[E-Magazine] - Cơ hội để thành phố vươn tầm cao mới

TP Thanh Hóa có vai trò, vị trí rất quan trọng đối với tỉnh Thanh Hóa và cả khu vực Bắc Trung bộ. Thành phố không chỉ là trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, văn hóa, khoa học - kỹ thuật, quốc phòng - an ninh của tỉnh, mà còn là cửa ngõ, đầu mối giao thương, đóng vai trò kết nối vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc với khu vực Bắc Trung bộ.

Với mạch nguồn giá trị lịch sử, văn hóa truyền thống được kết tinh qua thời gian còn lưu giữ đến hôm nay, thành phố đang có trong mình “trụ đỡ” tinh thần quan trọng trong giai đoạn phát triển mới, để chiếm lĩnh những tầm cao mới. Đồng thời, với hệ thống cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội tương đối đồng bộ và hiện đại, thành phố đang chứng minh sức trẻ, sự năng động, tự tin và bản lĩnh để phát triển và hội nhập.

Để thành phố phát huy vai trò là hạt nhân, động lực thúc đẩy nhanh hơn các mục tiêu, nhiệm vụ của tỉnh trong giai đoạn mới như Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020-2025, nhất là các mục tiêu, nhiệm vụ mà Nghị quyết số 58-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) về xây dựng và phát triển tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã đề ra, thành phố cần có một cú hích mạnh mẽ, một nền cơ chế và hành lang chính sách rộng mở, thông thoáng. Điều đó đã có và nó cần được thành phố tổ chức khai thác, thực hiện một cách hài hòa, đồng bộ và bài bản. Cùng với nỗ lực của thành phố cần có sự vào cuộc, chung tay trách nhiệm của cả tỉnh, để cả tỉnh vì thành phố và thành phố vì cả tỉnh.

Từ thị xã, lên thành phố đô thị loại 3, trở thành đô thị loại 2 và hiện nay là đô thị loại 1 trực thuộc tỉnh, TP Thanh Hóa đã cho thấy sự nỗ lực bứt phá vươn mình.

Dù trở thành thành phố sau TP Vinh, TP Huế cùng ở khu vực Bắc Trung bộ, nhưng càng ngày thành phố bên bờ sông Mã càng chứng tỏ khả năng, thực lực của mình, để cùng với Vinh và Huế trở thành 3 đô thị có quy mô dân số, diện tích và nền kinh tế lớn nhất của khu vực.

Nhất là sau khi điều chỉnh địa giới hành chính, sáp nhập một số xã của các huyện Hoằng Hóa, Thiệu Hóa, Đông Sơn và Quảng Xương để mở rộng địa giới hành chính TP Thanh Hóa theo Nghị quyết số 05/NQ-CP của Chính phủ, thành phố đã bước vào một giai đoạn phát triển cao hơn, toàn diện hơn, quy mô nền kinh tế lớn hơn, bao quát hơn, gồm cả công, nông nghiệp, dịch vụ, thương mại và du lịch phát triển. Một thành phố phồn vinh ở đôi bờ sông Mã từ sự ước ao đã và đang dần được hiện thực hóa và lan tỏa các giá trị với tỷ lệ đô thị hóa tăng nhanh. Người dân cả nước đã nhắc đến thành phố của ngàn cánh hạc bay bằng sự ngưỡng vọng và nể trọng.

