Nâng cao hiệu quả công tác kiểm sát các vụ án hình sự

Những năm qua, Viện Kiểm sát Nhân dân (VKSND) tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác kiểm sát giải quyết các vụ án hình sự bảo đảm đúng pháp luật, góp phần giữ vững kỷ cương pháp luật, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh.

Hội nghị tập huấn nâng cao chất lượng trong kiểm sát các vụ án hình sự của VKSND tỉnh.

Để nâng cao chất lượng công tác kiểm sát giải quyết án hình sự, VKSND tỉnh tăng cường quán triệt các văn bản của Đảng, của ngành về cải cách tư pháp, các đạo luật mới về tư pháp tới cán bộ, kiểm sát viên. Cử cán bộ, kiểm sát viên tham gia các khóa học đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên sâu do VKSND tối cao tổ chức. Đồng thời thường xuyên tổ chức tập huấn, chú trọng công tác đào tạo tại chỗ như thông qua các thông báo rút kinh nghiệm, xây dựng chuyên đề, tổ chức các cuộc thi... qua đó đã giúp cán bộ, kiểm sát viên trong ngành nắm chắc các quy định của pháp luật để thực hiện tốt nhiệm vụ chuyên môn. Duy trì giao ban nghiệp vụ hằng tháng để thông báo kết quả công tác kiểm sát bản án, rút kinh nghiệm đối với những vụ án bị cấp trên sửa, hủy. Chỉ đạo phòng nghiệp vụ hướng dẫn VKSND các huyện, thị xã, thành phố thực hiện công tác chuyên môn; phân công cụ thể từng cán bộ, kiểm sát viên theo dõi từng đơn vị cấp huyện. Trong công tác kiểm sát điều tra vụ án hình sự, VKSND tỉnh đã chủ động kiểm sát chặt chẽ 100% các vụ án ngay từ khi khởi tố; kiểm sát chặt chẽ căn cứ bắt, tạm giữ, tạm giam, trực tiếp lấy lời khai người bị bắt, tạm giữ trước khi phê chuẩn.

Ngoài ra, VKSND hai cấp còn đề ra nhiều biện pháp tăng cường trách nhiệm công tố, chủ động tiến hành các hoạt động điều tra, phúc cung bị can trước khi ban hành các quyết định giải quyết vụ án, nhất là đối với những vụ án rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng, các vụ án phức tạp, dư luận xã hội quan tâm, các chứng cứ, tài liệu trong vụ án có mâu thuẫn. Tại phiên tòa, kiểm sát viên đã thực hiện tốt chức năng kiểm sát việc tuân theo pháp luật; thể hiện đúng vai trò, quyền hạn, trách nhiệm của cơ quan kiểm sát các hoạt động tư pháp trong tố tụng hình sự. Sau mỗi phiên tòa, kiểm sát viên tham gia đều có báo cáo kết quả xét xử vụ án bằng văn bản với lãnh đạo VKSND về diễn biến, kết quả kiểm sát các trường hợp quan điểm xử lý của tòa án trái với quan điểm của kiểm sát viên để xin hướng giải quyết.

Để nâng cao chất lượng công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp, VKSND hai cấp trong tỉnh đã đề ra nhiều chủ trương, biện pháp mang tính đột phá và thiết thực, đáp ứng yêu cầu đặt ra ngày càng cao của công tác đấu tranh chống và phòng ngừa tội phạm trong tình hình mới. Trong đó, tăng cường sử dụng số hóa hồ sơ vụ án, công bố các tài liệu, chứng cứ bằng hình ảnh tại phiên tòa. Trong năm 2022 và hơn 6 tháng đầu năm 2023, VKSND và Tòa án Nhân dân hai cấp đã phối hợp thực hiện hơn 100 phiên tòa có áp dụng trình chiếu chứng cứ, số hóa hồ sơ. Đặc biệt, việc áp dụng hình thức này trong các phiên tòa hình sự đã phản ánh đầy đủ diễn biến sự việc, động cơ, mục đích phạm tội; tính chất, mức độ nguy hiểm mà bị cáo gây ra, giúp kiểm sát viên chủ động trong quá trình đối đáp, tranh luận, đưa ra các quan điểm chính xác và có tính thuyết phục cao khi thực hiện quyền công tố tại phiên tòa, giúp hội đồng xét xử đưa ra những bản án đúng người, đúng tội, có sức thuyết phục cao.

Bên cạnh đó, VKSND hai cấp đã tăng cường phối hợp với cơ quan tòa án cùng cấp để tổ chức các phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm nhằm nâng cao kỹ năng và trách nhiệm của kiểm sát viên. Qua đó, các đơn vị đã rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm để nâng cao chất lượng kiểm sát xét xử các vụ án hình sự. Để thực hiện có hiệu quả công tác kiến nghị, VKSND tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị trong ngành kiểm sát chặt chẽ 100% bản án, quyết định của tòa án. Cùng với đó, VKSND hai cấp tăng cường kiểm sát các trình tự, thủ tục thi hành tạm giữ, tạm giam, kiểm sát đột xuất các cơ sở giam giữ, thi hành án có vi phạm nghiêm trọng. 6 tháng đầu năm 2023, VKSND hai cấp thụ lý thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra 2.160 vụ án hình sự, với 3.969 bị can, trong đó khởi tố mới 1.259 vụ, 2.566 bị can. Cơ quan điều tra đã giải quyết 1.327 vụ, 2.338 bị can; kết thúc điều tra đề nghị truy tố 1.145 vụ, 2.263 bị can, đạt tỷ lệ 86,3%...

Để nâng cao chất lượng công tác kiểm sát giải quyết án hình sự, thời gian tới, VKSND tỉnh tiếp tục quán triệt các quy định của pháp luật; chỉ thị, hướng dẫn của ngành về công tác kiểm sát việc giải quyết án hình sự. Tăng cường công tác phối kết hợp giữa các cấp kiểm sát, giữa hai ngành tòa án và viện kiểm sát cũng như với các cơ quan hữu quan trong quá trình giải quyết các vụ án hình sự. Tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của lãnh đạo viện và phòng nghiệp vụ trong công tác kiểm sát giải quyết án hình sự, đặc biệt chú trọng đến công tác kiểm tra, hướng dẫn nghiệp vụ đối với VKSND các huyện, thị xã, thành phố. Bên cạnh đó, quan tâm đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực cho đội ngũ cán bộ, kiểm sát viên; chú trọng ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý hồ sơ nhằm nâng cao chất lượng giải quyết các vụ án.

Bài và ảnh: Quốc Hương