Nhân rộng mô hình nông nghiệp chủ động nguồn nước tưới

Tháng 1-2017 đến tháng 1-2019, xã Yên Phong (Yên Định) được Dự án Cải thiện nông nghiệp có tưới Việt Nam lựa chọn là địa phương triển khai thực hiện mô hình trồng lúa chủ động nước tưới kết hợp với việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật canh tác tiên tiến trên diện tích sản xuất lúa đông xuân và lúa thu mùa, với tổng diện tích 48,6 ha.

Diện tích rau màu chủ động nguồn nước tưới kết hợp với việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật canh tác tiên tiến tại thị trấn Thiệu Hóa (Thiệu Hóa).

Theo đó, dự án đã hỗ trợ kinh phí để người dân thực hiện mô hình sản xuất lúa chủ động nguồn nước tưới kết hợp với việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật canh tác tiên tiến, như: cấy mạ non, cấy thưa, làm giảm lượng giống. Áp dụng biện pháp tưới khô xen kẽ, giúp tiết kiệm nước, bộ rễ cây lúa phát triển tốt, giảm thiểu các bệnh sinh lý. Đồng thời, đầu tư kinh phí để hoàn thiện, phát triển hệ thống thủy lợi và đường giao thông nội đồng, bảo đảm chủ động nguồn nước tưới cho mô hình.

Việc chủ động nguồn nước tưới kết hợp với việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật canh tác tiên tiến đã giúp cho diện tích lúa của mô hình đạt năng suất, hiệu quả kinh tế vượt trội, với năng suất bình quân đạt 78 tạ/ha/vụ, tăng 5,4% so với diện tích sản xuất lúa truyền thống đại trà, tiết kiệm chi phí đầu vào, hiệu quả kinh tế tăng khoảng 36,8% so với diện tích sản xuất lúa đại trà. Ngoài hiệu quả kinh tế, trong quá trình thực hiện mô hình, các hộ dân còn được tham gia các lớp đào tạo, tập huấn kỹ thuật đồng ruộng, được thực hành chuyển giao kỹ thuật canh tác tiên tiến, nên kiến thức và trình độ canh tác ngày càng được nâng cao.

Nối tiếp thành công từ mô hình sản xuất lúa chủ động nguồn nước tưới kết hợp với việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật canh tác tiên tiến từ một số vụ sản xuất ban đầu tại xã Yên Phong, tháng 1 đến tháng 12-2018, dự án tiếp tục triển khai thực hiện mô hình chủ động nguồn nước tưới kết hợp với việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật canh tác tiên tiến trên diện tích trồng cây rau màu tại các xã Yên Bái (Thọ Xuân), Định Liên (Yên Định) và Thiệu Quang (Thiệu Hóa), có tổng diện tích 22,8 ha. Đối với mô hình này, quá trình sản xuất, người dân được tập huấn, hướng dẫn và trực tiếp thực hành áp dụng kỹ thuật canh tác tiên tiến kết hợp với các biện pháp chủ động nguồn nước tưới, như: kỹ thuật làm đất, gieo ươm giống giúp tiết kiệm giống; điều tiết nước theo nhu cầu, cung cấp đúng, đủ nước theo giai đoạn sinh trưởng của cây trồng tránh lãng phí nguồn nước. Bón phân cân đối, giúp cây trồng sinh trưởng, phát triển tốt... Kết quả đánh giá mô hình cho thấy, năng suất ớt đạt 1,2 tấn/ha/vụ, tăng 12% so với diện tích sản xuất đại trà; năng suất ngô dày đạt 50 tấn/ha/vụ, tăng 16% so với diện tích sản xuất đại trà; năng suất đậu tương đạt 31,2 tạ/ha/vụ, tăng 15% so với diện tích sản xuất đại trà; năng suất khoai tây đạt 20 tấn/ha/vụ, tăng 20% so với diện tích sản xuất đại trà.

Qua quá trình thực hiện mô hình, UBND các xã và bà con nông dân tham gia đều thấy rõ hiệu quả kinh tế cũng như những lợi ích của việc tiếp cận với các kỹ thuật canh tác mới. Do đó, các mô hình chủ động nguồn nước tưới kết hợp với việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật canh tác tiên tiến trong sản xuất lúa và cây rau màu nhanh chóng được nhân rộng ra nhiều địa phương. Đến nay, mô hình chủ động nguồn nước tưới kết hợp với việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật canh tác tiên tiến trong sản xuất lúa đông xuân đã được nhân rộng tại 19 xã của huyện Thiệu Hóa, 15 xã của huyện Yên Định, thu hút 6.521 hộ dân tham gia, với tổng diện tích 1.465 ha. Mô hình chủ động nguồn nước tưới kết hợp với việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật canh tác tiên tiến trong sản xuất lúa thu mùa cũng được nhân rộng tại nhiều xã của 2 huyện Thiệu Hóa, Yên Định, thu hút 6.704 hộ tham gia, với tổng diện tích 1.419 ha. Mô hình chủ động nguồn nước tưới kết hợp với việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật canh tác tiên tiến trong sản xuất rau màu được nhân rộng tại 11 xã, thị trấn của huyện Thiệu Hóa và 15 xã của huyện Yên Định, thu hút gần 7.000 hộ dân tham gia, với tổng diện tích gần 800 ha.

Bài và ảnh: Hương Thơm