Để thành phố có một cơ chế riêng biệt, khai thác tốt tiềm năng và khả năng, Ban Thường vụ Tỉnh ủy (khóa XVI) đã ban hành Nghị quyết số 07-NQ/TU “Về xây dựng và phát triển thành phố Thanh Hoá trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước”. Một giai đoạn mới mở ra, và thành phố đã tranh thủ tối đa “tài nguyên” cơ chế này để phát triển. Sau hơn 10 năm xây dựng và phát triển theo Nghị quyết số 07-NQ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy (khóa XVI) và nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố các khóa XIX, XX, TP Thanh Hóa đã trở thành đô thị năng động, hiện đại. Nhiều dự án trọng điểm được đồng loạt hình thành, tạo điểm nhấn cho thành phố. Trong số đó, những dự án tạo điểm nhấn của tập đoàn Vingroup như Vincom, Vinhomes Star City Thanh Hóa với khu phức hợp đa dạng bao gồm chung cư cao tầng, biệt thự, liền kề, nhà phố thương mại... nổi lên trở thành điểm đến “đáng sống”. Cùng với đó, các khu đô thị mới với kết cấu hạ tầng đồng bộ, không gian sống xanh, thân thiện với môi trường lần lượt ra đời. Hạ tầng dịch vụ, thương mại của thành phố không ngững mở rộng với sự xuất hiện của những nhà đầu tư tên tuổi như hệ thống các siêu thị như BigC, Co.opmart, Vinmart+, Sài Gòn Nguyễn Kim, HC... tạo nên hoạt động thương mại sôi động, nhộn nhịp. Một thành phố đồng bộ và hiện đại với những tuyến đường mới kéo dài, đường xuyên tâm đô thị lần lượt được đầu tư, hoàn thiện như đại lộ Lê Lợi, Nguyễn Hoàng, Hùng Vương; đường Võ Nguyên Giáp, Voi - Sầm Sơn, vành đai Đông - Tây... tạo nên hệ thống giao thông đô thị đồng bộ, kết nối với các vùng kinh tế trọng điểm trong và ngoài tỉnh. Những công trình hạ tầng, các khu đô thị mới, trung tâm thương mại hiện đại không chỉ làm bừng lên một sức sống mà còn tạo động lực thúc đẩy kinh tế, văn hóa - xã hội của thành phố ngày càng phát triển.

Hạ tầng cơ sở đồng bộ, hiện đại, có tính kết nối cao đã thực sự tạo động lực để phát triển toàn diện các lĩnh vực kinh tế. Giai đoạn 2011-2020, kinh tế của thành phố đã có bước phát triển mạnh mẽ với tốc độ tăng giá trị sản xuất bình quân đạt 14,9%. Trong 10 năm trở lại đây, ngành công nghiệp - xây dựng của thành phố có sự phát triển mạnh về quy mô, chất lượng. Trên địa bàn thành phố hiện có 3 khu công nghiệp và 5 cụm công nghiệp đang hoạt động thu hút 400 nhà máy, xí nghiệp hoạt động với tổng vốn đầu tư 39.236 tỷ đồng. Giá trị sản xuất công nghiệp - xây dựng của thành phố giai đoạn 2011-2020 đạt 15,7%, trong đó năm 2020 đạt 77.463 tỷ đồng, gấp 4 lần so với 2010.

Chỉ trong 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XX, nhiệm kỳ 2015-2020, kinh tế thành phố tiếp tục tăng trưởng khá, năng lực sản xuất và quy mô giá trị sản xuất ngày càng lớn mạnh. Tốc độ tăng giá trị sản xuất bình quân ước đạt 16,5%; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tăng 29%, năm 2020 tăng gấp 3,6 lần so với năm 2015; thu ngân sách Nhà nước ước đạt 22.500 tỷ đồng, chiếm 18,4% tổng thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn tỉnh. Điều đáng phấn khởi là thành phố Thanh Hóa đã hoàn thành chương trình xây dựng nông thôn mới trước 1 năm so với kế hoạch.

Tuy nhiên trong dòng chảy đổi mới và phát triển ngày một cao hơn, với việc mở rộng địa giới hành chính thành phố cả trước đây và sắp tới, tăng quy mô dân số cũng như những yêu cầu đặt ra trong giai đoạn phát triển mới sau khi tỉnh Thanh Hóa được Bộ Chính trị (khóa XII) ban hành Nghị quyết số 58-NQ/TW và Quốc hội khóa XV ban hành Nghị quyết số 37/2021/QH15, TP Thanh Hóa cần phải có những định hướng khác biệt và nổi trội để phát triển nhanh hơn, bền vững hơn.

