Nhiều khó khăn trong tiếp nhận hồ sơ và giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp trên Cổng dịch vụ công quốc gia

Theo số liệu thống kê của Trung tâm Dịch vụ Việc làm (DVVL) Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH), từ đầu năm đến nay, đơn vị đã tiếp nhận 22.490 hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp (TCTN), tăng 11,2% so với cùng kỳ, trong đó có 22.392 lao động có quyết định hưởng TCTN, tăng 14,4% so với cùng kỳ năm 2022. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau, hiện số lao động nộp hồ sơ trên Cổng dịch vụ công quốc gia (CDVCQG) còn khá khiêm tốn.

Người dân đến Trung tâm Dịch vụ việc làm để làm thủ tục hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Vừa hoàn thành xong việc nộp hồ sơ đề nghị hưởng bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) trực tuyến trên CDVCQG, anh Đỗ Minh Quyết đến từ xã Định Bình (Yên Định) chia sẻ: "Tôi đến sàn giao dịch việc làm để làm thủ tục hưởng BHTN. Trong khi ngồi chờ tới lượt, tôi được cán bộ trung tâm hướng dẫn các thao tác nộp hồ sơ trực tuyến trên CDVCQG. Tôi đã có căn cước công dân, quyết định thôi việc và đầy đủ các thủ tục theo quy định nên chỉ trong vòng 10 phút là nhập xong hồ sơ. Nếu sớm biết các thông tin nộp hồ sơ trực tuyến trên CDVCQG thuận tiện như vậy thì tôi ở nhà cũng có thể nộp được hồ sơ để thụ hưởng chính sách BHTN".

Không may mắn như anh Quyết, chị Nguyễn Thị Bình, Hoằng Quang (TP Thanh Hóa) mặc dù được cán bộ Trung tâm DVVL hướng dẫn tận tình nhưng loay hoay cả tiếng đồng hồ, tìm kiếm, tra cứu các thông tin cá nhân, chị Bình vẫn nhận được kết quả trả về “hồ sơ không hợp lệ”. Nguyên nhân là do thông tin số sổ bảo hiểm xã hội (BHXH) chưa được tích hợp vào căn cước công dân gắn chíp và nhập sai thời gian chấm dứt hợp đồng lao động nên chị đã phải làm lại hồ sơ.

Thực hiện Công văn của LĐ-TB&XH về việc tiếp nhận và giải quyết hưởng TCTN trên CDVCQG, từ cuối tháng 8-2022, Sở LĐ-TB&XH tỉnh đã chỉ đạo Trung tâm DVVL triển khai thực hiện theo quy trình. Để tiếp cận, bắt nhịp với việc tiếp nhận hồ sơ BHTN trên CDVCQG, trung tâm đã cử cán bộ, nhân viên tham gia tập huấn nghiệp vụ do Cục Việc làm tổ chức. Đẩy mạnh tư vấn cho người lao động về lợi ích khi nộp hồ sơ giải quyết hưởng TCTN trực tuyến trên CDVCQG, bao gồm: Thủ tục đơn giản, không lãng phí thời gian chờ đợi như nộp hồ sơ trực tiếp; thao tác đơn giản, nhanh chóng, tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại, nhận kết quả trực tuyến từ CDVCQG. Đồng thời, góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, xây dựng cơ sở dữ liệu phục vụ công tác thông tin thị trường lao động và tư vấn, giới thiệu việc làm. Bên cạnh đó, trung tâm hoàn thiện, ứng dụng công nghệ thông tin, nền tảng số để phục vụ tốt nhất, bảo đảm đầy đủ các quyền lợi cho người lao động...

