Thủy điện Trung Sơn chủ động ứng phó với thiên tai

Từ khi đi vào vận hành từ năm 2017 đến nay, Nhà máy Thủy điện Trung Sơn luôn tuân thủ quy trình vận hành liên hồ chứa, quy trình vận hành hồ chứa do Thủ tướng Chính phủ và Bộ Công Thương ban hành. Đồng thời, cung cấp đầy đủ, kịp thời các thông tin về diễn biến thời tiết, lưu lượng nước về hồ và tính toán lưu lượng xả để Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN) tỉnh ban hành lệnh vận hành xả lũ, góp phần cắt giảm và làm chậm lũ cho hạ du; đồng thời, bảo đảm vận hành hồ chứa an toàn, hiệu quả.

Nhà máy Thủy điện Trung Sơn vận hành xả lũ. Ảnh: Minh Hằng

Nhà máy Thủy điện Trung Sơn (Quan Hóa) là một dự án đa mục tiêu, vừa là nguồn bổ sung cho lưới điện quốc gia, vừa giúp kiểm soát lũ, đồng thời góp phần vào chương trình mục tiêu quốc gia ứng phó với biến đổi khí hậu ở Việt Nam. Với chức năng đó, Nhà máy Thủy điện Trung Sơn đã được thiết kế, thẩm định trên cơ sở các quy tắc thực hành tốt trên thế giới về khảo sát, thiết kế kỹ thuật, phân tích các phương án chọn lựa, giám sát, nghiên cứu, tính toán nhằm đáp ứng các yêu cầu khắt khe về môi trường, xã hội và an toàn đập.

Từ khi đi vào vận hành từ năm 2017 đến nay, Nhà máy Thủy điện Trung Sơn luôn tuân thủ quy trình vận hành liên hồ chứa, quy trình vận hành hồ chứa do Thủ tướng Chính phủ và Bộ Công Thương ban hành. Đồng thời, cung cấp đầy đủ, kịp thời các thông tin về diễn biến thời tiết, lưu lượng nước về hồ và tính toán lưu lượng xả để Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN) tỉnh ban hành lệnh vận hành xả lũ, góp phần cắt giảm và làm chậm lũ cho hạ du; đồng thời, bảo đảm vận hành hồ chứa an toàn, hiệu quả.

Theo dự báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia, trong năm 2021, sẽ có khoảng từ 11 - 13 cơn bão trên biển Đông, trong đó có khoảng 5 - 7 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta. Do đó công tác PCTT&TKCN năm 2021, Công ty TNHH MTV Thủy điện Trung Sơn (TSHPCo) đặc biệt quan tâm, thực hiện đầy đủ phương châm “4 tại chỗ” và ba sẵn sàng, bảo đảm an toàn cung cấp điện, an toàn đập, hồ chứa, công trình thủy điện, góp phần hạn chế lũ cho hạ du và thực hiện tốt nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh của công ty.

Bước vào mùa mưa lũ năm 2021, ngay từ đầu quý II, TSHPCo đã thực hiện kiện toàn ban chỉ huy PCTT&TKCN và đội xung kích PCTT&TKCN; đồng thời, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng tập thể, cá nhân tổ chức hệ thống kiểm tra, đánh giá tình hình an toàn hồ đập, giám sát, xây dựng phương án xử lý các tình huống bất trắc có thể xảy ra trong mùa mưa bão. Phân công nhiệm vụ các phòng, ban, đơn vị, chức danh, cá nhân trong công ty về công tác PCTT&TKCN. Phối hợp với các cấp, chính quyền địa phương chuẩn bị tổ chức phổ biến, tuyên truyền sâu rộng đến Nhân dân vùng hạ du (nhất là người dân sinh sống khu vực ven sông Mã gần hạ lưu đập) về kế hoạch hành động khẩn cấp EPP và các quy ước hiệu lệnh cảnh báo khi thủy điện Trung Sơn vận hành phát điện hoặc xả lũ làm thay đổi lưu lượng nước về hạ du.

Đơn vị cũng đã kiểm tra toàn diện, quan trắc, đánh giá tình trạng an toàn hồ đập, bảo dưỡng, sửa chữa trước mùa lũ đối với toàn bộ thiết bị, công trình liên quan đến công tác vận hành chống lũ, đặc biệt là tuyến đầu mối (đập chính, đập tràn xã lũ, đập tràn sự cố...), tuyến năng lượng, các nguồn điện cung cấp chính và dự phòng (đặc biệt là cho công trình xả lũ); kiểm tra hệ thống chống sét và tiếp địa, hệ thống đường giao thông vận hành, hệ thống cảnh báo khi xả lũ và phát điện, phương án và các phương tiện thông tin liên lạc, các nguồn vật tư dự phòng, phương án huy động nhân lực, các thiết bị và phương tiện vận chuyển, các thiết bị và phương tiện cần thiết cho xử lý sự cố... để bảo đảm vận hành an toàn, tin cậy trong mùa mưa bão, lũ.

Bên cạnh đó, hệ thống thông tin liên lạc của nhà máy gồm điện thoại (Viettel, Vinaphone); hệ thống tín hiệu SCADA và bộ đàm đã được kiểm tra, vận hành tốt. Đơn vị đã trang bị thêm hệ thống điện thoại vệ tinh để phục vụ liên lạc, chỉ đạo, điều hành công tác PCTT&TKCN trong trường hợp không thể liên lạc bằng các mạng điện thoại và internet.

TSHPCo cũng đã rà soát, kiểm tra 1.704 mốc cảnh báo ngập lụt và mốc lánh nạn, 290 biển chỉ dẫn thoát nạn, 15 trạm cảnh báo lũ cảnh báo bằng còi hụ từ hạ du đập đến huyện Cẩm Thủy khoảng cách giữa các trạm khoảng 10km, phạm vi cảnh báo 5km và hệ thống cảnh báo bằng lời nói (tiếng Việt, tiếng Thái, tiếng Mường) qua loa truyền thanh; biển cảnh báo tại khu vực tập trung đông người, bến đò, các khu vực người dân thường xuyên sinh hoạt ven sông có nguy cơ ảnh hưởng của việc xả lũ và khi thay đổi chế độ vận hành từ đập đến Co Lương... Các hệ thống nêu trên đã được kiểm tra trước mùa lũ và hiện đang hoạt động bình thường. Xây dựng kế hoạch dự trữ vật tư, thiết bị, nhân lực, thuốc men,... phục vụ cho công tác phòng chống lụt bão, các thiết bị và phương tiện vận chuyển, các thiết bị và phương tiện cần thiết cho xử lý sự cố.

Hiện nay, TSHPCo đang phối hợp với các cấp chính quyền ở địa phương có liên quan kiểm tra thực địa hiện trạng dòng chảy thoát lũ ở hạ lưu đập và kịp thời xử lý các vi phạm, lấn chiếm ảnh hưởng tới khả năng thoát lũ của công trình nhằm bảo đảm xả lũ an toàn, đồng thời ngăn ngừa và hạn chế thiệt hại cho hạ lưu khi xả lũ. Tổ chức tuyên truyền sâu rộng đến Nhân dân vùng hạ du những thông tin và quy định về công tác PCTT&TKCN, xả lũ của hồ chứa, nhất là đối với Nhân dân sinh sống gần hạ lưu công trình để bảo đảm công trình vận hành an toàn, hiệu quả.

Minh Hằng