[E-Magazine] Thi đua yêu nước - Động lực to lớn để phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc!

“Yêu nước” - với mỗi người Việt Nam không chỉ là tình cảm gắn bó với mảnh đất “chôn rau cắt rốn” và rộng hơn là với nơi đã cấp cho ta một “diện mạo” đáng tự hào. Hơn thế, lòng yêu nước với người Việt Nam thiêng liêng và trân quý đến nỗi, nó đã trở thành lẽ sống, thành kim chỉ nam cho mọi hành động, thành “thành trì” vững chãi nhất, giúp bảo vệ Tổ quốc trước mọi mối họa thiên tai và ngoại xâm. Do vậy, thi đua yêu nước là lời hiệu triệu lòng dân, sức dân để dựng xây và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Sức mạnh Nhân dân hay sức mạnh vĩ đại của khối đại đoàn kết toàn dân tộc Việt Nam, vốn dĩ đã được “thử lửa” qua vô vàn thử thách khắc nghiệt khi đối diện với thiên tai, địch họa và chống lại ách ngoại xâm. Hạt nhân của khối sức mạnh ấy chính là lòng yêu nước. Dù rằng, yêu nước không phải “tài sản” riêng có của người Việt, nhưng với người Việt nó đã được nâng thành chủ nghĩa yêu nước cao đẹp và là sợi dây truyền thống dài hàng ngàn năm, giúp gắn kết các thế hệ con người Việt Nam hướng đến mục tiêu, lý tưởng chung là xây dựng đất nước phồn vinh, Nhân dân no ấm, hạnh phúc. Và đặc biệt hơn, chủ nghĩa yêu nước Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh đã được nâng lên một tầm cao mới: Tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là truyền thống quý báu của ta”. Từ đó, Người ra “Lời kêu gọi thi đua ái quốc” và nhấn mạnh “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua. Và những người thì đua là những người yêu nước nhất”. Bởi lẽ, mục đích của thi đua yêu nước là để thực hiện tốt nhiệm vụ chủ yếu của mỗi thời kỳ cách mạng trong tình hình và điều kiện lịch sử cụ thể. Từ đó khơi dậy, phát huy được tinh thần yêu nước trong mọi tầng lớp nhân dân, làm cho mọi người đều hăng hái, tích cực sáng tạo, ngày càng làm được nhiều điều tốt hơn trong xã hội. Hơn nữa, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nâng thi đua lên tầm tư tưởng, đường lối chính trị và phương pháp cách mạng. Theo Người, thi đua là một trong những biện pháp của quá trình vận động cách mạng, có ý nghĩa sâu sắc, rộng lớn, không chỉ khơi dậy tiềm năng sáng tạo của con người, mà còn cải tạo bản thân con người.

Qua phong trào thi đua mà tinh thần yêu nước được biểu hiện thành những hành động, việc làm cụ thể. Thi đua yêu nước phải thiết thực và được tiến hành toàn diện, ở tất cả các lĩnh vực, gắn với nhiệm vụ cụ thể của từng ngành, từng cấp, từng địa phương, đơn vị và đặc biệt là cụ thể đến từng đối tượng: “Các cụ phụ lão thi đua đốc thúc con cháu hăng hái tham gia mọi công việc; các cháu nhi đồng thi đua học hành và giúp việc người lớn; đồng bào phú hào thi đua mở mang doanh nghiệp; đồng bào công nông thi đua sản xuất; đồng bào trí thức và chuyên môn thi đua sáng tác và phát minh; nhân viên Chính phủ thi đua tận tụy làm việc, phụng sự nhân dân...”