Theo cán bộ Trung tâm DVVL, khi nộp hồ sơ đề nghị hưởng TCTN theo hình thức trực tiếp, người lao động phải chuẩn bị các giấy tờ gốc như: Sổ BHXH, quyết định nghỉ việc, căn cước công dân. Người lao động mang hồ sơ bản gốc và bản phô tô đến nộp trực tiếp tại Trung tâm DVVL và nhận được giấy hẹn đến lấy kết quả. Trong vòng 17 - 20 ngày làm việc, người lao động sẽ quay trở lại nơi nộp hồ sơ để nhận kết quả. Đối với nộp hồ sơ hưởng TCTN trên CDVCQG, người lao động chỉ cần ở nhà hoặc bất kỳ đâu đều có thể online đăng ký tài khoản. Thủ tục hồ sơ online chỉ cần: Quyết định nghỉ việc (bản chụp/scan có dấu) và đề nghị hưởng TCTN theo mẫu trên CDVCQG. Các dữ liệu còn lại liên quan đến sổ BHXH đã được tích hợp với căn cước công dân gắn chíp, cơ quan BHXH chia sẻ sang

CDVCQG, trong vòng 17 - 20 ngày làm việc, người lao động sẽ nhận được thông báo trên CDVCQG và tin nhắn SMS gửi đến điện thoại di động. Sau đó người lao động vào CDVCQG tải quyết định hưởng, in ra và mang đến Trung tâm DVVL hoặc các sàn giao dịch việc làm vệ tinh để thông báo tìm kiếm việc làm hàng tháng trong thời gian hưởng TCTN.

Có thể nói, nộp hồ sơ đề nghị hưởng TCTN trực tuyến đã mang đến nhiều tiện ích cho người lao động, tuy nhiên, so với hình thức nộp trực tiếp thì số người thực hiện trực tuyến qua CDVCQG chưa cao. Theo số liệu thống kê của Trung tâm DVVL, từ tháng 8-2022 đến nay mới chỉ có 414 lao động nộp hồ sơ hưởng TCTN trên

CDVCQG. Theo tìm hiểu được biết, nguyên nhân khiến người lao động chưa tiếp cận với CDVCQG là do: Người lao động nộp hồ sơ cung cấp không đầy đủ giấy tờ theo đúng quy định gây khó khăn trong việc thẩm định, xử lý hồ sơ như hồ sơ người lao động cung cấp quá trình đóng BHTN chưa đầy đủ thông tin, sổ BHXH chốt không chính xác, sai thông tin trên quyết định nghỉ việc; một số lượng lớn người lao động (nhất là lao động phổ thông, người cao tuổi,...) không biết sử dụng phần mềm dịch vụ công; dữ liệu cá nhân của người lao động chưa được đồng bộ từ chứng minh Nhân dân chuyển sang căn cước công dân gắn chíp; số điện thoại không chính chủ... Bên cạnh đó, hệ thống phần mềm trên CDVCQG không có chức năng bổ sung hồ sơ khi người lao động nộp thiếu, người lao động phải chờ BHXH hoặc Trung tâm DVVL trả lời mới biết để nộp lại hồ sơ mới, dẫn đến quá hạn nộp hồ sơ cho lần tiếp theo. Mặt khác, phần mềm dịch vụ công hiện chưa được kết nối, đồng bộ dữ liệu với phần mềm một cửa (phần mềm BHTN). Theo đó, trung tâm phải nhập lại toàn bộ hồ sơ và xử lý trên giấy như hồ sơ nộp trực tiếp, làm mất nhiều thời gian xử lý hồ sơ. Ngoài ra, khi người lao động nộp hồ sơ trên CDVCQG, cơ quan BHXH không kiểm tra hồ sơ của người lao động trước khi chuyển sang Trung tâm DVVL, dẫn đến hồ sơ sai sót rất nhiều như: sổ BHXH chốt sai, thiếu quá trình đóng...

Nhằm hướng tới mục tiêu tiếp nhận hồ sơ và giải quyết hưởng TCTN cho người lao động trên CDVCQG thay thế dần cho việc tiếp nhận và nộp hồ sơ trực tiếp tại Trung tâm DVVL, thời gian tới, trung tâm tiếp tục hoàn thiện, ứng dụng công nghệ thông tin, nền tảng số; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, thực hiện tiếp nhận và giải quyết hồ sơ BHTN trên CDVCQG, bảo đảm cho người lao động được hưởng đầy đủ, nhanh chóng và hiệu quả các quyền lợi của mình, góp phần giảm bớt thời gian, tiết kiệm chi phí trong thực hiện các thủ tục hành chính.

Bài và ảnh: Trần Hằng