Bảo đảm môi trường trong chế biến lâm sản

Chế biến lâm sản (CBLS) đã và đang là ngành quan trọng trong phát triển kinh tế địa phương và tạo việc làm cho người dân, nhất là khu vực miền núi. Toàn tỉnh hiện có gần 200 doanh nghiệp và hơn 6.000 cơ sở CBLS đang hoạt động. Nhìn chung, các doanh nghiệp và cơ sở CBLS trên địa bàn tỉnh đều có quy mô nhỏ, chưa được đầu tư đồng bộ, nhất là hệ thống xử lý chất thải. Do đó có nguy cơ ảnh hưởng đến môi trường. Vì vậy, để ngành CBLS phát triển bền vững, các sở, ngành, địa phương đã và đang triển khai thực hiện nhiều giải pháp bảo đảm môi trường cho các doanh nghiệp, cơ sở CBLS.

Sản xuất ván ép tại Công ty CP Công nghiệp gỗ Trường Sơn (Như Xuân).

Trên địa bàn huyện Như Xuân hiện có 14 doanh nghiệp CBLS và hơn 100 cơ sở CBLS nhỏ, lẻ. Đối với các cơ sở có quy mô nhỏ lẻ và tự phát nên vốn đầu tư không lớn; máy móc, thiết bị cũ; diện tích sản xuất chật hẹp; hệ thống xử lý nước thải, chất thải chưa đạt chuẩn nên nguy cơ cao ảnh hưởng đến môi trường.

Để các đơn vị CBLS trên địa bàn đáp ứng các yêu cầu, quy định về môi trường, huyện Như Xuân đã khuyến khích các doanh nghiệp CBLS đầu tư đổi mới dây chuyền sản xuất, chú trọng đầu tư hệ thống xử lý chất thải, nước thải từ các khâu sản xuất. Đồng thời, yêu cầu các doanh nghiệp ký văn bản cam kết về bảo vệ môi trường trong quá trình hoạt động. Đối với các cơ sở CBLS nhỏ, lẻ, huyện đã chỉ đạo các xã, thị trấn tích cực tuyên truyền, nâng cao ý thức trong việc bảo vệ môi trường. Huyện cũng thường xuyên kiểm tra hoạt động sản xuất CBLS, kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi gây ô nhiễm môi trường; đồng thời vận động người dân tham gia phát hiện, tố cáo hành vi vi phạm về môi trường của các cơ sở CBLS. Nhờ đó, hầu hết các cơ sở CBLS đã ký cam kết bảo vệ môi trường, sử dụng bạt che chắn quanh khu sản xuất để hạn chế bụi; đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải... Điển hình như Công ty CP Công nghiệp gỗ Trường Sơn, tại xã Xuân Hòa (Như Xuân), là đơn vị sản xuất ván ép phục vụ xuất khẩu, với công suất mỗi năm đạt khoảng 20.000m3 sản phẩm. Để bảo đảm môi trường, công ty đã đầu tư xây dựng khép kín toàn bộ khu sản xuất; lắp đặt hệ thống hút bụi chuyên dụng dùng để thu gom các hạt bụi có kích thước nhỏ như bụi dăm bào, mùn cưa. Ngoài ra, ban giám đốc công ty luôn nhắc nhở, nâng cao ý thức của người lao động trong việc bảo vệ môi trường.

Trên địa bàn huyện Quan Hóa có khoảng 20 doanh nghiệp CBLS và hàng chục cơ sở CBLS nhỏ, lẻ. Năm 2021, đã có nhiều cơ sở CBLS trên địa bàn huyện bị buộc dừng hoạt động do không bảo đảm các quy định về bảo đảm môi trường trong quá trình sản xuất. Để khắc phục tình trạng trên, một số doanh nghiệp đã đầu tư mới hệ thống xử lý nước thải, phá bỏ hoàn toàn hệ thống cũ, lạc hậu cạnh bờ sông Mã. Đồng thời, đầu tư hệ thống giám sát hoạt động sản xuất và xử lý môi trường... Được biết, đến nay đã có 5 cơ sở CBLS được hoạt động trở lại.

Đến nay, UBND huyện Quan Hóa đang tiếp tục kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc chấp hành tạm dừng hoạt động của các cơ sở CBLS vi phạm. Đồng thời, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn, đôn đốc các cơ sở này xây dựng các công trình xử lý nước thải đúng quy chuẩn, hoàn thiện đầy đủ hồ sơ, thủ tục. Cơ sở CBLS nào không bảo đảm các quy định của pháp luật về xử lý ô nhiễm môi trường thì sẽ cương quyết chấm dứt hoạt động.

Việc nỗ lực thực hiện các giải pháp bảo đảm môi trường đã và đang tạo chuyển biến tích cực đối với các doanh nghiệp, cơ sở CBLS trên địa bàn. Được biết, để tiếp tục nâng cao nhận thức trong bảo vệ môi trường ở các cơ sở CBLS, các sở, ngành, đơn vị, địa phương liên quan đã và đang tăng cường công tác tuyên truyền, giám sát, thanh tra, kiểm tra đối với các doanh nghiệp, cơ sở CBLS. Đồng thời, tạo điều kiện, hỗ trợ các doanh nghiệp, cơ sở CBLS đổi mới công nghệ sản xuất, xử lý chất thải trong quá trình chế biến.

Bài và ảnh: Hương Thơm