Đứng trước những yêu cầu đặt ra, ngày 25-10-2021, Ban Thường vụ Tỉnh ủy (khóa XIX) đã ban hành Nghị quyết số 05-NQ/TU về xây dựng và phát triển thành phố Thanh Hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, tạo cơ hội cho thành phố khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế, nguồn lực để xây dựng đô thị tỉnh lỵ có bước phát triển cao hơn.

Việc Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Nghị quyết riêng cho TP Thanh Hóa là cở sở để UBND tỉnh ban hành Chương trình hành động thực hiên nghị quyết, giúp thành phố có thêm nguồn lực, cơ chế, chính sách đảm bảo cho việc phấn đấu cao hơn, thành phố lan tỏa vì cả tỉnh, cả tỉnh chung sức vì thành phố. Điều này càng trở nên quan trọng khi TP Thanh Hóa được xác định sẽ đóng vai trò là trung tâm kinh tế, văn hóa, một “đầu tàu” đưa Thanh Hóa thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 58-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) về về xây dựng và phát triển tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Quan điểm mà Ban Thường vụ Tỉnh ủy đưa ra khi ban hành Nghị quyết số 05-NQ/TU là xây dựng và phát triển TP Thanh Hóa trở thành đô thị thông minh, văn minh, hiện đại, xứng đáng với vai trò trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, văn hóa, khoa học, giáo dục - đào tạo, y tế, thể thao của tỉnh, một động lực phát triển của vùng Nam đồng bằng Bắc bộ và Bắc Trung bộ là trách nhiệm của cả tỉnh, trước hết là của Đảng bộ, chính quyền, cán bộ, đảng viên và Nhân dân TP Thanh Hóa.

Cùng với đó, phát huy mọi tiềm năng, lợi thế để phát triển TP Thanh Hóa nhanh và bền vững, với các ngành dịch vụ, nông nghiệp giá trị gia tăng cao là nền tảng, công nghiệp công nghệ cao là đột phá; thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Việc phát triển TP Thanh Hóa phải đặt trong mối quan hệ tổng thể, gắn kết chặt chẽ với phát triển của các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh, các tỉnh trong vùng Nam đồng bằng Bắc bộ và Bắc Trung bộ. Tạo chuyển biến mạnh mẽ về năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các cấp uỷ, tổ chức đảng; hiệu lực, hiệu quả quản lý, điều hành của chính quyền các cấp; phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị và khối đại đoàn kết toàn dân; khơi dậy và phát huy cao độ truyền thống cách mạng, tinh thần chủ động, sáng tạo, ý chí tự lực, tự cường và khát vọng vươn lên của cán bộ, đảng viên và Nhân dân thành phố.

Một vấn đề thể hiện tầm nhìn quy hoạch, đảm bảo cho sức vươn của thành phố, để thành phố rộng dài hơn, đảm bảo nguồn lực dân số, các tài nguyên, Nghị quyết đã đề ra mục tiêu thực hiện sáp nhập toàn bộ huyện Đông Sơn vào TP Thanh Hóa. Theo đó, đề ra yêu cầu việc sáp nhập phải gắn với xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, đẩy nhanh tốc độ đô thị hóa. Kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với phát triển văn hoá, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, bảo vệ môi trường, bảo đảm quốc phòng - an ninh và trật tự an toàn xã hội, không ngừng nâng cao đời sống vật chất, mức thụ hưởng văn hóa, tinh thần của Nhân dân.

