Kiểm soát hoạt động tàu cá thông qua hệ thống giám sát hành trình

Việc lắp thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên tàu cá không chỉ tuân thủ đúng quy định của pháp luật mà còn hỗ trợ ngư dân theo dõi vị trí, lộ trình, ngư trường trong quá trình khai thác hải sản.

Ngư dân xã Hòa Lộc (Hậu Lộc) kiểm tra kết nối hệ thống giám sát hành trình trên tàu cá.

Sau hơn 5 tháng lắp đặt thiết bị VMS trên tàu cá, ngư dân Hoàng Anh Yến, xã Hòa Lộc (Hậu Lộc), cho biết: Việc lắp thiết bị VMS trên tàu cá giúp ngư dân chúng tôi dễ dàng quản lý được quá trình khai thác, từ đó có được lộ trình phù hợp hơn, tối ưu chi phí cho mỗi chuyến ra khơi và cập nhập nhật ký khai thác. Đồng thời, hỗ trợ ngư dân gửi các cảnh báo ứng cứu ngay khi gặp sự cố hoặc hỗ trợ ứng cứu tàu khác kịp thời ngay khi nhận được tín hiệu. Với những tính năng nhắn tin và công nghệ vệ tinh của thiết bị VMS, ngư dân có thể liên lạc hai chiều từ tàu về đất liền dù ở ngoài khơi xa, cập nhật kịp thời tình trạng các thuyền viên trên tàu. Ngoài ra, việc lắp thiết bị VMS trên tàu cá giúp ngư dân giảm thiểu được nhiều rủi ro trong quá trình khai thác hải sản, nhờ cập nhật thông tin thời tiết, dự báo ngư trường, để chủ động phòng tránh thiên tai.

Theo quy định Luật Thủy sản 2017 tất cả những tàu cá có chiều dài từ 15 mét trở lên khi hoạt động khai thác hải sản bắt buộc phải lắp đặt thiết bị VMS. Đến nay, trên địa bàn tỉnh đã lắp đặt thiết bị VMS cho 1.123/1.131 tàu cá có chiều dài 15m trở lên, đạt tỉ lệ 99,3%. Trong đó, tàu cá có chiều dài từ 15m đến dưới 24m là 1.035/1.044 tàu cá, đạt tỉ lệ 99,1%; tàu cá có chiều dài từ 24m trở lên 87/87 tàu cá, đạt tỉ lệ 100%. Việc lắp đặt thiết bị VMS trên tàu cá ngày càng được ngư dân ở các địa phương ven biển tích cực ủng hộ nhằm đảm bảo an toàn cho tàu cá hoạt động trên biển. Thực hiện Quyết định 1874/QĐ-UBND ngày 3-6-2021 của UBND tỉnh về quy trình xử lý tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài để khai thác hải sản và các hành vi khác phát hiện qua hệ thống VMS trên tàu cá. Từ 1-1-2022 đến 18-4-2022, qua theo dõi, kiểm tra, kiểm soát hoạt động tàu cá trên hệ thống giám sát tàu cá của tỉnh Thanh Hóa đã phát hiện 173 lượt tàu cá mất tín hiệu 10 ngày trở lên, 381 lượt tàu vượt ranh giới phân định Việt Nam - Trung Quốc và 4 tàu cá vượt ranh giới trên vùng biển phía Nam. Ngay sau khi phát hiện trên hệ thống giám sát tàu cá có tàu cá mất tín hiệu, tàu cá vượt ranh giới, Chi cục Thủy sản đã có công văn gửi các đơn vị liên quan xác minh, kiểm tra, xử lý khi tàu cá về bờ theo quy định.

Để tiếp tục tăng cường kiểm soát hoạt động tàu cá thông qua VMS, Chi cục Thủy sản thường xuyên tổ chức bộ phận theo dõi/trực ban phát hiện có dấu hiệu vi phạm, tiến hành vào sổ theo dõi, điện thoại đến chủ tàu hoặc người nhà chủ tàu cảnh báo hành vi vi phạm và yêu cầu thực hiện khắc phục các nội dung cảnh báo (tàu cá vượt ranh giới biển, vi phạm khu vực cấm khai thác, vùng khai thác, không duy trì hoạt động hoặc vô hiệu hóa kết nối thiết bị VMS). Những trường hợp tàu cá mất kết nối do hỏng thiết bị VMS khi hoạt động trên biển, bộ phận theo dõi hệ thống giám sát tàu cá yêu cầu chủ tàu hoặc đề nghị đài thông tin duyên hải thông báo và yêu cầu thuyền trưởng báo vị trí tàu cá 6 giờ/lần bằng các thiết bị thông tin liên lạc khác về bộ phận theo dõi của các đồn biên phòng tuyến biển hoặc Chi cục Thủy sản để theo dõi và cập nhật thông tin cho đến khi tàu cá về bờ để xử lý theo quy định. Sau 24 giờ tàu cá chưa thực hiện khắc phục cảnh báo đối với hành vi mất tin hiệu kết nối thiết bị VMS trên biển, bộ phận theo dõi/trực ban hệ thống giám sát tàu cá thông báo cho các ban quản lý cảng cá, lực lượng biên phòng và các địa phương liên quan theo dõi để khi tàu về cảng tiến hành xử lý theo quy định. Đối với những tàu cá cố tình không kết nối và không khắc phục thiết bị VMS do hư hỏng các ngành có liên quan của tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố ven biển tổ chức thực hiện việc kiểm tra, xác minh, lập hồ sơ xử lý khi có yêu cầu. Đồng thời, theo dõi việc thực hiện quyết định xử phạt hành chính và quản lý đối tượng đã vi phạm hoặc có dấu hiệu vi phạm để có biện pháp ngăn chặn kịp thời.

Bài và ảnh: Lê Hợi