Để tổ chức các phong trào thi đua yêu nước, thì phải dựa vào “lực lượng của dân, tinh thần của dân, để gây: hạnh phúc cho dân”. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, lực lượng của phong trào thi đua yêu nước là toàn thể nhân dân: “Mỗi người dân Việt Nam, bất kỳ già, trẻ, trai, gái; bất kỳ giàu, nghèo, lớn, nhỏ, đều cần phải trở nên một chiến sĩ tranh đấu trên mặt trận: Quân sự, Kinh tế, Chính trị, Văn hóa”. Đồng thời, phải coi những sáng kiến, kinh nghiệm là tài sản vô giá, cần được phát huy và phổ biến. Bởi lẽ, “Sáng kiến và kinh nghiệm cũng như những con suối nhỏ chảy vào sông to, những sông to chảy vào bể cả. Không biết quý trọng sáng kiến và phổ biến kinh nghiệm tức là lãng phí của dân tộc”. Đặc biệt, Người khẳng định: “Thi đua là đoàn kết”, bởi “Trong phong trào thi đua, chúng ta thấy đủ các dân tộc: Kinh, Thổ, Mán, Mường..., đủ các tín ngưỡng, lương có, giáo có, đủ các tầng lớp binh, công, nông, sĩ, đủ các hạng người già, trẻ, gái, trai. Tất cả đều nhằm vào một mục đích chung: tăng gia sản xuất và diệt giặc lập công”.

Người tin tưởng rằng, “với lòng nồng nàn yêu nước và lực lượng vô cùng tận của nhân dân ta, cuộc thi đua ái quốc nhất định sẽ thành công to. Vì vậy, mà thắng lợi càng nhất định về tay ta”! Lời Người chính là lời non nước - lời hiệu triệu lòng dân, sức dân cho công cuộc giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Sau gần 1 thế kỷ chịu sự đô hộ, áp bức của thực dân Pháp, dưới ngọn cờ hiệu triệu của Đảng, toàn thể dân tộc Việt Nam đã vùng lên làm cuộc cách mạng “long trời lở đất”, đập tan xiềng xích nô lệ. Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vừa ra đời đã đứng trước muôn vàn khó khăn, thử thách: chống thù trong giặc ngoài, diệt giặc đói, giặc dốt, bảo vệ chính quyền cách mạng.

Nhằm khích lệ, động viên toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta tiến hành thắng lợi cuộc kháng chiến trường kỳ, toàn dân, toàn diện, theo sáng kiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngày 27/3/1948 Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã ra Chỉ thị phát động phong trào Thi đua ái quốc, trong đó xác định “Mục đích thi đua ái quốc là làm sao cho kháng chiến mau thắng lợi, kiển thiết chóng thành công”. Ngày 11/6/1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra Lời kêu gọi Thi đua ái quốc. Người chỉ rõ: “Bổn phận của người dân Việt Nam, bất kỳ sĩ, nông, công, thương, binh; bất kỳ làm việc gì, đều cần phải thi đua nhau: Làm cho mau, làm cho tốt, làm cho nhiều... Thi đua ái quốc sẽ ăn sâu, lan rộng khắp mọi mặt và mọi tầng lớp nhân dân, và sẽ giúp ta dẹp tan mọi nỗi khó khăn và mọi âm mưu của địch để đi đến thắng lợi cuối cùng”!

Thấm nhuần tư tưởng thi đua yêu nước của Người, trong suốt 77 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, thi đua yêu nước đã trở thành phong trào rộng khắp, huy động sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, tạo động lực tinh thần, khí thế cách mạng mạnh mẽ trong các tầng lớp nhân dân.

Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, các phong trào thi đua Diệt giặc đói, diệt giặc dốt, diệt giặc ngoại xâm”, “Bình dân học vụ”, “Hũ gạo kháng chiến”... đã diễn ra sôi động; công nhân, nông dân, trí thức thi đua lao động, sản xuất; bộ đội, du kích thi đua giết giặc, diệt ác, trừ gian; cơ quan thi đua công tác; trường học thi đua dạy tốt, học tốt... Bước vào cuộc kháng chiến chông đế quốc Mỹ và tay sai, các phong trào thi đua yêu nước càng nở rộ trên các lĩnh vực. Điển hình như phong trào thi đua “Ba nhất” trong quân đội, “Gió Đại Phong” trong nông nghiệp; “Sóng Duyên Hải” trong công nghiệp; “Ba sẵn sàng”, “Năm xung phong” trong thanh niên; “Ba đảm đang” trong phụ nữ; phong trào “Mỗi người làm việc bằng hai, vì miền Nam ruột thịt” ở miền Bắc và các phong trào “Thi đua Ấp Bắc giết giặc lập công”, “Dũng sĩ diệt Mỹ”, “Tìm Mỹ mà đánh, tìm Ngụy mà diệt” ở miền Nam...