Thực hiện yêu cầu này, trên cơ sở khẩn trương xây dựng quy hoạch, đầu tháng 1-2022 tỉnh Thanh Hóa đã đề xuất Bộ Xây dựng tổ chức hội nghị thẩm định đồ án Quy hoạch chung đô thị Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa đến năm 2040. Đồ án đã được Hội đồng thẩm định bỏ phiếu thông qua, làm cơ sở để Bộ Xây dựng trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Phạm vi lập quy hoạch theo đó gồm toàn bộ địa giới hành chính thành phố Thanh Hóa và toàn bộ địa giới hành chính huyện Đông Sơn. Mục tiêu lập quy hoạch nhằm nâng cao vai trò, vị thế của đô thị Thanh Hóa là lõi của vùng đô thị trung tâm tỉnh Thanh Hóa thịnh vượng, hiện đại, sinh thái, giàu bản sắc, phù hợp với yêu cầu tăng trưởng xanh và thích ứng biến đổi khí hậu, phát huy truyền thống và lịch sử văn hóa đồng bằng sông Mã và văn hóa Đông Sơn.

Tầm nhìn của đô thị là hướng tới một “Thành phố hội tụ, kết nối phát triển” với vai trò là một trung tâm liên kết vùng Bắc Trung bộ với đồng bằng sông Hồng, Tây Bắc Việt Nam và Đông Bắc Lào.

Nghị quyết số 05-NQ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy với định hướng cao hơn, xa hơn, cụ thể hơn, là kết quả của quá trình kiên trì, thể hiện khát khao của thành phố; cũng chính là việc Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã đánh giá đúng mức khát vọng của thành phố, có niềm tin thành phố sẽ khai thác được thế mạnh của mình. Cùng với định hướng đã được xác định trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố Thanh Hóa lần thứ XXI, nhiệm kỳ 2020-2025, Nghị quyết số 05-NQ/TU sẽ mở ra “thời cơ vàng” để đưa “con tàu” thành phố vươn ra “biển lớn”.

Nhiệm vụ đặt ra trong giai đoạn tiếp theo là xây dựng và phát triển TP Thanh Hóa trở thành đô thị thông minh, văn minh, hiện đại, xứng đáng với vai trò trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, văn hóa, khoa học, giáo dục, y tế của tỉnh, một động lực phát triển của vùng Nam đồng bằng Bắc bộ và Bắc Trung bộ, đến năm 2030 trở thành thành phố thông minh, văn minh, hiện đại, là 1 trong 5 thành phố trực thuộc tỉnh dẫn đầu cả nước, một động lực góp phần quan trọng đưa tỉnh Thanh Hóa trở thành cực tăng trưởng mới ở phía Bắc của Tổ quốc. Đến năm 2045 là thành phố giàu đẹp, văn minh, hiện đại, kiểu mẫu của cả nước.

Một giai đoạn phát triển mới cho TP Thanh Hóa với thời kỳ tăng tốc cao hơn đã bắt đầu. Đây là cơ hội, cũng là thách thức, đòi hỏi phải có một quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn và không ngừng nghỉ; mỗi cấp ủy, chính quyền và người dân thành phố đều phải cụ thể hóa khát vọng, mong muốn của mình cho sự phát triển của thành phố bằng những việc làm thiết thực nhất, hiệu quả nhất, bám sát Nghị quyết số 05-NQ/TU, xem Nghị quyết là kim chỉ nam cho việc hoạch định các chủ trương, chính sách và hành động thực tiễn.

