Thay đổi tư duy sản xuất trong xây dựng sản phẩm OCOP

Sau thời gian triển khai và phát triển, chương trình OCOP đã trở thành động lực để phát triển kinh tế vùng nông thôn, thúc đẩy sản xuất, tạo ra những sản phẩm theo chuỗi giá trị, nâng cao thu nhập cho người dân, góp phần hoàn thành mục tiêu chương trình xây dựng nông thôn mới (XDNTM). Cùng với sự gia tăng về số lượng sản phẩm OCOP, sự đột phá trong tư duy sản xuất của các chủ thể đã góp phần xây dựng thêm những sản phẩm OCOP chất lượng cao, có tầm ảnh hưởng trên thị trường.

Các sản phẩm OCOP tỉnh Thanh Hóa tích cực quảng bá, giới thiệu sản phẩm.

Sau nhiều năm gắn bó với nghề chế biến hải sản, anh Nguyễn Thế Hoàng, phường Hải Bình (thị xã Nghi Sơn) luôn trăn trở để nâng cao giá trị kinh tế cho các sản phẩm chế biến của địa phương. Với tiền đề là phát triển các sản phẩm nước mắm, mắm tôm, mắm tép truyền thống, anh Hoàng đã thành lập HTX Chế biến thủy sản Hải Bình và đăng ký sở hữu trí tuệ cho các sản phẩm với nhãn hiệu Vị Thanh. Nhờ đổi mới quy trình sản xuất, áp dụng các tiêu chuẩn hiện đại, đến nay, HTX đã có 3 sản phẩm được chứng nhận OCOP 3 sao. Những sản phẩm OCOP của HTX đã được tiêu thụ rộng rãi trên thị trường trong, ngoài tỉnh và được người tiêu dùng đánh giá cao về chất lượng.

Anh Nguyễn Thế Hoàng, cho biết: "Mất rất nhiều thời gian để chúng tôi nung nấu, hình thành được mô hình sản xuất các sản phẩm theo quy trình hiện đại, bảo đảm các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm. Ngoài ra, để phát huy hiệu quả của chứng nhận OCOP, HTX đã không ngừng học hỏi, đổi mới tư duy nhằm tìm kiếm khách hàng, mở rộng thị trường tiêu thụ. Trong đó, HTX đẩy mạnh quảng bá, tiêu thụ sản phẩm qua nền tảng công nghệ số. Đến nay, các sản phẩm mang nhãn hiệu Vị Thanh đã trở thành một trong những sản phẩm có lượng tiêu thụ mạnh trên Lazada, Shopee, Postmart.vn...

Nhờ đột phá về tư duy, đến nay giám đốc trẻ Nguyễn Thế Hoàng đã kêu gọi được 30 hội viên là các cơ sở sản xuất mắm và nước mắm lớn của địa phương, áp dụng phương thức làm mắm theo tiêu chuẩn OCOP. Những năm gần đây, HTX luôn duy trì sản xuất khoảng 40.000 lít nước mắm và hàng trăm tấn mắm tôm, mắm tép các loại. Doanh thu bình quân toàn HTX đạt từ 10 đến 12 tỷ đồng mỗi năm, giải quyết việc làm ổn định cho 60 lao động địa phương. Đầu ra của các sản phẩm mắm và nước mắm ở Hải Bình đang ngày càng rộng mở nhờ công tác quảng bá, phát triển các kênh phân phối. Hiện nay, HTX đã xây dựng được 2 cửa hàng trưng bày, giới thiệu và bán sản phẩm tại thị xã Nghi Sơn, TP Thanh Hóa và kết nối với các điểm bán sản phẩm tại 8 tỉnh, thành phố trên cả nước.

Thực tế cho thấy, khi tham gia xây dựng và phát triển sản phẩm OCOP, hầu hết các chủ thể đều chủ động thay đổi tư duy sản xuất, đổi mới khoa học - kỹ thuật, nâng cao chất lượng sản phẩm. Chị Cầm Thị Thuyết, Giám đốc HTX Dịch vụ nông, lâm nghiệp Yên Nhân (Thường Xuân), cho biết: Để trở thành 1 thành viên trong ngôi nhà OCOP Thanh Hóa là nỗ lực thay đổi lớn trong tư duy, quy mô sản xuất và cả cách thức tiêu thụ sản phẩm. Mặc dù được các cấp, ngành, đoàn thể tập huấn, hướng dẫn để thay đổi, thích nghi với một hệ sinh thái mới, song để đạt được thành công phần nhiều phụ thuộc vào sự sáng tạo, đột phá của chủ thể.

Nắm được quy luật đó, nhiều chủ thể sản xuất sản phẩm OCOP của tỉnh đã có nhiều thay đổi, khẳng định được vị thế của sản phẩm. Trong đó, thay vì phát triển sản phẩm nhỏ lẻ, tiêu thụ trực tiếp theo kênh phân phối truyền thống thì hiện nay, nhiều hộ sản xuất đã liên kết hình thành nên các HTX, tổ hợp tác cùng phát triển sản phẩm theo quy mô hàng hóa để giúp sản phẩm vươn xa hơn trên thị trường. Đồng thời, đẩy mạnh quảng bá, tiêu thụ sản phẩm thông qua nền tảng số. Bài học về thay đổi tư duy trong xây dựng sản phẩm OCOP trên địa bàn tỉnh đã được khẳng định ở nhiều sản phẩm tưởng chừng nhỏ lẻ nhưng lại có sức cạnh tranh lớn trên thị trường. Tiêu biểu, như: Chè Bình Sơn (Triệu Sơn), Mật ong Yên Nhân (Thường Xuân), Miến gạo Thăng Long (Nông Cống)...

Hiện nay, tỉnh đang thực hiện đẩy mạnh phát triển sản phẩm OCOP với việc xây dựng, triển khai phát triển sản phẩm chủ lực cấp tỉnh theo hướng đáp ứng về số lượng, gia tăng về giá trị, đảm bảo tiêu chuẩn cao và từng bước chuẩn hóa theo tiêu chuẩn quốc tế, phục vụ xuất khẩu. Đồng thời, khuyến khích ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất hàng hóa, dịch vụ và thúc đẩy chế biến, chế biến sâu, liên kết và gắn với vùng nguyên liệu địa phương để hình thành các sản phẩm có giá trị cao; khuyến khích cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp ứng dụng khoa học quản lý trong xây dựng mô hình doanh nghiệp nhỏ và vừa, HTX, sản xuất sản phẩm OCOP tại cộng đồng. Đồng thời, ứng dụng công nghệ cao với quy trình khép kín, nhằm tăng năng suất lao động và sản xuất ứng dụng công nghệ nhận diện thông minh đối với sản phẩm (mã QR).

Ông Bùi Công Anh, Phó Chánh Văn phòng Điều phối Chương trình XDNTM tỉnh, cho biết: Chương trình OCOP đã tạo được sự lan tỏa cho các sản phẩm đặc trưng của tỉnh. Văn phòng tiếp tục phối hợp với các ngành, đơn vị, địa phương thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm, nhất là đẩy mạnh xuất khẩu đối với những sản phẩm OCOP chất lượng, tiêu biểu. Trong đó, chú trọng quảng bá và xúc tiến thương mại cho sản phẩm OCOP ở thị trường trong nước và quốc tế; chủ động quản lý, kiểm tra, giám sát thực hiện chương trình OCOP ở các địa phương; thúc đẩy chuyển đổi số trong chương trình OCOP và xúc tiến thương mại tại thị trường trong nước, quốc tế...

Bài và ảnh: Lê Hòa