Đại thắng mùa Xuân năm 1975, non sông thu về một mối, cả nước đi lên CNXH và tiến hành công cuộc Đổi mới, thì tư tưởng thi đua yêu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh càng được vận dụng sáng tạo, linh hoạt, góp phần hoàn thành xuất sắc hai nhiệm vụ chiến lược: xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN. Điển hình là phong trào “Thi đua Quyết thắng”, cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” trong Quân đội nhân dân; các phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tố quốc”, “Công an nhân dân học tập, thực hiện Sáu điều Bác Hồ dạy” trong Công an nhân dân; cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, “Ngày vì người nghèo”, “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” do Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát động... Đặc biệt là các phong trào “Cả nước chung súc xây dụng nông thôn mới”, “Đẩy mạnh phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí”, “Cả nước thi đua xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời”, “Cả nước thi đua đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số”, “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước năm 2025”, “Vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau”... đã và đang mang lại kết quả thiết thực và lan tỏa mạnh mẽ tinh thần nhân văn, nhân ái trong đời sống xã hội.

Đất nước đang đứng trước những thời cơ và vận hội mới để chuyển mình mạnh mẽ. Trong bối cảnh ấy, thi đua yêu nước càng phải đi vào chiều sâu, với những yêu cầu cao hơn: “Thi đua đổi mới, sáng tạo, tăng tốc bứt phá đưa đất nước vào kỳ nguyên phát triển hùng cường, văn minh, thịnh vượng”. Từ đó, đưa các phong trào thi đua yêu nước thực sự trở thành động lực tinh thần to lớn, góp phần khơi dậy ý chí vươn lên, khát vọng phát triển và tinh thần trách nhiệm trong toàn xã hội. Đồng thời, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, tinh thần tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc và khát vọng phát triển đất nước; phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội trong công cuộc đổi mới đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Là vùng đất cổ xưa nên ngay từ buổi đầu lập nước, Thanh Hóa đã là 1 bộ của Nhà nước Văn Lang và có vị trí chiến lược quan trọng. Vì vậy mà suốt hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước, Thanh Hóa đã có nhiều đóng góp vào những sự kiện lịch sử can hệ mật thiết đến sự hưng thịnh của đất nước.

Đặc biệt, trong thời kỳ chống thực dân Pháp, hưởng ứng lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến của Bác Hồ: “Chúng ta thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, định không chịu làm nô lệ”, Thanh Hóa đã ra sức thi đua nhằm huy động cao nhất sức người, sức của cho kháng chiến. Để rồi, trong thắng lợi vĩ đại của dân tộc mang tên Điện Biên Phủ, Thanh Hóa cũng có một phần vinh dự to lớn.

Bước vào thời kỳ chống Mỹ, cứu nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh một lần nữa khẳng định chân lý “Không có gì quý hơn độc lập, tự do” để soi sáng hành trình tranh đấu gian khổ nhưng vinh quang của dân tộc Việt Nam. Trong cuộc kháng chiến trường kỳ này, quân và dân các dân tộc tỉnh Thanh Hóa luôn nêu cao khí phách anh hùng, truyền thống bất khuất, nhất là đẩy mạnh hơn nữa các phong trào thi đua yêu nước với tinh thần “Tất cả vì miền Nam ruột thịt”, “Tất cả cho tiền tuyến, tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”. Nhờ đó, Thanh Hóa đã cung cấp sức người, sức của, nhằm đáp ứng mọi yêu cầu cao nhất của tiền tuyến. Điển hình là phong trào tòng quân phát triển rộng khắp, từ miền núi đến miền biển, từ cơ quan đến trường học, từ xí nghiệp đến công trường... Không một đơn vị nào, không một thôn xóm nào không có người đi đánh Mỹ. Nhiều gia đình đã có 5, 6 con xung phong vào Nam chiến đấu. Thậm chí, có những điển hình như gia đình cụ Bột (ở xã Hợp Lý, Triệu Sơn cũ) có tới 11 người cả con và cháu đều đi bộ đội... Những con số ấy là minh chứng sâu sắc nhất cho tinh thần tận trung với nước và ý chí bất khuất, kiên cường của người Thanh Hóa.