Theo Nghị quyết đặt ra, đến năm 2025 tốc độ tăng giá trị sản xuất bình quân hằng năm đạt 15,3%. Thu nhập bình quân đầu người năm 2025 đạt 130 triệu đồng. Tổng huy động vốn đầu tư phát triển đạt 180.000 tỷ đồng. Tổng giá trị xuất khẩu đạt 10.660 triệu USD. Tỷ lệ tăng thu ngân sách bình quân hằng năm đạt 15%. Tổng số doanh nghiệp thành lập mới đạt 6.500 doanh nghiệp. Tỷ lệ đô thị hóa năm 2025 đạt 98%. Cùng với đó, đến năm 2025 tỷ lệ trường chuẩn quốc gia đạt 95%; tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 90%; tỷ lệ phường, xã đạt tiêu chí an toàn thực phẩm nâng cao đạt 50%; tỷ lệ phường, xã, cơ quan, đơn vị đạt tiêu chí kiểu mẫu đạt 35%; tỷ lệ phường, xã đạt tiêu chuẩn an toàn về an ninh - trật tự đạt 95%. Một số chỉ tiêu chủ yếu năm 2024 (sau khi huyện Đông Sơn sáp nhập vào thành phố Thanh Hóa): Tốc độ tăng giá trị sản xuất bình quân hằng năm đạt 15,5%. Thu nhập bình quân đầu người năm 2025 đạt 121 triệu đồng. Tổng huy động vốn đầu tư phát triển đạt 205.000 tỷ đồng. Tổng giá trị xuất khẩu đạt 10.885 triệu USD. Tổng số doanh nghiệp thành lập mới đạt 6.850 doanh nghiệp. Tỷ lệ lao động qua đào tạo năm 2025 đạt 86%. Giai đoạn 2026-2030 (sau khi sáp nhập huyện Đông Sơn vào thành phố Thanh Hóa): Tốc độ tăng giá trị sản xuất bình quân hằng năm đạt 18%. Thu nhập bình quân đầu người năm 2030 đạt 230 triệu đồng. Tổng huy động vốn đầu tư phát triển đạt 254.000 tỷ đồng. Tổng giá trị xuất khẩu đạt 16.000 triệu USD. Tỷ lệ tăng thu ngân sách bình quân hằng năm đạt 15%. Tổng số doanh nghiệp thành lập mới đạt 7.000 doanh nghiệp. Tỷ lệ đô thị hóa năm 2030 đạt 87,8%.... Xa hơn, đến năm 2045 TP Thanh Hóa là thành phố giàu đẹp, văn minh, hiện đại, kiểu mẫu của cả nước.

Để hiện thực các chỉ tiêu đó, cùng với quyết tâm rất cao của thành phố là sự chung sức của các ngành. Trước tiên tập trung thực hiện tốt công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch. Trên cơ sở quy hoạch chung đô thị Thanh Hóa, thành phố Thanh Hóa cần rà soát, cập nhật, bổ sung, điều chỉnh, xây dựng mới các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn thành phố và huyện Đông Sơn, bảo đảm khoa học, có tầm nhìn dài hạn, thống nhất, đồng bộ, kết nối; khắc phục những bất cập, chồng chéo giữa các quy hoạch trước đây. Trên cơ sở các quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, tập trung thu hút đầu tư, huy động các nguồn lực để thực hiện quy hoạch.

Cùng với đó, khai thác và phát huy hiệu quả mọi tiềm năng, lợi thế phát triển kinh tế nhanh và bền vững, trở thành một trong những trung tâm thương mại, dịch vụ, công nghiệp công nghệ cao của khu vực, tạo động lực để góp phần đưa Thanh Hóa sớm trở thành cực tăng trưởng mới ở phía Bắc của Tổ quốc.

Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, huy động tối đa và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực cho đầu tư phát triển. Phát triển nhanh, đồng bộ, hiện đại kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội. Đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng chính quyền số, phát triển kinh tế số, xã hội số, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng đô thị văn minh, hiện đại. Đẩy mạnh ứng dụng và chuyển giao khoa học - công nghệ; phát triển văn hóa - xã hội, xây dựng TP Thanh Hóa trở thành trung tâm khoa học, văn hóa, thể thao, y tế, giáo dục - đào tạo của tỉnh và khu vực.

Cơ hội mở ra cũng đồng thời đặt lên vai trách nhiệm cao hơn, thử thách lớn hơn. Nhưng tin rằng một thành phố với bề dày truyền thống lịch sử, văn hóa, luôn có những cách làm hay, sáng tạo, bước đi đột phá đã được khẳng định trong thời gian qua, sẽ có đủ quyết tâm, sáng tạo, huy động sức mạnh đại đoàn kết để sải những bước dài, vững chắc “về đích” theo lộ trình Nghị quyết số 05-NQ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã đề ra.

Nội dung: Việt Ba

Ảnh: Tư liệu

Đồ họa: Mai Huyền