống, bà Tô Thị Thực, mẹ của Phạm vẫn chưa thể tin nổi, đứa con trai mới 16 tuổi của mình lại là phạm nhân trong một vụ án giết người. Vợ chồng bà có 4 người con, Phạm là con thứ 3. Hoàn cảnh khó khăn, cả hai vợ chồng phải phiêu bạt nhiều nơi, bán hàng rong kiếm sống, vài tháng mới về nhà một lần. Gần đây, ông bà trở về thăm các con, những mong có một cuộc đoàn tụ vui vẻ trước khi lại lên đường, bắt đầu những chuyến mưu sinh.

Bà Thực chia sẻ trong tiếng nấc nghẹn ngào, đôi tay vuốt ve những tấm huy chương mà Phạm giành được trong các cuộc thi thể dục thể thao do xã, thôn tổ chức.

16 tuổi, Phạm khỏe mạnh, yêu thể thao, tích cực tham gia các phong trào đoàn thể... Vây mà, chỉ vì một phút không làm chủ được cảm xúc, em đã gây ra cái chết cho người bạn, còn bản thân phải nhốt mình sau song sắt của trại tam giam, với tương lai mịt mùng phía trước.

“Nuôi con từng ấy năm, con gây ra tội, chúng tôi đau đớn lắm. Cháu có hành vi sai trái, cháu phải chịu sự trừng phạt của pháp luật. Nhưng bây giờ, chúng tôi chỉ mong gia đình nạn nhân tha thứ, mong pháp luật khoan hồng, để cháu có cơ hội làm lại cuộc đời...”. Cả bà Tô Thị Thực lẫn những người hàng xóm láng giềng có mặt đều chung tâm nguyện, mong Phạm nhận được sự khoan hồng.

Trời vẫn rả rích mưa. Không khí chìm trong im lặng. Những tấm huy chương của Phạm trên tay người mẹ, thỉnh thoảng bất chợt va vào nhau, vang lên âm thứ âm thanh kim khí lạnh lùng...

Học sinh đánh nhau....

Trò chửi bới, đánh đập thầy cô...

Liên tiếp các vụ bạo lực xảy ra ngay trong môi trường học đường, gây nhức nhối dư luận, khiến xã hội hoang mang, trở thành bóng đen bao trùm, ám ảnh tâm lý học trò, làm băng hoại truyền thống tôn sư trọng đạo của dân tộc...

“Các diễn biến của bạo lực học đường khá phức tạp. Số vụ bạo lực học đường có nhiều học sinh tham gia xảy ra cả trong và ngoài trường học”

Ông Nguyễn Kim Sơn, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo chia sẻ tại nghị trường Quốc hội vào ngày 7/11/2023 khi nói về vấn nạn bạo lực học đường.

Những con số trên đã gióng lên hồi chuông cảnh báo, cho thấy vấn nạn bạo lực học đường chưa bao giờ thôi nhức nhối trong xã hội hiện nay.

Tại Thanh Hóa, nhiều vụ bạo lực học đường đã xảy ra, trong đó, hàng chục vụ gây rúng động dư luận cả nước. Một số vụ, nghiêm trọng đến mức phải xử lý hình sự.

Nguyên nhân dẫn đến bạo lực học đường rất đa dạng, có thể đến từ gia đình, nhà trường, xã hội và chính bản thân các em học sinh. Thạc sĩ tâm lý học Phạm Thị Thu Hoài, Giảng viên trường Đại học Hồng Đức, tỉnh Thanh Hóa cho rằng “ Sự khác biệt về thế hệ giữa con cái với cha mẹ, giữa học sinh với thầy cô dẫn đến những điểm vênh nhau về quan điểm sống, hứng thú, sở thích... Và đó là một trong những lý do khiến học sinh ngại chia sẻ với thầy cô và bạn bè.... Khi có mâu thuẫn với nhau, dù rất nhỏ, cũng có thể bị các em biến thành hành vi bạo lực”....

Nhà của Gia An (tên nhân vật đã được thay đổi - PV), 16 tuổi, nằm trong con ngõ vắng lặng ở thôn Thanh Sơn, xã Trung Chính. An có khuôn mặt xinh xắn, đáng yêu, nhưng đôi mắt đượm buồn. Cho đến bây giờ, một năm đã trôi qua, cô bé vẫn chưa thôi ám ảnh về vụ bạo lực học đường mà em là nạn nhân. Tháng 10/ 2024, trên đường đi học về, Gia An gặp một nhóm học sinh cùng trường đang gây gổ, đánh lộn. Khi vào can ngăn, An bị “đánh hội đồng”, đến mức chấn thương đốt sống cổ, phải điều trị tại nhiều bệnh viện.