Không chỉ tiễn những người con ưu tú ra mặt trận, Thanh Hóa cũng huy động cao nhất sức người phục vụ hậu cần, giao thông... Với khẩu hiệu “địch đánh, ta cứ đi”, “mở đường mà tiến, đánh địch mà đi”, nhân dân Thanh Hóa đã đóng góp hàng triệu ngày công để bảo vệ, sửa chữa cầu đường, bốc dỡ hàng hóa, xây dựng kho tàng, đường sá... Đặc biệt, trong những năm địch leo thang đánh phá ác liệt miền Bắc, lại thêm mưa bão, lũ lụt tàn phá, nhưng với tinh thần “Quyết thắng” và nhận thức sâu sắc “Đường chúng ta đi là đường dẫn đến độc lập. Đoạn chúng ta vượt là bước tiến đến gần chiến thắng. Hàng chúng ta chở là sấm sét phá tan sào huyệt quân thù”, Thanh Hóa đã động viên toàn lực góp phần đưa hàng tới đích, làm nên những chiến thắng oanh liệt trên khắp các chiến trường.

Sau khi “Đánh cho Mỹ cút, đánh cho Ngụy nhào”, Bắc - Nam sum họp, Thanh Hóa cùng cả nước bước vào “mặt trận” mới: kiến thiết và bảo vệ Tổ quốc. Đặc biệt, từ khi tiến hành công cuộc Đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng, các phong trào thi đua yêu nước đã phát triển rộng khắp, trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội và ngày càng đi vào chiều sâu, mang lại những kết quả to lớn, có tính lịch sử. Qua gần 4 thập kỷ đổi mới, Việt Nam đã trở thành 1 trong 32 nền kinh tế lớn nhất thế giới, quy mô kinh tế tăng gần 100 lần so với năm 1986. Trong công cuộc chuyển mình mạnh mẽ của đất nước để trở thành quốc gia có nền kinh tế năng động, một hình mẫu thành công về phát triển và hội nhập, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh, nhân dân các dân tộc tỉnh Thanh Hóa đã kiên trì, sáng tạo, ra sức thi đua, đưa nền kinh tế thoát khỏi tình trạng nghèo nàn, lạc hậu để trở thành một điểm sáng trên bức tranh tăng trưởng kinh tế-xã hội đất nước.

Có thể khẳng định, với truyền thống yêu nước và tinh thần thi đua mạnh mẽ, Thanh Hóa không chỉ đóng góp vào công cuộc dựng xây và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN, mà còn đạt được những thành tựu có tính đột phá, để khẳng định thế và lực mới trên bản đồ phát triển đất nước. Đây cũng là tiền đề rất quan trọng để Đại hội Thi đua yêu nước tỉnh Thanh Hóa lần thứ XI, giai đoạn 2025-2030, tiếp tục phát huy cao nhất sức mạnh đại đoàn kết, tinh thần trách nhiệm, sáng tạo, cống hiến trong mỗi người dân, ra sức thi đua xây dựng Thanh Hóa trở thành tỉnh giàu đẹp, văn minh, hạnh phúc!

Nội dung và Ảnh: Khôi Nguyên

Đồ họa: Mai Huyền

Xuất bản: 2:28:10:2025:15:21