Phát huy hiệu quả nguồn vốn hỗ trợ phi Chính phủ nước ngoài

Những năm qua công tác vận động, tiếp nhận, triển khai và quản lý các chương trình, dự án viện trợ phi Chính phủ nước ngoài (PCPNN) được các ngành có liên quan của tỉnh triển khai với nhiều hình thức thiết thực, hiệu quả. Qua đó, số chương trình, dự án viện trợ PCPNN ngày càng tăng cả về số lượng và giá trị viện trợ, góp phần đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh.

Đoàn công tác của Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) tại Việt Nam kiểm tra thực tế việc thực hiện Dự án hỗ trợ làm nhà tránh bão cho các cộng đồng dễ bị tổn thương ven biển tại xã Minh Lộc (Hậu Lộc).

Giai đoạn 2020-2022, mặc dù gặp nhiều khó khăn, song đã có 146 chương trình, dự án PCPNN được triển khai trên địa bàn tỉnh với tổng giá trị viện trợ thực hiện đạt 21,6 triệu USD. Trong đó, lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội 47 chương trình, dự án, chiếm 32%; lĩnh vực giáo dục và đào tạo 32 dự án, chiếm 21,9%; lĩnh vực y tế 27 dự án, chiếm18,4%; lĩnh vực bảo vệ môi trường, phòng ngừa giảm nhẹ thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu 26 dự án, chiếm 17,8%; lĩnh vực giải quyết các vấn đề xã hội 10 dự án, chiếm 6,8%; phi dự án và cứu trợ khẩn cấp 4 dự án, chiếm tỷ lệ 3,1%. Các chương trình, dự án chủ yếu tập trung tại khu vực miền núi chiếm 48%; vùng ven biển chiếm 34%; vùng đồng bằng chiếm18%. Cũng từ năm 2020 đến năm 2022, hơn 60 tổ chức PCPNN đã được Bộ Ngoại giao cấp giấy đăng ký hoạt động tại Thanh Hóa. Riêng năm 2022, Sở Ngoại vụ đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng, đơn vị, địa phương trong tỉnh tham mưu cho UBND tỉnh đề nghị Ủy ban Công tác về các tổ chức PCPNN cấp, bổ sung, gia hạn giấy đăng ký cho 11 tổ chức. Đồng thời, hỗ trợ các tổ chức PCPNN chưa hoạt động tại tỉnh Thanh Hóa xây dựng hồ sơ đăng ký địa bàn hoạt động tại địa phương. Công tác thu hút viện trợ PCPNN trên địa bàn tỉnh được Liên hiệp các Tổ chức hữu nghị Việt Nam xếp trong tốp đầu cả nước. Các khoản viện trợ không hoàn lại của các cơ quan, tổ chức, cá nhân nước ngoài vào tỉnh đã và đang phát huy hiệu quả, góp phần không nhỏ vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, nhất là các vùng hưởng lợi trực tiếp từ dự án.

Các chương trình, dự án viện trợ đã góp phần nâng cao dân trí, cải thiện đời sống của người dân, thúc đẩy phát triển sản xuất, bảo vệ môi trường, hỗ trợ y tế, giáo dục và giải quyết các vấn đề xã hội... Nhiều chương trình, dự án của các tổ chức PCPNN tổ chức thực hiện đã đem lại hiệu quả thiết thực, được các tổ chức hiệp hội, các cấp chính quyền địa phương đánh giá cao và nhân rộng. Tiêu biểu như: các chương trình, dự án vùng tại các huyện Như Thanh, Như Xuân, Thường Xuân, Bá Thước, Quan Sơn, Lang Chánh; chương trình hỗ trợ phát triển cộng đồng thị xã Nghi Sơn, Yên Định; dự án Hỗ trợ phát triển nông thôn huyện Vĩnh Lộc; dự án Tăng cường và Phát triển năng lực hành động cho phụ nữ dân tộc thiểu số nhằm phát triển sinh kế và quản lý bền vững tài nguyên thiên nhiên trong Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông (Bá Thước); dự án Mở rộng hệ thống đường ống cấp nước sinh hoạt cho các hộ dân của xã Dân Quyền (Triệu Sơn) và xã Vạn Hòa (Nông Cống); dự án Dạy nghề và tạo việc làm cho thanh niên có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn tỉnh Thanh Hóa; dự án Xây nhà truyền thống và sinh hoạt chuyên môn Trường THCS Hoằng Quý (Hoằng Hóa); dự án Giảm nhẹ tính dễ bị tổn thương về thu nhập và sức khỏe của người cao tuổi tại Việt Nam...

Các tổ chức PCPNN hoạt động trên địa bàn tỉnh được đánh giá cao về hiệu quả của các chương trình, dự án, tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật, có mối liên hệ chặt chẽ với chính quyền địa phương và địa bàn nơi thực hiện dự án. Giám đốc Sở Ngoại vụ Thanh Hóa Trần Thị Thu Hằng cho biết: Trong những năm qua các sở, ngành, địa phương của tỉnh đã làm tốt vai trò hỗ trợ, hướng dẫn và quản lý Nhà nước đối với các chương trình, dự án viện trợ được tiếp nhận triển khai thực hiện trên địa bàn. Sở Ngoại vụ thường xuyên chủ động liên hệ, làm việc với các tổ chức PCPNN, đề xuất các chương trình, dự án phù hợp với định hướng phát triển của tỉnh, phù hợp với mục tiêu, tiêu chí của các tổ chức PCPNN, các nhà tài trợ. Đơn vị hướng dẫn, hỗ trợ trực tiếp các tổ chức PCPNN ngay từ những khâu khảo sát, xây dựng đề xuất dự án, xây dựng các văn kiện chương trình, dự án phù hợp với các quy định hiện hành, để trình cơ quan chức năng, cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đồng thời, tổ chức các buổi làm việc thực tế, kiểm tra, đánh giá tiến độ thực hiện, hiệu quả các chương trình, dự án viện trợ trên địa bàn tỉnh.

Trong giai đoạn 2022-2027, trên địa bàn đã vận động được nguồn vốn cam kết viện trợ đạt khoảng 9,64 triệu USD, cao nhất từ trước đến nay. Trong đó, các chương trình, dự án viện trợ tập trung vào các lĩnh vực: phát triển kinh tế - xã hội, giáo dục và đào tạo, y tế; bảo vệ môi trường, phòng ngừa giảm nhẹ thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu; giải quyết các vấn đề xã hội... Đây là những chương trình, dự án thuộc các lĩnh vực ưu tiên, được tỉnh đặc biệt quan tâm, hỗ trợ, nhằm đáp ứng nhu cầu cơ bản của người được hưởng lợi, nhất là các đối tượng yếu thế, khó khăn trong xã hội, mà các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, các chương trình mục tiêu, giảm nghèo chưa vươn tới được và có sự hỗ trợ khẩn cấp, kịp thời.

Bài và ảnh: Lê Hợi