Em Gia An, một nạn nhân của bạo lực học đường (Tên nhân vật đã được thay đổi)

Nhắc lại trận đòn vô cớ, đôi mắt của Gia An vẫn còn ngấn nước.

Do tổn thương nặng, phải chạy chữa trong nhiều tháng, nên Gia An đã phải xin nhà trường bảo lưu kết quả học tập. Người mẹ của em, suốt gần một năm trời, phải nghỉ việc để ở nhà trông nom và chăm sóc con gái.

“Nhìn thấy clip cháu bị 6 người bạn xông vào đánh đập, gia đình tôi đau xót lắm. Đánh như vậy thì còn gì là người. Cái hôm cháu phải chuyển ra Hà Nội điều trị, tôi cứ lo cháu không về được nữa...” Bà Nguyễn Thị Xảo, năm nay bước vào độ tuổi ngoài 80, vẫn không nén được nỗi xót xa khi nhắc về sự việc của cháu nội.

Chỉ vì một vài mâu thuẫn nhỏ nhặt, chỉ vì không làm chủ được cảm xúc, những đứa trẻ tuổi vị thành niên lao vào ẩu đả, đánh đập nhau, rồi tấn công cả người can ngăn mình. Sự việc có thể trôi qua, nhưng nỗi đau thì còn mãi. Gia An - nạn nhân trong vụ việc phải chịu những tổn thương thể xác và tâm lý nặng nề. Còn 6 bị can tham gia đánh đập em đã bị đình chỉ học tập một năm và bị khởi tố trước pháp luật khi tuổi đời còn rất trẻ.

Tâm lý bồng bột, lại thiếu kỹ năng xử lý tình huống, nhiều học sinh có hành vi bộc phát, gây ra bạo lực học đường nghiêm trọng, và phải trả giá bằng những tháng năm tù tội khi tuổi đời còn rất trẻ.

Hữu (tên nhân vật đã được thay đổi - PV) có lẽ là một trong những phạm nhân trẻ nhất của phân trại 5, trại giam Thanh Phong. Mới 19 tuổi, Hữu đã có hơn 2 năm ở trong trại cải tạo. Xa gia đình, cha mẹ, xa bạn bè, thầy cô, và phải tạm dừng con đường học tập. Ít ai ngờ, phạm nhân có khuôn mặt trẻ măng ấy, lại là thủ phạm trong một vụ án bạo lực học đường đặc biệt nghiêm trọng.

Mâu thuẫn với bạn học, từng bị bạn đánh đến mức nhập viện, Hữu mang tổn thương, ấm ức trong lòng, nhưng không chia sẻ với ai. Một ngày cuối tháng 4 năm 2023, trong lúc không kiểm soát được hành vi, Hữu đã mang theo hung khí, tấn công bạn học ngay tại lớp, khiến bạn bị thương nặng.

Với hành vi phạm tội của mình, Hữu bị truy tố và xét xử tội danh giết người, hình phạt hơn 4 năm tù giam. Ở lứa tuổi thanh xuân đẹp nhất của đời người, khi bạn bè đang học tập và thực hiện bao hoài bão, Hữu đã phải tạm khép lại ước mơ của mình sau song sắt trại giam.

Điều khiến Hữu cảm thấy hối hận nhất, có lẽ là đã phụ công ơn dưỡng dục của cha mẹ và những lời dạy bảo của thầy cô. Trước khi chia tay phóng viên, Hữu chỉ có một tâm nguyện duy nhất:

“Em sẽ cố gắng cải tạo tốt, mong sớm được trở về với gia đình, tìm một công việc để phụng dưỡng bố mẹ và làm lại cuộc đời...”

- Mỗi một hành vi bạo lực học đường xảy ra là một nỗi hoang mang dấy lên trong lòng xã hội...

- Mỗi một học sinh khoác trên mình màu áo học trò trở thành nạn nhân hay phạm nhân của bạo lực học đường, đều để lại những nỗi đau không thể nguôi quên....

- Bạo lực đang làm vẩn đục môi trường học đường. Và nếu không được ngăn chặn kịp thời, nó sẽ để lại những hệ lụy dài lâu.

- Tâm hồn của tuổi học trò trong trẻo nhưng cũng dễ vỡ như bong bóng trong mưa. Ngăn chặn bạo lực học đường, dù hết sức khó khăn, nhưng cần phải thực hiện quyết liệt, với sự chung tay của gia đình, nhà trường và xã hội.

Để trả lại bình yên cho mái trường...

Trả lại nụ cười hồn nhiên cho tuổi học trò...

Và để tâm hồn trẻ thơ như những chiếc bong bóng trong veo - không phải ngậm ngùi vỡ tan sau những đau đớn, tổn thương...

Đón đọc kỳ 2: Trao yêu thương, xóa bạo lực học đường

Tác giả: An Thư - Nam Phương

Xuất bản: 2:04:11:2025:20:45