Môn Ngữ văn Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023: Những "chú gà" gặp “nạn đói" năm Ất Dậu

Nói về đề thi môn Ngữ văn Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023, nhiều giáo viên hóm hỉnh cho rằng, những “chú gà” đã gặp “nạn đói” năm Ất Dậu, qua việc phân tích một đoạn trích trong tác phẩm “Vợ nhặt” của nhà văn Kim Lân.

Thí sinh hoàn thành môn thi Ngữ văn tại điểm thi Trường THPT Chuyên Lam Sơn.

Sáng 28-6, hơn 36.000 thí sinh Thanh Hóa chính thức bước vào buổi đầu Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023 tại 75 điểm thi trên địa bàn tỉnh với môn Ngữ Văn, thời gian làm bài 120 phút.

Rời khỏi phòng thi tại điểm thi Trường THPT Chuyên Lam Sơn (TP Thanh Hóa), nhiều thí sinh lộ rõ tâm trạng phấn khởi và nở nụ cười tươi khi gặp phụ huynh. Khi được hỏi, thí sinh Mai Gia Đức, học sinh lớp 12 Hóa, Trường THPT Chuyên Lam Sơn, cho biết:

Trong khi đó, thí sinh Đinh Thị Lê Na, học sinh lớp 12C, Trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh (TP Thanh Hóa) khá bất ngờ với đề thi khi phần nghị luận văn học yêu cầu phân tích đoạn trích trong tác phẩm “Vợ nhặt” của nhà văn Kim Lân. Em cho biết:

Đề thi môn Ngữ Văn, Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023 gồm 2 phần: Đọc hiểu và Làm văn, với 6 câu hỏi. Trong đó câu 2 phần Làm văn yêu cầu thí sinh phân tích một đoạn trích trong truyện ngắn “Vợ nhặt” của nhà văn Kim Lân, từ đó nhận xét về cách nhìn cuộc sống của tác giả.

Nói về câu hỏi này, Thạc sĩ Lê Hồng Phong, Tổ trưởng Tổ Ngữ Văn, Trường THPT Hàm Rồng (TP Thanh Hóa), hóm hỉnh: “Đọc đề thi này, tôi nói vui với đồng nghiệp rằng, những “chú gà” năm nay đã gặp “nạn đói” năm Ất Dậu. Bởi thí sinh tham gia kỳ thi năm nay chủ yếu sinh năm 2005, tuổi Ất Dậu, còn bối cảnh của truyện ngắn “Vợ nhặt” là nạn đói năm Ất Dậu 1945”.

Đề thi môn Ngữ Văn Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023.

Theo Tổ trưởng Tổ Ngữ Văn, Trường THPT Hàm Rồng: “Tuy yêu cầu rất nhẹ nhàng, dễ hiểu, song đây lại là câu hỏi có tính phân hóa cao nhất của đề thi. Những học sinh khá, giỏi sẽ phát hiện được đằng sau đoạn đối thoại giữa các nhân vật chứa đựng giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo sâu sắc của tác phẩm. Đồng thời cảm thụ được về cách nhìn lạc quan, niềm tin vào tương lai của người nông dân Việt Nam dưới ánh sáng của cách mạng đã làm thay đổi cuộc đời họ. Đó cũng là sự vận động trong nhận thức của người nông dân”.

Thạc sĩ Lê Hồng Phong, Tổ trưởng Tổ Ngữ Văn, Trường THPT Hàm Rồng (ảnh nhân vật cung cấp)

Cũng theo thầy giáo Lê Hồng Phong, tính phân hóa của đề thi này còn thể hiện rõ rệt ở câu 4 phần Đọc hiểu, câu 1 phần Làm Văn.

Ở câu 4, đề khi yêu cầu thí sinh suy nghĩ về bài học lẽ sống cho bản thân qua một câu thơ mang tính triết lý: “Ai cũng đi qua cơn giông của riêng mình” (trích Đi qua cơn giông, Anh Ngọc). Qua câu hỏi, thí sinh được tự do trình bày những trải nghiệm của bản thân trước ngưỡng cửa cuộc đời, sẵn sàng đối diện với những khó khăn thử thách, tôi luyện bản lĩnh, niềm tin, ý chí, nghị lực.

Câu 1 phần Làm văn yêu cầu thí sinh trình bày suy nghĩ cá nhân về sự cần thiết phải cân bằng cảm xúc trong cuộc sống.

Đánh giá chung về đề thi môn Ngữ Văn, thạc sĩ Lê Hồng Phong cho rằng, đề thi không bất ngờ với thí sinh, cơ bản, nhẹ nhàng và có tính phân hóa cao. Những học sinh trung bình sẽ đạt điểm 5 - 6. Học sinh khá, giỏi đạt 8 - 9 không khó khăn. Tuy nhiên, cái khó là học sinh khó viết dài nếu không biết liên hệ thực tiễn và có vốn kiến thức rộng.

Thí sinh trao đổi đề sau khi hoàn thành môn thi Ngữ Văn.

Cùng nhìn nhận về đề thi này, cô giáo Hà Thị Khuyên, Giáo viên môn Ngữ văn, Trường THPT Quan Sơn (huyện Quan Sơn), cho biết: Cấu trúc đề thi sát với đề thi minh họa của Bộ Giáo dục và Đào tạo nên dễ tạo cảm giác thoải mái cho học sinh.

Với đề thi này, thí sinh ở vùng miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số sẽ không bị mất điểm nhiều. Bởi tuy có tính phân loại học sinh khá giỏi, nhưng đề vừa sức, ngữ liệu khá gần gũi, dễ tạo được cảm hứng để thí sinh làm bài.

“Cái hay của đề thi còn nằm ở chỗ, yêu cầu thí sinh phải biết liên hệ giữa kiến thức sách vở với cuộc sống của bản thân. Câu nghị luận văn học tuy không đòi hỏi cao, song ngoài kiến thức cơ bản, thí sinh cần có kiến thức lý luận văn học, biết mở rộng liên hệ, để từ đó làm nổi bật cái nhìn nhân đạo của tác giả, làm nổi bật giá trị nhân đạo của tác phẩm", cô giáo Khuyên chia sẻ.

Chiều nay, thí sinh tham gia Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023 sẽ tiếp tục với môn Toán, thời gian làm bài 90 phút.

Đỗ Đức